Elżbieta Aleksandra Maria urodziła się w Londynie 21 kwietnia 1926 r. jako córka księcia Yorku Alberta i jego żony Elżbiety Bowes-Lyon. Następczynią tronu została, gdy miała zaledwie 10 lat. Gdy miała niecałe 26 lat, 6 lutego 1952 r., podczas wizyty w Kenii, dowiedziała się o śmierci swojego ojca, króla Jerzego VI. Została koronowana 2 czerwca 1953 r. w opactwie westminsterskim w Londynie. Ceremonia była pierwszą koronacją brytyjskiego władcy transmitowaną w telewizji. Po koronacji królowa Elżbieta i książę Filip wprowadzili się do Pałacu Buckingham, który jest oficjalną rezydencją brytyjskich królów.
9 września 2015 roku królowa Elżbieta II została najdłużej panującym monarchą Wielkiej Brytanii, a w tym roku obchodziła platynowy jubileusz rządów i 96. urodziny. Podczas 70 lat panowania Elżbiety II swój urząd sprawowało 16 brytyjskich premierów, 14 prezydentów USA oraz siedmiu papieży. Królowa panowała tak długo, że 80 proc. mieszkańców Zjednoczonego Królestwa nie było jeszcze na świecie, gdy obejmowała tron. Królowa odbyła ponad 250 podróży zagranicznych, odwiedzając 115 krajów, w tym Polskę w 1996 roku. Elżbietą II była też pierwszym brytyjskim monarchą, który odwiedził Chiny w 1986 roku, a w 1991 roku została pierwszym brytyjskim monarchą, który przemawiał przed Kongresem USA.
Tych błędów żałowała królowa Elżbieta II
Biografka brytyjskiej rodziny królewskiej Penny Junor opisywała, że królowa Elżbieta II nie potrafiła wybaczyć sobie dwóch błędów, które popełniła. Pierwszy dotyczył katastrofy w walijskim miasteczku Aberfan. 21 października 1966 r. na budynek tamtejszej szkoły zeszła lawina rozmokłej masy węgla, błota i ziemi. Zginęły 144 osoby, w tym 116 uczniów. Podczas trwającej osiem dni akcji ratunkowej udało się uratować zaledwie kilka osób. Niemal natychmiast na miejscu katastrofy pojawił się mąż Elżbiety II, książę Filip. Królowa zwlekała z wyjazdem, mimo że mieszkańcy miasteczka i ekipa ratunkowa czekali na jej przyjazd. Elżbieta II przyjechała do Aberfan dopiero 29 października. Po latach przyznała, że żałowała 8-dniowej zwłoki.
Drugim wydarzeniem była śmierć księżnej Diany, po której Elżbieta II ściśle trzymała się protokołu. Odmówiła nawet opuszczenia zamku Balmoral w Szkocji, gdzie opiekowała się swoimi wnukami, Williamem i Harrym. Początkowo nie zgodziła się też na opuszczenie flagi w pałacu Buckingham do połowy masztu. Dopiero za namową doradców wróciła do Londynu, wyszła do żałobników przed pałacem Buckingham, a we wrześniu, tuż przed pogrzebem księżnej Diany, wygłosiła przemówienie w publicznej telewizji. Zauważano jednak, że jej przemowa była bardzo powściągliwa. Po latach, według Penny Junor, Elżbieta II miała żałować swojego przywiązania do protokołu po śmierci księżnej Diany.
Historyczne wizyty w Chinach i Irlandii
Podczas swojego panowania królowa Elżbieta II złożyła dwie szczególne wizyty, które odbiły się na świecie głośnym echem. Dwa lata po decyzji premier Margaret Thatcher o zwrocie Hongkongu Chinom, w 1986 roku, Elżbieta II jako pierwsza brytyjska monarchini odwiedziła ten kraj. Ponad dwie dekady później, w 2011 roku, również jako pierwsza odwiedziła niepodległą Irlandię. Elżbieta II uczciła wtedy pamięć Irlandczyków poległych za sprawę niepodległości ich kraju, składając wieniec w Ogrodzie Pamięci w Dublinie, który jest narodowym irlandzkim sanktuarium.
Elżbieta II zasiadła na tronie, gdy premierem był jeszcze Winston Churchill. Po niecałych dwóch latach jej panowania zastąpił go Antohny Eden. Łącznie swój urząd za czasów Elżbiety II sprawowało 16 premierów, wliczając Liz Truss. W dziejach świata Elżbieta II była drugim najdłużej panującym, potwierdzonym historycznie przywódcą w pełni suwerennego państwa, po królu Francji Ludwiku XIV, który sprawował władzę 72 lata i 110 dni (chociaż wliczony jest w ten czas również okres regencji, kiedy władca był niepełnoletni, bo samodzielne rządy Ludwik XIV sprawował „jedynie” 54 lata). Elżbieta II wyprzedziła zmarłego w 2016 r. króla Tajlandii Ramiego IX (70 lat i 126 dni panowania).
Zamachy na życie królowej Elżbiety II
Brytyjska królowa była również celem kilku ataków, przede wszystkim na początku lat 80. XX wieku. W 1981 17-letni Marcus Sarjeant podczas dorocznej parady Trooping the Colour w Londynie wystrzelił z repliki broni sześć ślepych nabojów w stronę Elżbiety II jadącej na koniu. Natychmiast rzucili się na niego policjanci. Mężczyzna został skazany na pięć lat więzienia, odsiadując trzy. Zaledwie kilka miesięcy później, w Dunedin w Nowej Zelandii inny 17-latek Christopher John Lewis wycelował z karabinu w królową, gdy ta wysiadała z samochodu podczas oficjalnej wizyty w Nowej Zelandii. Na szczęście chybił. Z kolei w lipcu 1982 roku do sypialni królowej w Pałacu Buckingham włamał się 31-letni Michael Fagan.
Śmierć księcia Filipa. Mąż Elżbiety II miał 99 lat
W kwietniu 2021 roku Elżbieta II pożegnała swojego męża, księcia Filipa. 94-letnia wówczas monarchini była wśród 30 najbliższych osób, które towarzyszyły księciu w ostatniej drodze. Brytyjskie media informowały, że akt zgonu księcia podpisał główny królewski lekarz, sir Huw Thomas. Jako przyczynę śmierci Filipa wskazano w nim „podeszły wiek”. Jak wyjaśniał „The Telegraph”, jest to standardową procedurą w przypadku pacjentów, którzy są po 80. roku życia i znajdowali się przez dłuższy czas pod opieką lekarza, który obserwował ich pogarszający się stan. Informacja z aktu sugeruje, że ze śmiercią księcia nie miała nic wspólnego operacja serca, którą przeszedł kilka tygodni wcześniej.
Książę Filip zmarł w wieku 99 lat. w wieku 99 lat. „Z głębokim smutkiem Jej Królewska Mość poinformowała o śmierci swojego ukochanego męża, Jego Królewskiej Wysokości, księcia Filipa, księcia Edynburga” – przekazała wówczas rodzina królewska w krótkim komunikacie. Jak dodano, mąż królowej „zmarł spokojnie” nad ranem w zamku Windsor.
Platynowy jubileusz królowej Elżbiety II
Rok później Elżbieta II obchodziła platynowy jubileusz. Brytyjczycy hucznie obchodzili 70-lecie panowania monarchini, jednak ona sama odwołała swój udział w kilku ważnych wydarzeniach. Królowej zabrakło na uroczystym nabożeństwie, co pałac Buckingham tłumaczył „dyskomfortem”, który odczuwała Elżbieta II. Nie pojawiła się również na torze wyścigowym Epsom Downs podczas 243. edycji słynnego wyścigu konnego Derby. W kolejnych tygodniach odwoływano kolejne wydarzenia z udziałem monarchini, co podsycało spekulacje o jej stanie zdrowia. Na początku września poinformowano, że Elżbieta II nie weźmie udziału w Breamer Gathering w Szkocji, popularnym wydarzeniu w ramach Highland Games. Z nieoficjalnych ustaleń wynikało, że decyzja została podyktowana stanem zdrowia monarchini. Później Elżbieta II nie spotkała się z Tajną Radą.
Czytaj też:
Zmiana w kalendarzu królowej. Elżbieta II nie spotkała się z Tajną Radą