Prawie jak w skarpecie

Czy tradycyjna lokata bankowa jest dobrą inwestycją? Z pewnością nie. To raczej bezpieczna przechowalnia naszych oszczędności, a nie efektywny instrument ich pomnażania.
- Oprocentowanie, na które może liczyć klient, w najlepszym razie pozwoli mu na zachowanie realnej, po uwzględnieniu inflacji, wartości posiadanych środków. Średnie oprocentowanie 3-miesięcznych złotowych lokat to 3,8 proc., a od zysków musimy jeszcze zapłacić 19 proc. podatku - wyjaśnia Maciej Pieczkowski, dyrektor departamentu rozwoju produktów w firmie Xelion. Doradcy Finansowi.
Aby ocenić atrakcyjność tego sposobu pomnażania pieniędzy, polska edycja BusinessWeeka postanowiła sporządzić ranking lokat bankowych. Wzięło w nim udział 16 banków. Kilka instytucji finansowych odmówiło, co można interpretować jako niechęć do eksponowania produktów nisko opłacalnych, którymi są tradycyjne depozyty.
Na potrzeby rankingu BusinessWeek stworzył dwie kategorie klientów. W pierwszej lokujący jest zainteresowany zdeponowaniem małej kwoty na bardzo krótki termin: 2 tys. złotych i 500 euro na jeden tydzień.
W drugiej symulacji postanowiliśmy złożyć w banku 10 tys. złotych i 2,5 tys. euro na jeden rok. Pozostawiliśmy swobodę co do rodzaju depozytu i poprosiliśmy o przedstawienie najkorzystniejszej oferty.
W pierwszym wypadku najwięcej daje zarobić Bank Millennium. Po siedmiu dniach klient dostanie na czysto 1,33 zł. Tylko cztery ankietowane banki przyjmują depozyty w euro na tak krótki okres: ING BSK, Millennium, Citibank Handlowy i BOŚ. Pozostałe - albo nie mają takiego produktu w ofercie, albo kwota depozytu (500 euro) jest za niska, a okres lokaty za krótki. Jeżeli już uruchomimy taką lokatę, zwrot z inwestycji będzie więcej niż symboliczny. W ING BSK zarobimy 0,12 euro.
Z kolei powierzając 10 tys. złotych na 12 miesięcy, najlepiej wybrać Getin Bank. Ma on w ofercie certyfikaty ubezpieczeniowe Pewne Oszczędzanie, które nie są obciążone tzw. podatkiem Belki. Zwrot z inwestycji wyniesie 415 złotych.
Deponując pieniądze na standardowej lokacie w BGK, której oprocentowanie jest zdecydowanie najwyższe i wynosi 4,2 proc., nasz zysk wyniesie 340 złotych, a ok. 80 złotych zjada podatek.
Najkorzystniejszą 12-miesięczną lokatą walutową ma BGK. Po zdeponowaniu 2,5 tys. euro zwrot z inwestycji netto to 43,54 euro.

Można negocjować
Jak pokazuje nasze zestawienie, trzymanie pieniędzy na lokacie jest bardzo mało opłacalne. Pożyczając bankom 10 tys. złotych na rok, zarobimy - w zależności od oferty - od 250 do 400 złotych. Tymczasem zapożyczając się w banku w tej samej kwocie i na ten sam okres, łączne koszty kredytu wyniosą nas ponad 1 tys. złotych (odsetki, prowizje i opłaty za przyznanie kredytu). Dysproporcje są zatem ogromne.
- W wypadku małych kwot i krótkich terminów klient często nie zarobi nawet na benzynę czy bilet autobusowy na dojazd do banku - ironizuje Marek Węgrzynowski, analityk finansowy WGI Domu Maklerskiego. - Kwoty lokaty musiałyby być ponadprzeciętne, aby uzyskać jakieś specjalne i wartościowe przywileje - dodaje.
Rzeczywiście, banki są gotowe negocjować wysokość stawek oprocentowania dopiero przy większych kwotach. W Millennium jest to co najmniej 10 tys. złotych, jednak maksymalne oprocentowanie lokaty i tak nie może przekroczyć 4,5 proc.
Przy deponowaniu podobnej sumy negocjować możemy również w Invest-Banku. W banku Pekao progiem do takich rozmów jest 20 tys. złotych, w Getin Banku 30 tys., w BISE 40 tys. zł. W pozostałych instytucjach możemy zacząć negocjować przy powierzeniu 50 tys. lub 100 tys. złotych. Banki nie informują jednak, na jaką premię mogą liczyć klienci. Warunki zależą od kwoty lokaty i sytuacji na rynku międzybankowym.

Jeżeli nie lokata, to co?
Jest co najmniej kilka prostych sposobów lokowania oszczędności na lepszych warunkach niż w wypadku tradycyjnych lokat bankowych. Są to rachunki lokacyjne, lokaty inwestycyjne, polisy lokacyjne, a także bezpieczne i gwarantowane fundusze inwestycyjne.
- W zależności od preferencji klienta produkty te umożliwiają poprawienie dwóch głównych parametrów decydujących o atrakcyjności inwestycji: zysku oraz płynności, przy zachowaniu porównywalnego do lokat bankowych poziomu bezpieczeństwa - wyjaśnia Maciej Pieczkowski.
Zdaniem Marka Węgrzynowskiego, krótkoterminowo, np. na tydzień, trudno jest sensownie i bezpiecznie ulokować niewielkie kwoty. - W wypadku zamrożenia ich na rok należy zrezygnować z lokat i zdecydować się na fundusze inwestycyjne, np. gotówkowe. Ich jednostki często można kupić za pośrednictwem internetu, bez prowizji - podpowiada ekspert WGI Domu Maklerskiego.
Ciekawą propozycją mogą być lokaty inwestycyjne. - Ich konstrukcja polega na inwestowaniu części środków klienta w bezpieczne instrumenty rynku pieniężnego, co chroni kapitał klienta. Reszta środków inwestowana jest w instrumenty obarczone większym ryzykiem, pozwalające jednak na generowanie ponadprzeciętnych zysków - tłumaczy Maciej Pieczkowski.
Produkt ma dwa ograniczenia: minimalną kwotę inwestycji i czas trwania - lokować trzeba co najmniej na rok, a zazwyczaj na lat kilka.
Tego typu produkt ma w ofercie Bank BPH (Plany
Lokacyjne). Część pieniędzy klienta trafia na lokatę, a reszta pracuje w wybranym funduszu inwestycyjnym. Od 
31 sierpnia 2004 roku do 
31 sierpnia 2005 roku osoby, które zainwestowały w ten sposób 10 tys. złotych, mogły zarobić 12,68 proc., czyli 1027 złotych netto.

Dlaczego tak mało
- Niskie oprocentowanie lokat wynika z obniżania się rynkowych stóp procentowych. W tym roku Rada Polityki Pieniężnej już pięciokrotnie obniżała stopy procentowe - wyjaśnia Maciej Pieczkowski. Chcąc utrzymać poziom marż odsetkowych na atrakcyjnym dla siebie poziomie, banki muszą obniżać oprocentowanie lokat.
Aby zatrzymać część klientów, coraz większa liczba instytucji finansowych wdraża alternatywne dla lokat produkty inwestycyjne. Powinniśmy z nich nieco odważniej korzystać, bo wkrótce może się okazać, że bardziej opłacalne będzie trzymanie oszczędności w skarpecie.


Lokata negocjowana



Lokata 12-miesięczna 10 tys. zł

*Polisy lokacyjne - produkty nie są obciążone podatkiem od zysków kapitałowych


Lokata 12-miesięczna
2,5 tys. euro


Lokata 7-dniowa 2 tys. zł