Obama przyznał najwyższe amerykańskie odznaczenie Karskiemu

Obama przyznał najwyższe amerykańskie odznaczenie Karskiemu

Dodano:   /  Zmieniono: 
Kurier polskiego podziemia Jan Karski który alarmował Zachód o zagładzie Żydów w czasie II wojny światowej został uhonorowany przez Baracka Obamę Medalem Wolności (fot. PAP/Tomasz Gzell)
Jan Karski, bohaterski kurier polskiego podziemia, który alarmował Zachód o zagładzie Żydów w czasie II wojny światowej, został uhonorowany prezydenckim Medalem Wolności. - Z dumą ogłaszam, że tej wiosny uhonoruję Jana Karskiego najwyższym amerykańskim odznaczeniem cywilnym - powiedział Obama w przemówieniu podczas uroczystości w Muzeum Holocaustu.

Prezydent Barack Obama ogłosił nadanie medalu podczas uroczystości w poniedziałek w Muzeum Holocaustu. Zebrani w muzeum uczestnicy ceremonii z okazji Dnia Holocaustu powitali przyznanie Karskiemu medalu burzliwymi oklaskami.

Przydencki Medal Wolności, ustanowiony w 1963 r., jest najwyższym cywilnym odznaczeniem w USA obok Złotego Medalu Kongresu. Przyznaje się go - jak głosi komunikat Białego Domu - osobom, które wniosły szczególny wkład w bezpieczeństwo lub wspierały interesy narodowe USA, działały na rzecz pokoju na świecie, kultury, angażowały się w inne przesięwzięcia prywatne lub publiczne.

Jan Karski (właściwie Jan Kozielewski) urodził się 24 kwietnia 1914 roku w Łodzi. Po ukończeniu w 1935 roku studiów prawniczych i  dyplomatycznych na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie pracował jako urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

We wrześniu 1939 roku, jako żołnierz artylerii konnej, dostał się do  niewoli radzieckiej. Dwa miesiące później zbiegł z transportu i wrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął działalność konspiracyjną. Ze względu na  doskonałą pamięć i znajomość języków obcych powierzono mu obowiązki politycznego kuriera władz Polskiego Państwa Podziemnego.

W styczniu 1940 roku udał się jako kurier i emisariusz do Paryża i Angers. W czasie kolejnej misji do Francji został aresztowany przez Gestapo. Po brutalnych przesłuchaniach próbował popełnić samobójstwo, obawiając się, że podczas kolejnych tortur może zdradzić Niemcom istotne informacje o polskim podziemiu. Odratowany, trafił do więziennego szpitala, z którego został uwolniony dzięki akcji Związku Walki Zbrojnej.

W 1942 roku pod pseudonimem Jan Karski, którego odtąd stale używał, wyruszył w kolejną misję, tym razem do Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Jednym z jego głównych zadań było poinformowanie aliantów o tragicznej sytuacji ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką. Zbierając informacje na ten temat, dwukrotnie przedostał się do  warszawskiego getta, a także do obozu przejściowego w Izbicy, z którego Żydzi kierowani byli do obozów zagłady.

Karski zmarł 13 lipca 2000 r. w Waszyngtonie.

sjk, PAP