Przed trzema laty, na mocy ustawy, 1 marca został ustanowiony corocznym polskim świętem państwowym poświęconym pamięci Żołnierzy Wyklętych. Data została wybrana nieprzypadkowo, ponieważ pierwsze obchody święta zbiegły się z 60. rocznicą zamordowania dowództwa Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
– Wyrok ten, przeto powinien stanowić przestrogę dla każdego, kto ośmieliłby się podnieść rękę na Władzę Ludową w Polsce i zdobycze mas pracujących – napisał pułkownik Warecki w uzasadnieniu decyzji sądu, dotyczącej skazania przywódców WiN. 1 marca 1951 r. między godziną 20:00 a 21:00 w więzieniu na Mokotowie w Warszawie, strzałami w tył głowy stracono członków IV Zarządu Zrzeszenia: Łukasza Cieplińskiego, Mieczysława Kawalca, Józefa Batorego, Adama Lazarowicza, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela i Józefa Rzepkę. Następnego dnia ok. 8:00 zwłoki zamordowanych umieszczono w trumnach i wywieziono w nieznanym kierunku. Do dziś nie jest znane miejsce ich pochówku.
Po rozwiązaniu Armii Krajowej część członków uznała, że musi powstać nowa organizacja o charakterze bardziej politycznym niż zbrojnym. W związku z tym z inicjatywy pułkownika Jana Rzepeckiego, 2 września 1945 r. powołano Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”. Organizacja funkcjonowała do 1952, gdy ostatecznie została zlikwidowana przez Urząd Bezpieczeństwa.
WiN domagała się opuszczenia Polski przez wojska radzieckie i NKWD oraz zaprzestania prześladowań politycznych i utworzenia apolitycznej armii. Żądała też przeprowadzenia wolnych wyborów, niezależnej polskiej polityki zagranicznej, a także rewizji granicy wschodniej.
Głównym założeniem Zrzeszenia była przede wszystkim działalność polityczna, jednak organizacja nie wykluczała możliwości zbrojnej samoobrony. Na początku swojego funkcjonowania liczyła ponad 30 tys. członków. Partyzanckie oddziały WiN atakowały więzienia i posterunki milicji, prowadziły walkę zbrojną z oddziałami wojska i likwidowały osoby współpracujące z władzą komunistyczną, traktując te działania jako obronę przed terrorem.
Aresztowania i prześladowania prowadzone przez UB doprowadziły do tego, że skład osoby, zarząd i struktura WiN często ulegały zmianom. W 1947 r. przeprowadzono trzy pokazowe procesy kolejnych zarządów organizacji. Wyrok w sprawie IV Zarządu Głównego zapadł 14 października 1950 r. Prezesa, Łukasza Cieplińskiego, pięciokrotnie skazano na karę śmierci. Obrońcy wnieśli apelację, ale Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie 16 grudnia 1950 roku podtrzymał wyroki. 20 lutego 1951 roku prezydent Bolesław Bierut odmówił skazanym prawa łaski.
kl, Polskie Radio
Po rozwiązaniu Armii Krajowej część członków uznała, że musi powstać nowa organizacja o charakterze bardziej politycznym niż zbrojnym. W związku z tym z inicjatywy pułkownika Jana Rzepeckiego, 2 września 1945 r. powołano Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”. Organizacja funkcjonowała do 1952, gdy ostatecznie została zlikwidowana przez Urząd Bezpieczeństwa.
WiN domagała się opuszczenia Polski przez wojska radzieckie i NKWD oraz zaprzestania prześladowań politycznych i utworzenia apolitycznej armii. Żądała też przeprowadzenia wolnych wyborów, niezależnej polskiej polityki zagranicznej, a także rewizji granicy wschodniej.
Głównym założeniem Zrzeszenia była przede wszystkim działalność polityczna, jednak organizacja nie wykluczała możliwości zbrojnej samoobrony. Na początku swojego funkcjonowania liczyła ponad 30 tys. członków. Partyzanckie oddziały WiN atakowały więzienia i posterunki milicji, prowadziły walkę zbrojną z oddziałami wojska i likwidowały osoby współpracujące z władzą komunistyczną, traktując te działania jako obronę przed terrorem.
Aresztowania i prześladowania prowadzone przez UB doprowadziły do tego, że skład osoby, zarząd i struktura WiN często ulegały zmianom. W 1947 r. przeprowadzono trzy pokazowe procesy kolejnych zarządów organizacji. Wyrok w sprawie IV Zarządu Głównego zapadł 14 października 1950 r. Prezesa, Łukasza Cieplińskiego, pięciokrotnie skazano na karę śmierci. Obrońcy wnieśli apelację, ale Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie 16 grudnia 1950 roku podtrzymał wyroki. 20 lutego 1951 roku prezydent Bolesław Bierut odmówił skazanym prawa łaski.
kl, Polskie Radio