Słowackie teczki SB w Internecie

Słowackie teczki SB w Internecie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Instytut Pamięci Narodu opublikował w Internecie wykaz osób z zachodniej Słowacji, które współpracowały z komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa (StB), a także Słowaków, których policja polityczna uznała za wrogów.
Instytut publikuje listy agentów bezpieki oraz donosicieli i  ich ofiar od listopada ubiegłego roku. Zaczął od dokumentacji, którą od połowy lat 50. do upadku komunizmu i rozwiązania StB prowadziła ona w ówczesnym województwie wschodniosłowackim. Na  początku tego roku Słowacy poznali dane ze środkowej Słowacji, a  obecnie z zachodniej części kraju. Archiwum Instytutu będzie kompletne po przejęciu dokumentów dotyczących Słowaków, które znajdują się w Pradze, stolicy byłej Czechosłowacji.

Słowacki Instytut Pamięci Narodu nie ma uprawnień prokuratorskich; jego zadaniem jest jedynie udostępnianie dokumentacji StB - protokołów z przesłuchań, obserwacji, doniesień od współpracowników i innych form działania tajnej policji politycznej wraz z nazwiskami osób prześladowanych, donosicieli i  prowadzących sprawy funkcjonariuszy StB.

W odróżnieniu od polskich przepisów, u naszego południowego sąsiada o konkretną teczkę może wystąpić każdy; nie tylko osoba, której dotyczy, ale każdy kto złoży do Instytutu wniosek, w tym historycy, czy media.

Szef Instytutu Jan Langosz - za czasów komunizmu opozycjonista, po "aksamitnej rewolucji" pierwszy czechosłowacki minister spraw wewnętrznych - zapewnił, że archiwa StB, choć częściowo zniszczone, udało się w dużej mierze odtworzyć.

Langosz uważa, iż dokumentacja STB jest wiarygodna "bo po co by mieli fałszować dokumenty, do których myśleli, że zawsze tylko oni będą mieli dostęp". Szef Instytutu uznał, że nie ma pomyłek w  określeniu formy współpracy z StB; np. bezwzględnym wymogiem pozostania współpracownikiem było odręczne napisanie zgody na  pozostanie agentem.

Lustracja na Słowacji rozpoczęła się po zwycięstwie "aksamitnej rewolucji" po rozpadzie Czechosłowacji w 1993 roku ustawa w tej sprawie nadal funkcjonowała w Czechach, w Słowacji obecne otwarcie "teczek" oznacza pierwsze po 16 latach rozliczenie się z komunistyczną przeszłością.

ss, pap