Preambuła bez wartości

Preambuła bez wartości

Dodano:   /  Zmieniono: 
Europa żywi się chrześcijaństwem, więc dlaczego nie miałaby tego potwierdzić?
W projekcie preambuły do konstytucji europejskiej zamiast powołania się na wartości chrześcijańskie miało się znajdować odniesienie do wartości antycznych i oświeceniowych. Ostatecznie z oświecenia zrezygnowano, tak jak od początku zrezygnowano z chrześcijaństwa. Odwołanie do tradycji religijnych nie zadowala tych, którzy twierdzą, że u podstaw oświecenia leżała jedna konkretna religia, chrześcijaństwo, że Europa jest chrześcijańska tak jak Bliski Wschód jest islamski albo judaistyczny. Co było takiego w oświeceniu, że Francuzi uznali je za rodzaj europejskiej religii? Nie mam nic przeciwko oświeceniu, choć wynalazło ono gilotynę. Była to epoka wielkiego rozwoju nauki, techniki i kultury. Można wiązać z nią wielkie nazwiska, takie jak Kartezjusz, Kant czy Darwin. Dopiero dziś widać, jakich spustoszeń dokonali wielcy oświecenia w ludzkich duszach, w zbiorowej świadomości Europejczyków.
Jednym z najważniejszych, jeśli nie najważniejszym dokonaniem epoki oświecenia było odwołanie się do doświadczenia jako narzędzia poznania i źródła wiedzy o świecie. Pozwalało to na wyprowadzenie ludzkości ze stanu ignorancji i władzy przesądów. Oświecenie rozszerzyło horyzonty, otworzyło erę badań empirycznych i nowy etap w cywilizacyjnym rozwoju ludzkości. Do dziś mówimy o ludziach wykształconych i dociekliwych, że są oświeceni. Gloryfikując rozum, oświecenie odebrało jednak człowiekowi duszę i uplasowało go w łańcuchu ewolucyjnym zwierząt, z czym współczesna nauka nie może się uporać. Zwracając człowiekowi duszę, musiałaby się pożegnać z trzema wiekami dorobku w dziedzinie ewolucji. Ludzkość zmaga się z nieznanym, niewytłumaczalnym, rozum już nie wystarcza, by to poznać i pojąć. Naukowcy, rozumiejąc, iż nie da się na dłuższą metę ignorować tzw. zjawisk paranormalnych, mówią, że po człowieku zostaje coś, co jest niezniszczalne, a może nawet wieczne, że jest to... umysł. Dobre i to, bo przecież przyznają w końcu, że nie wszystko daje się zbadać rozumem.
Oświecenie - choć tak bardzo liberalne, a nawet libertyńskie - było też źródłem współczesnego rasizmu. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ogłoszona po rewolucji francuskiej nie obejmowała Żydów i Murzynów. Wolter napisał po prostu: biały człowiek tak się różni od Murzyna, jak Murzyn od małpy, a małpa od ostrygi. To jeszcze nic. Wpadła mi w ręce oświeceniowa i wielce uczona książeczka autorstwa J.J. Vireya, doktora medycyny paryskiego uniwersytetu, zatytułowana "Historia naturalna rodu ludzkiego", wydana w polskim tłumaczeniu w roku 1843. Dzieło poświęcone jest głównie kobiecie, a w rozdziale "O kobietach pokolenia czarnego" czytamy: "Gdy się zastanowimy nad kobietami pokolenia, a raczej gatunku murzyńskiego, spostrzeżemy, że powszechnie są nader lubieżne, a nawet mają szczególne, sobie właściwe ukształcenie rodnych organów. Ponieważ ten gatunek ludzi mniej jest zdolny do rozwinięcia władz umysłowych, dlatego więcej się skłania do działań czysto zwierzęcych".
Moda na zainteresowanie rozwojem naturalnym gatunków, także ludzkich, zaowocowała wypchaniem i wystawieniem w gabinecie przyrodniczym Habsburgów w Wiedniu przyjmowanego wcześniej na cesarskim dworze i hołubionego murzyńskiego doktora filozofii, członka tej samej loży masońskiej, do której należał Mozart. Do roli osobliwości wykładowcę uniwersyteckiego zepchnęły - na szczęście pośmiertnie - oświeceniowe idee segregacji gatunkowej. Do segregacji rasowej był już tylko mały krok.
Projekt konstytucji europejskiej był pisany pod dyktando Francji, gorliwie popieranej przez kraje Beneluksu. Stąd ten pomysł z oświeceniem. Trzeba przyznać, że w żadnym innym kraju prąd oświeceniowy nie wywarł tak wielkiego wpływu na społeczeństwo jak właśnie we Francji. Odwrót od chrześcijaństwa nie był tak skuteczny ani w Niemczech, ani w Anglii, ani też w Ameryce. Francuzi nie tylko oddzielili państwo od Kościoła, ale też starali się usunąć chrześcijaństwo z cywilizacyjnego cyklu. Stąd w projekcie preambuły Grecja, Rzym, a potem od razu oświecenie. Pomiędzy tym niemal dwa tysiąclecia pustki.
W dyskusji konstytucyjnej - bardzo u nas wątłej, zważywszy na wagę sprawy - podniosły się głosy, że jest to sprawa bez większego znaczenia, symboliczna. Znacznie ważniejsze są konkrety, przede wszystkim sposób podejmowania decyzji w UE. To nieprawda. Czasem całe grupy, a prawdopodobnie również i narody, ponoszą klęskę, ponieważ wybrały fałszywe wartości - te słowa napisał znany liberał, jeden z największych uczonych współczesności, Friedrich von Hayek. Pisząc preambułę, jako europejska zbiorowość wybieramy wartości, na których będzie się ona opierać. Bez takiego odwołania wspólnota nie jest możliwa, fałszywe odwołanie skaże ją na klęskę.
Liberalizm, dziecko oświecenia, dawno już porzucił złudzenie, że zasada korzyści własnej jest wystarczającym mechanizmem organizującym społeczeństwo. Współcześni liberałowie rozumieją, że świeckie i zdominowane przez grę interesów społeczeństwa Zachodu, pozbawione nadrzędnego etosu, mogą przetrwać tylko dlatego, że wcale nie są zeświecczone. W rzeczywistości utrzymują się przy życiu "dzięki spuściźnie przedkapitalistycznej i preindustrialnej ery", jak to określił Michael Baurmann, autor "Rynku cnót". Po prostu żywią się chrześcijańską moralnością - indywidualną i zbiorową.
W USA ze świadomości osiągnięcia granic społecznej organizacji bez fundamentu społecznej moralności wyrósł komunitaryzm - idea organizacji społeczności lokalnych opartych na wspólnie wyznawanych wartościach. Nic nowego skądinąd, bo już Charles Alexis de Tocqueville, francuski filozof z czasów oświecenia, pisał, że "panowania wolności nie można uzasadnić bez odwołania do dobrego obyczaju, a obyczaju bez religii". To jest więc także, paradoksalnie, myśl oświeceniowa.
Ekonomiści doszli do wniosku, że społeczne cnoty, odgrywające centralną rolę w funkcjonowaniu nowoczesnego społeczeństwa, mogą być skutecznie zaszczepiane tylko przez religie i instytucje religijne. Amerykański ekonomista Fred Hirsch w swojej fundamentalnej książce "Społeczne granice wzrostu" napisał wprost, że wraz z rozwojem nowoczesnych społeczeństw religijne obowiązki stają się coraz ważniejsze, nie zaś pozbawione znaczenia. Ekonomia i etyka są wprawdzie bez metafizyki możliwe, ale nieskuteczne.
Immanuel Kant, ostatni wielki filozof oświecenia, uważał respekt dla religijnych przekonań za przejaw szacunku wobec godności ludzkiej. Autorzy preambuły nie okazali tego szacunku ludziom wierzącym. Czy można ufać ich stosunkowi do nas w innych rolach, jako obywateli Unii Europejskiej?
Więcej możesz przeczytać w 27/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 27/2003 (1075)

  • Na stronie - Polska dla Polaków!6 lip 2003, 1:00Bez spolonizowania Polski, czyli przekonania do Polski samych Polaków, na pewno nie uda się nam jej zeuropeizować ani tym bardziej zglobalizować.3
  • Wprost od czytelników6 lip 2003, 1:00Polskie kłamstwa Uważam, że artykuł Roberta Gwiazdowskiego "Polskie kłamstwa" (nr 24) powinien się stać lekturą obowiązkową dla naszych polityków. Do listy "Co pilnie trzeba zrobić w Polsce" dodałbym prywatyzację i...3
  • Peryskop6 lip 2003, 1:00Bonda z torbami? Elewatory nieuczciwych magazynierów zboża chce przejąć za ich nie spłacone długi Ryszard Pazura, prezes Agencji Rynku Rolnego. Poseł Ryszard Bonda (nie zrzeszony, a wcześniej w Samoobronie) winien jest ARR 16 mln zł (za 13...8
  • Dossier6 lip 2003, 1:00Donald TUSK przewodniczący Platformy Obywatelskiej "Mam klapnięty nastrój i humor, bo spodziewałem się, że jednak w Polsce ktoś przez najbliższe dwa lata porządzi trochę lepiej" Radio Zet Jan Maria ROKITA poseł Platformy...9
  • Z życia koalicji6 lip 2003, 1:00Zgodnie z obietnicami rząd zabrał się do obniżania i upraszczania podatków. Na razie obniżył je w górę, likwidując większość ulg. Rozumiemy, że - tak jak dotychczas - to dla państwa mowa-trawa, ale pożyjemy, zobaczymy, jak będziecie...10
  • Z życia opozycji6 lip 2003, 1:00Kwaśniewskiemu zupełnie odbiło. Chce z Bronisława Geremka (Unia Wolności) zrobić lokomotywę wyborczą obywatelskiej (czyli swojej) listy do Parlamentu Europejskiego. No cóż, jedni mają sentyment do lokomotyw, inni wolą boeingi. O inicjatywę...11
  • M&M6 lip 2003, 1:00CZYN ZJAZDOWY Kiedyś ruszali z posad bryłę świata. Dziś złagodnieli, nabrali ciut ogłady, lecz to zostało im po tamtych latach, że najważniejsze na świecie są posady. Więc czyn podjęli, chcąc zostać w awangardzie, by liczbę posad swych zwiększyć...12
  • Playback6 lip 2003, 1:0012
  • Van Brantegem kontratakuje6 lip 2003, 1:00Po naszej notatce o szokujących decyzjach i zachowaniach Victora van Brantegema, wszechmocnego asystenta Joaquina Navarro-Vallsa, rzecznika Watykanu, jej bohater zaczął wywierać naciski na polskich dziennikarzy akredytowanych przy Watykanie,...12
  • Fotoplastykon6 lip 2003, 1:0014
  • Poczta6 lip 2003, 1:00Plagiatomafia Do artykułu "Plagiatomafia" (nr 24) chciałabym dodać informację o tym, że wkład pracowników naukowo-technicznych w tworzenie koncepcji naukowych, opracowywanie wyników i przygotowanie publikacji do druku nie...16
  • Kadry6 lip 2003, 1:0017
  • Polowanie na głowy6 lip 2003, 1:00Najlepsi profesorowie przechodzą z państwowych do prywatnych uczelni18
  • Twarde w miękkim6 lip 2003, 1:00Kwaśniewski był przywódcą klubowym, Miller przypomina CEO - dyrektora zarządzającego23
  • Słowiki a` la carte6 lip 2003, 1:00Pedofilskie ekscesy Wojciecha Kroloppa poznańscy urzędnicy tuszowali już 20 lat temu26
  • Kolejki po życie6 lip 2003, 1:00Ilu Polaków skazał na śmierć Mariusz Łapiński?29
  • Biały eksport6 lip 2003, 1:00Ponad trzydzieści tysięcy miejsc pracy czeka na polskich lekarzy na Zachodzie!31
  • Wprost do Eurameryki6 lip 2003, 1:00Konkurs tygodnika "Wprost" i Ambasady USA w Polsce dla młodych dziennikarzy36
  • Nałęcz - Historia zobowiązuje6 lip 2003, 1:00Spór o preambułę konstytucji Europy brzmi na pozór niezrozumiale.38
  • Zawracanie gitary - Noc jajogłowych6 lip 2003, 1:00Obywatelom wyjdzie to na zdrowie, gdy trupy powypadają z szaf38
  • Giełda i wektory6 lip 2003, 1:00Hossa Świat Przeskok Samsunga Prawie 17 mld USD zainwestuje koreański Samsung w nową fabrykę monitorów ciekłokrystalicznych. Zakłady w Asan niedaleko Seulu będą produkowały najnowocześniejsze na świecie panele siódmej generacji o...40
  • Kwadratura świńskiej górki6 lip 2003, 1:002 mld zł rocznie zyskalibyśmy dzięki likwidacji zbędnego Ministerstwa Rolnictwa42
  • CAP zdycha!6 lip 2003, 1:00Początek końca najdroższego w UE hobby o nazwie rolnictwo?44
  • Dzień (bez)wolności podatkowej6 lip 2003, 1:00Ministerstwo Finansów uprawia gospodarczy sabotaż46
  • Odchudzić misia!6 lip 2003, 1:00Bank Światowy zaleca nam ostrą dietę49
  • Balcerowicz wprost6 lip 2003, 1:00Bez postępu technicznego życie człowieka trwałoby przeciętnie 30 lat52
  • 2 x 2 = 4 - Polskie skoki na kasę6 lip 2003, 1:00Rezerwa rewaluacyjna to wynik dewaluacji złotego, a nie przyrostu zasobów dewizowych53
  • Supersam6 lip 2003, 1:00Nogi we wzorkach54
  • Jedziemy do Polski6 lip 2003, 1:0010 milionów Polaków wybiera wakacje w kraju56
  • Królewski Wimbledon6 lip 2003, 1:00Zwycięstwo w Wimbledonie to tenisowy Oscar64
  • Wieża wolności6 lip 2003, 1:00Rozmowa z Danielem Libeskindem, architektem, zwycięzcą konkursu na zabudowę terenu po World Trade Center w Nowym Jorku66
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Burak rządzi6 lip 2003, 1:00Piotrze! Ileż to razy byłem świadkiem sytuacji, gdy jakiś osobnik, komentując poczynania drugiego osobnika, poczynania jego zdaniem haniebne, prostackie i chamskie, wykrzykiwał w pasji: Cóż to za burak!68
  • Druga płeć - Ratunku!!!6 lip 2003, 1:00Psychoterapeuci od fryzur intymnych i sami fryzjerzy wkrótce staną się najlepiej zarabiającymi grupami zawodowymi69
  • Pierwszy szeryf globu6 lip 2003, 1:00Ronald Reagan potrzebował zaledwie ośmiu lat, by wyzwolić świat spod panowania komunistów70
  • Know-how6 lip 2003, 1:00Rak jajnika mniej groźny Być może już wkrótce rak jajnika przestanie być śmiertelnym zagrożeniem. Brytyjscy naukowcy odkryli gen, który prawdopodobnie jest w stanie powstrzymać rozwój tego nowotworu. Gen OPCML był nieaktywny w...73
  • Hazard z HIV6 lip 2003, 1:00Rośnie liczba zakażonych syfilisem, opryszczką narządów płciowych, pojawili się też dewianci świadomie narażający siebie i partnerów na AIDS!74
  • Wirusy z zoo6 lip 2003, 1:00Zwierzę człowiekowi grabarzem?77
  • (Nie)bezpieczne kosmetyki6 lip 2003, 1:00Polemik79
  • Befsztyk na receptę6 lip 2003, 1:00Dieta Kwaśniewskiego służy Wałęsie80
  • Bez granic6 lip 2003, 1:00Druga skóra Koreańczyka Tatuaż w Korei Południowej nigdy nie był wyłącznie przejawem mody. Dawniej za jego pomocą możnowładcy oznaczali swych niewolników. Uważano go też za symbol jakuzy, wschodnioazjatyckiej mafii. Teraz stał się...82
  • Wiara w siłę6 lip 2003, 1:00Rozmowa z Newtem Gingrichem, byłym wieloletnim szefem republikanów w Kongresie USA84
  • Cisza przed pustynną burzą6 lip 2003, 1:00Co najmniej 4 organizacje przygotowują w Iraku antyamerykańskie powstanie. Agata Jabłońska z Bagdadu i Tikritu.88
  • Cień brata szatana6 lip 2003, 1:00Jest region w Europie, w którym tylko zamordyzm może zapewnić względnie trwały pokój92
  • Preambuła bez wartości6 lip 2003, 1:00Europa żywi się chrześcijaństwem, więc dlaczego nie miałaby tego potwierdzić?94
  • Cytat dyplomatyczny - Konstytucja 103 artykułów6 lip 2003, 1:00Musimy się nauczyć, że bywają negocjacje, w których wygrywają wszystkie strony95
  • Menu6 lip 2003, 1:00Świat Huk na prezydenta Prezydent Azerbejdżanu Hejdar Alijew jest mistrzem autoreklamy. W swoim kraju jest największą gwiazdą telewizji i najlepszym modelem na ściennych kalendarzach. Trudno też się nie natknąć na jego mądrości eksponowane...96
  • Szekspir, ryby i świnie6 lip 2003, 1:00Ponad sto metrów miały kolejki do kas teatralnych na przedstawienia festiwalu Malta98
  • Casablanca Clintonów6 lip 2003, 1:00Łzy Sharon Stone mogą pomóc Hillary Clinton w drodze do Białego Domu102
  • Zdrajcy kampusu6 lip 2003, 1:00R.E.M. znalazł się wśród dziesięciu wykonawców wszech czasów w USA104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego6 lip 2003, 1:00ANNIE LENNOX Bare Szkocka diva to uosobienie muzycznej elegancji. Od czasów rozłamu w ekscentrycznym duecie Eurythmics, zarządzanym wspólnie z byłym małżonkiem, jej solowe wcielenie stało się synonimem soulowego wyrafinowania. Dwa...105
  • Perły do lamusa? - Kopanina to manowce!6 lip 2003, 1:00Ten sezon filmowy byłby do bani, gdyby nie było Nicole Kidman w "Godzinach" i nastroju w "Drodze do zatracenia"106
  • Szkiełko w oku - Hey! Now!6 lip 2003, 1:00Po śmierci Piotra Skrzyneckiego artyści z Piwnicy pod Baranami chcieli zakończyć swą działalność, uznając, że to już nie będzie ta piwnica co dawniej.108
  • Śmiesznoty - Partia propagandy6 lip 2003, 1:00Przodująca siła, występująca obecnie pod kryptonimem SLD, uchwaliła podczas kongresu, że będzie lepiej.108
  • Organ Ludu6 lip 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 27 (40) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 30 czerwca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Nikt nam nie zrobi nic, nikt nam nie zrobi nic Bo z nami jest, bo z nami jest Pistolet marki WIST Nasi...109
  • Skibą w mur - Wakacje ze strachami6 lip 2003, 1:00Okazuje się, że z rad można nieźle żyć. Swego czasu utrzymywał się z tego cały kraj, który przyjął nawet symboliczną nazwę Kraj Rad110