Na stronie - Bojaźliwa Polska

Na stronie - Bojaźliwa Polska

Dodano:   /  Zmieniono: 
Jest lepiej, a nawet gorzej –można by powiedzieć językiem Lecha Wałęsy o III RP w 20-lecie jej istnienia. To lepiej każdy widzi. To gorzej łatwiej zauważyć, porównując obecną Polskę do międzywojennej.
I nie chodzi o to, czy Donald Tusk jest jako premier lepszy od  Władysława Grabskiego, Kazimierza Bartla czy Janusza Jędrzejewicza. Podobnie jak nie jest rozstrzygające, czy Bronisław Komorowski jest gorszym marszałkiem Sejmu od Macieja Rataja albo Ignacego Daszyńskiego. Albo czy Radosław Sikorski dorównuje Józefowi Beckowi. Problem polega raczej na tym, czego dla Polski chcą politycy obecnie działający, a  czego chcieli politycy II RP. Najkrócej – ta różnica polega na tym, że  tamci chcieli Polski wielkiej (w wielu wymiarach), a obecni tylko bezpiecznej. Bezpieczeństwo (także to socjalne) jest ważne, ale  skupienie się na nim sprawia, że horyzonty polityków rzadko przekraczają zwykłe administrowanie. A gdzie tu miejsce na oszałamiające wizje, na  wielkie idee i heroiczne czyny?
Społeczeństwa i państwa popadają w  stagnację, a w końcu zaczynają przeżywać regres, gdy ich liderzy nie  mają żadnych wzniosłych idei i planów wielkich czynów. Wiedzieli to  liderzy II RP, forsując takiewielkie projekty jak Centralny Okręg Przemysłowy, Gdynia, Powszechna Wystawa Krajowa czy polski przemysł lotniczy. Ówczesne elity miały wielkie marzenia i nawet jeśli nie  wszystkie udawało się realizować, wywoływały społeczny entuzjazm. Elity dzisiejsze marzeń nie mają, a jeśli już je mają, to o świętym spokoju, względnym dobrobycie i przyjemnym ciepełku. Mają raczej kompleks szklanego sufitu, czyli poprzestają na sprawach małych, praktycznych i  dość konformistycznych.
Na niekorzyść polityków międzywojnia nie działa to, że ich Polska przegrała we wrześniu 1939 r. W ówczesnej rzeczywistości przegrałaby każda Polska. Skądinąd precyzyjnie przewidział to choćby Ignacy Matuszewski, minister skarbu, dyplomata, szef wywiadu. Przypominam Matuszewskiego, bo on świetnie pokazuje, jakiego formatu politycy działali w II RP, i to wcale nie na pierwszej linii. Konia z rzędem temu, kto pokaże dziś polityka z rządowego zaplecza, który dorastałby Matuszewskiemu do pięt. A takich Matuszewskich były setki.
Gdy porównujemy II i III RP najbardziej dojmujący regres widać w nauce czy  szerzej w świecie idei. W międzywojennej Europie były dwa wybijające się ośrodki myśli i idei: koło wiedeńskie i tzw. szkoła lwowsko-warszawska. Oba te kręgi po 1939 r. dały początek bardzo wpływowym szkołom w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie. Gdzież nam dzisiaj do sławy przedwojennych polskich logików w rodzaju Twardowskiego, Leśniewskiego, Łukasiewicza, Tarskiego, Ajdukiewicza czy Mostowskiego. A jeszcze byli wybitni matematycy w rodzaju Banacha, Borsuka, Kaczmarza, Kuratowskiego, Mazura, Orlicza, Sierpińskiego, Steinhausa czy Ulama.
Polska dzisiejsza jest zbyt przyziemna, zbyt bojaźliwa, niedostatecznie zuchwała i  intelektualnie za płaska. Warto to zmienić. Dlatego warto powtórzyć to, co Amerykanom powiedział Barack Obama: „Yes, we can" – możemy to zrobić.
Więcej możesz przeczytać w 23/2009 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 23/2009 (1378)

  • Poczta31 maj 2009, 20:00Sikorski w kontuszu? Z zainteresowaniem przeczytałem zamieszczony we „Wprost" tekst zatytułowany „Sikorski w kontuszu?” (nr 20). Przytoczono w nim rozmowę, którą obecny minister spraw zagranicznych miał odbyć z prezydentem...4
  • Na stronie - Bojaźliwa Polska31 maj 2009, 20:00Jest lepiej, a nawet gorzej –można by powiedzieć językiem Lecha Wałęsy o III RP w 20-lecie jej istnienia. To lepiej każdy widzi. To gorzej łatwiej zauważyć, porównując obecną Polskę do międzywojennej.5
  • Z ŻYCIA KOALICJI31 maj 2009, 20:00Tadeusz Ross wybiera się do europarlamentu. Niedawno przyznawał, że w Sejmie niewiele jeszcze zdziałał, bo jest w nim za krótko i dopiero się uczy. Rozumiemy, że teraz chłopina chce się pouczyć w Brukseli. Ross podkreśla przy każdej okazji, że...6
  • Z ŻYCIA OPOZYCJI31 maj 2009, 20:00Ryszard Bugaj doradza prezydentowi, ale ten niestety go nie słucha. Bidula nie miał wpływu na orędzie prezydenta, a co więcej – nie bardzo zgadzał się z zawartymi w nim propozycjami. W tej sytuacji Bugaj polabiedził, pozastanawiał się nad...7
  • Koniec wolności po 20 latach niepodległości31 maj 2009, 20:00Byliśmy dumni, gdy 20 lat temu wywalczyliśmy wolność, obalając komunizm. Dziś, 20 lat po odzyskaniu politycznej i ekonomicznej niepodległości, zamiast ją wzmacniać, coraz widoczniej ją tracimy. „Wolność ekonomiczna jest najważniejszą z...8
  • Kłamstwo czerwcowe31 maj 2009, 20:00Zamykanie się ministrów przed robotnikami jest nie tylko nietaktem, ale też fałszuje obraz historii. Z tego, co wiem, na Wawelu nie było strajków stoczniowców i nie stanęły krzyże zabitych w 1970 r.12
  • Skaner31 maj 2009, 20:0014
  • Fotyga trojańska31 maj 2009, 20:00Tak jak Menelaos z Parysem prezydent z rządem poróżnili się o piękną kobietę. Wraca awantura o Annę Fotygę i jej niedoszły wyjazd na nowojorską placówkę przy ONZ. Lech Kaczyński szykuje zemstę: zamierza sabotować wysyłanie kolejnych ambasadorów....14
  • Okrągłe 25 zł31 maj 2009, 20:00Jest cała ze złota i waży 1 gram. Ale najdziwniejszy jest nominał: 25 zł. Taką monetą Narodowy Bank Polski uczci 20. rocznicę wyborów 1989 roku. W tej samej rocznicowej serii wybito także trzy inne nominały: złote 200 zł, srebrne 10 zł i...14
  • Buzek zapisze się do PO31 maj 2009, 20:00Jerzy Buzek obiecał Donaldowi Tuskowi, że po eurowyborach zapisze się do jego partii – dowiedział się „Wprost". Bez względu na to, czy zostanie szefem europarlamentu, czy nie. Buzek miał to zapowiedzieć w rozmowie z Tuskiem kilka...14
  • Puls gospodarki31 maj 2009, 20:00Akcyza na spalonym A świstak siedzi i zawija. Już nie sreberko na czekoladzie, ale nowe akcyzy na paczkach papierosów. Bo tak wymyśliło Ministerstwo Finansów. Tysiące handlowców i sklepikarzy zostało skazanych przez Ministerstwo Finansów na los...20
  • Przegląd prasy zagranicznej31 maj 2009, 20:00Szansa dla Ameryki Nawet prymitywna bomba atomowa w rękach nieobliczalnego Kim Dzong Ila jest śmiertelnym niebezpieczeństwem. Korea Północna nie ma jednak w ręku wszystkich kart. Reżim Kima daje do zrozumienia, że chce bezpośrednich dwustronnych...21
  • Przewodnik po Wałęsie31 maj 2009, 20:00Lech Wałęsa jest skarbem naszym największym. Sam obalił komunizm i zainstalował nam demokrację, przegnał nędzę, popłynęły mleko i miód. A nawet szampan za zdrowie wasze w gardła nasze.22
  • Demokracja musi kosztować31 maj 2009, 20:00Postawiliśmy przed kandydatami do europarlamentu zadanie niełatwe: poprosiliśmy o dyskutowanie po angielsku. Zaproszenie przyjęli nieliczni. Prezentujemy fragment debaty, którą poprowadził Edward Lucas, publicysta „The Economist” i...24
  • Zapytaj Wprost - Rząd głównie czeka31 maj 2009, 20:00Na 10 pytań czytelników internetowego wydania „Wprost" odpowiada Zyta Gilowska, profesor nauk ekonomicznych, wykładowca na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Była ministrem finansów oraz wicepremierem w rządach Kazimierza...25
  • Plus Ujemny - Napełnianie syfonu31 maj 2009, 20:00Winston Churchill jasno określał kwalifikacje dobrego polityka. Jego zdaniem powinien on przepowiadać, co stanie się jutro, za miesiąc, za rok, a następnie potrafić wyjaśnić, dlaczego to się zdarzyło. Uzasadnienie tego, co się wydarzyło, jest...26
  • Ile jest warta intuicja31 maj 2009, 20:00– Mam niesamowitą zdolność, coś w rodzaju szóstego zmysłu – twierdzi lord Paul Drayson, minister nauki w rządzie Gordona Browna. Biznesmen i multimilioner oświadczył w wypowiedzi dla „Sunday Times”, że wielokrotnie...29
  • Antykwariusz w polityce31 maj 2009, 20:004 czerwca to dla Jarosława Kaczyńskiego wyjątkowa data. Jednak nie tylko dlatego, że mija 20 lat od pierwszych wolnych wyborów. To przede wszystkim 16. rocznica antywałęsowskiej demonstracji, na której narodził się dzisiejszy Jarosław Kaczyński,...36
  • Ryba po polsku - Sekator III RP31 maj 2009, 20:00Parę dni temu wyjąłem zeskrzynki pocztowej grubą kopertę, przejrzałem zawartość i zacząłem się zastanawiać, co zrobić. Samolot mógłbym może zdążyć kupić w ciągu kilku dni, oczywiście na kredyt, ale licencji pilota na pewno nie zdobędę. W kopercie...39
  • Kreatywne podatki31 maj 2009, 20:00Przepisy podatkowe w Polsce tworzy się na cztery sposoby – metodą „nożyczek”, „nawiedzonych wizjonerów”, „przypadkowych zgłoszeń” oraz „kolegów królika”. Każda z nich jest skażona błędem:...40
  • Polski jastrząb31 maj 2009, 20:00W przyszłym roku w Polsce rozpocznie się produkcja jednego z najlepszych śmigłowców wojskowych na świecie. Po latach klęsk ponoszonych na froncie walki o międzynarodowe zlecenia nasz przemysł lotniczy ponownie wzbija się w powietrze.42
  • Pan Diesel31 maj 2009, 20:00Pierwszych uszytych przez niego spodni sklep nie chciał sprzedawać, bo wyglądały na używane. Ubiera się jak właściciel lumpeksu, a nie koncernu odzieżowego o przychodach wynoszących miliard euro rocznie. Na billboardach pokazuje całujących się...44
  • Głos z Ameryki - Polityczni dobroczyńcy31 maj 2009, 20:00Po każdej katastrofie gospodarczejspowodowanej przez establishment w Waszyngtonie można usłyszeć tupot polityków szukających schronienia. Próbują ukryć błędy, wykazując, że za klęski winę ponosi pazerny sektor prywatny. To zaś doprowadziło do...46
  • Głodówka zamiast sportu31 maj 2009, 20:00Nie wystarczy trenować, nawet intensywnie, żeby zachować szczupłą sylwetkę. Kłopoty z nadwagą miewają największe gwiazdy sportu, takie jak brazylijscy piłkarze Ronaldinho, Adriano i Ronaldo. Zdjęcia, na których można zobaczyć obwisły brzuch tego...48
  • Turystyka mózgu31 maj 2009, 20:00Czy mieszkałeś za granicą? – od takiego pytania firmy poszukujące twórczych pracowników powinny rozpoczynać rozmowę wstępną z kandydatem. Bo podróże nie tylko kształcą, ale przede wszystkim wyrabiają kreatywność.51
  • Rodzić po domowemu31 maj 2009, 20:00Większość ginekologów reaguje oburzeniem na sam pomysł urodzenia dziecka poza szpitalem. Czy słusznie? Z najnowszych badań wynika, że przy prawidłowo przebiegającej ciąży oraz dobrym stanie zdrowia matki poród w domu jest tak samo bezpieczny jak w...52
  • Fuzja jąder31 maj 2009, 20:00Najpotężniejszy laser na świecie powstał w pobliżu San Francisco. Amerykańscy fizycy chcą dzięki niemu uzyskać syntezę termojądrową, jaka odbywa się wewnątrz Słońca. Jeśli się uda, nie będzie już problemów z zaopatrzeniem naszej planety w energię.54
  • Czeski odwet31 maj 2009, 20:00W połowie maja, kiedy po przegranej przez nazistów wojnie nad Wełtawą panował już spokój, Niemcy przestali zabijać Czechów. Wtedy to rodacy Haška zaczęli mordować Niemców. Wyglądało tak, jakby im mniej Czesi walczyli z Niemcami podczas wojny, tym...56
  • Sympatyczni szaleńcy31 maj 2009, 20:00Rozmowa z prof. Arnulfem Baringiem, niemieckim historykiem i politologiem58
  • Italia pod bronią31 maj 2009, 20:00Przez Włochy przeciąga powiew niepokoju. Wzrostowi nielegalnej imigracji towarzyszy wzrost strachu. Straż miejska w Rzymie ma zapanować nad miastem z bronią w ręku. Decyzją burmistrza Gianniego Alemanno i centroprawicowej większości rady...60
  • Europa i reszta - adwokaci Niemiec31 maj 2009, 20:00Wokół odezwy CDU/CSU narosły już legendy. W przedwyborczej gorączce polscy politycy zaniedbali rzecz najważniejszą: przeczytanie tego dokumentu w całości. Oparli bijatykę słowną na fragmencie dotyczącym praw wysiedlonych po wojnie Niemców. Warto...62
  • Okiem Brytyjczyka - Mówicie po angielsku lepiej niż ja po polsku31 maj 2009, 20:00Zacząłem się uczyć polskiegow 1985 r. Przedzierałem się ze słownikiemprzez drętwoty „Trybuny Ludu” i eleganckie sformułowania „Tygodnika Powszechnego”. Dziś potrafię przeprowadzić rozmowę po polsku dla radia (najlepiej...63
  • Nie muszę się sobą onanizować31 maj 2009, 20:00Rozmowa z Romą Gąsiorowską, filmową Magdą z „Wojny polsko-ruskiej” Xawerego Żuławskiego64
  • Recenzje31 maj 2009, 20:00OPERAW Operze Narodowej znów powstał spektakl, na który z podniesionym czołem można zaprosić nawet najbardziej wybrednego widza z Londynu czy Paryża. Niedawna premiera – „Lukrecji Borgii" Donizettiego, zamówiona jeszcze za...66
  • Mnisi XXI wieku31 maj 2009, 20:00Do tysiącletniego opactwa na wapiennej skale jeździ się nie tylko po ukojenie duszy i by posłuchać chorału gregoriańskiego. Można tu się nauczyć dobrego designu lub spróbować anielskich konfitur – tak pysznych, że aż grzesznych. Można też...68
  • Currara, czyli zapach uwodzenia31 maj 2009, 20:00Rodzime perfumy Currara były w czasach PRL namiastką luksusu. Po latach zapomnienia wracają na rynek jako wyjątkowe i… całkiem inaczej pachnące.70
  • Zgorszone Porsche31 maj 2009, 20:00Kupić porsche z rozsądku to tak, jakby się ożenić z Claudią Schiffer dlatego, że dobrze gotuje. Cayenne diesel jest całkowitym zaprzeczeniem filozofii, którą dotychczas kierowała się legendarna sportowa marka.72
  • Skibą w mur- Gonitwa do szamba31 maj 2009, 20:00Gorączka to stan, gdy naszorganizm osiągnie temperaturę większą niż trzydzieści siedem stopni. O wiele więcej stopni trzeba pokonać, biegając po galerii handlowej podczas gorączki zakupów. Zdaniem wielu badaczy historii Ameryki słynna gorączka...74