Koliściaki wyróżniają się w świecie pajęczaków. Podczas gdy większość ich krewnych dysponuje toksycznym jadem, one ewoluowały inaczej – całkowicie zrezygnowały z gruczołów jadowych. W ich przypadku zdobywanie pożywienia odbywa się zupełnie innymi metodami.
Te pająki to również eksperci od mimetyzmu – potrafią doskonale wtopić się w otoczenie, przez co wyglądają jak suchy liść czy kawałek kory. Z ukrycia czekają, aż niczego nieświadoma ofiara wpadnie w ich sieć. Dodatkowo koliściaki potrafią manipulować napięciem nici w pajęczynie. Gdy ofiara zaczyna się szamotać, pająk luzuje nieznacznie nici, przez co ta zaplątuje się jeszcze bardziej.
Bez jadu, ale z trującymi sokami
Najświeższe badania opisane w czasopiśmie BMC Biology rzucają nowe światło na techniki polowania koliściaków. Naukowcy z Uniwersytetu w Lozannie badali koronkowca pierzastonogiego – przedstawiciela koliściakowatych występującego w Afryce, Europie i na Bliskim Wschodzie. Odkryli, że choć ten pająk nie posiada jadu, wykorzystuje wyjątkowo silne enzymy trawienne. Ich skład chemiczny jest zbliżony do toksyn typowych dla jadowitych pająków.
Zamiast paraliżować ofiarę, koliściak pokrywa ją swoimi enzymami, które działają błyskawicznie i skutecznie – rozpuszczając ofiarę od środka. Te trawienne soki stanowią zatem funkcjonalny odpowiednik jadu.
Nowe odkrycia z potencjałem na wykorzystanie przez człowieka
„Te odkrycia pokazują, że toksyny pająków nie ograniczają się wyłącznie do wyspecjalizowanych gruczołów wydzielających jad, ale odgrywają również rolę w układzie trawiennym” – komentuje Xiaojing Peng, jeden z autorów badań. Co ciekawe, naukowcy odkryli również, że substancje produkowane przez koronkowca pierzastonogiego mają silne działanie owadobójcze, co może mieć zastosowanie w ochronie roślin – jako naturalny pestycyd.
Dodatkowo pająki te posiadają specjalne owłosienie, które prawdopodobnie chroni ich ciało przed szkodliwym działaniem własnych soków trawiennych.
Czytaj też:
Groźny pająk dotarł do Niemiec. Jego jad może zabićCzytaj też:
Te pająki widać tylko w ruchu. Naukowcy odkryli je w ekstremalnych warunkach