Nasze drogie zdrowie

Nasze drogie zdrowie

Dodano:   /  Zmieniono: 

Kiedy w październiku napisałem o zadaniach dla nowego rządu, uważni czytelnicy zwrócili w komentarzach uwagę na brak reformy służby zdrowia. Pominięcie było celowe z uwagi na brak szerokiego konsensusu, jak taka reforma mogłaby w Polsce wyglądać. Ekonomia służby zdrowia to prawie odrębna dziedzina ekonomii, gdzie nie ma prostych recept.

Oszacowane przez Eurostat wydatki Polski na ochronę zdrowia stanowią 7 proc. PKB, co jest poziomem wyższym niż w Rumunii czy Litwie i tylko nieco niższym niż w Luksemburgu, Cyprze, Korei Płd. Dużo wyższe, bo na poziomie około 10-12 proc. PKB, są wydatki od Kanady przez Japonię po Hiszpanię, Francję czy Danię. Absolutnym rekordzistą są Stany Zjednoczone z wydatkami na poziomie prawie 17 proc. PKB. Polacy nie wydają więc na zdrowie ani dużo, ani mało w porównaniu z innymi.

W Polsce wydatki na leki stanowią 22 proc. ogółu wydatków na ochronę zdrowia i dużo więcej niż w rozwiniętych krajach europejskich – od 6,7 proc. w Norwegii przez 14,4 proc. w Niemczech do 16,7 proc. w Belgii. Zamiast na leki więcej wydaje się tam bowiem na opiekę leczniczą i dobrą diagnostykę, więc przeciętny Europejczyk w przeciwieństwie do Polaka nie posiada zgromadzonej w domu małej apteki. Jedynie w Bułgarii (41,1 proc.) i na Węgrzech (ponad 31 proc.) wydaje się więcej na leki.

Wpływ na poziom wydatków na zdrowie w każdym kraju wywiera wiele czynników, takich jak majętność, struktura demograficzna czy poziom zdrowotności. Znaczenie ma również sposób organizacji i finansowania służby zdrowia. Między bajki możemy włożyć pseudoliberalne propozycje niekontrolowanej prywatyzacji usług z obszaru zdrowia. Skutki takiego „urynkowienia” służby zdrowia pokazały USA z rekordowym poziomem wydatków, przy których nadal 1/3 pracujących nie była objęta ubezpieczeniami, a reforma Obamy miała na celu zahamowanie dalszego wzrostu wydatków przy wprowadzeniu minimalnego ubezpieczenia powszechnego na warunkach zbliżonych do rynkowych. Popyt na usługi z obszaru ochrony zdrowia jest praktycznie nieograniczony, więc wydatki rosną liniowo z każdym rokiem życia, osiągając apogeum w ostatnich pięciu latach. W społeczeństwach demokratycznych trudno jest więc ograniczać ekspansję państwowych i prywatnych wydatków, które często są wspierane ulgami podatkowymi, czyli ingerencją państwa.

W teorii rozróżnienie koncepcji jest dość proste – albo prywatyzowane są drogie procedury medyczne, albo proste usługi. W pierwszym przypadku majętniejsza część społeczeństwa finansuje sobie dostęp do najlepszej jakości, a uboższa część oczekuje w kolejkach, mając nadzieję na załapanie się na limit wydatków z publicznego budżetu. W drugim przypadku masowy prywatny rynek prostych usług medycznych wymusza konkurencyjneceny i jakość, co stało się już w Polsce w przypadku usług dentystycznych i weterynaryjnych (powszechnie chwalonych przez zagranicznych klientów). Publiczne środki przeznaczane są wtedy na pokrywanie kosztów leczenia chorób przewlekłych i skomplikowanych operacji, na które nie stać przeciętnego Polaka. Taki model oznaczałby jednak jakąś formę odpłatności czy współpłacenia, co wywołuje popłoch w każdym rządzie i we wszystkich partiach, gdyż znając „jakość” krajowych mediów, głównym przekazem takiej propozycji byłaby sytuacja emerytów i rencistów. Jak pokazywały przykłady z krajów ościennych, wprowadzenie symbolicznej płatności za wizytę u lekarza wywoływało spadek popytu na usługi na poziomie 20-30 proc. bez wpływu na wskaźniki zachorowalności.

Mądre zasady rynkowe można implementować nawet d o skomplikowanych ekonomicznie i wrażliwych politycznie obszarów usług publicznych, ale trzeba jasno pokazać interesariuszy każdego rozwiązania. W innym wypadku państwo, czyli zwykli podatnicy, zapłacą podwójnie.

* Członek zarządu Deloitte Consulting

Więcej możesz przeczytać w 5/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 5/2016 (1722)

  • Europa po Europie1 lut 2016, 6:00Pięć lat, dwa, ba, czy jeszcze pół roku temu ktoś sądził, że premier Francji Manuel Valls publicznie powie, że unijny „projekt może umrzeć szybko i nagle”. Że szef Parlamentu Europejskiego Martin Schulz powie – „upadek jest...3
  • SKANER1 lut 2016, 6:00PAŃSTWO Skrzydlate słowa prezesa trybunału Profesor Andrzej Rzepliński, prezes Trybunału Konstytucyjnego, słynie z ostrego języka. Dawno wszedł już w rolę komentatora politycznego, porzuciwszy funkcję strażnika konstytucji. Oto dziesięć...5
  • ZDARZYŁO SIĘ JUTRO1 lut 2016, 6:00Alexis w Komitecie (Obrony Demokracji), burdel w Sejmie i inne wydarzenia (często bez znaczenia).9
  • Krajobraz po zwycięstwie1 lut 2016, 6:00Jarosław Kaczyński posiada dziś wpływy, o jakich polscy politycy w ostatnich 27 latach mogli tylko pomarzyć. Jako przywódca obozu politycznego, który zdobył pełnię władzy w kraju, może dziś wyznaczać kierunki polityki wewnętrznej i zagranicznej.16
  • Opowiemy historię jeszcze raz1 lut 2016, 6:00Polacy opowiedzą światu swoją prawdziwą historię. W internecie będą dostępne zeznania świadków dotyczące zbrodni, obozów koncentracyjnych i wywózek z okresu II wojny. Ofiary złożyły je kilkadziesiąt lat temu, ale dotąd dokumenty były zamknięte na...20
  • Powinniśmy nazwać zło1 lut 2016, 6:00Gestapowiec chciał zastraszyć całą społeczność, a my się nie boimy. Katował i zabijał naszych krewnych, a my żyjemy i chcemy opowiedzieć, co tutaj się stało w latach wojny – mówi „Wprost” Magdalena Gawin, wiceminister kultury.22
  • Pociąg z Wrocławia1 lut 2016, 6:00Kuratorzy, urzędnicy, spółki Skarbu Państwa. PiS sięga coraz głębiej.23
  • Będziemy przyjmować chrześcijan1 lut 2016, 6:00Każde państwo prowadzi swoją politykę uchodźczą i dostrzega jakiś specyficzny rodzaj biedy bardziej niż inne. Polska nie ma powodu, by wyzbyć się tego rodzaju kryteriów ugruntowanej polityki uchodźczej. W przypadku Bliskiego Wschodu dotyczy to...28
  • Czy kibol stał się więźniem politycznym?1 lut 2016, 6:00Wszystko wskazuje na to, że policja i sądy fabrykowały zeznania, żeby oskarżać osoby niewygodne dla Tuska. Teraz pytanie, jak dziś pogodzić troskę polityków PO o praworządność z ich brutalnym łamaniem prawa jeszcze kilka lat temu.32
  • Kto będzie anty-PiS-em1 lut 2016, 6:00Nowoczesna i Platforma licytują się na to, kto będzie bardziej twardą opozycją. Ale po wyborze Grzegorza Schetyny na szefa PO część polityków sympatyzujących z Donaldem Tuskiem dąży do utworzenia szerokiego bloku z partią Ryszarda Petru.34
  • Nasze drogie zdrowie1 lut 2016, 6:00Kiedy w październiku napisałem o zadaniach dla nowego rządu, uważni czytelnicy zwrócili w komentarzach uwagę na brak reformy służby zdrowia. Pominięcie było celowe z uwagi na brak szerokiego konsensusu, jak taka reforma mogłaby w Polsce wyglądać....37
  • PiS tuczy Ryszarda Petru1 lut 2016, 6:00Od Andrzeja Dudy strasznie dużo dzisiaj zależy. Gdyby się trochę postawił PiS, to mogłoby to być nawet w interesie tej partii, ponieważ odnoszę wrażenie, jakby PiS-owcy zwariowali – mówi „Wprost” Ryszard Bugaj, ekonomista,...38
  • ISM – Instytut Szykan i Mobbingu1 lut 2016, 6:00Mimo wielokrotnych sygnałów władze Uniwersytetu Warszawskiego tolerują prześladowanie pracowników uczelni. Nie reagują na informacje o tym, że prof. Edward Haliżak, szef Instytutu Stosunków Międzynarodowych UW, od lat stosuje mobbing wobec swoich...40
  • Chrzest i co dalej?1 lut 2016, 6:00Obchody 1050. rocznicy chrztu Polski zapowiadają się z dużym rozmachem. Ich kulminacja nastąpi 14-16 kwietnia w Gnieźnie i w Poznaniu, czyli w kolebce państwa polskiego. Tam bowiem, a najprawdopodobniej w kaplicy książęcego palatium na Lednicy, w...43
  • Celebryta w złodziejskiej roli1 lut 2016, 6:00Tancerz i choreograf, wylansowany przez TVN na gwiazdę, wykorzystuje sławę, by okradać mieszkania. Gustuje w lodówkach, telewizorach i płytach indukcyjnych. Jego występy oceniają prokuratorzy.44
  • Czeska Polska1 lut 2016, 6:00Polak w Republice Czeskiej musi się starać bardziej, dlatego Zaolzianie odnoszą wyjątkowe sukcesy.46
  • Wielkie kuszenie Zachodu1 lut 2016, 6:00Podatkowe wakacje, dotacje liczone w milionach złotych i specjalne preferencje w publicznych przetargach. Na takie prezenty od polskiego rządu mogą liczyć zagraniczni inwestorzy. Polskie firmy mogą o nich tylko pomarzyć.48
  • Polski sen o Iranie1 lut 2016, 6:00Kolejka polskich firm chcących robić interesy z Iranem rośnie, ale na razie kończy się na chęciach. Polskim przedsiębiorcom brakuje wsparcia kredytowego i zabezpieczeń płatności. Swoje silne przyczółki po cichu budują jednak Orlen i PGNiG.52
  • Iron Man1 lut 2016, 6:00Seryjny przedsiębiorca, który do czegokolwiek się weźmie, dokonuje rewolucji, czy socjopata idący po trupach swoich współpracowników?54
  • Wypadek czy powrót do przeszłości?1 lut 2016, 6:00Po podatku bankowym część przedsiębiorców miała nadzieję, że zaczynamy zmierzać w kierunku dobrych podatków (prostych, tanich w poborze, nie do uniknięcia, nierodzących sporów). Co prawda podatek bankowy był obok, a nie zamiast CIT, ale spełniał...56
  • HOSSA BESSA1 lut 2016, 6:00Chiński smok kaszle W ciągu trzech lat Chiny planują zamknąć 4,3 tys. kopalni – podała w zeszłym tygodniu chińska agencja prasowa Xinhua. Rząd uznał, że kopalnie trzeba zlikwidować z powodu drastycznego poziomu zanieczyszczenia. Proces...58
  • Logistyka w Polsce – o tym się (nie) mówi…1 lut 2016, 6:00Natura nie lubi próżni, być może skończy się rynek hurtowy – wielkopowierzchniowy, który się już nasycił. W sektorze logistycznym – trendu „pierwszej mili” – można mówić o zaspokojeniu rynku, natomiast etap drugi,...59
  • Kiszyniowski anty-Majdan1 lut 2016, 6:00Rewolucji w Mołdawii na razie nie będzie, ale uchodząca za poradzieckiego czempiona integracji europejskiej republika niebezpiecznie zbacza ze ścieżki wiodącej ku Zachodowi.60
  • Nacjonalistyczna fala1 lut 2016, 6:00Europejczyków przeraża imigracyjny entuzjazm euroelit. Nie wierzą w integrację i asymilację, nie chcą już więcej eksperymentów społecznych. Nic dziwnego, że tak szybko rośnie popularność nacjonalistów, na których żeruje Rosja.63
  • Hillary kontra wujek młodych Amerykanów1 lut 2016, 6:00Jest senatorem, przyciąga na wiece wyborcze tysiące młodych ludzi, często powtarza słowo „nadzieja” i skutecznie rzuca wyzwanie politycznym faworytom. Brzmi znajomo?66
  • Dzieci rosyjskich miliarderów1 lut 2016, 6:00Na scenę wkracza nowe pokolenie. Kim jest i jaka będzie ta nowa oligarchiczna Rosja.68
  • Wietnam z kapitalistyczną twarzą1 lut 2016, 6:00Cztery dekady po upadku Sajgonu i zwycięstwie komunistów Wietnam – wzorem Chin – wybiera kapitalizm pod czerwonym sztandarem.70
  • Kino niemęskie1 lut 2016, 6:00W Polsce powstaje dziś profesjonalne kino rozrywkowe. Frekwencja cały czas rośnie i zwykle decydują o niej kobiety.74
  • Kosmici i spiski z archiwum1 lut 2016, 6:00„Z archiwum X” to prawdziwa legenda. Jeden z najpopularniejszych seriali w historii telewizji. Przełomowy dla gatunku. Po 14 latach przerwy agenci Mulder i Scully wracają na ekrany.78
  • Wojny zespołowe1 lut 2016, 6:00Byli wielcy, porywali tłumy, a ich piosenki śpiewały miliony. Dziś polskie gwiazdy lat 80. toczą spory o nazwy i związane z nimi korzyści.80
  • Świata nie zbawiasię bezkarnie1 lut 2016, 6:00Musimy o takich bohaterach jak Irena Sendlerowa pamiętać. Na przekór współczesnej nietolerancji i określeniom „polskie obozy zagłady” – mówi Andrzej Wolf, reżyser „Historii Ireny Sendlerowej”.82
  • Opowieść o prawdziwym pionierze1 lut 2016, 6:00Traper grany przez Leonardo DiCaprio w nominowanym do Oscara filmie „Zjawa” to prawdziwa postać. Jego burzliwe dzieje obrosły legendą, którą wykorzystano do tworzenia amerykańskiej mitologii narodowej.84
  • Mordowała na raty14 lis 2021, 17:10Eugenia Pohl była dozorczynią działającego podczas II wojny światowej niemieckiego obozu dla dzieci w Łodzi przy ulicy Przemysłowej. Już po wojnie została oskarżona o torturowanie i skatowanie na śmierć sześciorga dzieci. – Nikogo nie biłam –...87
  • Mordowała na raty1 lut 2016, 6:00Esesmanka z hitlerowskiego obozu dla dzieci pracowała w PRL jako wychowawczyni w przedszkolu.87
  • Czas zmierzyć las1 lut 2016, 6:00Uczony z Uniwersytetu Yale policzył, że na Ziemi rosną 3 bln drzew, a teraz chce oszacować globalną ilość związanego w drewnie węgla. Po co? Żeby wiedzieć, czy przyroda może złagodzić zmiany klimatu.90
  • KALEJDOSKOP KULTURALNY1 lut 2016, 6:00KSIĄŻKI Mariusz Cieślik Poetka w komiksie (i anegdocie) Czy doczekamy się solidnej biografii Wisławy Szymborskiej? Nic o tym nie słychać. Ukazuje się za to ciekawy przyczynek do biografii. Wspomnienia Michała Rusinka, sekretarza noblistki, który...92
  • Jak przyspieszyć metabolizm?1 lut 2016, 6:00Co przesądza o szybkości przemiany materii? Znaczenie ma wiek, tryb życia oraz to, co jemy. Na metabolizm możemy wpływać.95
  • Po pierwsze zaufanie1 lut 2016, 6:00Zachodnie społeczeństwa swoją siłę i dobrobyt zbudowały na zaufaniu. Obywatele ufają państwu, państwo obywatelom, obywatele ufają sobie nawzajem. Normą staje się przestrzeganie ustalonych zasad, a nie próba ich ominięcia. Stąd przyzwolenie...98