Konfident z wyboru

Konfident z wyboru

Dodano:   /  Zmieniono: 
Kazimierz Koźniewski, wieloletni publicysta "Polityki", był jednym z najcenniejszych współpracowników UB i SB

Sławomir Cenckiewicz
Piotr Gontarczyk

Jestem zawsze lojalnym obywatelem, który nigdy nie oszukał państwa na grosz, nigdy kilometra nie przejechał bez biletu". Tak mówił w jednym z wywiadów publicysta tygodnika "Polityka" Kazimierz Koźniewski (1919-2005). To prawda, Koźniewski był lojalnym obywatelem PRL. Służył ludowej ojczyźnie od początku aż do ostatnich dni jej istnienia. Świadczy o tym jego oficjalna i nieoficjalna biografia. Jego biografia nie wskazywała na to, że będzie wyjątkowo gorliwym konfidentem.
Od lat 40. aż do 1989 r. Kazimierz Koźniewski współpracował z Departamentem III Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Na ogół posługiwał się pseudonimem 33, ale niektóre ze swoich doniesień lub raczej analiz i opracowań przekazywanych oficerom bezpieki sygnował pseudonimem Harcmistrz lub po prostu podpisywał imieniem i nazwiskiem. Przez lata współpracy z  bezpieką zmieniał się też agenturalny status Koźniewskiego. W różnych okresach bywał na przemian tajnym współpracownikiem, kontaktem operacyjnym, kontaktem poufnym, konsultantem SB.

Pęknięta biografia
Koźniewski był z wykształcenia polonistą. Od najmłodszych lat działał w harcerstwie. Był prozaikiem, publicystą, dziennikarzem, eseistą, reportażystą, autorem scenariuszy filmowych. Od 1939 r. był zaangażowany w działalność podziemia niepodległościowego. W latach 1939-1940 należał do Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej, której był jednym z założycieli. Później przedostał się na Zachód. W latach 1940-1941 był żołnierzem Wojska Polskiego we Francji i  w Szkocji. W 1941 r. odbył swoją pierwszą misję do kraju jako kurier rządu polskiego na uchodźstwie. W sierpniu 1941 r., podczas wykonywania misji, został aresztowany w Budapeszcie, gdzie był więziony do 1943 r. Po opuszczeniu więzienia wrócił nielegalnie do kraju. W latach 1943-1945 pracował w Departamencie Informacji Delegatury Rządu RP na Kraj. Był współpracownikiem pism konspiracyjnych i członkiem dowództwa Szarych Szeregów.
Po wojnie, od 1947 r., Koźniewski był aktywnym członkiem warszawskiego oddziału Związku Literatów Polskich - w PRL opublikował 6 tys. artykułów i wydał 55 książek. Obracał się w kręgu znanych pisarzy i publicystów, takich jak Antoni Słonimski, Stanisław Cat-Mackiewicz, Melchior Wańkowicz, Paweł Jasienica, Stefan Kisielewski czy Leopold Tyrmand. Od 1957 r. aż do śmierci był na stałe związany z tygodnikiem "Polityka".
Nawet w czasach III Rzeczypospolitej pozostawał Koźniewski niewzruszonym obrońcą i adwokatem PRL. W wydanej w 1999 r. "Historii co tydzień" nazwał okres stalinizmu "drugą rundą polskiego pozytywizmu". Uzasadniał to, pisząc m.in.: "Tak zwany polski stalinizm - lata 1949-55 - to równocześnie ostre działania totalitarne, więzienie Gomułki i Spychalskiego, dalsze procesy i egzekucje wielu wyższych oficerów AK, ale też już pierwsze pozytywne rezultaty odbudowy kraju zniszczonego wojną. Bezpieczeństwo socjalne, tanie mieszkania, bezpłatna nauka, dostępność książek. W skali odczuwania masowego pozytywy zaczynają przeważać nad zbrodniami popełnianymi na jednostkach czy na grupach".

Agent Harcmistrz
W archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie zachowało się pięć obszernych (kilkaset stron dokumentów w każdej) teczek roboczych (teczek pracy) tajnego współpracownika 33. Brakuje natomiast tzw. teczki personalnej, w której archiwizowano pisemne zobowiązanie do współpracy, pokwitowania odbioru pieniędzy, ankietę i okresowe oceny pracy tajnego współpracownika przez prowadzących go oficerów. Teczki robocze pozwalają jednak dość szczegółowo opisać historię współpracy Koźniewskiego z bezpieką. Ze zgromadzonych w nich materiałów wynika, że od lat 60. do końca PRL oficerami prowadzącymi agenta 33 byli kolejno: ppłk Tadeusz Chlebicki (były oficer Departamentu X MBP, starszy inspektor Wydziału IV Departamentu III), płk Henryk Walczyński (naczelnik Wydziału IV Departamentu III), a od lat 70. mjr Krzysztof Majchrowski (późniejszy generał i dyrektor Departamentu III MSW/Departamentu Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa MSW). Z efektami pracy 33 zapoznawali się nawet partyjni notable, m.in. Stanisław Kania i Jerzy Łukaszewicz, którym Majchrowski przekazywał analizy sporządzone przez swojego agenta.
Zachowana dokumentacja pozwala stwierdzić, że Koźniewski był uważany za jednego z najcenniejszych agentów bezpieki w środowisku literatów. Pracował zgodnie z wytycznymi oficerów prowadzących, bronił się przed dekonspiracją, rejestrował wszystkie wydarzenia mogące zainteresować UB/SB, pisał donosy, wymieniając siebie w trzeciej osobie. W charakterystyce sporządzonej przez mjr. Majchrowskiego we wrześniu 1974 r. czytamy: "Kontakt operacyjny ps. Č33Ç jest z zawodu literatem. Poza własną twórczością znajdującą odbicie w napisanych i opublikowanych pozycjach książkowych jest zatrudniony na stanowisku redaktora w jednym z czasopism kulturalnych. Został zorganizowany w 1957 r. (poprzednio był tajnym współpracownikiem) i od tej pory systematycznie wykorzystywany do rozpracowania negatywnych napięć i politycznych zjawisk w środowisku literackim oraz styku literatów z ośrodkami antykomunistycznymi na Zachodzie. Posiada znaczne możliwości operacyjne, udzielając wartościowych informacji. Jest systematycznie wynagradzany pieniężnie. Spotkania odbywane są w M[iekszaniu] K[onspiracyjnym] ps. ČRzekaÇ".
Koźniewski był niejako agentem nowego typu. Posługując się terminologią SB, był tzw. źródłem manewrowym, a zarazem ofensywnym. To znaczy, że nie był przypisany ani do swojego macierzystego środowiska (harcerzy i literatów), ani nawet do miejsca zamieszkania. Używano go więc nie tylko do inwigilacji środowiska warszawskich literatów i byłych członków Szarych Szeregów (od tego zaczynał), ale również dziennikarzy ("Polityki", "Tygodnika Warszawskiego" czy "Tygodnika Powszechnego"), kombatantów (m.in. żołnierzy AK), ludzi nauki (np. Kazimierza Kumanieckiego), Kościoła katolickiego (m.in. księży związanych z redakcją "Tygodnika Warszawskiego" i "Tygodnika Powszechnego"), opozycji (np. Jana Józefa Lipskiego), a nawet polskiej emigracji (paryskiej "Kultury" czy emigracji pomarcowej), co od czasu do czasu wiązało się z przerzucaniem agenta za granicę.

Na odcinku reakcyjnej emigracji
Udział Koźniewskiego w rozpracowywaniu emigracji jest jednym z najciekawszych wątków w jego agenturalnej działalności. Bodaj pierwsze zadanie, jakie zlecono agentowi 33 "na odcinku reakcyjnej emigracji", wiązało się z jego pobytem w Cannes, gdzie wiosną 1954 r. odbierał wyróżnienie za ekranizację powieści "Piątka z ulicy Barskiej" w reżyserii Aleksandra Forda. W czasie ponadmiesięcznego pobytu we Francji Koźniewski przez swoich znajomych z okresu wojennego (Tadeusza Ładę i Wandę Drzewiecką) poznał m.in. Józefa Czapskiego, Jerzego Giedroycia, Zofię i Zygmunta Hertzów. We wstępnym sprawozdaniu z pobytu we Francji pisał: "Rozmowy i kontakty pozwoliły mi zebrać ciekawy materiał ogólno-polityczny, który przekażę w sprawozdaniach szczegółowych. Sądzę, że moje spotkania wywołały w tamtejszym środowisku dużą sensację i ich echa będą niemałe. Mam wrażenie, że jakieś (nie wiem dokładnie jakie) koła polityczne emigracji zwróciły na mnie swą uwagę, ale że robiły to bardzo dyskretnie i ostrożnie, używając w celu pani Drzewieckiej i ludzi z ČKulturyÇ przede wszystkim".

Opiekun Wańkowicza
W połowie lat 50. Koźniewski brał czynny udział w jednej z największych operacji bezpieki, wymierzonej w środowiska polskiej emigracji - w tzw. drugiej kampanii reemigracyjnej. W ostatnich dniach lipca 1955 r. razem z pięćdziesięcioma intelektualistami Koźniewski podpisał apel wzywający emigrantów do powrotu. "Dla wszystkich, którzy wrócą, otwierają się perspektywy doskonalenia swych kwalifikacji, perspektywy rozjaśnione rozwijającym się nieustannie ekonomicznym i kulturalnym życiem naszej Ojczyzny. Wracajcie więc, a będziecie powitani gorąco przez Waszych bliskich - życzliwie przez całe społeczeństwo. Wracajcie. Droga powrotu do Ojczyzny stoi przed Wami otworem" - czytamy w apelu, którego treść i lista sygnatariuszy były uzgodnione z bezpieką.
Agent 33 odpowiadał wówczas m.in. za kontakty z Melchiorem Wańkowiczem, z którym korespondował, przekazując treść listów oficerowi prowadzącemu. Miał za zadanie wpłynąć na pisarza, by ten zaczął publikować w kraju, odwiedził Polskę, a później osiadł w niej na stałe. Wiosną 1956 r. Wańkowicz korespondował z Koźniewskim w sprawie wydania w kraju skrótu książki o bitwie pod Monte Cassino. Koźniewski miał zostać jej redaktorem w imieniu wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej. Z pilotowanej przez bezpiekę korespondencji wynika, że za namową Koźniewskiego Wańkowicz zgodził się na usunięcie z książki wszelkich akcentów antysowieckich.
Po powrocie Wańkowicza do Polski agent 33 rozpracowywał pisarza, narzekając, że "unika on omawiania kompleksów zasadniczych, takich jak sprawa AK, Powstania, Rosji - postępując rozsądnie, gdyż wie, że w tych sprawach musiałby poróżnić się z rządem, czego nie chce". Kiedy w 1964 r. 72-letni Wańkowicz został aresztowany "pod zarzutem przekazania za granicę opracowanych materiałów szkalujących Polskę Ludową", w czasie rozprawy sądowej to Koźniewski obciążył go, ujawniając, że w 1963 r. spotkał się w Wiedniu z pracownikiem RWE Tadeuszem Nowakowskim.

Demaskator Cata-Mackiewicza
Koźniewski był dla SB źródłem analitycznym. We współpracy z bezpieką wykorzystywał m.in. swój talent literacki, erudycję i doskonałą pamięć. Pozwoliło to na przykład zidentyfikować w 1964 r. na potrzeby SB Stanisława Cata-Mackiewicza, który publikował na łamach paryskiej "Kultury" pod pseudonimem Gaston de Cerizay. W donosie z 27 października 1964 r. agent 33 skonfrontował styl i argumentację tekstu Gastona de Cerizay z prywatnymi i publicznymi wypowiedziami Mackiewicza w tym czasie. W części poświęconej tzw. zależnościom merytorycznym agent pisał m.in.: "1) atak na Iwaszkiewicza za artykuł w ČTwórczościÇ - słowo: czołobitność Iwaszkiewicza - niemal dosłownie użyte zwroty z przemówienia Cata wygłoszonego na styczniowym plenum ZLP. Użycie w tym - charakterystyczne dla prozy Cata - słów rosyjskich np. ČprorwałoÇ. 2) Pochwała Wilhelmiego jako redaktora, w przeciwstawieniu do Gottesmana. Pochwała zupełnie wyjątkowa w środowisku pisarskim. Taką identyczną pochwałę wygłosił Cat do Koźniewskiego w rozmowie 1 maja 1964 roku, kiedy Koźniewski był u Cata. [É] 9) Kurtuazja, z jaką autor w ČKulturzeÇ potraktował przemówienie Koźniewskiego z czerwca - które wywołało przecież takie zastrzeżenia w tym środowisku właśnie - może mieć źródło w pewnej przyjaźni, jaką Cat żywi dla Koźniewskiego, inaczej by nie darowałÉ".
"Manewrowość" i "ofensywność" konfidenta 33 pozwala nam spojrzeć na działalność agenturalną Koźniewskiego z wielu stron. Liczba osób i środowisk, na które donosił w ciągu prawie pięćdziesięciu lat współpracy z bezpieką, liczba poruszonych w raportach wątków i zdarzeń oraz analityczność dostarczanych informacji, sprawiają, że mamy do czynienia z agentem wielowymiarowym. Koźniewski w środowisku "Polityki" był postacią wpływową. Nie tylko donosił na redakcyjnych kolegów, ale miał również wpływ na linię pisma stojącego dziś w pierwszym szeregu frontu antylustracyjnego. Przypomnijmy, że jako agent zidentyfikowany został również Andrzej Garlicki, kolejna podpora "Polityki".
Więcej możesz przeczytać w 24/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 24/2006 (1227)

  • Na stronie - 101. na liście "Wprost"18 cze 2006Mimo gilotyny podatkowej bezlitośnie strzygącej uczciwych obywateli do gołej skóry jesteśmy coraz zamożniejsi3
  • Skaner18 cze 2006SKANER POLSKA CIA OSKARŻONA EUROPA Ponad 20 krajów, w tym co najmniej 14 europejskich, współpracowało z CIA. Chodzi o tajne operacje przewożenia samolotami osób podejrzanych o terroryzm do nielegalnych więzień, gdzie miano ich przesłuchiwać. To...6
  • Niemieckie mistrzostwa latynoskie18 cze 2006Podczas mundialu Niemcy chcą zaprzeczyć własnemu charakterowi narodowemu Agaton Koziński z Gelsenkirchen Na mundialu w Niemczech wszystko wygląda inaczej, niż nam się zdawało. Polacy nie pałali żądzą zemsty na Niemcach za II wojnę światową (na...8
  • Dossier18 cze 2006JANUSZ KOCHANOWSKI Rzecznik praw obywatelskich "Nigdy nie jest tak, że prawa obywatelskie są w pełni przestrzegane, tak jak nigdy nie jest tak, żebyśmy byli dostatecznie domyci" Polskie Radio Program III JAN ROKITA Wiceprzewodniczący PO "Co do...13
  • Sawka czatuje18 cze 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)14
  • Playback18 cze 2006Andrzej Lepper, wicepremier i minister rolnictwa, i Roman Giertych, wicepremier i minister edukacji © M. STELMACH18
  • Poczta18 cze 2006KLAN SPECJALISTÓW Dobrze, że poruszyliście temat młodych lekarzy ("Klan specjalistów"). Jestem lekarzem emigrantem. W starej unii przyjęto mnie z otwartymi ramionami. Pozwolono mi - bez żadnych warunków wstępnych - robić to, czego nauczyłem się w...18
  • Ryba po polsku - Szafa w szafie18 cze 2006Mniej mnie interesuje, co Lesiak miał w szafie, a bardziej - u kogo w szafie mieścił się Lesiak ze swoją szafą Maciej Rybiński Meble odegrały w najnowszej historii Polski ogromną rolę. Najpierw mebli było za mało, zwłaszcza stołków. Większość...19
  • Z życia koalicji18 cze 2006Najlepiej niech i geje, i wszechpolacy siedzą w domach i na ulice nie wychodzą - zaproponował Roman Giertych. Propozycja sensowna, bo w centrum stolicy i tak tłoczno, ale uzasadnienie to dopiero cymes. Ano, nie powinni oni demonstrować, bo...20
  • Z życia opozycji18 cze 2006Niektórzy dostrzegli na kongresie PiS objawy, jakie wywołuje płyn Coccolino. Mięknięcie (a tak przy okazji - ksywę Coccolino miał w dawnych czasach Michał Kamiński, ale prosimy jej nie używać, bo strasznie jej nie lubi). Widzieliśmy na przykład,...21
  • Nałęcz - Świadectwo rozwydrzenia18 cze 2006Jeśli Samoobronie uda się zawłaszczyć samorządy, obywatelom pozostanie już tylko zemsta przy urnach Tomasz Nałęcz Samoobrona planuje zmienić sposób wyboru prezydentów, burmistrzów i wójtów. Nie chce, by o tym decydowali obywatele w bezpośrednich...22
  • Fotoplastykon18 cze 200623
  • Ministerstwo ochrony mafii18 cze 2006Kolejni ministrowie finansów nie reagowali na informacje o wpływach mafii w resorcie24
  • Brat swojego brata18 cze 2006Przyrodni brat Leszka Millera wyłudził milion złotych od paliwowych baronów, powołując się na wpływy wśród polityków lewicy Grzegorz Indulski Jarosław Jakimczyk Jedynym jego kapitałem było nazwisko. Niczym Nikodem Dyzma poznawał kolejnych ważnych...28
  • Czerwoni marszandzi18 cze 2006Reporterzy "Wprost" odnaleźli niektóre obrazy skradzione z gmachu KC PZPR pod koniec istnienia PRL30
  • Gejolucja18 cze 2006Ostatecznym celem ruchu gejowskiego jest rozbicie tradycyjnej rodziny Paweł Lisicki Pięćdziesięciu gejowskich aktywistów przepasanych tęczowymi szarfami wdarło się w czasie mszy do katedry katolickiej w Minneapolis. Gdy ksiądz odmówił im...34
  • Konfident z wyboru18 cze 2006Kazimierz Koźniewski, wieloletni publicysta "Polityki", był jednym z najcenniejszych współpracowników UB i SB Sławomir Cenckiewicz Piotr Gontarczyk Jestem zawsze lojalnym obywatelem, który nigdy nie oszukał państwa na grosz, nigdy kilometra nie...38
  • Giełda18 cze 2006Hossa Świat Transatlantycki parkiet Powstanie pierwsza giełda transatlantycka z połączenia New York Stock Exchange i Euronextu, skupiającego giełdy w Amsterdamie, Brukseli, Lizbonie i Paryżu. Połączenie ułatwi międzynarodowe transakcje. Fuzję...42
  • Harce na fundamencie18 cze 2006Czy Polska będzie Zimbabwe, czy Brazylią? Witold M. Orłowski Co uczynią z Polski nasi populiści? Czy zahamują rozwój, czy doprowadzą budżet do katastrofy, czy przegnają z kraju zagranicznych inwestorów? Jeśli wziąć pod uwagę tylko wskaźniki...44
  • Ficokracja18 cze 2006Słowacja zaraziła się chorobą populizmu Agaton Koziński Mikulás Dzurinda już przeszedł do legendy. Bo nie ma drugiego polityka, który ma szansę po raz trzeci zostać szefem rządu (wybory odbędą się 17 czerwca), mimo że jego partia ani razu...48
  • Belką po artystach18 cze 2006Co zrobić, żeby twórca był syty i budżet cały? Robert Gwiazdowski Prezydent Centrum im. Adama Smitha Czy wicepremier Zyta Gilowska została wpędzona, jak twierdzą obserwatorzy polskiego życia politycznego, przez braci Kaczyńskich w pułapkę pod...50
  • Akcja "Obligacja"18 cze 2006Ludzie Marka Belki przejęli kontrolę nad Bankiem Gospodarki Żywnościowej Jan Piński To nie resort skarbu, lecz zarząd BGŻ, na którego czele stoi Jacek Bartkiewicz, współpracownik Marka Belki, wybrał dla banku inwestora Obrobić bank to jeszcze nic....52
  • Kopalnia cudów18 cze 2006Bogdanka dowodzi, że polskie górnictwo może być dochodowe Michał Zieliński Jeszcze trzynaście lat temu była to najgorsza polska kopalnia węgla. Oceniano wówczas, że nie ma żadnych szans na przetrwanie. Ale Bogdanka przetrwała i dziś jest uznawana...54
  • Kulczyk na Dzikich Polach18 cze 2006Najbogatszy Polak rzuca wyzwanie ukraińskim oligarchom Jan Piński Orest Sochar Kijów Skromne oblicze polskiej burżuazji" - pod takim tytułem ukazał się na początku kwietnia wywiad z Janem Kulczykiem w ukraińskim dzienniku "Djeło". 56-letni...58
  • Załatwione odmownie - Europa Łacińska18 cze 2006Polska maszeruje w stronę eurosklerotycznej, zachodniej Europy Jan Winiecki Naświecie obserwujemy pochody zmierzające w przeciwnych kierunkach. Zaniepokojonych czytelników mojej generacji chcę od razu uspokoić, że nie są to pochody pierwszomajowe,...62
  • Supersam18 cze 200664
  • Auto dla pasażerów18 cze 2006Projektanci samochodów coraz częściej przywiązują taką samą wagę do komfortu podróży kierowcy, jak i pasażerów. Nowa kompaktowa Skoda Roomster to wręcz idealne auto dla podróżujących na tylnych fotelach. Nowatorski system aranżacji tylnych siedzeń...64
  • Styl Julii Roberts18 cze 2006Marka Calvin Klein, której popularność przyniosła bielizna i odzież sportowa, powinna się teraz kojarzyć z efektownymi kreacjami. Francisco Costa, główny projektant firmy, otrzymał właśnie Oscara Mody w Nowym Jorku dla najlepszego projektanta mody...64
  • Ekran z kryształkami18 cze 2006Kryształy Swarovskiego, które zdobiły już m.in. buty Hugo Bossa, suknie Giorgia Armaniego, a nawet karoserię Mercedesa, stały się elementem wykończenia specjalnej serii telewizorów LCD Individual Editio marki Loewe. Oprócz tego sprzęt wyróżnia się...64
  • Zegarki na lato18 cze 2006Obchodząca w tym roku 25. urodziny marka Guess, znana m.in. ze współpracy z Paris Hilton, wypromuje na polskim rynku linię zegarków - Secret Garden. Czasomierze wykonane z polerowanego srebra wyróżnia wzornictwo retro - tureckie aplikacje na...64
  • Terror kibiców18 cze 2006Mężczyzna nie interesujący się futbolem to w naszej kulturze wariat Krzysztof Skiba Ten, kto nie interesuje się piłką nożną, nie istnieje. Na czas mistrzostw świata w piłce kopanej każdy, komu obojętne są zmagania piłkarzy, może się zakopać....66
  • Wielka Zapora18 cze 2006Tama Trzech Przełomów b dzie dla obecnych władców Chin tym, czym był Wielki Mur dla dynastii Ming Agaton Koziński          [Powiększ]    W Chinach nie liczą się koszty, tylko rozmach. Żeby można było się pochwalić tonami wylanego betonu, zużytej...72
  • Bikini mini18 cze 2006Im więcej równości, tym więcej nagości Michał Zaczyński Ten strój to apoteoza nędzy pod przykrywką luksusu - tak mówiono o małej czarnej Coco Chanel. Kostium bikini został natomiast potępiony przez Watykan, a jego noszenie zakazane prawnie m.in. w...74
  • Dwóch snajperów kontra papież18 cze 2006Czy polska bezpieka planowała w 1983 r. zamach na Jana Pawła II Dariusz Baliszewski Historyk, publicysta, autor programu "Rewizja nadzwyczajna" Publiczne przekonanie, że to historyk pisze historię, jest tylko po części prawdziwe. Jak uczą dzieje,...78
  • Know-how18 cze 2006Bóg nauki "Niels Bohr wywarł większy wpływ na fizykę i fizyków w XX stuleciu niż jakikolwiek innych uczony, nawet Albert Einstein" - twierdził Werner Heisenberg, twórca zasady nieoznaczoności. Einstein stał się ulubieńcem mediów, lecz to duński...82
  • Aerozol na próchnicę18 cze 2006Koncerny farmaceutyczne i stomatolodzy wolą się zajmować leczeniem próchnicy niż jej zapobieganiem84
  • Piramida bzdur18 cze 2006Najstarsza na świecie budowla w Bośni jest tak samo prawdziwa jak nadajnik radiowy w Arce Przymierza Marta Landau Do łączenia kamiennych bloków odkrytej w Bośni piramidy użyto tego samego rodzaju spoiwa co w piramidach egipskich! Tak twierdzi...88
  • Modelowanie człowieka18 cze 2006Biomateriały nowej generacji rosną wraz z pacjentem albo są wchłaniane przez organizm Jan Stradowski Dorota Wajland z Malborka, 27-letnia bohaterka reportażu "Powrócić do życia" wyemitowanego w TVN, przez trzy lata była pozbawiona dużej części...90
  • Bez granic18 cze 2006Wieczny król Król Rama IX przetrwał 17 zamachów stanu, odrodzenie demokracji w latach 80. i ostatni kryzys rządowy wywołany przez kontrowersyjnego, populistycznego premiera Thaksina Shinawatrę. Dlatego 60. rocznicę wstąpienia na tron Ramy IX,...92
  • Tyrania egzotycznych sojuszy18 cze 2006Polska była państwem silnym, gdy opierała swą politykę zagraniczną na osi północ - południe Dominika Ćosić z Brukseli Agata Jabłońska Sławomir Mrożek 20 lat temu w "Kontrakcie" napisał, że Polska to kraj "na wschód od Zachodu i na...94
  • Królowa reklamy monarchii18 cze 2006Elżbieta II jest najbardziej pracowitym władcą w dziejach Wielkiej Brytanii98
  • Bratobójcza Autonomia18 cze 2006Konflikty między Palestyńczykami grożą wybuchem krwawej wojny domowej Henryk Szafir z Jerozolimy Wczasie niedawnych rozmów z przywódcami izraelskimi prezydent Palestyńczyków Abu Mazen mówił, że tym razem "pójdzie do samego końca". Przecież...102
  • Cytrynowe pomarańcze18 cze 2006Na skraj przepaści prowadzi Ukrainę wielotygodniowy maraton kłótni koalicjantów Agnieszka Korniejenko Od wyborów parlamentarnych na Ukrainie upłynęły ponad dwa miesiące i nic nie wskazuje na to, aby została utworzona zgodna pomarańczowa koalicja...104
  • Menu18 cze 2006KRÓTKO PO WOLSKU Poprawka z patriotyzmu Projekt ministra Giertycha, aby wprowadzić do szkół wychowanie patriotyczne jako osobny przedmiot, jest tak dobry, że aż strach. Rodzi jednak wiele pytań. Po pierwsze, kto ma uczyć? Jeśli ma to być przedmiot...108
  • Recenzje18 cze 2006110
  • Japoński przekładaniec18 cze 2006"Takeshis' " to początkowo dowcipny, później jednak coraz bardziej chaotyczny filmowy esej, w którym Takeshi Kitano stara się przeprowadzić autoironiczną wiwisekcję dwoistości swojej kariery, od telewizyjnego komika do cenionego autora...110
  • Książka jak papieros18 cze 2006Cieniutki objętościowo debiut Juliusza Strachoty to zbiór impresyjnych opowiadań, których akcja toczy się na warszawskiej Pradze. Po lekturze w pamięci pozostaje zaledwie jedno opowiadanie, w którym głównym bohaterem jest syrop Tussipect....110
  • Cudze chwalą18 cze 2006Tej monografii nie musiał pisać Anglik. Tak jak inny Anglik nie musiał nam pisać historii powstania warszawskiego czy dziejów Wrocławia, a jeszcze inny - historii polskich dywizjonów lotniczych walczących w obronie Wysp Brytyjskich. Ale skoro nasi...110
  • Cudze chwalą18 cze 2006Tej monografii nie musiał pisać Anglik. Tak jak inny Anglik nie musiał nam pisać historii powstania warszawskiego czy dziejów Wrocławia, a jeszcze inny - historii polskich dywizjonów lotniczych walczących w obronie Wysp Brytyjskich. Ale skoro nasi...110
  • Sztuka kreacji18 cze 2006Castelbajac ubierał Madonnę i Jana Pawła II Iga Nyc Moda pretenduje do miana sztuki, a sztuka musi być modna. Dlatego sławni kreatorzy czerpią z artystów, a artyści z kreatorów. Przenikanie się mody i sztuki to podstawa sukcesu Davida...112
  • Londyn na bis18 cze 2006Po cenie biletu do kina można latem wziąć udział w koncertach londyńskiej Royal Albert Hall Katarzyna Krzyżagórska-Pisarek z Londynu Kiedy po raz pierwszy przyjechałem do Londynu, nie znałem języka, ale bardzo chciałem dostać pracę. 15 funtów...114
  • Górna półka - I czasopisma18 cze 2006Jerzy Marek Nowakowski "Arcana" prof. Andrzeja Nowaka (na zdjęciu) i "Międzynarodowy Przegląd Polityczny Konrada Szymańskiego to autorskie czasopisma ich redaktorów" Złote czasy miesięczników i kwartalników to epoka "późnego Gierka" i stan...118
  • Pazurem - Terentiew - na kolana!18 cze 2006Żądamy Holoubka i Pendereckiego na okrągło: 24 na 24. Przez siedem dni w tygodniu! Wiesław Kot Abdykacja Niny Terentiew, szefowej Dwójki, odbyła się w tonacji "koniec z biesiadami - zaczynamy misję". Nina się tłumaczy, ale zza okularów, z...120
  • Ueorgan Ludu18 cze 2006Nr 23 (190) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 12 czerwca 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Mistrzostwa mamy z głowy, ale jest jeszcze mecz z Niemcami. DAŁ NAM PRZYKŁAD WŁ. JAGIEŁŁO, JAK ZWYCIĘŻAĆ MAMY! Ponieważ w meczu z Ekwadorem najlepsi byli...121
  • Skibą w mur - Zenek i zakonnica18 cze 2006Mistrz Laskowik bawi i daje do myślenia jak za dawnych czasów Krzysztof Skiba Uwaga! Uwaga! Nadajemy komunikat specjalny. Legenda kabaretu Zenon Laskowik jest w świetnej formie. Po wielu latach milczenia powrócił. Właśnie krąży ze swym nowym...122