Uroczystość rozdania nagród odbyła się w Warszawie. Uczestniczył w niej premier Donald Tusk, który rozmawiał z naukowcami o planowanych reformach nauki i szkolnictwa wyższego.
Nagrody przyznano w trzech kategoriach. W pierwszej z nich "Badania na rzecz rozwoju nauki" nagrodę otrzymał specjalista od teorii chaosu prof. Marian Mrozek z Uniwersytetu Jagiellońskiego za zastosowanie narzędzi matematycznych do wyjaśniania zjawisk przyrodniczych i atmosferycznych.
W kategorii "Badania na rzecz rozwoju społeczeństwa" nagrodę otrzymał onkolog prof. Jarosław Reguła, który koordynuje rozległe badania przesiewowe metodą kolonoskopii, mające na celu wczesne wykrywanie nowotworów jelita grubego.
Nagrodę w kategorii "Badania na rzecz rozwoju gospodarki" otrzymał prof. Zdzisław Smorąg, biotechnolog zajmujący się wspomaganiem rozrodu zwierząt hodowlanych przez zastosowanie m.in. zapłodnienia in vitro.
Przed rozdaniem nagród odbyła się debata na temat planowanej przez rząd reformy szkolnictwa wyższego oraz przedstawionych już projektów ustaw dotyczących reformy systemu badań naukowych. W debacie głos zabrał premier.
"Zdaję sobie sprawę, że nakłady państwa na naukę i na szkolnictwo wyższe nadal są niewystarczające" - powiedział Donald Tusk podczas uroczystości wręczenia nagród. Zapewnił, że trwały wzrost środków przeznaczanych na naukę i szkolnictwo wyższe jest jednym z priorytetów jego rządu.
"Nie przyszedłem dzisiaj z moimi współpracownikami do państwa po pochwały i oklaski, jeśli chodzi o tę część naszej współpracy, bo zdaję sobie sprawę z tego, że uzasadnione oczekiwania (...) będą jeszcze długi czas wyższe niż to, co będziemy w stanie dać" - tłumaczył szef rządu.
Zaznaczył jednak, że pieniądze przeznaczane w budżecie na naukę i szkolnictwo wyższe - odpowiednio 1 mld oraz 700 mln zł - stanowią poważny wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem. "Chcę państwa bardzo gorąco zapewnić, że to nie będzie jednorazowy akt" - powiedział premier.
Według Tuska, ze względu na sytuację na rynkach finansowych na świecie precyzyjna prognoza, ile rząd przeznaczy na naukę i szkolnictwo wyższe w 2010 r., "byłaby nieodpowiedzialna".
"Ale mogę państwa zapewnić, że naszą ambicją jest, jeżeli nic dramatycznego nie stanie na przeszkodzie, a wierzę w to głęboko, że nie, żeby tę tendencję właśnie w takiej dynamice, w takich wymiarach utrzymać na lata następne, nie tylko na rok 2010" - podkreślił premier.
Zdaniem przewodniczącej Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Katarzyny Chałasińskiej-Macukow, nie wystarczy powiedzieć uczelniom, że mają dbać o jakość kształcenia, trzeba wyznaczyć szczegółowe cele reformy.
"To, co nam potrzebne, to strategia rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego wkomponowana w strategię rozwoju państwa. Kiedy ona powstanie, to my będziemy wiedzieli jakie mamy cele" - powiedziała Chałasińska-Macukow.
Z kolei przewodniczący Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich prof. Jerzy Malec zwrócił się do premiera z prośbą o realizację art. 94 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.
"Artykuł ten daje możliwość dofinansowania czesnego studentów uczelni niepublicznych" - wyjaśnił profesor. Jak dodał, w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego powstał już projekt rozporządzenia, który umożliwiałby studentom skorzystanie z tego artykułu ustawy.
W trakcie uroczystości dla laureatów nagród ministra nietypowe śpiewane laudacje zaprezentował Grzegorz Turnau. Teksty piosenek przygotował, specjalnie o każdym z nominowanych naukowców, poeta Michał Zabłocki.
pap, keb