– Mam głębokie przekonanie, że jesteśmy po to, aby w Polsce było lepiej. Kiedy zauważyłem z jak wielkimi dramatami ludzkimi, wiąże się działalność komornicza, z traumą na wiele lat, to powiedziałem, że trzeba coś z tym zrobić. Napisaliśmy pierwszą od 20 lat ustawę komorniczą - przypomniał wiceminister. Jaki dodał, że prace nad dokumentem trwały "dzień i noc". – Jestem przekonany, że gdyby ta ustawa funkcjonowała wcześniej, to nie doszłoby do takiej sytuacji jak odebranie ciągnika z Mławy – mówił.
Patryk Jaki wśród najważniejszych zmian wprowadzanych za pośrednictwem nowej ustawy wymienił m.in. nową zasadę polegającą na tym, że każda interwencja komornicza będzie nagrywana. – Komornicy wykorzystywali to, że ludzie nie mieli wiedzy na temat tego, że mogą się odwołać. Teraz będą wręczali podczas egzekucji wystandaryzowany formularz i na tym formularzu będzie widać gdzie i do kogo można się odwołać, czego komornikowi nie wolno robić – wyjaśnił przedstawiciel ministerstwa.
Wiceminister mówił także o likwidacji tzw. hurtowni komorniczych, które pozwalały komornikom na wzięcie nawet kilku tysięcy spraw i zlecanie ich asesorom. Zdaniem Jakiego, takie rozwiązanie "generowało różnego rodzaju patologie".
Ustawa o komornikach gotowa
Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro i premier Beata Szydło zaprezentowali w poniedziałek nowy projekt ustawy dotyczący komorników. Przewiduje on m.in. że działania komornika będą nagrywane, a użycie przez niego siły możliwe będzie wyłącznie w asyście policji.
Projekt nowej ustawy o komornikach, jak informował Zbigniew Ziobro, daje prezesom sądów rejonowych uprawnienia do odsunięcia komornika od wykonywanych czynności na 30 dni i wnioskowania, bezpośrednio do Ministra Sprawiedliwości, o odwołanie komornika ze stanowiska. Dziś takich uprawnień prezesi sądów rejonowych nie posiadają. W myśl projektu zostaną oni zobligowani do podjęcia każdorazowo działań wobec komorników, którzy naruszają prawo lub zasady etyki zawodowej.
– Jeśli prezes sądu tego zaniecha, a znajdzie się dowód pokazujący, że dotarła do jego wiedzy informacja wskazująca na nieprawidłowości w działaniu komornika, sam narazi się na daleko idącą odpowiedzialność dyscyplinarną – relacjonował Zbigniew Ziobro.
Nagrywanie czynności
Ważną zmianą zawartą w projekcie, jak poinformował minister, jest wprowadzenie obowiązku nagrywania wszystkich czynności komornika przeprowadzanych w terenie. Nagranie takie ma być elementem akt postępowania, włączanym do protokołu. – Sam fakt rejestracji czynności będzie wpływał na odpowiednią kulturę i respektowanie przepisów prawa przez komornika, który wykonuje swoje zadania w
terenie – zaznaczył Zbigniew Ziobro.
Nowością jest również zasada, że przy egzekucji komornik każdorazowo będzie zobowiązany do wręczenia dłużnikowi prostego i klarownego formularza skargi, tak aby każdy mógł skierować ją do właściwego sądu, jeśli doszło do nieprawidłowości.
– Dziś sądy bardzo często odrzucają skargi merytorycznie zasadne, powołując się wyłącznie na przyczyny formalne. Chcemy to zlikwidować, aby sąd w każdym wypadku, gdy stwierdzi nieprawidłowości, w oparciu o skargę na takim formularzu, był zobowiązany do działań – podkreślił Minister Sprawiedliwości.
Asysta policji
Nowelizacja ustawy wprowadza również zasadę, że gdy dochodzi do użycia siły i przymusowego wejścia komornika do mieszkania dłużnika, wówczas musi to nastąpić w asyście policji.
Rozszerzeniu ma ulec katalog naruszeń prawa, za które komornicy będą odpowiadać dyscyplinarnie. Postępowania takie zostaną przyśpieszone. Kancelarie komornicze będą kontrolowane co najmniej raz na dwa lata, a nie raz na cztery lata, jak obecnie. I co ważne - z udziałem przedstawicieli Urzędów Skarbowych. Niezależnie od kontroli stałych, prezesi sądów rejonowych, jak też Minister Sprawiedliwości, będą mogli inicjować kontrole prewencyjne, ad hoc, również z udziałem biegłego rewidenta.
Warte podkreślenia, jak zaznaczył minister, są zmiany, które sprawią, że komornicy nie będą wysługiwać się asesorami i zrzucać na nich odpowiedzialności za błędy. – Wprowadzamy zasadę, że komornik ma osobiście prowadzić czynności, a jedynie do pomocy jest mu przypisany asesor. Nie może być tak, jak się zdarzało, że komornik przez większość roku jest na urlopie, a całe realne funkcjonowanie kancelarii spada na niedoświadczonych asesorów, którzy w dodatku nie ponoszą odpowiedzialności za to, co się dzieje – podkreślał Zbigniew Ziobro.
Wyższe wykształcenie prawnicze
Zwiększeniu profesjonalizmu komorników służyć ma wymóg, że będą oni musieli mieć wyższe wykształcenie prawnicze. Dziś, jak przytoczył Minister Sprawiedliwości, 30 proc. komorników nie ma wyższego wykształcenia prawniczego. Komornicy będą musieli skończyć studia prawnicze, albo odejdą z zawodu.
Zbigniew Ziobro zapowiedział, że za kilka tygodni przedstawiona zostanie kolejna ustawa. Ta z kolei dotyczyć ma kosztów związanych z funkcjonowaniem komorników.