Stepan Bandera pozbawiony tytułu Bohatera Ukrainy

Bandera był przywódcą jednej z frakcji Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN), której zbrojne ramię, Ukraińska Powstańcza Armia (UPA), obarczana jest odpowiedzialnością za prowadzone od wiosny 1943 roku czystki etniczne ludności polskiej na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. Jako działacz, a potem przywódca ukraińskiego ruchu nacjonalistycznego w międzywojennej Polsce, Bandera był organizatorem akcji terrorystycznych przeciwko państwu polskiemu i ZSRR, m.in. zamachów w 1933 roku na konsulat radziecki we Lwowie oraz w 1934 roku na ministra spraw wewnętrznych II RP Bronisława Pierackiego.

Za zamach na Pierackiego Bandera został skazany w 1936 roku na karę śmierci, zamienioną po amnestii na dożywocie. Uwolniony został po upadku II Rzeczypospolitej. 30 czerwca 1941 roku Bandera ogłosił we Lwowie powstanie niepodległego państwa ukraińskiego, za co w lipcu 1941 był aresztowany przez Niemców i osadzony w obozie w Sachsenhausen. Przebywał w nim do września 1944 r. Po II wojnie światowej Bandera zamieszkał w Monachium pod przybranym nazwiskiem Stefan Popiel. Zginął w październiku 1959 roku zamordowany przez agenta KGB Bohdana Staszyńskiego.

Na zachodniej Ukrainie Bandera czczony jest jako bohater ruchu narodowowyzwoleńczego. Na wschodzie tego kraju uważany jest za zbrodniarza i nazistowskiego kolaboranta. W lutym 2010 roku decyzja Juszczenki o uhonorowaniu Bandery została skrytykowana w dotyczącej Ukrainy rezolucji Parlamentu Europejskiego.

Na wniosek największej, chadeckiej frakcji w PE, w rezolucji wskazano, że OUN kolaborowała z hitlerowskimi Niemcami. Eurodeputowani wezwali wtedy Janukowycza do "rozpatrzenia na nowo takich decyzji i potwierdzenia przywiązania do europejskich wartości".

pap, ps