Zapytaj Wprost - Współczuć i być

Zapytaj Wprost - Współczuć i być

Dodano:   /  Zmieniono: 
Na 10 pytań czytelników internetowego wydania „Wprost” odpowiada dr Ewa Woydyłło, psycholog z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
1. Co jest lepsze: zidentyfikowanie szczątków bliskich i świadomość, że  są one w trumnie, czy nieoglądanie ich za cenę sprowadzenia symbolicznych prochów? Kalina Mareczek | Wąbrzeźno

Dla niektórych identyfikacja okaleczonych zwłok mogłaby być zbyt trudnym przeżyciem. Trzeba to uszanować.

2. Jakiej pomocy psychologicznej należy udzielić rodzinom ofiar? Ewa Kołodziej | Siedlce

Można wyrazić współczucie i być obecnym w przeżywaniu ich bólu. Osoby osamotnione mogą potrzebować zapewnienia, że nie zostaną pozostawione same sobie w sprawach życiowych, materialnych, bytowych.

3. Rodziny ofiar przeżywały ból na oczach tłumów. To utrudnia żałobę czy  daje poczucie, że nie są sami? Anita Małecka | Nowa Ruda

Ja także się nad tym zastanawiałam, oglądając filmowane podczas uroczystości żałobnych twarze osób opłakujących bliskich. Nie sądzę, by  mogło to im pomóc. Najazd kamery na twarze żałobników odczuwałam jako wścibstwo i brutalność mediów. Było mi przykro.

4. Czy tłumy na pogrzebach ofiar złagodzą cierpienia ich bliskich? Alicja Likus | Wieluń

Tłumy świadczą o tym, jak szanowani byli zmarli. Nie zmniejszy to bólu po ich stracie. Pozwoli jednak bliskim zachować w pamięci wyraz uznania i żalu po stracie kogoś, kto zaskarbił sobie taki respekt u tylu ludzi.

5. Czy bardziej boli informacja o śmierci bliskiej osoby, czy  wspomnienia o niej? Mateusz Feder | Strzelce Krajeńskie

Pierwszy szok jest porażający, ale mogą zadziałać mechanizmy obronne i  wtedy nie czuje się w pełni świadomie bólu związanego z nagłą stratą. To  przychodzi później. Żałoba jest duchową drogą przyjęcia prawdy o  nieodwołalności śmierci. Czy to boli? Czy boli bardziej, czy mniej niż  pierwsza wiadomość? Czy kiedyś całkowicie przestanie boleć? Psycholog nie zna odpowiedzi na te pytania, każdy z nas sam je znajduje.

6. Wierzę, że ludzie przed Pałacem Prezydenckim pierwszego dnia pojawili się z odruchu serca, ale większość tych, którzy czekali po 12 godzin, żeby pokłonić się przed trumną, zrobiła to, by móc powiedzieć: ja też tam byłem. Beata Czeszko | Malbork

180 tys. ludzi, którzy pokłonili się przed trumnami w Pałacu, wyraziło w  ten sposób uczucia wywołane katastrofą. Uczucia te towarzyszą każdej niespodziewanej śmierci kogoś, kogo znamy. Żałoba narodowa wraz z jej symbolicznymi gestami odzwierciedlała odruchy serca, nie zimną kalkulację.

7. Tuż po katastrofie ludzie zaczęli gromadzić się pod Pałacem powodowani lękiem czy potrzebą wyrażenia solidarności? Piotr Popławski | Białystok

Lękiem? Chyba nie. Te tłumy gromadziły się spontanicznie pod wpływem wstrząsu, ale również refleksji towarzyszących ludziom w zetknięciu ze  śmiercią, zwłaszcza tak nagłą i tragiczną. Hołd oddany prezydentowi był również wyrazem patriotycznej solidarności i narodowej wspólnoty przeżyć.

8. Czy zasada „o umarłych mówić dobrze albo nie mówić wcale" jest kulturowym mechanizmem łagodzenia traumy śmierci? Marek Wójcik | Sieradz

Nie jest to kulturowy mechanizm, raczej przejaw taktu wobec najbliższych i wczucia się w ich nastrój. Żałoba obowiązuje w określonym miejscu i  czasie. Prywatnie może trwać bardzo długo, można ją zatrzymać na zawsze, przechowując tylko dobre pamiątki i czcząc tylko dobrą pamięć o tych, którzy odeszli. Życie zbiorowe, publiczne opiera się na pamięci historycznej, udokumentowanej faktami. Im nie można zaprzeczać, nawet jeżeli o umarłych nie zawsze mówią dobrze.

9. Dlaczego płaczemy za ludźmi, których nie szanowaliśmy, kiedy żyli? Krystyna Kamińska | Radom

W obliczu śmierci maleje wszystko. Pozostali przy życiu przeżywają wiele uczuć, poczucie winy jest jednym z nich. Może w obliczu tej niewyobrażalnej tragedii niektórzy z nas tak głęboko tego doświadczą, że  już nigdy wobec nikogo nie będą się odnosić bez szacunku.

10. Ile potrzeba czasu, aby otrząsnąć się po tak wielkiej tragedii? Mateusz Feder | Strzelce Krajeńskie

Żałoba jest długim procesem powracania do równowagi psychicznej, fizycznej, społecznej. Osieroceni bliscy potrzebują od innych ludzi wsparcia, pomocy, niekiedy ratunku przed załamaniem i rozpaczą. Bez nich żałoba może przemienić się w trwałą depresję, apatię, rezygnację.

Więcej odpowiedzi na Www.wprost.pl/zapytaj. Na stronie internetowej można też zadawać pytania kolejnemu bohaterowi rubryki.


Fot. A. Jagielak

Więcej możesz przeczytać w 18/2010 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 18/2010 (1421)

  • Kondolencje od czytelników25 kwi 2010, 2:15Kondolencje dla rodzin ofiar katastrofy Smoleńskiej zalały stronę www.wprost. pl i profil „Wprost” na Facebooku. Tak internauci dzielili się swoją żałobą:4
  • Na stronie - Czas eksperymentalny25 kwi 2010, 2:15Przypominają mi się słowa Sławomira Mrożka. A konkretniej – Stomila z „Tanga”: „Kiedy tragedia jest już niemożliwa, a farsa nudzi, pozostaje tylko eksperyment”. Eksperymentujemy więc.5
  • Z życia koalicji25 kwi 2010, 2:15Niedługo po katastrofie, w tygodniu, w którym roiło się od pogrzebów ludzi, których znaliśmy, lubiliśmy i o których pisaliśmy, nieszczególnie nam do śmiechu. Ale polityka nabiera już tempa, więc postaramy się za nią nadążyć w możliwie delikatny...6
  • Z życia opozycji25 kwi 2010, 2:15W zasadzie powinniśmy czasowo zmienić nazwę tej rubryki na „Kronika pogrzebowa" – na kilku takich uroczystościach byliśmy, niektóre jeszcze nas czekają, no ale „trzeba z żywymi naprzód iść”… A żywi bywają...6
  • Chorzy na Facebook25 kwi 2010, 2:15Zaczyna się niewinnie: ktoś namawia cię, żebyś założył konto na Facebooku. Zapisujesz się do kilku grup, umieszczasz kilka zdjęć, powiększasz grono znajomych. Wszystko pod kontrolą. Ale po jakimś czasie zaczynasz myśleć o Facebooku nawet, gdy...8
  • Czy jesteś uzależniony?25 kwi 2010, 2:15W USA już jeden na ośmiu użytkowników Facebooka jest uzależniony od tego portalu – ostrzegają specjaliści ze Stanford University School of Medicine. Powstało fachowe określenie: Facebook Addiction Disorder (FAD), czyli zaburzenia spowodowane...12
  • W poszukiwaniu katyńskich czaszek25 kwi 2010, 2:15W piwnicy Komendy Głównej Policji, w policyjnej szkole, a nawet w prywatnych mieszkaniach latami poniewierały się czaszki oficerów zamordowanych przez NKWD. Do dziś nie wiadomo, co się stało z większością z nich.14
  • Przegląd prasy zagranicznej25 kwi 2010, 2:15Żałoba przynosi odwilż Liberation Żałobny patriotyzm W Polsce doszło do kolejnego porywu żałobnego patriotyzmu. Polacy od dawna celują w urządzaniu narodowych ceremonii, najczęściej tragicznych. Związane są z tym rytuały zbiorowych zgromadzeń,...18
  • Puls gospodarki25 kwi 2010, 2:15Lubimy polskie, ale decyduje cenaNiemcy czy Chiny? Na pytanie o to, który z tych krajów jest synonimem jakości, odpowiedź jest oczywista. A Polska? Polska stoi w połowie drogi. Najbardziej cenimy polskie produkty budowlane, zwłaszcza wytwarzane...20
  • Staroświecko nowocześni25 kwi 2010, 2:15Stasiak, Kochanowski, Kurtyka... Błagam, nie róbmy z tych ludzi z krwi i kości, pełnych wad i zalet, jakichś odrealnionych świętych z zupełnie innej epoki! To byli przede wszystkim nowocześni urzędnicy na miarę swoich czasów, a nie obwieszeni...22
  • Śmiertelna seria25 kwi 2010, 2:15W Smoleńsku lądowano „na siłę” mimo skrajnie niesprzyjających warunków atmosferycznych – to dziś powszechna opinia w środowisku wojskowych lotników. Choć płk Zbigniew Drozdowski, członek komisji badającej przyczyny katastrofy w...24
  • Kisiel nie pozwoliłby mediom na kabaret25 kwi 2010, 2:15WPROST: Stefan Kisielewski pisał o panu w „Abecadle Kisiela": zdolny, młody… A pan o nim mówił: „Kisielewski to człowiek bez wątpienia wielki i również bez wątpliwości odrobinę mały". Dlaczego? PROF. MARCIN KRÓL:...26
  • Zapytaj Wprost - Współczuć i być25 kwi 2010, 2:15Na 10 pytań czytelników internetowego wydania „Wprost” odpowiada dr Ewa Woydyłło, psycholog z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie28
  • Na moje kopyto - Koniec grillowania25 kwi 2010, 2:15Nieprzypadkowo wedle mitów założycielskich u początków powołania miasta-państwa leży śmierć. Mity te odsyłają do intuicji, że państwo jest sprawą niesłychanie poważną. Poważną, bo może w obronie swojego istnienia i ładu zabijać swoich i obcych....30
  • Polityka po resecie25 kwi 2010, 2:15Wariant pierwszy: Bronisław Komorowski zostaje prezydentem, na jesieni odbywają się przyspieszone wybory parlamentarne i do Sejmu wchodzą tylko dwie partie – PO i PiS. Wariant drugi: Komorowski zostaje prezydentem, PiS po rozłamie zamienia...33
  • Katastrofa ministra25 kwi 2010, 2:15Gdy skończy się pierwsza trauma po smoleńskiej katastrofie, minister Bogdan Klich będzie musiał odpowiedzieć na trudne pytania. Premierowi niełatwo będzie go bronić. O ile w ogóle ma taki zamiar.38
  • Centralny problem25 kwi 2010, 2:15Mała pomyłka – tak Alan Greenspan, były prezes amerykańskiej Rezerwy Federalnej, nazwał swoje działania, które w rezultacie przyczyniły się do wybuchu jednego z największych kryzysów finansowych. To pokazało wyraźnie, że wybór szefa banku...42
  • Oswajanie niedźwiedzia25 kwi 2010, 2:15Wyobraźmy sobie, że Orlen pozbywa się rafinerii w Możejkach, ale uzyskuje dostęp do rosyjskich złóż ropy. Elektrownia atomowa w obwodzie kaliningradzkim podłącza się do polskiego systemu energetycznego, a polskie firmy zarabiają miliony dolarów na...44
  • Wróg publiczny25 kwi 2010, 2:15Czy anarchista, pacyfista i zwolennik prawa do aborcji może być ikoną konserwatywnych liberałów? Owszem, może. Pod warunkiem że nazywał się Murray Rothbard i był jednym z najwybitniejszych wolnorynkowych ekonomistów XX wieku. Z końcem maja...55
  • Goldman strach...25 kwi 2010, 2:15W piątek 16 kwietnia amerykańska SEC, odpowiednik naszej Komisji Nadzoru Finansowego, oskarżyła jeden bank i jednego pracownika tego banku o oszustwo na jednej transakcji. Niby niewiele. Ale ten bank to Goldman Sachs, najbardziej szanowany i...56
  • Krajobraz po burzy25 kwi 2010, 2:15Dla mniejszych firm skończył się okres walki o utrzymanie się na rynku. Teraz przedsiębiorcy, którzy przetrwali, myślą, jak go podbić. Eksperci podkreślają, że to dobry czas na inwestycje i przejęcia konkurentów, którym się nie powiodło.58
  • Ostrożnie - hit sezonu!25 kwi 2010, 2:15Prywatyzacja PZU, urastająca do rangi wydarzenia nie tylko tego roku, kończy konflikt, który blokował możliwość dynamicznego rozwoju spółki, szczególnie w kontekście jej ekspansji zagranicznej. Spór między skarbem państwa i Eureko ciągnął się...60
  • Wibrującej pięści nie było25 kwi 2010, 2:15Spisek KGB, wina Rosjan, zamach? Nostradamus podobno przepowiadał, że spadający metalowy ptak rozdzieli dwóch braci, a na pogrążone w chaosie państwo napadnie wróg ze wschodu.71
  • Żałoba wyborcza25 kwi 2010, 2:15Atmosfera żałoby i współczucia może się okazać niezwykle ważna w najbliższych wyborach prezydenckich w Polsce. – Do urn prawdopodobnie pójdzie rekordowa liczba wyborców, bo tragiczna śmierć polskiej elity rozbudziła uczucie patriotyzmu i...72
  • Dobry lider pozwala płakać25 kwi 2010, 2:15Rozmowa z psychologiem biznesu Joanną Pommersbach, szefem praktyki zarządzania talentami i rozwoju przywództwa w międzynarodowej firmie doradczej Hay Group74
  • Cherlawy faraon25 kwi 2010, 2:15Rozmowa z prof. Karolem Myśliwcem z Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej Polskiej Akademii Nauk75
  • Popiół i szkliwo25 kwi 2010, 2:15Siła erupcji wulkanu Eyjafjallajökull nieco słabnie, ale to w każdej chwili może się zmienić. Bo wulkany są nieprzewidywalne, zwłaszcza te podlodowe.78
  • Katyń jako szansa25 kwi 2010, 2:15Ogromna ludzka tragedia to zawsze moment przełomowy. To moment, który rodzi zawsze poczucie jedności. Polityczne różnice, spory, odmienne patrzenie na historię oraz różne wartości – to wszystko odchodzi, w obliczu śmierci staje się nieważne...81
  • Zbrodnia zakłamania25 kwi 2010, 2:15Nie ulega żadnej kwestii, że Rosjanom przez ostatnie półwiecze przyszło płacić gorzką i ogromną psychologiczną cenę za błędy katyńskie. Cenę wzgardy i odrazy. I cenę wiecznej nieufności.82
  • Berlin za zamkniętymi drzwiami25 kwi 2010, 2:15Płot wysoki na 2,6 metra, 186 kamer i sygnalizatorów ruchu, zakaz fotografowania i używania telefonów komórkowych, wartownicy, rewizje w samochodach dostawczych, szczegółowe kontrole robotników – w Berlinie powstaje najnowocześniejsza w...84
  • Wolałbym nie być samotny25 kwi 2010, 2:15Rozmowa z Jo Nesbo, norweskim pisarzem, autorem mrocznych kryminałów o genialnym śledczym Harrym Hole’u. W Polsce właśnie się ukazała jego kolejna książka „Pierwszy śnieg”.86
  • Nicość i tantiemy25 kwi 2010, 2:1530 lat temu, 19 kwietnia 1980 r., ulice Paryża zatarasowały tłumy. Niezorientowany przechodzień zapytał kilkuletniego chłopca o przyczynę zamieszania. „To manifestacja przeciwko śmierci Sartre’a” – padła odpowiedź.88
  • Wielkie grzebanie w życiorysach25 kwi 2010, 2:15Moda na filmy biograficzne ma się świetnie – w końcu życie pisze najlepsze scenariusze. W ich poszukiwaniu twórcy sięgają już nie tylko po życiorysy mężów stanu i najsłynniejszych artystów, ale też nastoletnich piosenkarek i bezdomnych....89
  • Wieźniowie i my25 kwi 2010, 2:15Pomyślmy inaczej o więźniach – apeluje znawca więziennictwa Paweł Moczydłowski, któremu „Film” pokazał dwie majowe premiery kinowe: nagrodzonego Grand Prix w Cannes francuskiego „Proroka” oraz polski dokument...90
  • Rusz nogą25 kwi 2010, 2:15Biegiem doganiamy kraje Zachodu – pod względem liczby imprez dla amatorów joggingu jesteśmy w ścisłej czołówce.91
  • Recenzje25 kwi 2010, 2:15Teatr:  Sarmata w natarciu Tomasz Karolak ze sztuką wyższą kojarzony nie jest. Gra w teatrze od lat, ale artysta o reputacji bawidamka znany jest przede głównie z ról komediowych. Tymczasem założył właśnie prywatny Teatr IMKA, który ma stawiać na...92
  • Magnolie na kartoflisku25 kwi 2010, 2:15To miejsce zna każdy Polak, choćby ze słyszenia. Teraz, w 200. rocznicę chrztu Fryderyka Chopina, Żelazowa Wola otrzymała zrewitalizowany, urokliwy park.94
  • Mały może więcej25 kwi 2010, 2:15Kilka dni temu otrzymałem e-maila od czytelniczki dowodzącej, że wielkość samochodu jest wprost proporcjonalna do rozmiarów kompleksu jego właściciela. I z miejsca postanowiłem się przesiąść do czegoś w rozmiarze buta.96
  • Skibą w mur - La! La! La!25 kwi 2010, 2:15Ciągle słyszymy powtarzane zaklęcie o tym, że nie zapomnimy. Nie zapomnimy tego czy tamtego, bo to było dla nas ważne. Ale doświadczenie uczy, że zapominanie jest naturalnym składnikiem formy nazywanej życiem. Szybko zapominamy o własnych...97