Patent na ziemniaki

Patent na ziemniaki

Dodano:   /  Zmieniono: 
Żaden polski wynalazek, nawet tak nieskomplikowany jak spódniczka mini, tic-taki czy rzepy, nie stał się światowym hitem.Tylko trzy na tysiąc opatentowanych w Europie wynalazków pochodzi z Polski

Amerykanin Edison wynalazł żarówkę. Inny Amerykanin, Gregory Pincus, stworzył pigułkę antykoncepcyjną. Węgierscy bracia Biró wynaleźli pióro kulkowe, protoplastę długopisu. Francuz André Courreges uszył pierwszą spódniczkę mini. Żaden polski wynalazek, nawet tak nieskomplikowany jak spódniczka mini, tic-taki czy rzepy, nie stał się światowym hitem. Zaledwie 0,003 proc. opatentowanych w Europie wynalazków pochodzi z Polski. Czesi i Węgrzy patentują ich ponad sto razy więcej. Jesteśmy technologicznym skansenem, co potwierdza fakt, że tylko 3 proc. naszego eksportu stanowią wyroby zaawansowane technologicznie. Węgrzy eksportują takich wyrobów 24 proc., Estończycy - 12 proc., a Czesi - 9 proc. (dla porównania: produkty powstałe przy wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii stanowią 47 proc. eksportu Irlandii, 34 proc. - Holandii, 30 proc. - Wielkiej Brytanii).

Polski patent
Niemal cały polski przemysł korzysta z obcych osiągnięć naukowych, bo rodzime innowacje to w większości pomysły technologicznie archaiczne. Połowa z mniej więcej 1,6 miliona wynalazków patentowanych co roku na świecie pochodzi z USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Japonii i Niemczech. Proporcjonalnie Polacy zgłaszają do krajowego urzędu patentowego sześćdziesięciokrotnie mniej wynalazków niż Japończycy i dwudziestokrotnie mniej niż Amerykanie. Uzyskujemy europejskie patenty zaledwie na 20-30 wynalazków rocznie, podczas gdy Czesi i Węgrzy na ponad 400 (po przeliczeniu liczby wynalazków na mieszkańca te proporcje są ponadczterokrotnie gorsze). Przed II wojną światową Polska zajmowała 5.-6. miejsce w Europie pod względem liczby patentów. Widoczny na markowych kieszonkowych kalkulatorach skrót RPN to Reverse Polish Notation, czyli polski odwrotny sposób notowania. Opracował go w 1920 r. Jan Łukasiewicz, polski matematyk. Nasz uczony Jan Czochralski opatentował metodę hodowli kryształów, które są podstawą w produkcji używanych obecnie procesorów. Ignacy Mościcki, prezydent RP i wybitny chemik, był twórcą metody umożliwiającej produkcję kwasu azotowego z powietrza. Stefan Manczarski był jednym z pierwszych w Europie twórców przekazu telewizyjnego. Stefan Pieńkowski skonstruował pierwsze lampy fluoroscencyjne (świetlówki). Władysław Tryliński i Władysław Bryła zbudowali pierwszy w Europie most spawany. Tadeusz Sendzimir opracował stosowane do dzisiaj na całym świecie metody walcowania blachy. Jeśli nawet polscy naukowcy mają dobry pomysł, zazwyczaj nie potrafią go wdrożyć. Kiedy zespół prof. Sylwestra Porowskiego z Centrum Badań Wysokociśnieniowych PAN opracował niebieski laser (jego wiązka pozwala czterokrotnie zwiększyć ilość informacji zapisywanych na płycie CD), ponad pięć lat trwało przygotowanie tego produktu do sprzedaży. Przeciętny polski wynalazek trafia do produkcji po trzech latach, a wtedy przestaje już być nowością. To jest jeden z powodów wyjazdów polskich uczonych i wynalazców za granicę. Artur Ekert jako student fizyki w Warszawie zajmował się optyką kwantową i jej zastosowaniami w komputerach. Obecnie pracuje w Oksfordzie nad projektem komputera kwantowego. Jerzy Dąbrowski, informatyk, swoje pomysły wdraża w firmie Microsoft, gdzie jest jednym z bardziej cenionych programistów.


Komitet Badań Niepotrzebnych
Badaniami naukowymi zajmują się u nas Polska Akademia Nauk, szkoły wyższe oraz jednostki badawczo-rozwojowe. Pieniądze przyznaje głównie Komitet Badań Naukowych. W tym roku KBN ma do dyspozycji 2,7 mld zł (0,35 proc. PKB). Naukowcy zgodnie mówią, że to mało, a i tak połowa tych pieniędzy jest marnowana: na projekty będące naukową hucpą albo na takie "osiągnięcia naukowe" jak remonty sanitariatów w jednostkach prowadzących badania. - Działalność KBN sprowadza się do obdzielania pieniędzmi każdego: od giganta naukowego po kompletne zero. W takich warunkach nawet zatrudnienie Einsteina w polskiej placówce badawczej byłoby bezcelowe - mówi prof. Andrzej Pilc z Instytutu Farmakologicznego PAN w Krakowie. KBN od lat stosuje system nazywany ironicznie PSK - "pieniądze swoim kolegom". Grzechem głównym komitetu jest finansowanie pseudobadawczych placówek odziedziczonych po PRL. Wciąż istnieje 256 jednostek badawczo-rozwojowych (po 1989 r. zlikwidowano tylko 40), w których pracuje 25 tys. osób. Utrzymywanie ich jest sankcjonowaniem fikcji, gdyż upadła większość branż, dla których stanowiły zaplecze. Nadal działa na przykład Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ogrodnictwa, mimo że w 1990 r. zlikwidowano związek spółdzielczy, na którego potrzeby ośrodek pracował. Jego pracownicy zajmują się działalnością naukową, która polega na "monitoringu zjawisk na rynku ogrodniczym w Polsce i w innych krajach".

Pieniądze w błoto
KBN przeznacza na projekt badawczy od 200 tys. zł do ponad 4 mln zł. Obdarowani traktują te pieniądze jak bezzwrotną zapomogę, którą mogą wydać na cokolwiek, bo nie sprawdza się sposobu wykorzystania pieniędzy. Co czwarty grant finansuje projekty, które nie znajdują praktycznego zastosowania (albo powstałych prototypów nikt nie chce kupić). KBN przyznał na przykład 120 tys. zł Ośrodkowi Badawczo-Rozwojowemu Prebot na skonstruowanie maszyny do nanoszenia nadruków na koperty. Wyprodukowano pięć urządzeń, których nie udało się sprzedać nawet po kosztach produkcji. KBN nie sprawdza, kto granty otrzymuje. W ubiegłym roku niemal 50 mln zł przekazano naukowcom, którzy nie rozliczyli się z poprzednich grantów lub ich projekty skończyły się fiaskiem. Kontrola NIK wykazała, że kolejne 50 mln zł wydano z naruszeniem prawa. Pieniądze dostały osoby bez odpowiednich kwalifikacji. Realizując projekt "Gumowe wyroby do paliw gazowych i ciekłych spełniające europejskie wymogi bezpieczeństwa" (kosztował 650 tys. zł), prawie 70 tys. zł wydano na wynagrodzenia dla osób, które przy nim nie pracowały. Aż 90 tys. zł wypłacono osobom, które nie miały nic wspólnego z projektem przygotowywanym w Instytucie Przemysłu Gumowego Stomil w Piastowie (koło Warszawy). Opracowania te nie znalazły praktycznego zastosowania. W Politechnice Lubelskiej przygotowywano projekt "Spalanie odpadów zintegrowane z jednoczesnym procesem wypału klinkieru cementowego". Dwóch naukowców za część pieniędzy sfinansowało sobie wycieczkę do Egiptu. Pracownicy Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach za pieniądze otrzymane z KBN pojechali do Austrii, Izraela, Danii, Hiszpanii i Słowacji. Zabawili się także w sponsorów: kupili sprzęt komputerowy, który nieodpłatnie przekazali wójtowi gminy Wilków (po interwencji NIK sprzęt wrócił do instytutu). Szef projektu realizowanego w Wyższej Szkole Zarządzania i Nauk Społecznych w Tychach z pieniędzy przeznaczonych na badania kupił meble do gabinetu. Instytut Rozwoju Służb Społecznych za fundusze z KBN wynajął dla siedmiu pracowników lokal (300 m2) w Warszawie.


Ziemniaki za technologie
Polacy nie są kreatywni, bo nasza nauka praktycznie nie podlega prawom rynku. Wielu uczonych nie musi mieć żadnych osiągnięć, by dobrze funkcjonować. Kreatywność nie jest nagradzana. Grozi to technologiczną zapaścią. - Już jesteśmy technologicznym skansenem. Po wejściu do Unii Europejskiej za granicą będziemy za duże pieniądze kupować nowoczesne projekty, nawet te, których podstawy stworzyli nasi naukowcy. A w zamian będziemy wysyłać ziemniaki - mówi prof. Jerzy Kołodziejczak, prezes Polskiej Akademii Nauk.

Pomysłowy jak Polak

Rudolf Gundlach
W 1934 r. skonstruował czołgowy peryskop odwracalny, który bez zmiany pozycji obejmował pole widzenia o wartości 360 stopni. Wynalazek, stosowany do dzisiaj, opatentowano we Francji, Wielkiej Brytanii i Szwecji. Plany peryskopu wykradli Niemcy i Rosjanie.

Paweł Kosieradzki
W latach 1929-1934 opracował metodę kąpieli cyjanowych, które hartowały stal i chroniły ją przed korozją.

Stefan Feliks Manczarski
Był jednym z pierwszych na świecie twórców telewizji. W 1929 r. skonstruował pierwszy polski telewizor.

Marian Mazur
W latach 1935-1939 zbudował pierwszy na świecie system telefonii automatycznej.

Ignacy Mościcki
Opracował metodę umożliwiającą produkcję kwasu azotowego z powietrza (stosowanego do produkcji barwników, środków farmaceutycznych i materiałów wybuchowych).

Kazimierz Noiszewski
Prekursor badań nad sztucznym wzrokiem. Jeszcze przed I wojną światową skonstruował urządzenie, które przewodziło prąd o różnym natężeniu pod wpływem wiązki światła.

Stefan Pieńkowski
Wynalazł lampę fluorescencyjną (świetlówkę).

Kazimierz Prószyński
Skonstruował pierwszą na świecie ręczną kamerę filmową. Dzięki jego wynalazkowi powstała pierwsza lotnicza kronika wojenna (1918 r.).

Tadeusz Sendzimir
W latach 1933-1934 zbudował walcownię blachy, w której ze stalowej płyty grubości 1 cm produkowano milimetrową blachę. Metodę tę opatentowano w Wielkiej Brytanii, Francji i USA.

Jan Szczepanik
Opatentował urządzenie do fotoelektrycznego zapisu dźwięku na taśmie filmowej. Dzięki jego wynalazkowi możliwy był rozwój filmu.

Alojzy Świętosławski
W 1935 r. skonstruował superczuły termometr, zwany ebuliometrem Świętosławskiego, który pozwalał mierzyć temperaturę wrzących cieczy z dokładnością do 0,005 stopnia Celsjusza.

Władysław Tryliński
W 1929 r. wraz z Władysławem Bryłą zbudował pierwszy w Europie most spawany nad rzeką Słudzwią (niedaleko Łowicza). W 1935 r. opatentował twardą nawierzchnię drogową z sześciokątnych płyt, od jego nazwiska nazwaną trylinką. Opatentował też żelbetonowe podkłady kolejowe (używane na całym świecie).

Więcej możesz przeczytać w 48/2002 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 48/2002 (1044)

  • Klęska, czyli sukces1 gru 2002Wychodzi na to, że im gorzej się wiedzie ministrowi finansów Grzegorzowi Kołodce, tym lepiej się wiedzie polskim podatnikom i polskiej gospodarce.3
  • Peryskop1 gru 2002Football Club PuszPrzed wyborami parlamentarnymi Sylwia Pusz założyła drużynę piłkarską Football Club Pusz. Grają w niej najbliżsi współpracownicy posłanki oraz działacze Stowarzyszenia Młodej Lewicy Demokratycznej. W ślady Pusz poszła...6
  • Barometr wprost1 gru 2002Kopalnie złotówek Kopalnie, tak jak ziemia, są bogactwem narodu i nie powinno się z tego bogactwa rezygnować - zdają się uważać Polacy. Aż 62 proc. obywateli jest przekonanych, że państwo powinno dopłacać do górnictwa. Państwo, ale...6
  • Dossier1 gru 2002WŁODZIMIERZ CIMOSZEWICZ, minister spraw zagranicznych "Jeżeli białoruska krowa przekroczy granicę, to trzeba z kimś rozmawiać. Musimy rozmawiać o polskim szkolnictwie na Białorusi. Szkolnictwa hiszpańskiego, francuskiego czy brytyjskiego tam...7
  • Z życia koalicji1 gru 2002Nie będzie abolicji i oświadczeń majątkowych. I w związku z tym w budżecie będzie co najmniej o 1,3 mld zł mniej. A wcale że nie! Proszę, jedna noc i nasz Tygrys na Kiełkach wyczarował miliard z górką. Panie Grzegorzu, nie moglibyśmy tak...8
  • Z życia opozycji1 gru 2002W najlepszej (he, he) telewizji w Polsce, czyli w TVP, widzieliśmy specjalne wydanie "Dziennika Telewizyjnego" Jacka Fedorowicza. Gwoździem programu był wywiad, który z gwiazdą "Wiadomości" Jolantą Pieńkowską...9
  • M&M1 gru 2002Komu i w co ufaćI prezydent, i premier wyrazili zdanie,że sprawca złej ustawy ma ich zaufanie.A mąż pewnej puszczalskiej(cóż, są takie panie) też może ufać...W to, że ona nie przestanie.10
  • Playback1 gru 200210
  • Krawczyk superstar1 gru 2002Nowa płyta Krzysztofa Krawczyka - "...bo marzę i śnię" - jest obecnie najlepiej sprzedającym się albumem w Polsce.10
  • Fotoplastykon1 gru 200212
  • Poczta1 gru 2002Święto pracyPrzerażające jest, że 63 proc. respondentów Pentora uważa, iż wolnych od pracy dni świątecznych jest tyle, ile trzeba, a co dziesiąty badany jest przekonany, że jest ich nawet za mało (Barometr wprost, "Święto pracy",...14
  • Kadry1 gru 200215
  • Kołodko show1 gru 2002Ja się nie mylę. To, co robię, służy poprawie życia polskich rodzin. Będą podwyżki płac, będą wyższe emerytury. Stoję na straży polskiego społeczeństwa. (...) My nie mylimy dobra ze złem i będziemy proponować dobre rozwiązania. (...) Temu rządowi...16
  • Platforma pochyła1 gru 2002Prezydencka partia centrowa może zmieść ze sceny Platformę Obywatelską22
  • Patent na ziemniaki1 gru 2002Żaden polski wynalazek, nawet tak nieskomplikowany jak spódniczka mini, tic-taki czy rzepy, nie stał się światowym hitem.Tylko trzy na tysiąc opatentowanych w Europie wynalazków pochodzi z Polski24
  • Śmietnik Polska1 gru 2002Dziesięć tysięcy nielegalnych składowisk toksycznych odpadów działa w naszym kraju30
  • Ujeżdżanie tygrysa1 gru 2002Gołym okiem widać, że hasła antyunijne wiążą wyborców z politykami z siłą najmocniejszego kleju34
  • Giełda i wektory1 gru 2002Hossa ŚwiatPotencja(ł) gospodarkiUdane życie seksualne może być receptą na zwiększenie wydajności pracy - twierdzą azjatyccy seksuolodzy. "Zdrowy seks to szczęśliwi pracownicy, a takich potrzeba, żeby gospodarka mogła się dynamicznie...36
  • Haracz monopolowy1 gru 2002Monopole kosztują polską rodzinę rocznie ponad dwa tysiące złotych38
  • Czarna dziura1 gru 2002Kiedy w latach 80. w Wielkiej Brytanii premier Margaret Thatcher wypłacała ostatnie odprawy górnikom likwidowanych kopalń, w PRL fetowano kolejny rekord - wydobycie ponad 200 mln ton węgla rocznie!44
  • Między sierpem a cepem1 gru 2002Księgowi z PSL w prywatnych firmach50
  • Nowojorskie targi1 gru 2002Dekoniunktura uczy obywateli USA sztuki negocjacji52
  • Zero tolerancji!1 gru 2002Statystyki pokazują, że przez pół wieku wraz ze wzrostem zamożności w Europie rosła przestępczość54
  • Homo pecet1 gru 2002Chcemy stworzyć technologie, które pozwolą komputerom widzieć, słyszeć, mówić i uczyć się, by można się było komunikować z nimi w naturalny sposób - stwierdził Bill Gates. Twórca Microsoftu podsumował w ten...58
  • Wiel-błąd Bońka1 gru 2002 Michał Adamczyk: Żałuje pan, że trenerem reprezentacji nie jest już Jerzy Engel? Jan Tomaszewski: Oczywiście, że żałuję. Wielokrotnie mówiłem, że Jurek Engel - na wzór Kazimierza Górskiego - z przeciętnych...62
  • Służba bezpieczeństwa sieci1 gru 2002Nęka cię internetowy natręt? Otrzymujesz maile z pogróżkami lub o obscenicznej treści? Ktoś zasypuje cię materiałami, których sobie nie życzysz? Co robić?64
  • Pustolot1 gru 2002Bezzałogowe samoloty rewolucjonizują badania naukowe i operacje wojskowe66
  • Oni już byli1 gru 2002Kilkanaście dni temu jakaś pani przyszła po koncercie za kulisy z pretensjami, że niesłusznie czepiam się ze sceny Samoobrony...68
  • Wszechnica Wiedzy Wszelakiej1 gru 2002Kultura bez granicwww.culture.plSposób na promocję polskiej kultury w kraju i za granicą znaleźli autorzy internetowego serwisu Culture. pl z Instytutu Adama Mickiewicza. Jest to jedyny w Polsce, a może nawet na świecie, portal z tak...68
  • Supersam1 gru 2002Powrót sztruksuHitem zimowej kolekcji firmy Navy dla mężczyzn są ubrania uszyte ze sztruksu. Sztruksowe kurtki, koszule, spodnie i akcesoria (torby i czapki) szczególnie modne są w zestawie z wytartym dżinsem. Wśród...69
  • Wieczny przedmiot pożądania1 gru 2002Pióro zmienia styl bycia70
  • Cudzoziemiec na prezydenta?1 gru 2002TAK NIE Henryk Wujecpolityk UWOstatecznie decyzje w takiej sprawie podejmuje społeczeństwo. Jeśli kandydat spełnia formalne wymagania, to może kandydować, ale myślę, że nie uzyskałby dużego poparcia. Uważam, że nie wystarczy być dobrym menedżerem,...75
  • Stąd do Ameryki1 gru 2002Konkurs Pro Publico Bono, czyli jak zarażać demokracją76
  • Ale bryndza!1 gru 2002Piotrusiu! Właśnie wróciłem ze Słowacji. Zażywałem kąpieli w termalnych wodach i połaziłem nieco po sklepach, oczywiście spożywczych. Zrobiłem solidne zakupy! Nawet nie chodzi o to, że tam taniej (choć 0,75 l brandy de Jerez za 30 zł to...78
  • Groch z brukselką1 gru 2002Nie wierzę, że Stróżewskiego czy Kołakowskiego można by było wyhodować w probówkach79
  • Powrót dorosłych1 gru 2002Rozpieszczani przez media młodzi klienci coraz częściej mają w nosie kolorowe reklamy i szukają wiadomości i rozrywki w Internecie80
  • Zemsta Bismarcka1 gru 2002To Bismarck i Hitler stworzyli państwo opiekuńcze82
  • Know-how1 gru 2002Oko AlzheimeraWystąpienie choroby Alzheimera, jednej z najgroźniejszych chorób neurodegeneracyjnych, można przewidzieć nawet kilkanaście lat przed pojawieniem się pierwszych objawów schorzenia - twierdzą uczeni z Massachusetts...85
  • Nauka oszustów1 gru 2002Padł światowy rekord fałszowania badań!86
  • Energia wody z kranu1 gru 2002Wkrótce wodór będzie napędzać samochody, zasilać komputery i ogrzewać domy90
  • Ropień na morzu1 gru 2002Katastrofa tankowca jest dla środowiska morskiego niczym wybuch bomby atomowej94
  • Bez granic1 gru 2002Feministki razem z fundamentalistamiZ powodu zbliżającego się finału konkursu Miss Świata w nigeryjskim mieście Kaduna wybuchły zamieszki. Do protestów doszło po tym, jak lokalna gazeta napisała, że gdyby prorok Mohamet był obecny na...96
  • Brukselski maraton1 gru 2002"Rozmowy akcesyjne z unią to było piekło" - wspomina były hiszpański negocjator98
  • Armia czerwona od krwi1 gru 2002Hizri Aldamow, kierujący nieoficjalnym przedstawicielstwem Iczkerii w Tbilisi, bezradnie obserwuje inwazję wojsk rosyjskich na swoją ojczyznę. - To holocaust Czeczenów...104
  • Dzieci-karabiny1 gru 2002Nathan Gardels: W Rosji nigdy nie istniał liberalny system rządów. Czy zatem czeczeński separatyzm nie jest symptomem szerszego problemu dotyczącego tego, jak w Federacji Rosyjskiej stworzyć nowy system polityczny? Borys Bieriezowski: To...104
  • Niemiecki balkon1 gru 2002Niektórzy Niemcy nie chcą pojąć, że na zawsze straciliśmy szansę odgrywania roli światowego mocarstwa108
  • NATO nie liczmy1 gru 2002George Bush stracił cierpliwość do europejskich sojuszników. Oczekują pomocy od Amerykanów, ale Ameryce pomagać nie chcą.110
  • Wysoka poprzeczka1 gru 2002Praski szczyt NATO jest benefisem schorowanego, schodzącego już ze sceny politycznej Vaclava Havla111
  • Menu1 gru 2002Polska Mistrzowie kameryBarry Levinson, twórca "Rain Mana", przewodniczy jury Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych (30 listopada - 7 grudnia). Już po raz dziesiąty (a po raz czwarty w Łodzi) operatorzy...112
  • Anatomia zbrodni - Oscary 20021 gru 2002Choć bukmacherzy w Hollywood na zwycięzcę wyścigu o Oscara typują drugą część "Władcy pierścieni", większe szanse ma film "Nowojorskie gangi" Martina Scorsese.116
  • Hybryda Zachodu1 gru 2002Tyrmand, Białoszewski, Kofta, Młynarski, Stachura, Pietrzak, Dudziak, Bem, Urbaniak - to ludzie Hybryd120
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego1 gru 2002CHRISTINA AGUILERA - **** Stripped Christina nie chce już być artystką dla grzecznych podlotków. Chce być artystką dla niegrzecznej młodzieży. Gdy ogląda się jej teledysk z pogranicza tekstylnego soft porno, można nawet odnieść wrażenie, że...121
  • Gutenberg współczesny1 gru 2002Pięćdziesiąt tysięcy złotych będzie kosztować reprint najstarszej drukowanej książki na świecie122
  • Kino Tomasza Raczka1 gru 2002 Zdjęcie w godzinę - **** Reżyseria: Mark Romanek W rolach głównych: Robin Williams, Connie Nielsen, Michael Vartan. USA 2002 r. Ten thriller na początku robi wrażenie niegroźnego filmu obyczajowego, nawet nieco zabawnego. Jakże...123
  • Organ Ludu1 gru 2002Obchody 1 maja 2003 Partia i rząd rozpoczęły przygotowania do przyszłorocznych obchodów 1 maja, m.in. opracowano obowiązujące hasła: Niech żyje wielki przyjaciel Polski Romano Prodi! Pozdrawiamy miłującą pokój rodzinę bratnich...124
  • Czas opuszczeń1 gru 2002Ostatnio Tadeusz Mazowiecki opuścił Unię Wolności. To tak, jakby Michnik opuścił "Wyborczą", Flip Flapa, Bolek Lolka, Kwach Jolkę126