Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (PACE) podczas zimowej sesji plenarnej przyjęło rezolucję związaną z agresją Rosji na Ukrainę. 100 głosów było „za”, a jedna osoba się wstrzymała. Podkreślono, że inwazja z lutego 2022 r. narusza Kartę Narodów Zjednoczonych. Z kolei próba aneksji czterech ukraińskich regionów przez Rosję w wyniku nielegalnego referendum we wrześniu ub.r. stanowi eskalację agresji.
Napaść na Ukrainę zaczęła się w 2014 r.
PACE zaznaczyło, że działania Rosjan są kontynuacją napaści z lutego 2014 r. dzięki której doszło do nielegalnej aneksji Krymu. Rosja wywołaniem wojny w Ukrainie naruszyła Statut Rady Europy, co skutkowało jej wykluczeniem z organizacji w marcu 2022 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zwróciło również uwagę na Białoruś, której władze pozwoliły, aby Rosja skorzystała z terytorium Białorusi do napaści na Ukrainę.
„Rola i współudział Białorusi powinny zostać potępione przez społeczność międzynarodową, a jej przywódcy powinni zostać pociągnięci do odpowiedzialności” – czytamy w rezolucji. Dodano, że działania władz w Mińsku również naruszają Kartę Narodów Zjednoczonych. Działania Rosji i Białorusi spełniają definicję zbrodni agresji określonej w Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego oraz w zwyczajowym prawie międzynarodowym.
PACE o problemach z osądzeniem Rosji i Białorusi
Według PACE rosyjscy i białoruscy przywódcy polityczni oraz wojskowi powinni zostać zidentyfikowani i postawieni przed sądem, bo bez ich decyzji nie doszłoby do okrucieństw, takich jak zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości oraz możliwego ludobójstwa, a także innych szkód i śmierci wynikających z wojny. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zwróciło uwagę na problemy z osądzeniem Rosji i Białorusi.
Rosja, Białoruś i Ukraina nie są stronami Statutu MTK, a Rada Bezpieczeństwa ONZ nie przekazała sprawy prokuratorowi Międzynarodowego Trybunału Karnego. Dodatkowo uniemożliwia to nadużywanie prawa weta przez Moskwę w RB Organizacji Narodów Zjednoczonych. PACE podkreśliło, że nie istnieje inny międzynarodowy trybunał karny właściwy do ścigania i ukarania za agresję przeciwko Ukrainie. Wskazano na trudności, jakie spotyka ukraińska prokuratura.
Wojna w Ukrainie. Powstanie specjalny międzynarodowy trybunał karny
Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zaapelowało do państw członkowskich oraz obserwatorów Rady Europy o utworzenie specjalnego międzynarodowego trybunału karnego ds. zbrodni agresji na Ukrainę. Pomysł zyskał aprobatę kilku parlamentów i rządów, Parlamentu Europejskiego, KE oraz Zgromadzeń Parlamentarnych OBWE i NATO.
Zdaniem PACE poparcie dla stworzenia takiego trybunału powinno paść na majowym szczycie w Rejkiawiku. Wobec trybunału miałyby nie obowiązywać immunitety, jeśli chodzi o zbrodnie agresji. Na potencjalną karę miałyby też nie wpływać zajmowane stanowiska. Do czasu stworzenia takiego trybunału Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wezwało do wsparcia tworzenia Tymczasowej Prokuratury Międzynarodowej, która współpracowałaby z ukraińską prokuraturą.
Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy o Grupie Wagnera
W rezolucji wyrażono również oburzenie licznymi doniesieniami o okrucieństwach, rażących naruszeniach praw człowieka i łamaniu międzynarodowego prawa humanitarnego przez siły rosyjskie lub powiązane z nimi grupy zbrojne w tym Grupę Wagnera. Popełnione działania prawdopodobnie naruszają Konwencję Genewską. Zdaniem PACE rosyjska narracja o „deukrainizacji” nosi znamiona podżegania do ludobójstwa.
Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wyraziło także zadowolenie z rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, gdzie podkreślono, że Rosja musi ponieść konsekwencję działań wobec Ukrainy oraz zadośćuczynić za krzywdy i straty wywołane swoimi dzianiami. PACE wezwało na koniec Rosję do zaprzestania agresji, wycofania swoich wojsk oraz współpracy ze śledczymi w celu rozliczenia zbrodni. Wezwano też Białoruś do powstrzymania się od udziału a agresji i wspierania Rosji.
Czytaj też:
Putin wywiera presję na Łukaszenkę. Białoruski dyktator zada Ukrainie cios? „Ma rozum”Czytaj też:
Zełenski uderzył w Putina. Wskazał warunek, który zakończy wojnę