Na stronie - Kolejka Friedmana

Na stronie - Kolejka Friedmana

Dodano:   /  Zmieniono: 
Gdy rozum śpi, budzą się neo-Leppery i neo-Tymińscy
Profesor David Friedman (syn Miltona, nieżyjącego już noblisty) w swojej książce „Ukryty ład" sprowadził skomplikowane zasady ekonomii do przykładu kolejek przed kasami hipermarketu. Kolejkami nikt nie kieruje, a czas oczekiwania na obsługę przy każdej kasie jest mniej więcej jednakowy. To dlatego, że klienci hipermarketu dokonują racjonalnych wyborów: obserwują sprawność kasjerek i zawartość wózków stojących przed kasami. Friedman junior jest przekonany, że tę zasadę da się zastosować w każdej innej dziedzinie życia, a zwłaszcza w polityce. Wyborcy po prostu obserwują, który z polityków jest mniej, a który bardziej sprawny, który sympatyczny, a który nie. Słowem, który daje szansę lepszej „obsługi”. Co potem premiują przy urnach.
Obecną polską rzeczywistość Friedman junior opisałby jako kolejkowy punkt krytyczny. Oto niedawno przed kasą Tuska ustawił się tłum. Kasjer robił co mógł, rozdawał pieniądze – a to lekarzom, a to nauczycielom, a to wojskowym i policjantom, i strażakom. Kazał  szybko budować autostrady i sam przyspieszył termin wejścia do strefy euro. Był sympatyczny dla swoich klientów i dla tych, którzy mogą nimi zostać. Niesympatyczny zaś dla tych, których nie udało mu się przekabacić. I dla kasjerów z innych kas. I PR stosował, i marketing. Tylko że posuwanie się jego kolejki ostatnio zahamowały zatory. Zgodnie z zasadą Friedmana, teraz powinno się zacząć przestawianie wózków do kas, w których obsługują sprawniej. A się nie zaczęło. Problem w tym, że inni kasjerzy nie potrafią doprowadzić do kolejkowych alokacji. Na szermowane przez kasjerów SLD argumenty, że oto kończy się krwiożerczy kapitalizm i wraca lewicowe eldorado, mało kto daje się nabrać. Przed kasą PSL też, poza pokrzykiwaniem, że ani KRUS, ani rolniczych dotacji nie oddamy, nic nowego. A PiS? Choć ma szansę na przejęcie Tuskowej klienteli, nie robi prawie nic, aby tego dokonać. Jarosław Kaczyński znów popełnia kardynalne błędy (takie jak bajdurzenie o finansowej hekatombie, która uszczupli portfele emerytów). To takie błędy zepchnęły jego partię do opozycji.
Co robi, poza ostatnim wizerunkowym Tour de Pologne, Lech Kaczyński? Czy usiłuje w małostkowości (vide: przepychanki w związku z europejskim szczytem) prześcignąć kasjera platformowej kolejki? Czy w jego postępowaniu jest jakaś metoda? O co chodzi Tuskowi? Jaką w tym rolę odegrał wicepremier Schetyna? (O tym w tekście okładkowym „Polski odlot").
Efekt jest taki, że polska rzeczywistość polityczna nie chce się w ostatnich tygodniach poddać regule Friedmana (skądinąd David Friedman będzie gościem „Wprost" w przyszłym tygodniu). Polska nie jest jednak wyjątkiem; najpewniej już niebawem i u nas zaczną się kolejkowe przetasowania. Z kolejki Tuska do kolejki Kaczyńskiego, czy też odwrotnie? A może klienci zaczną uciekać z obu kolejek? Oto pod koniec ubiegłego tygodnia okazało się (według TNS OBOP), że aż 53 proc. Polaków źle ocenia rząd Tuska, a 63 proc. – prezydenta Kaczyńskiego. Na Czechach podobne quasi-afery nie robią wrażenia, nie przeszkadza im, że prezydent i rząd okładają się pięściami, że prezydent głosi skandalizujące opinie itp. (o tym w tekście „Czeski marzyciel”). W Polsce prawdopodobnie po brukselskich, podsycanych przez media, przepychankach premierowsko-prezydenckich znajdzie się ktoś, kto zechce zająć miejsce przy nieczynnych kasach. Czy będzie to dobrze wypadający w sondażach prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz? (o tym m.in. w rozmowie z Dutkiewiczem). Byle tylko nie wrócili do nich ci, których, wydaje się, wywiał wiatr historii. Bo gdy rozum śpi, budzą się neo-Leppery i neo-Tymińscy. 
Więcej możesz przeczytać w 43/2008 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 43/2008 (1348)

  • Na stronie - Kolejka Friedmana19 paź 2008, 22:00Gdy rozum śpi, budzą się neo-Leppery i neo-Tymińscy3
  • Ranking tchórzy19 paź 2008, 22:00Polityka6
  • Skaner19 paź 2008, 22:006
  • Władca klonów19 paź 2008, 22:00Biznes7
  • Bruni broni terrorystki19 paź 2008, 22:00Francja7
  • Grób gladiatora19 paź 2008, 22:00Włochy7
  • Wymienić wszystkich!19 paź 2008, 22:00Wybory7
  • Dossier19 paź 2008, 22:00„Mamy globalny rynek finansowy i instrumenty jego nadzorowania i regulowania. Poza tym nie mamy nic" Gordon Brown, brytyjski premier, podczas konferencji w Brukseli, o konieczności stworzenia globalnego systemu wczesnego...8
  • PYTANIA NIEPOLITYCZNE - Spałam z cegłą19 paź 2008, 22:00Rozmowa z Jolantą Fedak, ministrem pracy i polityki społecznej, miłośniczką remontów8
  • Ludzie19 paź 2008, 22:00Arsenał Claptona Eric Clapton wystawia na sprzedaż swoją pokaźną kolekcję broni. Muzyk, który od kilku lat interesuje się strzelectwem, chce się pozbyć 13 sztuk broni, żeby zrobić miejsce dla kolejnych eksponatów. Aukcja może mu przynieść nawet...9
  • Selekcja gwiazd19 paź 2008, 22:00Obyczaje9
  • Dubaj zawsze „naj"19 paź 2008, 22:00Emiraty10
  • Angielski Tuska19 paź 2008, 22:00Polityka10
  • Wykrywacz kłamstw19 paź 2008, 22:00„Naprawione zostały wszystkie uchybienia prawne wskazane przez ministra sportu Mirosława Drzewieckiego we wniosku do Trybunału Arbitrażowego przy PKOl"10
  • Bezdomni dla Obamy19 paź 2008, 22:00USA12
  • Teraz nieruchomości?19 paź 2008, 22:00Inwestycje12
  • Zapytaj wprost - Piotr Kownacki19 paź 2008, 22:00Nudzą mnie kłótnie z kancelarią premiera13
  • Poczta19 paź 2008, 22:00WyjaśnienieW artykule „Czarownicy kasy" (nr 42) zamieszczono nieprawdziwą informację, że jednostki funduszu akcji SKOK FIO Akcji – Subfundusz UniSektor Nieruchomości Nowa Europa straciły 43,5 proc. Błąd wyniknął z połączenia dwóch...14
  • Playback19 paź 2008, 22:00Szef gabinetu politycznego premiera Sławomir Nowak oraz minister w Kancelarii Prezydenta Michał Kamiński14
  • Wprost przeciwnie - Ciężka praca na polu19 paź 2008, 22:00Rząd wierzy, że Trybunał Konstytucyjny też należy do PO i odbierze prezydentowi kompetencje Krystyna Grzybowska, stały współpracownik „Wprost”15
  • Z życia koalicji19 paź 2008, 22:00Potwierdza się stara sentencja, autorstwa bodaj Sławomira Mrożka, że Polska to kraj na wschód od Zachodu i na zachód od Wschodu. W Niemczech rządzi koalicja socjaldemokratów i chadeków, która teoretycznie nie powinna powstać. Na Ukrainie trwa...16
  • Z życia opozycji19 paź 2008, 22:00Z całego pobytu Kaczyńskiego i Tuska na szczycie najbardziej zaimponowały nam fragmenty, kiedy jeden rozmawiał z Sarkozym, a drugi z Rasmussenem z Danii. Matko, to oni wszyscy mówią po polsku? Ale przeczołgał Kaczorek Donka, oj przeczołgał. Po...17
  • Polski odlot19 paź 2008, 22:00Konflikty między najważniejszymi organami władzy wykonawczej są tak stare, jak III RP, i są oczywiste20
  • Płaszcz prezydencki19 paź 2008, 22:00Rozmowa z Rafałem Dutkiewiczem, prezydentem Wrocławia, liderem inicjatywy Polska XXI28
  • Platforma markowa19 paź 2008, 22:00Platforma Obywatelska jest postrzegana jak mercedes, zaś PiS jak kia30
  • Kalifat Polska19 paź 2008, 22:00Rząd powinien sfinansować budowę meczetu w Warszawie32
  • Wprost z blogu19 paź 2008, 22:00SportManchester United jak rolls-royceŁukasz Sawala www.redlog.plOprócz podatków i śmierci jeszcze jedno jest pewne. Pewne jest mianowicie to, że Wyspy Brytyjskie są monoteistyczne. Wszystko kręci się bowiem wokół futbolu. Wyspiarze opanowali...34
  • Trójka bez sternika19 paź 2008, 22:0035
  • Pomsył na kryzys19 paź 2008, 22:00Beneficjentem kryzysu jest Barack Obama, opawiadający się za wiekszą rolą państwa w gospodarcePodejmowanie kwestii walki z terroryzmem oraz bezpieczeństwa USA sprzyjało szansom Johna McCaina. Teraz, przez wyjątkową niestabilność amerykańskiej...35
  • Kapitał rządowy19 paź 2008, 22:00Noblista Krugman nie dostrzega różnicy między kapitałem a drukowanym pieniądzem Formalnie wszystko jest jasne. Nagrodę Nobla z ekonomii otrzymał Paul Krugman za teorię dotyczącą urbanizacji i lokalizacji działalności gospodarczej. Co do dorobku...35
  • Ściągnijmy cugle!19 paź 2008, 22:00Rząd nie umiekorzystać z unijnych dotacji Prawie przestaliśmy wykorzystywać należące do nas unijne pieniądze. Analiza stanu realizacji unijnych programów operacyjnych na lata 2007-2013 prowadzi do dramatycznych wręcz wniosków. Oto we wrześniu 2008...35
  • Ryba po polsku - Pytaj pan Kryzysa19 paź 2008, 22:00Nasza suwerenność jest oddzielona od pieniędzy – i słusznie, bo pieniądze tylko demoralizują36
  • Czeski marzyciel - Václav Klaus19 paź 2008, 22:00Václav Klaus otwiera szpitale, szkoły, sklepy, fotografuje się na korcie, często udziela pomocy socjalnej, nie afiszuje się bogactwem38
  • Giełda19 paź 2008, 22:0044
  • Islandia na rybach19 paź 2008, 22:00– Wszystko będzie dobrze. Możemy jeść to, co złowimy – uspokajał Islandczyków ich premier. W wyniku kryzysu finansowego Islandia praktycznie zbankrutowała. Giełda stoi, kurs islandzkiej korony wobec euro spadł o 70 proc., a eksperci...44
  • Marka w cenie19 paź 2008, 22:00Ponad jedna czwarta Polaków kupuje markowe produkty, jednocześnie deklarując, że wiedzą, iż ich jakość nie odbiega znacząco od tych niemarkowych – wynika z raportu firmy badawczej Nielsen. Daleko nam do fascynacji Greków czy Azjatów uznanymi...44
  • Kołysanka dla banków19 paź 2008, 22:00Kryzysu finansowego w Polsce nie będzie, ale w razie czego jesteśmy przygotowani – taki komunikat wysłał prezes NBP Sławomir Skrzypek rynkowi finansowemu. Zaoferował bankom „pakiet zaufania", który ma im ułatwić pozyskiwanie...44
  • Utwardzanie franka19 paź 2008, 22:00Banki zaostrzają kryteria udzielania kredytów hipotecznych, zwłaszcza tych udzielanych we frankach szwajcarskich. Aby dostać tańszą pożyczkę we frankach w PKO BP, trzeba będzie dysponować co najmniej 20-procentowym wkładem własnym. Bank Millennium...44
  • Golenie bojarów19 paź 2008, 22:00100 najbogatszych Europy Środkowej i Wschodniej55
  • Czas wolny i wakacje19 paź 2008, 22:00Odcinek VI71
  • Czynny relaks19 paź 2008, 22:00Powierzchnia terenów parków narodowych, parków krajobrazowych i innych form ochrony przyrody zagospodarowanych w ramach dofinansowań UE na cele turystyczne i kulturalne wynosi 8,38 ha72
  • Wakacje19 paź 2008, 22:00W 2007 roku Polskę odwiedziło 4,4 mln gości zagranicznych – to w stosunku do 2003 roku o 1,1 mln osób więcej74
  • Transport19 paź 2008, 22:00Działania z zakresu infrastruktury transportowej dotyczące kolei obejmują 35 projektów o wartości ponad 7152,4 mln zł76
  • Złoty spisek19 paź 2008, 22:00Dlaczego rządy i banki centralne manipulują cenami złota80
  • Kosztowny kompromis19 paź 2008, 22:00Audi przejechało się na konkurowaniu z Porsche i Astonem Martinem84
  • Kryzysowa promocja19 paź 2008, 22:00Pod koniec roku 2008 ceny nowych aut spadną nawet o kilkadziesiąt procent86
  • Know-how19 paź 2008, 22:0088
  • Silniejszy od Pudziana19 paź 2008, 22:00Nazywa się HAL (Hybrid Assistive Limb) i pomaga ludziom starszym oraz niepełnosprawnym. Urządzenie w przyszłości ma być zakładane na całe ciało. Na razie kosztuje 1,5-2,2 tys. dol. i jest dostępne w trzech rozmiarach. Zakładane jest na kolana lub...88
  • Beethoven od kołyski19 paź 2008, 22:00Już pięciomiesięczne noworodki mają ukształtowane upodobania muzyczne. W tym wieku mamy już ulubiony rodzaj muzyki i potrafimy go odróżnić od innych dźwięków – twierdzą psychologowie z Brigham Young University w USA. Maluchy odróżniają też...88
  • Seksmisja rekinów19 paź 2008, 22:00Po ośmiu latach samotnego życia w Virginia Aquarium w Stanach Zjednoczonych samica żarłacza czarnopłetwego urodziła młode. Choć sytuacja wskazywała na niezwykłe zdolności dzieworództwa, naukowcy przeprowadzili testy genetyczne. Ich wynik także...88
  • To moje ręce!19 paź 2008, 22:00To są moje ręce i nikomu ich nie oddam – powiedział 54-letni Karl Merk. Chirurdzy z kliniki w Monachium przeszczepili mu obie całe ręce (była to pierwsza taka operacja na świecie, pisaliśmy o niej w nr. 38). Operację trwającą 15 godzin...88
  • Moc oszustwa19 paź 2008, 22:00O żadnej innej dziedzinie nauki nie napisano tak dużo jak o związkach ciała i umysłu. Na stronie internetowej Amazon.com jest ponad 14 tys. publikacji tylko o pozytywnym myśleniu. Trudno też znaleźć dziedzinę, z którą jest związanych tak dużo...88
  • Kod prezydenta19 paź 2008, 22:00Po sposobie mówienia można poznać, kto zostanie prezydentem?90
  • Astma autostradowa19 paź 2008, 22:00Alergików przybywa w Polsce szybciej niż w innych krajach Europy94
  • Podglądanie wszechświata19 paź 2008, 22:00Wkrótce w niebo spojrzą teleskopy o rozmiarach dziesięciopiętrowych budynków98
  • Trzecia bitwa o Troję19 paź 2008, 22:00Opisy wielkiego miasta w „Iliadzie” Homera były autentyczne102
  • Operacja papież19 paź 2008, 22:00W rozpracowaniu papieża Stasi korzystała z pomocy zwerbowanych Polaków106
  • Bez granic19 paź 2008, 22:00110
  • Marks na kryzys19 paź 2008, 22:00Niemcy znów sięgają po dzieła Karola Marksa. Jak szacują niemieccy księgarze, popyt na publikacje współautora „Manifestu komunistycznego" wzrósł trzykrotnie. „Renesans popularności Marksa to głównie efekt narastającego kryzysu...110
  • Internet dla królowej19 paź 2008, 22:00Podobizna królowej Elżbiety II została umieszczona w oficjalnym logo brytyjskiego serwisu Google. W ten sposób pracownicy najpopularniejszej przeglądarki internetowej uczcili wizytę pary królewskiej w centrali serwisu w Londynie. Elżbieta II od...110
  • Marsylianka zagrożona19 paź 2008, 22:00Francuska minister spraw wewnętrznych Michele Alliot-Marie zarządziła przeprowadzenie dochodzenia po skandalu, do jakiego doszło na stadionie Stade de France w Paryżu. Rzecz działa się przed meczem piłkarskim Francja-Tunezja. Zgromadzeni na...110
  • Cytat tygodnia19 paź 2008, 22:00„Nie zgadzam się, by grupa najbogatszych zmieniła świat w jedno wielkie kasyno i dyktowała najuboższym, jak mają rządzić" Luiz InÁcio Lula da Silva, prezydent Brazylii, obarczając najbogatsze kraje świata winą za globalny kryzys finansowy110
  • Nowa Jałta19 paź 2008, 22:00Europa Zachodnia kończy się na Bugu, a Polska stała się krajem frontowym112
  • Francuskie nieporozumienie19 paź 2008, 22:00Paryż na czele unii zderzył się z trzema katastrofami116
  • Okiem Brytyjczyka - Nowe zimne co?19 paź 2008, 22:00Polska powinna dołączyć do układu obronnego z państwami skandynawskimi119
  • John Fitzgerald Obama19 paź 2008, 22:00Wyścig do Białego Domu obnażył wciąż istotny problem rasowy Ameryki120
  • Ostatni liberał19 paź 2008, 22:00Czy Peter Mandelson uratuje Wielką Brytanię?122
  • Zazdroszczę Polsce19 paź 2008, 22:00Rozmowa z Viktorem Orbánem, byłym premierem Węgier124
  • Pasaż19 paź 2008, 22:00126
  • Zegarek wagi państwowej19 paź 2008, 22:00Władimir Putin jest dumnym właścicielem zegarka Patek Philippe Perpetual Calendar, wartego 60 tys. USD. George W. Bush wypada blado na jego tle ze swoim Timeksem za 50 dolarów. Honor Amerykanów ratuje Arnold Schwarzenegger. Gubernator stanu...126
  • Formuła 1 na wodzie19 paź 2008, 22:00Edox Class 1 Regulator Automatic powstał z materiałów wykorzystywanych do budowy łodzi, pojazdów wyścigowych i w technologii kosmicznej. Wodoszczelny do 500 m, wyposażony w automatyczny zawór helowy, niezbędny przy dekompresji. Edox szczyci się...126
  • Rajski ptak19 paź 2008, 22:00Apiana, linia luksusowych zegarków z pracowni Milus, zawdzięcza swą nazwę konstelacji gwiazd Apus, znanej potocznie jako Rajski Ptak. Damski zegarek Apiana na pewno nie ustępuje urodą ani gwiazdom, ani zwierzęciu słynącemu z pięknego upierzenia....126
  • Gwoździe z diamentami19 paź 2008, 22:00Gucci funduje nam podróż do lat 60., kiedy czasomierze tej marki po raz pierwszy upodobniły się do gwoździ z kwadratowym łebkiem. Tak wygląda najnowsza kolekcja – Chiodo. Są tu zegarki z różnych materiałów, m.in. ze złota i rzadko...126
  • Zegarek alpinisty19 paź 2008, 22:00T-Touch Expert ma zapewnić swoim użytkownikom najbardziej zaawansowane technologie – taka myśl przyświeca producentowi tego nowoczesnego zegarka szwajcarskiej pracowni Tissot. Wszystkie funkcje uruchamiane są przez szkiełko dotykowe. Taki...126
  • Nastroje na trzy19 paź 2008, 22:00Zegarkowi Magic Hour marki Piaget postawiono wyjątkowo wysokie wymagania – według producenta, ma opowiadać historię kobiecych inspiracji. Ale jest to możliwe, bo Magic Hour nie należy do grona zwyczajnych zegarków. Właściwie to trzy...126
  • Laser19 paź 2008, 22:00 130
  • Płyty - krajowe premiery19 paź 2008, 22:00Abradab „Ostatni poziom kontroli", MyMusic Już u zarania hip-hopu w naszym kraju pojawił się zespół Kaliber 44, który od razu stał się najważniejszym wykonawcą gatunku. Mijały lata, przemijały kolejne mody na hip-hop, ale nikomu nie...130
  • Wystawa19 paź 2008, 22:00Żarty to nie zabawa – Rysunki, które robię dla prasy, są wrzeszczące, nieraz brutalne. Mają przykuć uwagę, wywołać natychmiastowe emocje – mówi Andrzej Krauze. – Te, które znajdą się na krakowskiej wystawie, są nieco inne,...130
  • Taniec z jurorami19 paź 2008, 22:00Oceniamy jurorów telewizyjnych show według ich własnych metod i kryteriów132
  • Ucieczka z kryzysu19 paź 2008, 22:00Kryzys może doprowadzić nie do zwiększenia – jak w latach 30. – lecz do ograniczenia wydatków na popkulturowe dobra136
  • Stylowi terroryści19 paź 2008, 22:00Luzacki styl młodych straceńców z RAF przesłania zrozumienie istoty zła, jakie było ich dziełem140
  • Nieznośna lekkość przeszłości19 paź 2008, 22:00Czy Milan Kundera udźwignie aferę ze swoim domniemanym donosem?142
  • Wencel gordyjski - Medialne dzieci19 paź 2008, 22:00Siłą synczyzny jest młodzieńcza brawura, podwórkowa składnia i arogancja144
  • UEorgan Ludu19 paź 2008, 22:00Polskie zwycięstwo nad Słowacją! * Tajemnice najnowszej historii: z Noblem jak z Bolkiem? * Po szczycie - Tusk nie chce być prezydentem * Nowy Zuch o dwóch zuchach145
  • Krótko po wolsku - Sprawiedliwość zastępcza19 paź 2008, 22:00Kiedy nie ma szans na prawdziwą sprawiedliwość, w imię wyższych racji stosuje się czasem sprawiedliwość zastępczą. Tak było, kiedy Al Capone poszedł do wiezienia – nie za mordy, wymuszenia i nielegalny handel wódką, tylko za...145
  • Skibą w mur - Smutny koniec męskiej przyjaźni19 paź 2008, 22:00Kultowe filmy gangsterskie zasługują na miano kina zakłamanego146