Zabili Maschadowa (aktl.)

Zabili Maschadowa (aktl.)

Dodano:   /  Zmieniono: 
Lider czeczeńskich separatystów Asłan Maschadow został zabity w czasie operacji specjalnej sił rosyjskich - poinformował rzecznik prasowy rosyjskich sił federalnych na Północnym Kaukazie płk Ilja Szabałkin.
Śmierć Maschadowa potwierdziła też strona czeczeńska.

Według rzecznika, Maschadow zginął podczas operacji prowadzonej przez oddział specjalny FSB "Alfa". "Potwierdzam, że Maschadow zginął w wiosce Tołstoj-Jurt podczas operacji specjalnej wojsk rosyjskich. Ukrył się w bunkrze pod jednym z domów w wiosce" -  powiedział Szabałkin.

O zabiciu lidera separatystów czeczeńskich poinformował prezydenta Rosji Władimira Putina szef rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa Nikołaj Patruszew. Rosyjska telewizja NTV pokazała zwłoki, które według niej są zwłokami Maschadowa.

"Jest jeszcze mnóstwo pracy. Trzeba wzmocnić wysiłki, aby  ochronić przed bandytami społeczeństwo Czeczenii i całą Rosję" -  oświadczył Putin podczas spotkania z Patruszewem, które transmitowała rosyjska telewizja.

ITAR-TASS podał, powołując się na wicepremiera prorosyjskiego rządu Czeczenii Ramzana Kadyrowa, że miejsce pobytu Maschadowa ujawnił zatrzymany wcześniej bojownik czeczeński. Wskazał on dokładnie dom, w którym ukrył się Maschadow, i podał, ilu ludzi tam przebywa.

Kadyrow wyjaśnił, że w tej sytuacji nikt nie dostanie nagrody w  wysokości 300 mln rubli za informację o miejscu pobytu Maschadowa i Szamila Basajewa i cała pula przypadnie temu, kto pomoże schwytać Basajewa.

Kadyrow twierdzi też, że siły federalne chciały ująć Maschadowa żywego, jednak zginął on w wyniku "nieostrożnego obchodzenia się z  bronią" przez jego ochroniarza, który był w pobliżu.

Przedstawiciel separatystów czeczeńskich, mieszkający w Londynie Ahmed Zakajew, potwierdził śmierć Maschadowa i zapowiedział, że  nazwisko jego następcy będzie znane w najbliższych dniach. Podkreślił, że choć dla Czeczenów śmierć Maschadowa jest wielkim ciosem, nie zaprzestaną walki.

Agencja Interfax podała, że jedynym z trzech bojowników schwytanych we wtorek w Tołstoj-Jurcie jest gen. Wahit Murdaszew, jeden z najbliższych współpracowników poległego przywódcy czeczeńskich separatystów. Według Interfaksu Murdaszew jest w  posiadaniu wielu cennych informacji o działalności separatystów, w  tym o rozkazach, które wydawał Maschadow.

Zdaniem znanego rosyjskiego komentatora Witalija Portnikowa, Maschadow ostatnio przeszkadzał zarówno czeczeńskim radykałom, jak i zwolennikom kontynuowania czeczeńskiego konfliktu w Moskwie.

Znana z odważnych publikacji na temat wojny w Czeczenii dziennikarka rosyjskiej "Nowej Gaziety" Anna Politkowska uważa, że  zabicie Maschadowa "nie tylko nie powstrzyma wojny w Czeczenii, ale jeszcze bardziej skomplikuje sytuację w tej republice".

Według przewodniczącej Moskiewskiej Grupy Helsińskiej, Ludmiły Aleksiejewej, Maschadow został zabity, gdyż pojawiły się szanse na  rozpoczęcie negocjacji pokojowych w Czeczenii. Aleksiejewa wyjaśniła, że chodzi o niedawne rozmowy delegacji Komitetów Matek Żołnierzy rosyjskich z Zakajewem. Zauważyła, że inicjatywa ta  spotkała się z poparciem m.in. Parlamentu Europejskiego i  Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Asłan Maschadow urodził się w 1951 roku w Kazachstanie, gdzie jego rodzina przebywała na wygnaniu, podobnie jak wielu pobratymców, deportowanych w 1944 roku na rozkaz Józefa Stalina. Rodzinie Maschadowa pozwolono powrócić do domu w 1957 roku.

W 1972 roku ukończył Wyższą Szkołę Artylerii im. Kalinina w  Leningradzie. Służył w armii ZSRR na Dalekim Wschodzie, w  Południowej Grupie Wojsk na Węgrzech, w Nadbałtyckim Okręgu Wojskowym, dochodząc do stopnia pułkownika. W 1992 roku opuścił armię i wrócił do Czeczenii, gdzie rok wcześniej inny rosyjski generał, Dżochar Dudajew, został prezydentem i proklamował suwerenną republikę.

Maschadow został szefem sztabu sił zbrojnych Czeczenii i brał udział w walkach przeciwko Rosjanom, którzy ruszyli w grudniu 1994 roku na Grozny, rozpoczynając pierwszą wojnę czeczeńską (1994- 1996).

Po śmierci Dudajewa w kwietniu 1996 roku przejął całkowitą kontrolę nad armią. W sierpniu tego roku ofensywa czeczeńska zdobyła Grozny, Gudermes i Argun. Uczestniczył w rozmowach, które doprowadziły do podpisania 31 sierpnia 1996 roku w dagestańskim Chasawjurcie porozumienia dającego Czeczenii praktycznie całkowitą niezależność od Moskwy i jednocześnie odkładającego na pięć lat kwestię ostatecznego statusu republiki.

27 stycznia 1997 roku Maschadow został prezydentem Czeczenii. Doszło do rozdźwięków między nim a komendantem polowym Szamilem Basajewem (jego rywalem w wyborach prezydenckich) i innymi radykalnymi muzułmanami, którzy pragnęli przekształcić Czeczenię państwo fundamentalistyczne.

Rosjanie obwiniali prezydenta za powtarzające się ataki terrorystyczne na rosyjskie miasta, których sprawcą było ugrupowanie Basajewa. W odpowiedzi na kolejny atak wojska rosyjskie weszły 1 października 1999 roku ponownie do Czeczenii i  rozpoczęła się druga wojna rosyjsko-czeczeńska. Siły rosyjskie zajęły Grozny, a Maschadow wraz z  władzami republiki opuścił stolicę. Po upadku Groznego Czeczeni przeszli do walki partyzanckiej.

Maschadow wielokrotnie wysyłał do Moskwy zaproszenia do rozmów i  zaprzeczał, jakoby miał coś wspólnego z zamachami terrorystycznymi, takimi jak atak na teatr na Dubrowce w Moskwie w  2002 roku i na szkołę w Biesłanie we wrześniu 2004 roku.

W lutym bieżącego roku Maschadow zaproponował jednostronny rozejm, przewidujący zaniechanie wszelkich akcji ofensywnych ze  strony bojowników w Czeczenii i w rejonach przygranicznych. Strona rosyjska odrzuciła tę ofertę.

W ubiegłym tygodniu Maschadow zaapelował do prezydenta Władimira Putina o spotkanie w cztery oczy. Ostrzegł jednocześnie, że  Czeczeni nie zaprzestaną walki, jeśli władze rosyjskie odmówią rozpoczęcia rozmów.

ks, pap