Tworzymy naukę dla biznesu

Kierowany przez Pana instytut badawczy to jednostka z tradycjami – jej początki sięgają lat 50. XX wieku i były związane z kształtowaniem zaplecza technologicznego dla polskiego przemysłu włókienniczego. Od tego czasu zmieniło się niewątpliwie bardzo dużo. Dziś jest on częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz. Co kryje się pod tą nazwą?

Obecnie Sieć Badawcza Łukasiewicz to aż 28 instytutów branżowych, rozmieszczonych w całej Polsce, i osiem tysięcy pracowników, w tym cztery i pół tysiąca pracowników badawczych.

Mówimy więc tak naprawdę o olbrzymiej skali działalności...

Tak, to prawda, i jest z nią związany duży potencjał zarówno infrastrukturalny, jak i badawczy, ale też ogromny potencjał w kapitale ludzkim – pracuje dla nas wielu wybitnych naukowców, którzy szybko mogą odpowiedzieć na wiele wyzwań dotyczących współczesnego przemysłu.

Jakie branże wspiera Sieć Badawcza Łukasiewicz?

W ramach Sieci działają instytuty prowadzące badania w dziedzinie lotnictwa, przemysłu włókienniczego, skórzanego czy chemicznego, technologii i obróbki materiałowej, logistyki, automatyki, biomedycyny i wielu innych wiodących sektorów współczesnej gospodarki. Sieć Badawcza Łukasiewicz jest w stanie zabezpieczyć szerokie spektrum działalności wielu branż. Interdyscyplinarność jeż też domeną zrzeszonych w Sieci Łukasiewicz instytutów. Kierowany przeze mnie instytut to oprócz obszarów stricte chemicznych czy włókienniczych jednostka prowadząca działalność także m.in. w zakresie medycznym, gospodarki o obiegu zamkniętym czy opakowaniowym. Mamy także projekty z zakresu obronności – obejmujące przemysł zbrojeniowy czy zaopatrzenie policji. Prowadzimy również projekty biomedyczne, np. dotyczące opracowania protez pęcherza moczowego. Działalność instytutu jest kompleksowa.

Wiemy już, że interdyscyplinarność ma się jeszcze poszerzyć. Rok 2022 jest przecież dla Łukasiewicz – Instytutu Biopolimerów i Włókien Chemicznych przełomowy i... rocznicowy.

Rzeczywiście – w tym roku obchodzimy 70. rocznicę powstania instytutu. W roku ubiegłym obchodził ją również Łukasiewicz – Instytut Przemysłu Skórzanego, a dwa lata temu – swoją 75. rocznicę Łukasiewicz – Instytut Włókiennictwa. Te trzy jednostki były powołane mniej więcej w tym samym czasie. Wszystkie one służyły przede wszystkim przemysłowi włókienniczemu, tekstylnemu i odzieżowemu. Oczywiście mówimy o początkach, ponieważ na przestrzeni lat rozwijały się i zmieniały zakresy działalności. I dziś te trzy duże jednostki w Łodzi łączą swoje potencjały i w ich miejsce z dniem 1 kwietnia 2022 roku powstaje Łódzki Instytut Technologiczny, który również będzie częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz.

Czemu ma służyć takie połączenie? Jakie są jego przesłanki?

Chodzi przede wszystkim o zwiększenie potencjału badawczego. Będziemy się rozwijać w czterech głównych obszarach: zdrowia, gospodarki i energetyki, mobilności i rozwiązań medycznych. Dzięki połączeniu będzie możliwa intensyfikacja prac badawczych m.in. w zakresie innowacyjnych materiałów do zastosowań medycznych, takich jak materiały implantacyjne czy regeneracyjne, np. wspierające osoby z niepełnosprawnościami. Chodzi też jednak o materiały dla wojska: opatrunkowe, lekkie konstrukcje balistyczne, materiały maskujące, specjalne farby, tkaniny itp. Będziemy się rozwijać w tych obszarach, nad którymi dotychczas pracowaliśmy, ale chcemy także wchodzić w nowe sektory.

Na przykład sektor ekologiczny? Wydaje mi się, że tutaj sieć badawcza ma dużo do zaproponowania.

Jak najbardziej – będziemy się np. specjalizować w materiałach magazynujących wodę i składniki odżywcze w ekosystemie. To pozwoli na wzrost roślin np. w warunkach suszy, która często występowała w ostatnich latach i dotyka szczególnie mocno nie tylko nasz kraj. Pracujemy też nad prefabrykatami z odpadów generowanych np. przez przemysł rolno-spożywczy czy odzieżowy – zasilając tym samym sektor budownictwa modułowego.

Prowadzimy również prace nad inteligentnymi opakowaniami, które pokazują, na jakim etapie dystrybucji nie zostały zachowane odpowiednie wskaźniki temperaturowe albo dotyczące wilgotności. To produkt, który służy dystrybutorom, ale tak naprawdę jest też ważny dla ograniczenia marnowania żywności, co wpisuje się w popularny trend zero waste.

Skala działalności wskazuje zdecydowanie na potrzebę wyjścia poza obszar krajowy – czy planują Państwo współpracę na poziomie międzynarodowym?

Sieć Badawcza Łukasiewicz stawia na rozwój współpracy międzynarodowej. Warto zaznaczyć, że Łukasiewicz – Łódzki Instytut Technologiczny będzie trzecią co do wielkości jednostką Łukasiewicza w Polsce, a cała Sieć Badawcza Łukasiewicz to trzecia największa sieć europejska. Można zatem mówić o dużym potencjale. Rzecz jasna, mamy na koncie współpracę międzynarodową, ale teraz, po połączeniu, intensywniej będziemy nakreślać jej nowe kierunki i efektywniej wykorzystywać jej potencjał. Planujemy rozwijać projekty z jednostkami z całego świata – już dziś współpracujemy nie tylko z jednostkami badawczymi z Europy, ale także z Kanady czy ze Stanów Zjednoczonych i z Japonii.

Ł jak Łukasiewicz, ale też Ł jak Łódź – z czym dla miasta i regionu wiąże się połączenie Łukasiewicz – ŁIT?

Planujemy przede wszystkim zwiększenie możliwości rozwoju kadry, co jest oczywiste przy tego typu konsolidacjach. Będziemy jednym z głównych partnerów biznesowych w regionie łódzkim. Wiele projektów realizujemy w ramach kontraktów terytorialnych – służą więc one głównie regionowi łódzkiemu i miastu Łódź.

Co się będzie w takim razie w regionie działo dzięki takim kontraktom?

Warto przede wszystkim wspomnieć o Centrum Biomas, które w ramach właśnie takich umów będziemy uruchamiać. Centrum to będzie zagospodarowywać odpady z przemysłu rolno-spożywczego, odzieżowego i z sektora opakowaniowego. Odpady będą przetwarzane na nowe biodegradowalne kompozyty czy inne materiały służące branży rolno-spożywczej. Przykładem może być jeden z naszych sztandarowych projektów – chodzi o zagospodarowanie ptasich piór, czyli odpadów z ferm drobiarskich. Mamy półprzemysłową instalację, dzięki której przetwarzamy je na keratynę, naturalny polimer, który można oczywiście później poddać dalszej obróbce. Substancję tę na dużą skalę wykorzystuje chociażby przemysł kosmetyczny i sektor medyczny.

A jakie są bliższe plany rozwojowe – te na 2022/2023 rok?

Chcemy rozwijać nowe centra badawcze oraz te, które odpowiadały za dotychczasową działalność instytutu. Bardzo ważna jest dla nas cyfryzacja. Dlatego powołujemy Centrum Prototypowania i Cyfryzacji Technologii, które będzie służyło przejściu z badawczej wersji analogowej na kompletną wersję cyfrową. Dzięki temu będziemy mogli scyfryzować technologie, w których posiadaniu jesteśmy. Chcemy kontynuować dotychczasową misję, ale też poszerzać horyzonty.