„Współpraca administracji rządowej z organizacjami pozarządowymi przebiega w sposób zadowalający obie strony. Jednak kontrola NIK wykazała nieprawidłowości zarówno po stronie instytucji rządowych, jak i organizacji wykonujących zadania powierzane przez państwo” – poinformowała Najwyższa Izba Kontroli. W wydanym komunikacie zaznaczono, że nieprawidłowości te „są na tyle istotne, że NIK widzi konieczność wprowadzenia zmian, zmierzających do zwiększenia nadzoru nad wydatkowaniem przez organizacje pozarządowe przekazanych im środków publicznych”. „Niezbędne są również zmiany w przepisach prawa, regulujących kwestie tej współpracy” – podano.
NIK skontrolowała 42 jednostki: Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, Narodowy Instytut Wolności, cztery ministerstwa, pięć urzędów wojewódzkich oraz 31 beneficjentów, czyli organizacje pozarządowe. Dodatkowo wykonała badanie kwestionariuszowe, którym objęto skontrolowanych beneficjentów, beneficjentów nieobjętych kontrolą z terenu całej Polski oraz pozostałe, niekontrolowane ministerstwa i urzędy wojewódzkie. Okres objęty kontrolą to lata 2017-2019.
NIK przeprowadził kontrolę. Jakie są wnioski?
Najwyższa Izba Kontroli na zakończenie komunikatu zamieściła wnioski. „Rodzaj nieprawidłowości ujawnionych przez kontrole NIK w organizacjach pozarządowych wskazuje na konieczność wprowadzenia zmian w systemach nadzoru nad beneficjentami przyjętych w ministerstwach i UW, w tym również w zakresie weryfikacji sprawozdań składanych przez beneficjentów” – czytamy. NIK wnioskuje do organów administracji rządowej o:
- wzmocnienie nadzoru nad realizacją powierzonych zadań publicznych poprzez zwiększenie liczby kontroli dotowanych projektów (tzw. kontroli na miejscu realizacji projektu) oraz wprowadzenie skutecznych mechanizmów kontroli sprawozdań składanych przez beneficjentów;
- wypracowanie zasad mających na celu zabezpieczenie przed podwójnym finansowaniem tych samych wydatków ponoszonych ze środków publicznych i zagwarantowanie ich realizacji poprzez wpisanie do umów dotacji odpowiednich postanowień w tym zakresie;
- opracowanie wytycznych precyzujących zasady prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej dla środków i wydatków związanych z realizacją powierzonych zadań publicznych i zagwarantowanie ich realizacji poprzez wpisanie do umów dotacji odpowiednich postanowień w tym zakresie.
Najwyższa Izba Kontroli wyraziła również przekonanie, że Rada Ministrów powinna podjąć inicjatywę ustawodawczą w celu nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w zakresie:
- doprecyzowania przepisów określających elementy, jakie winien zawierać wieloletni program współpracy z organizacjami pozarządowymi;
- wprowadzenia obowiązku określania w programach współpracy wskaźników i mierników realizacji celów szczegółowych tych programów.
Pełny komunikat jest dostępny na stronie internetowej Najwyższej Izby Kontroli.
Czytaj też:
Banaś zapowiada wnioski do prokuratury dot. członków rządu i urzędników ratusza w Warszawie