Gdzie szukać pieniędzy

Gdzie szukać pieniędzy

Dodano:   /  Zmieniono: 
Wybór programu to decyzja strategiczna. Trzeba sprawdzić, który jest najkorzystniejszy pod względem wysokości dotacji i szans jej zdobycia
Na pozór może się wydawać, że nie ma znaczenia, jak nazywa się fundusz czy program, z którego ma pochodzić dotacja. Otóż nie - poszczególne fundusze rządzą się różnymi zasadami i może się okazać, że wybierając niewłaściwy, skazujemy się z góry na odrzucenie wniosku lub ograniczamy poziom wsparcia na przykład do połowy wartości projektu, podczas kiedy z innego portfela moglibyśmy otrzymać 75 proc. Warto o tym pamiętać. Każdy program realizuje cel strategiczny. W przypadku skierowanego do przedsiębiorców Sektorowego Programu Operacyjnego "Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw" jest to "poprawa pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw działających na terenie Polski w warunkach Jednolitego Rynku Europejskiego". Cel ogólny realizuje się w ramach priorytetów. SPO WKP ma je dwa:
1. Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu;
2. Bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw.
Każdy priorytet realizuje się poprzez działania.

Dla pierwszego są to:
1.1. Wzmocnienie instytucji wspierających działalność przedsiębiorstw;
1.2. Poprawa dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw;
1.3. Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm;
1.4. Wzmocnienie współpracy sfery badawczo-rozwojowej z gospodarką;
1.5. Rozwój systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych online;
a dla drugiego:
2.1. Wzrost konkurencyjności małych i średnich firm poprzez doradztwo;
2.2. Wsparcie konkurencyjności produktowej i technologicznej przedsiębiorstw;
2.3. Wzrost konkurencyjności małych i średnich firm poprzez inwestycje;
2.4. Wsparcie dla inwestycji w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska.
Numery mają swoje znaczenie, bo chcąc uzyskać dofinansowanie zaplanowanej inwestycji, trzeba wiedzieć, że występuje się z wnioskiem o dotację w ramach działania SPO WKP 2.3.
Określenia zawarte w priorytetach i w większości działań są bardzo ogólnikowe. Dlatego powstała kategoria bardziej szczegółowa - poddziałania. Też trzeba zapamiętać numerację.
Na przykład działanie 2.2 (wsparcie konkurencyjności produktowej i technologicznej) podzielone jest na dwa poddziałania:
2.2.1. Nowe inwestycje w przedsiębiorstwie. Mają one polegać na utworzeniu lub rozwoju firmy, zarówno w sferze produkcyjnej, jak i usługowej, albo wprowadzać znaczące zmiany w procesie produkcyjnym lub w produkcie.
1.1.2. Promocja eksportu. Projekty związane z udziałem polskich firm w targach oraz powiązanych z nimi misjach gospodarczych.
Na każde działanie przypada inna kwota dofinansowania, różna bywa też tzw. intensywność wsparcia, czyli udział dotacji w całkowitym koszcie projektu. Małe i średnie firmy w niektórych działaniach mogą liczyć na dodatkowe
15 proc. jego wartości. Na przykład w poddziałaniu 2.2.1 dopuszczalny poziom dofinansowania może wynieść 50 proc. kosztów kwalifikowalnych (65 proc. dla MŚP).
Kryterium wielkości firmy nie jest jednak jedynym. Zdarza się również, że wysokość pomocy uzależniona jest od miejsca realizacji projektu. Ponieważ fundusze powstały w celu wyrównywania różnic między poszczególnymi regionami, jedne obszary otrzymują większą, inne mniejszą dotację na taki sam projekt. Tak jest na przykład w przypadku działania 2.3. Tutaj dopuszczalny poziom pomocy wynosi:
- 30 proc. kosztów kwalifikowalnych, jeżeli projekt jest realizowany w powiatach miejskich Warszawa i Poznań;
- 40 proc. kosztów kwalifikowalnych, jeżeli projekt jest realizowany w powiatach miejskich: Wrocław, Kraków, Gdańsk, Gdynia i Sopot;
- 50 proc. kosztów kwalifikowalnych, jeżeli projekt jest realizowany na pozostałym obszarze kraju.
W niektórych przypadkach (takich jak działanie 2.3) przedsiębiorca jest zobowiązany wziąć na realizację projektu kredyt komercyjny w wysokości przynajmniej 50 proc. wnioskowanej sumy dotacji. Warunek ten nie dotyczy mniejszych projektów, gdzie kwota dotacji nie przekracza 10 tys. euro.
Pieniądze dla firm znajdują się również w innych programach. Szczególnie interesujący jest największy z nich - Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR), tworzący warunki wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałania marginalizacji niektórych obszarów kraju. ZPORR jest dobrym przykładem pośredniego dostępu przedsiębiorstw do funduszy unijnych. Bo chociaż projekty tworzą w nim przede wszystkim samorządy i instytucje publiczne, to realizować je będą firmy. Właśnie do nich trafi, w ramach zamówień publicznych, spora część z prawie 3 mld euro.
Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów - będzie realizowany przez następujące działania:
1.1. Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego;
1.2. Infrastruktura ochrony środowiska;
1.3. Infrastruktura społeczna;
1.4. Rozwój turystyki i kultury;
1.5. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego;
1.6. Rozwój transportu publicznego w aglomeracjach.

Priorytet 2. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach:
2.1. Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie;
2.2. Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne;
2.3. Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa;
2.4. Reorientacja zawodowa osób zagrożonych restrukturyzacją;
2.5. Promocja przedsiębiorczości (mogą skorzystać osoby zamierzające rozpocząć działalność gospodarczą);
2.6. Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy (dostępny m.in. dla przedsiębiorców, parków naukowo-
-technologicznych i przemysłowych, inkubatorów przedsiębiorczości itp.).
Priorytet 3. Rozwój lokalny:
3.1. Obszary wiejskie;
3.2. Obszary podlegające restrukturyzacji;
3.3. Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe;
W ramach tego działania można uzyskać wsparcie na usługi doradcze wprowadzające innowacyjność i zwiększające konkurencyjność firmy lub na inwestycje związane z utworzeniem, rozszerzeniem działalności, zmianą profilu działalności lub modernizacją firmy.
3.5. Lokalna infrastruktura społeczna.
Trzecie istotne źródło pieniędzy to Sektorowy Program Operacyjny "Rozwój Zasobów Ludzkich" (SPO RZL). Jego celem jest budowa otwartego, opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez zapewnienie warunków do rozwoju poprzez kształcenie, szkolenie i pracę.

Priorytet 1. Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i społecznej;
1.1. Rozwój i modernizacja instrumentów i instytucji rynku pracy;
1.2. Perspektywy dla młodzieży;
1.3. Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia;
1.4. Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych;
1.5. Promocja aktywnej polityki społecznej poprzez wsparcie grup szczególnego ryzyka;
1.6. Integracja i reintegracja zawodowa kobiet.
Priorytet 2. Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy:
2.1. Zwiększenie dostępu do edukacji
- promocja kształcenia przez całe życie;
2.2. Podniesienie jakości edukacji w odniesieniu do potrzeb rynku pracy;
2.3. Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki. Można z niego finansować szkolenia, studia podyplomowe, staże itp.;
2.4. Wzmocnienie zdolności administracyjnych.
Także Sektorowy Program Operacyjny "Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwój Obszarów Wiejskich" (SPO ROL), choć przeznaczony dla rolników, zawiera fundusze dla przedsiębiorców z sektora spożywczego. Dla nich przeznaczone jest jedno z działań programu:
1.5. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych. Można dofinansować budowę lub modernizację zakładu lub infrastruktury handlu hurtowego artykułami rolnymi, inwestycje proekologiczne (oczyszczalnie ścieków), koszty dokumentacji, patentów i licencji. Warto zwrócić na niego uwagę - można uzyskać nawet 20 mln zł!
W szczególny sposób potraktowano rybaków i przetwórstwo rybne. Dla nich jest osobny Sektorowy Program Operacyjny (SPO Ryby), którego celem jest racjonalna gospodarka zasobami wód i poprawa efektywności sektora rybackiego oraz podniesienie konkurencyjności polskiego rybołówstwa i przetwórstwa rybnego.

Priorytet 1. Dostosowanie nakładu połowowego do zasobów:
1.1. Złomowanie statków;
1.2. Przeniesienie do działalności innej niż rybołówstwo;
1.3. Wspólne przedsiębiorstwa (przeniesienie statku do kraju i na łowiska znajdujące się poza UE).

Priorytet 2. Odnowa i modernizacja floty rybackiej:
2.1. Budowa nowych statków (do
40 proc. kosztów). Uwaga: działanie dostępne tylko do końca roku!
2.2. Modernizacja statków rybackich;
2.3. Wycofanie (bez pomocy publicznej) związane z odnową.

Priorytet 3. Ochrona i rozwój zasobów wodnych, chów i hodowla ryb, rybackie urządzenia portowe, przetwórstwo i rynek rybny, rybołówstwo śródlądowe:
3.1. Ochrona zasobów wodnych;
3.2. Hodowla (do 70 proc. kosztów);
3.3. Rybacka infrastruktura portowa;
3.4. Przetwórstwo rybne i rynek rybny; środki przeznacza się na budowę nowych oraz modernizację i rozbudowę istniejących zakładów. Można uzyskać zwrot do 70 proc. kosztów);
3.5. Rybołówstwo śródlądowe.

Występując z wnioskiem o dofinansowanie, trzeba pamiętać, że jest to refundacja poniesionych kosztów, ale tylko tych, które UE uznała za koszty kwalifikowane. Trzeba przyjrzeć się liście i uwzględnić we wniosku. Poza tym zwrotowi podlegają tylko wydatki poniesione po złożeniu wniosku. Wypłata następuje po zakończeniu inwestycji, na podstawie zweryfikowanych faktur. Niekiedy można liczyć na zaliczkę po podpisaniu umowy dotacji.
Te informacje o programach pomocowych powinny pomóc w podjęciu decyzji, czy ruszać do szturmu na unijną twierdzę, strzeżoną przez setki urzędników i tony dokumentów. Nie ma się bowiem co łudzić - droga po dotację jest długa i wyboista.

Szukaj w sieci!
Ponieważ ogłaszane w Polsce przetargi są dostępne dla firm z pozostałych krajów Unii (i odwrotnie), informacja o nich jest dostępna na internetowych stronach Komisji Europejskiej. Warto skorzystać z wyszukiwarki Ted, czyli Tenders Electronic Daily, dostępnej pod adresem http://ted.publications.eu.int, również w języku polskim.

Słownik
De minimis - zasada mówiąca, że jeśli w ramach programów pomocy zsumowana pomoc publiczna za ostatnie 3 lata razem z wnioskowaną pomocą nie przekroczy
100 tys. euro, nie musi być notyfikowana i podlegać kontroli Komisji Europejskiej. Zasada ta jest niezależna od wielkości przedsiębiorstwa. Nie ma też zastosowania w branżach uznanych przez UE za wrażliwe, czyli rolnictwa i rybołówstwa, przemysłu stoczniowego, transportu, wydobycia węgla i hutnictwa żelaza.

Instytucja pośrednicząca - jednostka podlegająca instytucji zarządzającej, której instytucja zarządzająca przekazuje część uprawnień. Do jej zadań należy m.in. zagwarantowanie prawidłowości operacji finansowych, przedkładanie i potwierdzanie wniosków o płatność do instytucji zarządzającej, przygotowywanie rocznej prognozy wydatków oraz raportu o nieprawidłowościach w realizacji programu.

Komisja oceny projektów - komisja powoływana przez końcowego beneficjenta do oceny merytorycznej wniosku o finansowanie projektu. Ocena komisji stanowić będzie podstawę do ułożenia listy rankingowej projektów rekomendowanych do akceptacji dyrektorowi instytucji beneficjenta końcowego. W skład komisji wchodzić będą przedstawiciele instytucji beneficjenta końcowego. Mogą w niej także uczestniczyć niezależni eksperci powołani w ramach pomocy technicznej programu.

Komitet monitorujący - komitet powoływany przez instytucję zarządzającą w celu zapewnienia właściwego monitorowania, ewaluacji oraz  wdrażania programu operacyjnego. Jego zadaniem jest m.in. zapobieżenie jednostronnym ocenom, wypracowanie kryteriów i sposobu oceny programu, nadzorowanie postępów w osiąganiu założonych celów i rezultatów wdrażania programu operacyjnego, a także podejmowanie decyzji o zmianach w realizacji programu.

Koszty kwalifikowalne - są to koszty niezbędne dla realizacji projektu, które zostały uwzględnione w budżecie projektu, spełniają wymogi efektywnego zarządzania finansami, zostały poniesione po podpisaniu umowy z beneficjentem końcowym, są poparte stosownymi dokumentami oraz zgodne z przepisami Unii Europejskiej i krajowymi.