Podstawową rzeczą, na którą trafiają zwiedzający Centrum Nauki Kopernik, są wystawy. – Nazwa nawiązuje do języka muzealnego, chociaż eksponaty nie przypominają tego, co zwykle znajdujemy w muzeach – mówi rzecznik Centrum Nauki Kopernik Katarzyna Nowicka w rozmowie z „Wprost”.
Centrum Nauki Kopernik: Nauka przez eksperymentowanie
Tych interaktywnych eksponatów, czy inaczej stacji doświadczalnych w Centrum Nauki Kopernik można znaleźć setki. Można wejść z nimi w interakcję, wciskając przycisk, kręcąc korbką, czy w odpowiedni sposób ruszając własnym ciałem, dzięki czemu zwiedzający dowiadują się więcej o otaczającym świecie. Wszystko w ramach jednej dużej przestrzeni wystawienniczej.
– Na pierwszym piętrze znajduje się duża strefa Eksperymentowania, czyli miejsce, gdzie niezależnie od wieku każdy znajdzie coś dla siebie. To przestrzeń, w której można poznać naukę z różnych perspektyw – tłumaczy rzecznik. – Na przykład w strefie poświęconej magnetyzmowi możemy eksperymentować z magnesami, ale również z ferrofluidami, z siłami magnetycznymi. Można zobaczyć zjawiska magnetyczne, które pojawiają się w życiu codziennym. Patrzymy na jedno konkretne zjawisko poprzez kilka eksponatów – dodaje.
Eksponaty poświęcone są też optyce i iluzjom optycznym. – Możemy poddać się tym iluzjom i poszukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego w ogóle im ulegamy – mówi Katarzyna Nowicka. – Są też eksponaty biologiczne. To rzadkość w centrach nauki. Mamy tutaj prawdziwe życie, na przykład stułbie, którym można się przyglądać, mamy rozwielitki, mamy różnego rodzaju grzyby – wymienia.
Duża część wystawy dotyczy też zjawisk fizycznych, gdzie znajdziemy eksponaty związane z falami, prądem, płynami czy zjawiskami chaotycznymi. Na pierwszym piętrze znajduje się także teatr wysokich napięć, w całości poświęcony zjawiskom elektrycznym. Animatorzy z Centrum prezentują różnego rodzaju pokazy naukowe, w których prąd odgrywa główną rolę.
Na tym piętrze znajduje się również Majsternia, a więc przestrzeń do samodzielnego eksperymentowania, gdzie można podjąć się różnych wyzwań bez dokładnych instrukcji. To wyzwania inżynieryjne, naukowe, logiczne, do których rozwiązania używa się przedmiotów codziennego użytku: papieru, spinaczy, kulek, gumek, czy patyczków. – Trzeba główkować i mierzyć się z własnym zdenerwowaniem. Przy okazji można poznać siebie, a to bardzo ciekawe doświadczenie – przekonuje rzecznik CNK.
Ten poziom to również laboratoria: biologiczne, fizyczne i chemiczne (laboratorium robotyczne znaleźć można na parterze). – Wszystkich tych, którzy chcieliby się poczuć jak naukowcy, zapraszamy do naszych laboratoriów. W tygodniu prowadzimy tutaj zajęcia dla grup szkolnych, ale w weekend można tutaj wpaść i zobaczyć, czy praca naukowa w laboratorium to jest coś, czego chcemy zakosztować w przyszłości – wyjaśnia rzecznik. – Mamy cztery laboratoria. W każdym są inne scenariusze i inne pomysły zajęć. Oczywiście one również się zmieniają. Warto więc do nas zaglądać i sprawdzać to na bieżąco – dodaje.
Robotyczny Kopernik i wystawa dla „dorosłych”
Na piętrze można też spotkać robotyczego Mikołaja Kopernika i porozmawiać z nim.
– W związku z 550. urodzinami Mikołaja Kopernika postanowiliśmy podarować mu nowe, wspaniałe robotyczne ciało, a także sztuczną inteligencję, w którą jest wyposażony. To GPT-3, które pozwala mu mówić i odpowiadać praktycznie na wszystkie pytania, również te najdziwniejsze. Warto sprawdzić, jak sobie radzi – mówi rzecznik Centrum Nauki Kopernik, prowadząc nas do naturalnej wielkości robota. – Twarz oraz odzież, cała stylizacja jest inspirowaną obrazem Jana Matejki. Mikołaj Kopernik znalazł już całe rzesze przyjaciół, jest wyjątkową osobą i zostanie z nami na zawsze – dodaje.
Na parterze budynku natrafić możemy na kolejne wystawy.
– Na dole mamy przestrzeń dla najmłodszych, przestrzeń wystawy „BZZ”. To miejsce przygotowane z myślą o maluchach. Wszystko jest dopasowane zgodnie z ich rozwojem wielkościowo, ale i merytorycznie – tłumaczy Katarzyna Nowicka. – Najmłodsi poznają tam świat, mamy pagórki, różne faktury, dźwięki, zapachy, odgłosy, można wejść na mostek. Wszystko jest bardzo bezpieczne, skierowane ku temu, żeby wspierać rozwój dzieciaków od trzeciego do szóstego roku życia – dodaje.
Centrum Nauki Kopernik zachęca do odwiedzenia także dorosłych.
– Dla równowagi mamy wystawę dla dorosłych, chociaż oczywiście wstęp z dziećmi nie jest zabroniony. Chodzi o to, że tematyka wystawy jest dość poważna, bo mówi o przyszłości. Wystawa opowiada o tym, czego jeszcze nie ma, ale zaczyna się dziś, dlatego nazwaliśmy ją „Przyszłość jest dziś” – mówi rzeczniczka. – Tutaj można znaleźć eksponaty związane z rozwojem technologii. One tak naprawdę zadają nam pytania, na które musimy znaleźć w sobie odpowiedź. To pytania na przykład o to, czy jesteśmy gotowi, żeby korzystać z autonomicznych samochodów, jak głęboko możemy zaufać robotowi, co możemy powiedzieć sztucznej inteligencji, czy ona może nas zawieść, jak nam może zaszkodzić? Mamy też część, która mówi o Ziemi, gdzie spoglądamy na naszą planetę z lotu ptaka – wymienia.
Wystawa o dźwięku i planetarium
Na parterze ponadto możemy zwiedzić Teatr Robotyczny, czyli miejsce, gdzie roboty odgrywają przedstawienia. To również przestrzeń wystaw czasowych.
– W tej chwili jest to wystawa o muzyce „GraMY – Wygramy”. Wystawa skierowana do uczniów podstawówki, ale obserwuję wielokrotnie, że również starsi tutaj doskonale się bawią. Mamy tutaj instrumenty, które tak naprawdę nie są instrumentami. Można w praktyce się przekonać, że wszystko gra, że z każdej rzeczy można stworzyć muzykę. I na tej wystawie przedstawiamy tego dowody – podkreśla rzecznik.
Inną ważną przestrzenią, którą można odwiedzić w Centrum Nauki Kopernik, jest znajdujące się w sąsiednim budynku Planetarium.
– W planetarium jest zawsze doskonała pogoda, bo to, co widzimy, jest projekcją. Projekcją bardzo wiernie oddającą aktualny stan nieba – tłumaczy Katarzyna Nowicka. – W planetarium można obejrzeć różnego rodzaju filmy, które opowiadają o kosmosie, można odbyć wycieczkę kosmiczną. Ale jest to również takie miejsce, w którym odbywają się koncerty, wykłady, pokazy i różnego rodzaju spotkania związane z bieżącymi wydarzeniami, na przykład w sektorze kosmicznym – podkreśla.
Centrum Nauki Kopernik można odwiedzać codziennie. Bilety warto kupić przez internet z wyprzedzeniem, bo miejsce jest odwiedzane przez wielu turystów.
Nauka to polska specjalność
Wielkie postacie polskiej nauki
Przeczytaj inne artykuły poświęcone polskiej nauce
Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki”
Zwiedzamy Centrum Nauki Kopernik