9 kwietnia 2021 roku Najwyższa Izba Kontroli złożyła do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez zarząd Polskiej Fundacji Narodowej. Jak utrzymywała wówczas NIK, w trakcie czynności sprawdzających w PFN natrafiła na trudności, dlatego też zdecydowała się na zgłoszenie podejrzenia popełnieniu na udaremnieniu, czy też utrudnianiu, przeprowadzenia kontroli.
Zawiadomiona została nie tylko prokuratura, ale też wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński oraz Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.
Prokuratura odmówiła śledztwa ws. PFN. Marian Banaś: Nie poddajemy się
17 czerwca szef NIK Marian Banaś opublikował na Twitterze pierwszą stronę postanowienia Prokuratury Okręgowej w Warszawie. Jak się okazało, śledczy odmówili wszczęcia postępowania w tej sprawie.
„Prokuratura Okręgowa w Warszawie odmówiła wszczęcia postępowania w związku z zawiadomieniem NIK dot. utrudniania kontroli prowadzonej w Polskiej Fundacji Narodowej. Nie poddajemy się. Postanowienie zostanie zaskarżone. Sprawa trafi do oceny sądu” – napisał Banaś.
Upubliczniono jedynie pierwszą stronę postanowienia, nie jest więc to pełne uzasadnienie odmowy, natomiast kluczowy fragment pisma prokuratury to: „Czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego”.
Spór o PFN. Jawna czy niejawna fundacja?
Z Polską Fundacją Narodową w maju 2021 roku, po kilkuletniej batalii, wygrał w sądzie dziennikarz Jan Kunert (gdy sprawa się rozpoczynała, pracował w Polsat News, później przeniósł się do Konkret24). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że PFN korzysta ze środków publicznych, dlatego też powinna udostępniać część informacji na swój temat, np. finansowych.
PFN złożyła jednak kasację, ponownie podkreślając, że może powoływać się na tajemnicę przedsiębiorstwa. Ostatecznie, 18 maja 2021 roku, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił tę skargę, co oznacza, że Polska Fundacja Narodowa podlega takim samym zasadom, co inne instytucje publiczne.
Polska Fundacja Narodowa została powołana w 2016 roku, a za jej finansowanie są odpowiedzialne spółki Skarbu Państwa (na jej konta od momentu powstania do 2026 roku ma wpłynąć 633 mln zł). PFN – według założeń – miała dbać o PR Polski i lobbować za krajem poza granicami. Częściej jednak było głośno o niej za sprawą za akcji w kraju, np. gdy PFN finansowała akcję billboardową „Sprawiedliwe sądy”.
Czytaj też:
Syn Banasia: Prezes NIK stanie się biczem bożym na patologiczne państwo PiS