Kwestionowany przez prof. Irenę Lipowicz przepis ustawy o policji głosi, że "dane osobowe zebrane w celu wykrycia przestępstwa przechowuje się przez okres niezbędny do realizacji ustawowych zadań policji". - Organa policji dokonują weryfikacji tych danych po zakończeniu sprawy, w ramach której dane te zostały wprowadzone do zbioru, a ponadto nie rzadziej niż co 10 lat od dnia uzyskania lub pobrania informacji, usuwając zbędne dane - zaznaczono w ustawie.
Jak wskazała RPO w swym - przekazanym w poniedziałek - wniosku do Trybunału, przepis nie określa jednak pojęcia "danych zbędnych" i nie wprowadza żadnych kryteriów pozwalających ocenić, czy przechowywane dane są przydatne dla policji. - Brak kryterium, poza hipotetyczną przydatnością informacji, prowadzi do niekontrolowanej uznaniowości przetwarzania danych osobowych obywateli - zauważyła rzecznik.
Zdaniem RPO dane mogą być przechowywane bezterminowo, bo - wobec braku precyzyjnych kryteriów ich weryfikacji - wszystkie dane zebrane przez policję mogą być uznane jako nadal niezbędne. Ponadto w przepisie brak jest regulacji uprawniających jednostki, których dane są przechowywane i przetwarzane, do wystąpienia z żądaniem sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą.
Sądy administracyjne - jak przyznała rzecznik - w wyrokach wskazały, że do rejestrów policyjnych nie stosuje się procedur z ustawy o ochronie danych osobowych przyznających prawo do kontroli danych. Dodała, że w tym stanie rzeczy kwestionowany przez nią przepis jest jednak niezgodny z zapisem konstytucji mówiącym o tym, iż "każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą". Zarzuty niekonstytucyjności, według wniosku RPO, odnoszą się także do rozporządzenia w sprawie przetwarzania informacji o osobach oraz decyzji Komendanta Głównego Policji w sprawie funkcjonowania zestawu centralnych zbiorów informacji tworzących Krajowy System Informacyjny Policji. Akty te także nie zawierają precyzyjnych kryteriów oceny przydatności zebranych przez policję informacji, a ponadto w sposób niedopuszczalny modyfikują treść ustawy - uważa rzecznik.
Jednocześnie prof. Lipowicz zastrzegła, że nie kwestionuje uprawnienia policji do uzyskiwania - w tym także w sposób niejawny - informacji oraz ich gromadzenia i przetwarzania w związku z wykonywanymi działaniami. Zgodnie z ustawa policja może gromadzić m.in.: dane osobowe, odciski linii papilarnych; zdjęcia, szkice i opisy wizerunku; cechy i znaki szczególne, pseudonimy; a także informacje o: miejscu zamieszkania, wykształceniu, pracy, sytuacji materialnej i stanie majątku, sposobie działania sprawcy, jego środowisku i kontaktach.
eb, pap