Aerozol na próchnicę

Aerozol na próchnicę

Dodano:   /  Zmieniono: 
Koncerny farmaceutyczne i stomatolodzy wolą się zajmować leczeniem próchnicy niż jej zapobieganiem
Jan Stradowski

Szczotkowanie zębów, podawanie fluoru ani lakowanie zębów dotychczas nie wyeliminowało epidemii próchnicy. Być może uda się tego dokonać przy użyciu podawanego do nosa aerozolu. Uczeni opracowali pierwszą chroniącą przed próchnicą szczepionkę, którą w ten sposób można by podawać nawet rocznym dzieciom. Jedyny kłopot polega na tym, że nikt nie jest nią zainteresowany, bo koncerny farmaceutyczne i stomatolodzy wolą zajmować się leczeniem niż zapobieganiem próchnicy. - Testy z udziałem dorosłych ludzi wykazały, że szczepionka jest skuteczna, a mimo to nie udaje się nam znaleźć funduszy na dalsze prace - powiedział w rozmowie z "Wprost" kierujący badaniami prof. Martin Taubman z amerykańskiego Forsyth Institute. Tymczasem taki preparat mógłby uchronić nas także przed innymi chorobami - z badań wynika, że bakterie rozwijające się na zębach zwiększają ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Na wyprodukowanie i przetestowanie nowej szczepionki potrzeba 100 mln dolarów. Taka inwestycja byłaby nadzwyczaj opłacalna, zważywszy na to, jak szybko rosną koszty opieki stomatologicznej. W Polsce sięgają one kilku miliardów złotych rocznie (oficjalne wydatki NFZ to 1 mld zł, ale za większość usług pacjenci płacą z własnej kieszeni). Próchnica nadal nawet w najbogatszych krajach występuje u co czwartego dziecka, a w Polsce niemal u wszystkich dorosłych. Na całym świecie choruje na nią 5 mld ludzi. W krajach skandynawskich od lat rozwijana jest profilaktyka, ale nawet tam nie udało się całkowicie pokonać choroby.

Gangrena zębów
Próchnica w społecznościach łowiecko-zbierackich była praktycznie nieznana. Pojawiła się dopiero po wynalezieniu rolnictwa, które wprowadziło do naszej diety pokarmy bogate w węglowodany, takie jak zboża czy ziemniaki. Prawdziwa epidemia próchnicy rozpoczęła się jednak dopiero na początku XVIII wieku, kiedy ludzkość opanowała masową produkcję cukru buraczanego i trzcinowego. Chorobę tę uznawano wówczas za odmianę gangreny i leczono podobnie jak w wypadku innych części ciała - poprzez amputację, czyli wyrwanie zęba.
Początkowo stomatologią zajmowali się członkowie cechu kowali, ponieważ lekarze uznawali takie zajęcie za niegodne swej profesji. Dziś stomatologia jest potężną dziedziną medycyny, korzystającą z najnowszych osiągnięć nauki. Mimo to nadal sprowadza się głównie do usuwania zniszczeń spowodowanych przez próchnicę - borowania, plombowania czy usuwania chorych zębów. Tymczasem w 90 proc. przypadków za rozwój choroby odpowiedzialny jest jeden gatunek bakterii - paciorkowiec Streptococcus mutans. Potrafi on osadzać się na zębach i produkować uszkadzający szkliwo kwas mlekowy, żywiąc się cukrami z resztek jedzenia.

Pożywka dla bakterii
Paciorkowcom sprzyjają zmiany, które zachodzą w naszym jadłospisie od dziesiątków lat - jemy nie tylko więcej słodyczy, ale także cukru ukrytego w innych produktach, na przykład w pieczywie, sztucznie dosładzanych sokach czy gotowych do spożycia sosach. Produkowana z buraków i kukurydzy sacharoza jest stosowana do maskowania nieprzyjemnych dla naszego podniebienia smaków: charakterystycznego dla owoców kwaśnego oraz gorzkiego, częstego w wypadku produktów warzywnych.
Wszechobecność cukru w produktach spożywczych sprawia, że środki profilaktyczne - takie jak lakowanie zębów u dzieci czy dodawanie fluoru do wody pitnej - obniżają ryzyko próchnicy, ale jej nie eliminują. Nawet całkowite usunięcie cukru z diety nie daje stuprocentowej ochrony. Z kolei silne i częste szczotkowanie zębów może prowadzić do mechanicznych uszkodzeń szkliwa. Po wieloletnim spadku liczby osób cierpiących na próchnicę uczeni zaczęli obserwować jej nawrót w krajach rozwiniętych, co ma związek ze zmianami stylu życia, zwłaszcza młodych ludzi. Dzieci i młodzież coraz więcej czasu spędzają w domu, sięgając po słodkie przekąski i napoje, a zaawansowane zmiany próchnicze często pojawiają się już u dwulatków.

Blokada próchnicy
Wywołujących próchnicę bakterii nie można zlikwidować antybiotykami, ponieważ doprowadziłoby to do wytępienia innych, pożytecznych dla naszego organizmu mikrobów. Nieliczne znane nauce substancje selektywnie niszczące Streptococcus mutans są silnie toksyczne dla człowieka. Jedyną szansą na pokonanie próchnicy stały się szczepionki. Ponieważ paciorkowce mają na powierzchni podobne substancje jak komórki ludzkiego mięśnia sercowego, preparaty przygotowywane z użyciem całych bakterii mogłyby być groźne dla zdrowia. Uczeni wykorzystali więc enzymy pozwalające Streptococcus mutans na przyczepianie się do zębów - zablokowanie ich przez przeciwciała powstałe po podaniu szczepionki sprawia, że mikroby są spłukiwane przez ślinę.
Uczeni z Forsyth Institute testowali taki preparat z udziałem ludzi już w 1992 r. Wykazali też, że podanie go młodym szczurom daje trwałą odporność na próchnicę (zwierzęta te, podobnie jak wielu ludzi, przepadają za słodyczami). Szczepionkę trzeba zaaplikować, zanim w jamie ustnej osiedlą się paciorkowce. Pediatrzy mogliby ją podawać w formie aerozolu do nosa podczas rutynowej wizyty lekarskiej pod koniec pierwszego roku życia dziecka. - Jeśli zaszczepimy osobę dorosłą, jej organizm wytworzy przeciwciała przeciw bakteriom, ale nie będą one w stanie zlikwidować mikrobów żyjących w płytce nazębnej - tłumaczy prof. Martin Taubman, który do dziś poszukuje firmy farmaceutycznej skłonnej zainwestować w doskonalenie szczepionki.
Problemy ze znalezieniem funduszy mieli też uczeni z londyńskiego GuyŐs Hospital, którzy opracowali surowicę zwalczającą Streptococcus mutans. Zawiera ona przeciwciała uzyskane ze zmodyfikowanego genetycznie tytoniu. W odróżnieniu od szczepionki taki preparat powinien być stosowany co najmniej raz na rok, na przykład podczas okresowej kontroli u stomatologa. Również i tym produktem nie są zainteresowane wielkie koncerny farmaceutyczne, ponieważ dla nich próchnica jest błahym schorzeniem. "Z kolei dla firm produkujących środki higieniczne sama idea szczepienia czy surowicy jest mało atrakcyjna" - mówi kierujący badaniami prof. Julian Ma. Na razie jego wynalazkiem zainteresowała się jedynie niewielka firma Planet Biotechnology, która wyłożyła 500 tys. dolarów na badania kliniczne i twierdzi, że potrzebuje jeszcze co najmniej trzech lat na dalsze prace.

Łatanie szkliwa
Skuteczny preparat zapobiegający próchnicy mocno uderzyłby po kieszeni całą branżę - od producentów past do zębów, przez dostawców sprzętu dentystycznego, po stomatologów. Dlatego na razie jesteśmy skazani na półśrodki, takie jak ozonowanie zębów, dzięki któremu można wyleczyć niewielkie zmiany lub ograniczyć konieczność borowania. Japońscy uczeni wynaleźli syntetyczne szkliwo, które po nałożeniu na ząb w 15 minut likwiduje niewielkie ubytki. Z kolei badacze ze Stony Brook University pracują nad chroniącą zęby gumą do żucia. Samo żucie zwiększa wydzielanie śliny, spłukującej zęby i zawierającej substancje mineralne regenerujące uszkodzenia szkliwa. W nowej gumie ma się znaleźć nietoksyczna substancja o nazwie cavistat, która składem przypomina silnie skoncentrowaną ślinę. "80-90 proc. zmian próchniczych u dzieci powstaje w miejscach, które trudno jest wyczyścić szczoteczkami czy nićmi dentystycznymi. Znakomicie natomiast docierają tam słodycze, które trzeba żuć" - mówi Mitchell Goldberg, prezes firmy Ortek, która wkrótce zamierza wprowadzić na rynek amerykański pierwsze produkty z cavistatem. Wygląda na to, że na zwalczaniu próchnicy zacznie dodatkowo zarabiać również branża spożywcza.


DIETA KONTRA BAKTERIE
To, co jemy, może być przyczyną rozwoju próchnicy, ale istnieją również pokarmy chroniące przed nią:

herbata
zarówno zielona, jak i czarna zawiera składniki pobudzające układ odpornościowy do walki z mikrobami, a także niszczące bakterie i osłabiające ich zdolność do osadzania się na zębach

kawa
hamuje namnażanie się bakterii i tworzenie płytki nazębnej (prawdopodobnie dzięki substancji o nazwie trigonellina); szczególnie skuteczna jest kawa rozpuszczalna

rodzynki
wbrew powszechnemu przekonaniu nie sprzyjają próchnicy, lecz zwalczają wywołujące ją bakterie dzięki dużej zawartości takich związków chemicznych, jak kwas oleanolowy

miód
zawiera substancje o silnym działaniu bakteriobójczym i ograniczającym produkcję kwasów przez paciorkowce, co chroni szkliwo zębów przed uszkodzeniem

wasabi
czyli zielony chrzan japoński powstrzymuje rozwój paciorkowców dzięki izotiocyjanianom, które występują także m.in. w brokułach, kapuście i rzodkiewce

jabłka, marchewka, seler naciowy
są uznawane za pokarmy oczyszczające zęby z resztek jedzenia i bakterii (choć nie tak skutecznie jak szczotkowanie)


GENY ZEPSUCIA
Część z nas jest mniej odporna na próchnicę z powodu uwarunkowań genetycznych. Na powierzchni zębów takich osób znajdują się związki cukrowe ułatwiające bakteriom przyczepianie się do szkliwa i tworzenie płytki nazębnej. Ich składu nie można zmienić, ale mogą one posłużyć do wczesnego wykrywania choroby. "Określając poziom tych substancji w ślinie, możemy przewidzieć nie tylko, czy i kiedy ktoś będzie miał próchnicę, ale nawet wskazać najbardziej zagrożone nią zęby" - mówi prof. Paul Denny z University of Southern California. Opracowywany przez niego test już wkrótce będzie można stosować u dzieci, aby sprawdzić, które z nich od pierwszych lat życia powinny często trafiać do stomatologa na kontrolę.
Więcej możesz przeczytać w 24/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 24/2006 (1227)

  • Na stronie - 101. na liście "Wprost"18 cze 2006Mimo gilotyny podatkowej bezlitośnie strzygącej uczciwych obywateli do gołej skóry jesteśmy coraz zamożniejsi3
  • Skaner18 cze 2006SKANER POLSKA CIA OSKARŻONA EUROPA Ponad 20 krajów, w tym co najmniej 14 europejskich, współpracowało z CIA. Chodzi o tajne operacje przewożenia samolotami osób podejrzanych o terroryzm do nielegalnych więzień, gdzie miano ich przesłuchiwać. To...6
  • Niemieckie mistrzostwa latynoskie18 cze 2006Podczas mundialu Niemcy chcą zaprzeczyć własnemu charakterowi narodowemu Agaton Koziński z Gelsenkirchen Na mundialu w Niemczech wszystko wygląda inaczej, niż nam się zdawało. Polacy nie pałali żądzą zemsty na Niemcach za II wojnę światową (na...8
  • Dossier18 cze 2006JANUSZ KOCHANOWSKI Rzecznik praw obywatelskich "Nigdy nie jest tak, że prawa obywatelskie są w pełni przestrzegane, tak jak nigdy nie jest tak, żebyśmy byli dostatecznie domyci" Polskie Radio Program III JAN ROKITA Wiceprzewodniczący PO "Co do...13
  • Sawka czatuje18 cze 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)14
  • Playback18 cze 2006Andrzej Lepper, wicepremier i minister rolnictwa, i Roman Giertych, wicepremier i minister edukacji © M. STELMACH18
  • Poczta18 cze 2006KLAN SPECJALISTÓW Dobrze, że poruszyliście temat młodych lekarzy ("Klan specjalistów"). Jestem lekarzem emigrantem. W starej unii przyjęto mnie z otwartymi ramionami. Pozwolono mi - bez żadnych warunków wstępnych - robić to, czego nauczyłem się w...18
  • Ryba po polsku - Szafa w szafie18 cze 2006Mniej mnie interesuje, co Lesiak miał w szafie, a bardziej - u kogo w szafie mieścił się Lesiak ze swoją szafą Maciej Rybiński Meble odegrały w najnowszej historii Polski ogromną rolę. Najpierw mebli było za mało, zwłaszcza stołków. Większość...19
  • Z życia koalicji18 cze 2006Najlepiej niech i geje, i wszechpolacy siedzą w domach i na ulice nie wychodzą - zaproponował Roman Giertych. Propozycja sensowna, bo w centrum stolicy i tak tłoczno, ale uzasadnienie to dopiero cymes. Ano, nie powinni oni demonstrować, bo...20
  • Z życia opozycji18 cze 2006Niektórzy dostrzegli na kongresie PiS objawy, jakie wywołuje płyn Coccolino. Mięknięcie (a tak przy okazji - ksywę Coccolino miał w dawnych czasach Michał Kamiński, ale prosimy jej nie używać, bo strasznie jej nie lubi). Widzieliśmy na przykład,...21
  • Nałęcz - Świadectwo rozwydrzenia18 cze 2006Jeśli Samoobronie uda się zawłaszczyć samorządy, obywatelom pozostanie już tylko zemsta przy urnach Tomasz Nałęcz Samoobrona planuje zmienić sposób wyboru prezydentów, burmistrzów i wójtów. Nie chce, by o tym decydowali obywatele w bezpośrednich...22
  • Fotoplastykon18 cze 200623
  • Ministerstwo ochrony mafii18 cze 2006Kolejni ministrowie finansów nie reagowali na informacje o wpływach mafii w resorcie24
  • Brat swojego brata18 cze 2006Przyrodni brat Leszka Millera wyłudził milion złotych od paliwowych baronów, powołując się na wpływy wśród polityków lewicy Grzegorz Indulski Jarosław Jakimczyk Jedynym jego kapitałem było nazwisko. Niczym Nikodem Dyzma poznawał kolejnych ważnych...28
  • Czerwoni marszandzi18 cze 2006Reporterzy "Wprost" odnaleźli niektóre obrazy skradzione z gmachu KC PZPR pod koniec istnienia PRL30
  • Gejolucja18 cze 2006Ostatecznym celem ruchu gejowskiego jest rozbicie tradycyjnej rodziny Paweł Lisicki Pięćdziesięciu gejowskich aktywistów przepasanych tęczowymi szarfami wdarło się w czasie mszy do katedry katolickiej w Minneapolis. Gdy ksiądz odmówił im...34
  • Konfident z wyboru18 cze 2006Kazimierz Koźniewski, wieloletni publicysta "Polityki", był jednym z najcenniejszych współpracowników UB i SB Sławomir Cenckiewicz Piotr Gontarczyk Jestem zawsze lojalnym obywatelem, który nigdy nie oszukał państwa na grosz, nigdy kilometra nie...38
  • Giełda18 cze 2006Hossa Świat Transatlantycki parkiet Powstanie pierwsza giełda transatlantycka z połączenia New York Stock Exchange i Euronextu, skupiającego giełdy w Amsterdamie, Brukseli, Lizbonie i Paryżu. Połączenie ułatwi międzynarodowe transakcje. Fuzję...42
  • Harce na fundamencie18 cze 2006Czy Polska będzie Zimbabwe, czy Brazylią? Witold M. Orłowski Co uczynią z Polski nasi populiści? Czy zahamują rozwój, czy doprowadzą budżet do katastrofy, czy przegnają z kraju zagranicznych inwestorów? Jeśli wziąć pod uwagę tylko wskaźniki...44
  • Ficokracja18 cze 2006Słowacja zaraziła się chorobą populizmu Agaton Koziński Mikulás Dzurinda już przeszedł do legendy. Bo nie ma drugiego polityka, który ma szansę po raz trzeci zostać szefem rządu (wybory odbędą się 17 czerwca), mimo że jego partia ani razu...48
  • Belką po artystach18 cze 2006Co zrobić, żeby twórca był syty i budżet cały? Robert Gwiazdowski Prezydent Centrum im. Adama Smitha Czy wicepremier Zyta Gilowska została wpędzona, jak twierdzą obserwatorzy polskiego życia politycznego, przez braci Kaczyńskich w pułapkę pod...50
  • Akcja "Obligacja"18 cze 2006Ludzie Marka Belki przejęli kontrolę nad Bankiem Gospodarki Żywnościowej Jan Piński To nie resort skarbu, lecz zarząd BGŻ, na którego czele stoi Jacek Bartkiewicz, współpracownik Marka Belki, wybrał dla banku inwestora Obrobić bank to jeszcze nic....52
  • Kopalnia cudów18 cze 2006Bogdanka dowodzi, że polskie górnictwo może być dochodowe Michał Zieliński Jeszcze trzynaście lat temu była to najgorsza polska kopalnia węgla. Oceniano wówczas, że nie ma żadnych szans na przetrwanie. Ale Bogdanka przetrwała i dziś jest uznawana...54
  • Kulczyk na Dzikich Polach18 cze 2006Najbogatszy Polak rzuca wyzwanie ukraińskim oligarchom Jan Piński Orest Sochar Kijów Skromne oblicze polskiej burżuazji" - pod takim tytułem ukazał się na początku kwietnia wywiad z Janem Kulczykiem w ukraińskim dzienniku "Djeło". 56-letni...58
  • Załatwione odmownie - Europa Łacińska18 cze 2006Polska maszeruje w stronę eurosklerotycznej, zachodniej Europy Jan Winiecki Naświecie obserwujemy pochody zmierzające w przeciwnych kierunkach. Zaniepokojonych czytelników mojej generacji chcę od razu uspokoić, że nie są to pochody pierwszomajowe,...62
  • Supersam18 cze 200664
  • Auto dla pasażerów18 cze 2006Projektanci samochodów coraz częściej przywiązują taką samą wagę do komfortu podróży kierowcy, jak i pasażerów. Nowa kompaktowa Skoda Roomster to wręcz idealne auto dla podróżujących na tylnych fotelach. Nowatorski system aranżacji tylnych siedzeń...64
  • Styl Julii Roberts18 cze 2006Marka Calvin Klein, której popularność przyniosła bielizna i odzież sportowa, powinna się teraz kojarzyć z efektownymi kreacjami. Francisco Costa, główny projektant firmy, otrzymał właśnie Oscara Mody w Nowym Jorku dla najlepszego projektanta mody...64
  • Ekran z kryształkami18 cze 2006Kryształy Swarovskiego, które zdobiły już m.in. buty Hugo Bossa, suknie Giorgia Armaniego, a nawet karoserię Mercedesa, stały się elementem wykończenia specjalnej serii telewizorów LCD Individual Editio marki Loewe. Oprócz tego sprzęt wyróżnia się...64
  • Zegarki na lato18 cze 2006Obchodząca w tym roku 25. urodziny marka Guess, znana m.in. ze współpracy z Paris Hilton, wypromuje na polskim rynku linię zegarków - Secret Garden. Czasomierze wykonane z polerowanego srebra wyróżnia wzornictwo retro - tureckie aplikacje na...64
  • Terror kibiców18 cze 2006Mężczyzna nie interesujący się futbolem to w naszej kulturze wariat Krzysztof Skiba Ten, kto nie interesuje się piłką nożną, nie istnieje. Na czas mistrzostw świata w piłce kopanej każdy, komu obojętne są zmagania piłkarzy, może się zakopać....66
  • Wielka Zapora18 cze 2006Tama Trzech Przełomów b dzie dla obecnych władców Chin tym, czym był Wielki Mur dla dynastii Ming Agaton Koziński          [Powiększ]    W Chinach nie liczą się koszty, tylko rozmach. Żeby można było się pochwalić tonami wylanego betonu, zużytej...72
  • Bikini mini18 cze 2006Im więcej równości, tym więcej nagości Michał Zaczyński Ten strój to apoteoza nędzy pod przykrywką luksusu - tak mówiono o małej czarnej Coco Chanel. Kostium bikini został natomiast potępiony przez Watykan, a jego noszenie zakazane prawnie m.in. w...74
  • Dwóch snajperów kontra papież18 cze 2006Czy polska bezpieka planowała w 1983 r. zamach na Jana Pawła II Dariusz Baliszewski Historyk, publicysta, autor programu "Rewizja nadzwyczajna" Publiczne przekonanie, że to historyk pisze historię, jest tylko po części prawdziwe. Jak uczą dzieje,...78
  • Know-how18 cze 2006Bóg nauki "Niels Bohr wywarł większy wpływ na fizykę i fizyków w XX stuleciu niż jakikolwiek innych uczony, nawet Albert Einstein" - twierdził Werner Heisenberg, twórca zasady nieoznaczoności. Einstein stał się ulubieńcem mediów, lecz to duński...82
  • Aerozol na próchnicę18 cze 2006Koncerny farmaceutyczne i stomatolodzy wolą się zajmować leczeniem próchnicy niż jej zapobieganiem84
  • Piramida bzdur18 cze 2006Najstarsza na świecie budowla w Bośni jest tak samo prawdziwa jak nadajnik radiowy w Arce Przymierza Marta Landau Do łączenia kamiennych bloków odkrytej w Bośni piramidy użyto tego samego rodzaju spoiwa co w piramidach egipskich! Tak twierdzi...88
  • Modelowanie człowieka18 cze 2006Biomateriały nowej generacji rosną wraz z pacjentem albo są wchłaniane przez organizm Jan Stradowski Dorota Wajland z Malborka, 27-letnia bohaterka reportażu "Powrócić do życia" wyemitowanego w TVN, przez trzy lata była pozbawiona dużej części...90
  • Bez granic18 cze 2006Wieczny król Król Rama IX przetrwał 17 zamachów stanu, odrodzenie demokracji w latach 80. i ostatni kryzys rządowy wywołany przez kontrowersyjnego, populistycznego premiera Thaksina Shinawatrę. Dlatego 60. rocznicę wstąpienia na tron Ramy IX,...92
  • Tyrania egzotycznych sojuszy18 cze 2006Polska była państwem silnym, gdy opierała swą politykę zagraniczną na osi północ - południe Dominika Ćosić z Brukseli Agata Jabłońska Sławomir Mrożek 20 lat temu w "Kontrakcie" napisał, że Polska to kraj "na wschód od Zachodu i na...94
  • Królowa reklamy monarchii18 cze 2006Elżbieta II jest najbardziej pracowitym władcą w dziejach Wielkiej Brytanii98
  • Bratobójcza Autonomia18 cze 2006Konflikty między Palestyńczykami grożą wybuchem krwawej wojny domowej Henryk Szafir z Jerozolimy Wczasie niedawnych rozmów z przywódcami izraelskimi prezydent Palestyńczyków Abu Mazen mówił, że tym razem "pójdzie do samego końca". Przecież...102
  • Cytrynowe pomarańcze18 cze 2006Na skraj przepaści prowadzi Ukrainę wielotygodniowy maraton kłótni koalicjantów Agnieszka Korniejenko Od wyborów parlamentarnych na Ukrainie upłynęły ponad dwa miesiące i nic nie wskazuje na to, aby została utworzona zgodna pomarańczowa koalicja...104
  • Menu18 cze 2006KRÓTKO PO WOLSKU Poprawka z patriotyzmu Projekt ministra Giertycha, aby wprowadzić do szkół wychowanie patriotyczne jako osobny przedmiot, jest tak dobry, że aż strach. Rodzi jednak wiele pytań. Po pierwsze, kto ma uczyć? Jeśli ma to być przedmiot...108
  • Recenzje18 cze 2006110
  • Japoński przekładaniec18 cze 2006"Takeshis' " to początkowo dowcipny, później jednak coraz bardziej chaotyczny filmowy esej, w którym Takeshi Kitano stara się przeprowadzić autoironiczną wiwisekcję dwoistości swojej kariery, od telewizyjnego komika do cenionego autora...110
  • Książka jak papieros18 cze 2006Cieniutki objętościowo debiut Juliusza Strachoty to zbiór impresyjnych opowiadań, których akcja toczy się na warszawskiej Pradze. Po lekturze w pamięci pozostaje zaledwie jedno opowiadanie, w którym głównym bohaterem jest syrop Tussipect....110
  • Cudze chwalą18 cze 2006Tej monografii nie musiał pisać Anglik. Tak jak inny Anglik nie musiał nam pisać historii powstania warszawskiego czy dziejów Wrocławia, a jeszcze inny - historii polskich dywizjonów lotniczych walczących w obronie Wysp Brytyjskich. Ale skoro nasi...110
  • Cudze chwalą18 cze 2006Tej monografii nie musiał pisać Anglik. Tak jak inny Anglik nie musiał nam pisać historii powstania warszawskiego czy dziejów Wrocławia, a jeszcze inny - historii polskich dywizjonów lotniczych walczących w obronie Wysp Brytyjskich. Ale skoro nasi...110
  • Sztuka kreacji18 cze 2006Castelbajac ubierał Madonnę i Jana Pawła II Iga Nyc Moda pretenduje do miana sztuki, a sztuka musi być modna. Dlatego sławni kreatorzy czerpią z artystów, a artyści z kreatorów. Przenikanie się mody i sztuki to podstawa sukcesu Davida...112
  • Londyn na bis18 cze 2006Po cenie biletu do kina można latem wziąć udział w koncertach londyńskiej Royal Albert Hall Katarzyna Krzyżagórska-Pisarek z Londynu Kiedy po raz pierwszy przyjechałem do Londynu, nie znałem języka, ale bardzo chciałem dostać pracę. 15 funtów...114
  • Górna półka - I czasopisma18 cze 2006Jerzy Marek Nowakowski "Arcana" prof. Andrzeja Nowaka (na zdjęciu) i "Międzynarodowy Przegląd Polityczny Konrada Szymańskiego to autorskie czasopisma ich redaktorów" Złote czasy miesięczników i kwartalników to epoka "późnego Gierka" i stan...118
  • Pazurem - Terentiew - na kolana!18 cze 2006Żądamy Holoubka i Pendereckiego na okrągło: 24 na 24. Przez siedem dni w tygodniu! Wiesław Kot Abdykacja Niny Terentiew, szefowej Dwójki, odbyła się w tonacji "koniec z biesiadami - zaczynamy misję". Nina się tłumaczy, ale zza okularów, z...120
  • Ueorgan Ludu18 cze 2006Nr 23 (190) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 12 czerwca 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Mistrzostwa mamy z głowy, ale jest jeszcze mecz z Niemcami. DAŁ NAM PRZYKŁAD WŁ. JAGIEŁŁO, JAK ZWYCIĘŻAĆ MAMY! Ponieważ w meczu z Ekwadorem najlepsi byli...121
  • Skibą w mur - Zenek i zakonnica18 cze 2006Mistrz Laskowik bawi i daje do myślenia jak za dawnych czasów Krzysztof Skiba Uwaga! Uwaga! Nadajemy komunikat specjalny. Legenda kabaretu Zenon Laskowik jest w świetnej formie. Po wielu latach milczenia powrócił. Właśnie krąży ze swym nowym...122