- Jesteśmy rozczarowani, bo apelowaliśmy, aby szanować zasadę niepogarszania sytuacji mniejszości, a zdaje się, że ta ustawa została oparta nawet na fałszywych statystykach i według mniejszości na Litwie będzie prowadziła do zamykania szkół, a więc do pogarszania sytuacji - powiedział Sikorski. - Szkoda, mieliśmy nadzieję, że Litwa zrobi coś, aby ten kompleks postulatów polskich w sprawach mniejszości, aby tę listę skracać, a nie wydłużać - dodał.
Z kolei w oświadczeniu MSZ podkreślono, że prezydent Litwy "zakończyła niedobry proces", rozpoczęty przez litewskich posłów w dniu wizyty prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Wilnie 8 kwietnia 2010 roku. W oświadczeniu przypomniano, że w trakcie prac legislacyjnych do litewskich władz skierowano 60 tys. podpisów przeciwko planowanym, dyskryminacyjnym zmianom ustawy o oświacie. "Litewski Sejmas okazał się jednak głuchy na głosy protestu i życzliwe sugestie" - ubolewa MSZ. "Dzisiejsza decyzja jest konsekwencją tej postawy i braku woli partnerskiego potraktowania sprawy tak ważnej dla polskiej społeczności na Litwie" - uważa resort.
Zdaniem MSZ, podpisanie nowelizacji ustawy jest także odrzuceniem rozwiązań zgodnych z europejskimi standardami i powszechnie uznawaną w prawie międzynarodowym zasadą niepogarszania praw nabytych przez mniejszości. "Wyrażamy rozczarowanie, że zostało uchwalone prawo, którego litera i duch są tak odległe od przyjętych standardów europejskich i - wbrew litewskim zapewnieniom - tak odległe od obywatelskiego podejścia do praw mniejszości narodowych, które stosuje Polska wobec polskich obywateli należących do wszystkich mniejszości narodowych" - zaznaczono w oświadczeniu.
"Należy kochać litewski". Prezydent Litwy podpisała ustawę
Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite uzasadniając decyzję o podpisaniu nowelizacji ustawy o oświacie oświadczyła, że pomoże ona mniejszościom narodowym stać się równoprawnymi obywatelami kraju. Tymczasem zdaniem społeczności polskiej nowelizacja pogorszy sytuację polskiego szkolnictwa na Litwie.
Ustawa, która wejdzie w życie 1 lipca, przewiduje, że w szkołach mniejszości narodowych na Litwie, w tym polskich, lekcje dotyczące historii Litwy, geografii Litwy, a także wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy będą prowadzone w języku litewskim. W litewskim języku w całości będzie wykładany przedmiot o nazwie "podstawy wychowania patriotycznego". Ustawa przewiduje, że od roku 2013 w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony.
W ramach tzw. optymalizacji sieci szkół w małych miejscowościach będą zamykane szkoły mniejszości narodowych, w tym szkoły polskie, i pozostawiane będą jedynie szkoły litewskie. Według litewskich Polaków, w efekcie liczba szkół polskich na Litwie zmniejszy się o połowę: z obecnych ok. 120 szkół polskich w Wilnie i na Wileńszczyźnie pozostanie ok. 60.PAP, arb