Pod koniec czerwca propozycje dot. wspólnego upamiętnienia Katynia

Pod koniec czerwca propozycje dot. wspólnego upamiętnienia Katynia

Dodano:   /  Zmieniono: 
Propozycje dotyczące m.in. zachowania pamięci o ofiarach zbrodni katyńskiej, które przygotowuje polsko-rosyjska grupa ds. trudnych, zostaną przedstawione premierom rządów Polski i Rosji pod koniec czerwca - poinformował przewodniczący grupy prof. Adam Daniel Rotfeld.
"Naszą intencją jest, by rządy otrzymały list w tej sprawie pod koniec czerwca" - zapowiedział Rotfeld. Jak zastrzegł, treść tego listu nie może jednak zostać podana do publicznej wiadomości, gdyż jego właścicielem będą rządy. "Rzecz w tym, by nie tyle przedstawiać stanowisko Grupy, co ułatwić polskiemu i rosyjskiemu rządowi podjęcie decyzji" - dodał.

W jego ocenie, upublicznienie treści rekomendacji mogłoby raczej opóźnić niż przyspieszyć rozwiązanie tej trudnej sprawy.

Prof. Rotfeld udostępnił PAP listę 15 rozdziałów planowanej publikacji pod roboczym tytułem "Białe plamy - czarne plamy", która ma ukazać się wiosną 2010 r.

Wspólna publikacja ma dotyczyć najważniejszych problemów w polsko- rosyjskich relacjach XX wieku. Wśród nich jest m.in. prezentacja stanu badań w Polsce i w Rosji na temat polsko-rosyjskich stosunków ze szczególnym uwzględnieniem spraw trudnych i drażliwych, stan stosunków polsko-rosyjskich w latach 1917-1918, a także wspólne relacje w latach 30. XX w., m.in. pakt o nieagresji Polska-ZSRR z 1932 r. i polska polityka balansowania między ZSRR a Niemcami.

W dalszej części członkowie grupy planują zająć się genezą II wojny światowej, w tym tematem relacji między ZSRR a Polską w 1939 r., inwazją Armii Czerwonej na Polskę 17 września 1939 r. i polityką ZSRR wobec Polski do 22 czerwca 1941 r.

Zbrodnia katyńska będzie przedmiotem odrębnego rozdziału, w którym członkowie grupy zajmą się procesem odkrywania prawdy, upamiętnieniem ofiar, poszukiwaniami archiwalnymi, a także śledztwem katyńskim; jego efektami, stanem aktualnym oraz perspektywami.

Kolejne części zbioru będą dotyczyć m.in. problemu granic i obywatelstwa po układzie z 30 lipca 1941 r., kontrowersji wokół Armii Polskiej, stanowiska Stalina wobec Powstania Warszawskiego i przeforsowania tzw. Polski "lubelskiej", zależności od ZSRR po 1945 r., ustaleniami w Jałcie i Poczdamie, a także wzorem radzieckim jako modelem władzy i celem przekształceń.

Członkowie grupy zajmą się również tzw. "odwilżą" 1956 r., następnie kształtowaniem się demokratycznej opozycji w Polsce i jej wpływu na Rosję, paryską "Kulturą" i jej wpływem na życie rosyjskich środowisk intelektualnych. W kolejnym rozdziale członkowie grupy podejmą temat kryzysu społeczno-ekonomicznego i politycznego w Polsce na przełomie lat 70. i 80., a także stanowiska ZSRR wobec wprowadzenia stanu wojennego w Polsce w 1981 r.

W dalszych częściach publikacji omówione będą takie sprawy jak kryzys imperium i reformy M. Gorbaczowa, zmiana ustroju politycznego w Polsce i powstanie Federacji Rosyjskiej, kształtowanie się nowych relacji między Rosją a Polską, powiązania gospodarcze między Polską a ZSRR, w tym kwestia RWPG, polsko- rosyjskie stosunki po 1991 r.

Wspólny polsko-rosyjski tom zamkną rozważania dotyczące odmiennej oceny komunizmu, różnic w podejściu instytucjonalnym oraz prawnym wynikające z rozliczeń z przeszłością, sprawy dostępu do archiwów służb specjalnych i odmiennej polityki historycznej.

pap, keb