Amerykanie obalili rząd w Iranie

Amerykanie obalili rząd w Iranie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Logo CIA (fot.CIA)
W 60. rocznicę zamachu stanu w Iranie, który obalił władzę rządu nacjonalistycznego radykała Mohammada Mossadegha, CIA odtajniło dokumenty, w których znajduje się dokładny opis tajnej operacji mającej na celu przywrócenie do władzy szacha Rezy Pahlawiego.
Amerykańskie Narodowe Archiwum Bezpieczeństwa przyznało po raz pierwszy publicznie, że Amerykanie wspólnie z Brytyjczykami doprowadziło do obalenia rządu Mossadegha. "Amerykańskie i brytyjskie zaangażowanie w usunięcie Mossadegha było od dawna  wiadome, jednak w dzisiejszej publikacji CIA po raz pierwszy formalnie przyznaje, że agencja pomogła zaplanować i przeprowadzić zamach stanu" - napisano w oświadczeniu Narodowego Archiwum Bezpieczeństwa.

Zaskoczenie, gdyż dokumenty miały być zniszczone


Publikacja dokumentów wynika z założeń ustawy US Freedom of Information Act. Jest ona jednak pewnym zaskoczeniem, jako że zakładano iż archiwum zostało zniszczone przez CIA, ponieważ jak tłumaczyła agencja "sejfy były przepełnione".

Kryptonim TPAJAX

Operacja obalenia Mossadegha miała kryptonim TPAJAX. W celu doprowadzenia do usunięcia rządu przekupiono wysokich rangą polityków, funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa oraz oficerów wojska. Ponadto CIA sfinansowała propagandę przeciwko rządowi.

Mossadegh dochodzi do władzy ...

Iran został w pełni niepodległym państwem po II wojnie światowej, gdy w kwietniu 1951 roku zerwano zależność od Wielkiej Brytanii i wybrano szefa partii Front Narodowy, Mohammada Mossadegha na premiera.

...2 lata później zostaje obalony

19 sierpnia 1953 roku wybuchły protesty przeciwko premierowi, do których natychmiast przyłączyła się armia i policja. Dom szefa partii rządzącej został zniszczony przez czołgi. Mossadegh został skazany na śmierć, jednak szachinszach nigdy nie zgodził się na wykonanie wyroku. Obalony premier zmarł w 1967 roku w domu nieopodal Teheranu. Szach Reza Pahlawi został obalony podczas rewolucji islamskiej w 1979 roku.

Russia Today, ml