Badanie to nie tylko potwierdziło znaczenie kory oczodołowo-czołowej (OFC) w procesie uzależnienia, ale także ukazało potencjał leczenia w normalizacji jej aktywności.
Kora oczodołowo-czołowa: centrum decyzji i głodu
Kora oczodołowo-czołowa (OFC) odgrywa kluczową rolę w podejmowaniu decyzji opartych na wartościach oraz w odczuwaniu głodu narkotykowego.
Badania wykazały, że u osób z zaburzeniami używania heroiny OFC wykazuje zsynchronizowane odpowiedzi ukierunkowane na treści związane z narkotykami, konkurując z innymi typowymi przedmiotami uwagi i motywacji. To zjawisko wskazuje na nieprzystosowawcze przypisywanie znaczenia bodźcom narkotykowym, co jest podstawowym procesem w uzależnieniu od narkotyków.
„Trainspotting” jako narzędzie badawcze
W przeciwieństwie do wcześniejszych badań neuroobrazowania, które koncentrowały się na reakcjach mózgu na statyczne obrazy, zespół badawczy Mount Sinai wykorzystał film „Trainspotting” jako bardziej realistyczny, dynamiczny i złożony bodziec.
„W przypadku uzależnienia od narkotyków film o tematyce narkotykowej może funkcjonować jak bardzo wciągające lustro rzeczywistego środowiska narkotykowego (…) wywołując procesy mózgowe, które są bliższe żywemu doświadczeniu, co poprawia stan rezonansu magnetycznego (fMRI) mózgu” – powiedziała dr Rita Goldstein, profesor psychiatrii i neurologii w Icahn School of Medicine w Mount Sinai i starszy autor artykułu.
Metodologia badania
W badaniu wzięło udział 30 hospitalizowanych osób z zaburzeniami związanymi z używaniem heroiny (24 mężczyzn) oraz 25 zdrowych osób z grupy kontrolnej (16 mężczyzn).
Uczestnicy oglądali pierwsze 17 minut filmu „Trainspotting” w skanerze fMRI na początku badania i po 15 tygodniach leczenia szpitalnego, które obejmowało standardową opiekę z lekami na zaburzenia związane z używaniem opioidów, zapobieganie nawrotom i zarządzanie stresem oraz terapie grupowe. Grupa kontrolna była również skanowana dwukrotnie – na początku badania i 15 tygodni później – aby kontrolować czas i efekty test-retest.
Wyniki i ich znaczenie
Analiza danych fMRI wykazała, że podczas oglądania filmu OFC reagowała na wskazówki dotyczące narkotyków kosztem innych scen.
„Obrazując mózg podczas oglądania filmu, znaleźliśmy kilka obszarów mózgu, które reagowały w sposób, ukierunkowany na zawartość narkotyków u osób z zaburzeniami związanymi z używaniem heroiny. Podczas oglądania OFC reagował na wskazówki dotyczące narkotyków kosztem innych scen” – dodała dr Goldstein.
Co ważne, zespół badawczy odkrył również, że tendencyjność OFC w kierunku bodźców narkotykowych była znacznie zmniejszona u osób, które przeszły leczenie lub odstawienie narkotyków.
„Oprócz odkrycia, że OFC wykazywał zsynchronizowane odpowiedzi, które były tendencyjne w stosunku do zawartości narkotyków u osób z zaburzeniami używania heroiny, byliśmy zachęceni do odkrycia, że wraz z abstynencją i leczeniem nastąpiła poprawa, w wyniku której ten region mózgu znormalizował się i reagował mniej na zawartość narkotyków” – powiedział dr Greg Kronberg, doktorant na Wydziale Psychiatrii w Icahn School of Medicine w Mount Sinai i pierwszy autor badania.
Nowe podejście do badań neuroobrazowych
„Nie znaleźliśmy podobnych efektów przy użyciu statycznego zadania opartego na obrazie, co sugeruje, że filmowe fMRI, a zwłaszcza przy użyciu filmu dostosowanego do konkretnej populacji pacjentów, jest bardziej wrażliwe na efekty leczenia i powrotu do zdrowia w badaniach psychiatrycznych” – dodała dr Goldstein.
Ograniczenia i przyszłe kierunki badań
Autorzy zwracają uwagę na pewne ograniczenia badania, w tym fakt, że wykorzystano w nim tylko jeden film, a wszyscy uczestnicy z zaburzeniami związanymi z używaniem heroiny byli objęci programem leczenia szpitalnego i abstynencji od używania narkotyków w czasie badania, więc naukowcy nie mogli odróżnić wkładu samej abstynencji od leczenia tych procesów zdrowienia.
Potrzebne są przyszłe badania, aby zweryfikować te wyniki z innymi filmami, innymi zaburzeniami związanymi z używaniem substancji i innymi fazami cyklu uzależnienia.
Czytaj też:
Nałóg zniszczył mu życie. Wielki gwiazdor PRL-u zmarł w zapomnieniuCzytaj też:
Znany aktor wybił zęby dziennikarce. „Jestem zbyt pijany”Czytaj też:
Przez wiele lat walczyła z podstępną chorobą. „Potrafiłam wepchnąć w siebie nawet 2 kg jedzenia”