Reaktor Ziemia

Dodano:   /  Zmieniono: 
Jądro naszej planety to gigantyczna kula uranu
W środku naszej planety znajduje się kula roztopionego metalu, ale nie żelaza, jak dotychczas sądzono, lecz uranu! Amerykański geofizyk Marvin Herndon od dawna głosił, że jądro Ziemi to gigantyczny reaktor nuklearny. W każdej sekundzie Ziemia w postaci ciepła wypromieniowuje aż 31 terawatów energii (w tym samym czasie Stany Zjednoczone zużywają 0,3 terawata)! Przynajmniej połowę tej energii generują reakcje jądrowe zachodzące w głębi planety, czyli w rozgrzanym do 5-6 tys.oC jądrze Ziemi, gdzie materia jest sprasowana pod ciśnieniem dochodzącym do 4 mln atmosfer.
Zdaniem Herndona, uran i tor, jako najcięższe pierwiastki w przyrodzie, gromadzą się w centrum, formując kulę o średnicy 7-8 km - naturalny reaktor, gdzie zachodzi samopodtrzymująca się reakcja jądrowa. Wytwarzane w wyniku tej reakcji ciepło ogrzewa powierzchnię naszej planety, dzięki czemu jest ona bardziej przyjazna dla organizmów żywych. Z kolei promieniowanie pochodzące z rozpadu uranu i toru w skorupie ziemskiej mogło być kluczowe dla powstania życia na Ziemi - proste związki organiczne pod jego wpływem wykazują tendencję do łączenia się w bardziej złożone formy.
Ciepło ziemskiego jądra ma dla nas znaczenie z jeszcze jednego powodu - jest odpowiedzialne za powstawanie prądów konwekcyjnych w płynnych warstwach Ziemi, które prawdopodobnie są źródłem pola magnetycznego naszej planety. Od istnienia tego pola uzależnione jest działanie kompasów czy komunikacji bezprzewodowej, a nawet nasze życie. Planety pozbawione magnetosfery, takie jak Mars, nie są chronione przed zabójczym promieniowaniem kosmicznym i wiatrem słonecznym.

Nieuchwytni szpiedzy
Skąd jednak pewność, że globalny reaktor rzeczywiście istnieje? Naukowcy korzystali dotychczas tylko z pomiarów fal sejsmicznych - załamując się na granicach różnych warstw skalnych, dostarczały one informacji o strukturze wnętrza Ziemi (można to porównać z badaniem ultrasonograficznym ludzkich narządów). Ostatnio jednak do pracy udało się zaprząc tzw. antyneutrina elektronowe. Rejestrując ich obecność, można się wiele dowiedzieć o procesach promieniotwórczych zachodzących w głębi naszej planety. Dzięki temu naukowcy mogą "prześwietlać" wnętrze Ziemi tak, jakby 6 tys. km magmy i skał pod naszymi stopami stało się nagle "przezroczyste"!
W porównaniu z potokiem neutrin docierających do nas ze Słońca w głębi Ziemi powstaje niewiele antyneutrin (zwanych geoneutrinami). Przełomem w ich badaniu okazał się detektor KamLAND, znajdujący się na japońskiej wyspie Honsiu. To właśnie pierwsze wyniki tych pomiarów dowiodły, że co najmniej połowa ciepła wnętrza Ziemi jest wytwarzana przez reakcje rozpadu jąder uranu i toru. "Po raz pierwszy możemy powiedzieć, że neutrina znalazły praktyczne zastosowanie w innych niż fizyka i astronomia dziedzinach nauki" - mówi prof. Atsuto Suzuki, rzecznik japońskiego zespołu w KamLAND.

Planeta bez tarczy
Marvin Herndon jest przekonany, że reaktor wewnątrz Ziemi znajduje się w końcowej fazie aktywności, co sugerują zmieniające się proporcje między różnymi izotopami helu w lawie wydostającej się na powierzchnię naszej planety. Trudno jedynie oszacować, czy jego wygaśnięcie nastąpi za sto, czy za miliard lat. Efekty mogłyby być jednak katastrofalne: od znacznego spadku temperatury po zanik pola magnetycznego, które chroni Ziemię przed wiatrem słonecznym i promieniowaniem kosmicznym. Doprowadziłoby to do gwałtownego wzrostu zachorowań na raka, licznych mutacji i wyginięcia sporej liczby gatunków istot żywych. Zagrożone byłoby nawet powietrze, którym oddychamy. Naukowcy przypuszczają, że to właśnie bezpośrednie oddziaływanie z wiatrem słonecznym spowodowało zanik atmosfery na Marsie, która została po prostu wywiana w kosmos. Sytuacja przypominałaby więc tę z filmu "Jądro Ziemi", gdzie grupa naukowców próbowała reaktywować zastygające jądro planety - z tą różnicą, że raczej nie moglibyśmy liczyć na happy end.
Herndon podpiera swoje argumenty danymi o zanikaniu pola magnetycznego. Już obecnie jest ono słabsze o 10-15 proc. niż dawniej, a za dwa tysiące lat kompasy będą narzędziami, o których będzie można przeczytać jedynie w podręcznikach historii. James Clark Ross, odkrywca bieguna magnetycznego w 1831 r., miał sporo szczęścia: dzisiaj musiałby się pofatygować ponad tysiąc kilometrów dalej na północ. Biegun magnetyczny przemieszcza się obecnie z prędkością 40 km na rok, a jeśli tempo i kierunek się utrzymają, w najbliższym półwieczu przeniesie się z Kanady na Syberię. Na dodatek wciąż drży i co roku zatacza kręgi o promieniu około 50 km. W Afryce Południowej istnieją miejsca, gdzie pole magnetyczne lokalnie ma już przeciwną orientację!

Zamiana biegunów
Mamy do czynienia z zupełnie naturalnym procesem zamiany biegunów - twierdzą jednak naukowcy z Instytutu Nauk o Ziemi w Paryżu. Analizy skał wskazują, że w ciągu ostatnich 71 mln lat ziemskie pole magnetycznie zmieniało kierunek na przeciwny aż 171 razy - średnio co 415 tys. lat. Każdej zmianie towarzyszy zanik pola, trwający kilka tysięcy lat. Ostatni raz magnetyczna tarcza chroniąca nas przed wiatrem słonecznym i promieniowaniem kosmicznym zanikła 780 tys. lat temu. Takiego efektu nie da się dobrze wytłumaczyć wygasaniem reaktora. Jeśli źródłem pola magnetycznego są prądy konwekcyjne w głębi planety, to co powoduje, że są one tak chaotyczne, a nawet potrafią nagle zmienić orientację pola na przeciwną? "Wciąż mamy zbyt wiele teorii na temat tego, co się rzeczywiście dzieje wewnątrz Ziemi" - uważa prof. Giorgio Gratta ze Stanford University. Być może dopiero kompleksowe wyniki pomiarów z detektorów takich jak KamLAND pozwolą za kilka lat wyjaśnić tajemnice wnętrza naszego globu.

JĄDROWA ZAGADKA
Geolodzy uważali dotychczas, że ziemskie jądro składa się przede wszystkim z rozgrzanego żelaza, które powoli stygnie, oddając ciepło innym warstwom. Z najnowszych badań wynika jednak, że źródłem ciepła są reakcje zachodzące w wewnętrznym reaktorze nuklearnym naszej planety. Prawdopodobnie także inne warstwy Ziemi mają inny skład chemiczny, niż sądzono.
Więcej możesz przeczytać w 35/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 35/2005 (1187)

  • Mniej solidarności!4 wrz 2005Kluczem do sukcesu narodu rządzącego się demokratycznie jest antysolidarność, czyli jak największa konkurencja3
  • Skaner4 wrz 2005WYBORY Baronowie Cimoszewicza Węglem i miedzią stoi kampania wyborcza Włodzimierza Cimoszewicza. A ściślej, chce on wygrać wybory na Śląsku, odgrywając przyjaciela wszystkich górników - w stylu Edwarda Gierka i za nasze pieniądze....6
  • Dossier4 wrz 2005l DONALD TUSK kandydat na prezydenta RP, lider PO "W Polsce ciągle rację ma silny, a nie ten, kto ma rację" Program I PR WOJCIECH OLEJNICZAK przewodniczący SLD "Chyba Marek Belka wszystko zepsuł" Radio Tok FM LEON KIERES prezes...9
  • Sawka czatuje4 wrz 200510
  • Playback4 wrz 2005Włodzimierz Cimoszewicz i Jolanta Kwaśniewska14
  • Poczta4 wrz 2005GDZIE SĄ DOKUMENTY "SOLIDARNOŚCI"? Powstanie 10-milionowej "Solidarności" nie było kilkudniowym epizodem, lecz 13- -miesięcznym procesem. W jej tworzeniu brały udział nie bierne masy ożywione charyzmą Wałęsy, Mazowieckiego czy...14
  • Lepsi gorsi4 wrz 2005Kiedyś mawiano: to zły człowiek - to człowiek dobry. Dziś potępianie kogoś odrzuca całe "dobrze myślące" towarzystwo15
  • Fotoplastykon4 wrz 200515
  • Z życia koalicji4 wrz 2005Włodzimierz Cimoszewicz zapewnił, że nie wycofa się z wyborów. Stara sztuczka!16
  • Z życia opozycji4 wrz 2005Henryka Teodora Bochniarz oświadczyła, że nie wycofa się z wyborów.17
  • Głupota czy zdrada?4 wrz 2005Asy służb specjalnych uznały za prawdziwą naiwnie sporządzoną fałszywkę18
  • Można mnie zabić, ale nie pokonać4 wrz 2005Rozmowa z LECHEM WAŁĘSĄ20
  • Homo solidaricus4 wrz 2005W Sierpniu `80 heglowski duch dziejów po raz pierwszy zawitał w polskie progi26
  • Złodzieje pamięci4 wrz 200521 sierpniowych postulatów na plakacie wyborczym SLD dowodzi, jak sprawna bywa lewica w anektowaniu atrakcyjnej symboliki.28
  • Układ Warszawski kontra Układ Gdański4 wrz 2005Jaruzelski obiecał Breżniewowi, że zniszczy "Solidarność"32
  • Konspiracja Cimoszewiczów4 wrz 2005Włodzimierz Cimoszewicz, jego córka i zięć mogą być ścigani przez międzynarodowy wymiar sprawiedliwości36
  • Kurier z Berlina4 wrz 2005Nowy niemiecki rząd odejdzie od uprawianej przez Schroedera polityki porozumiewania się z Rosją ponad głowami Polaków37
  • Giełda4 wrz 2005Polska jest piątym najatrakcyjniejszym krajem do przenoszenia działalności firm spośród 60 państw, które objął ranking Economist Intelligence Unit.38
  • Złap okazję w sieci!4 wrz 2005Elitę internetowego biznesu wybrał "Wprost" i portal Money.pl40
  • Trybunał PZUjów4 wrz 2005Zwolennicy ugody z Eureko zrobili wszystko, aby przegrać sprawę przed sądem arbitrażowym46
  • Lekcja irlandzkiego4 wrz 2005Polska biurokracja pozbawia nas brukselskich pieniędzy48
  • Koreańskie tsunami4 wrz 2005Fala dotowanych inwestycji wypłucze pieniądze z kieszeni polskiego podatnika50
  • Równiejsi i pariasi4 wrz 2005Taryfa ulgowa zawsze demoralizuje jej beneficjenta51
  • Pułapka na ludzi4 wrz 2005Aż trzynastu Polaków miało w ostatnich latach wypadki w rejonie Elbrusu52
  • Nowi Bambrzy4 wrz 2005Polska jest trzecim krajem emigracji Niemców - po Stanach Zjednoczonych i Szwajcarii56
  • Wolny lud Berberów4 wrz 200510 miejsc, które musisz zobaczyć Budrewicz odkrywa góry Atlas59
  • Koniec mitu Westerplatte4 wrz 2005Od polskich kul zginęło co najmniej sześciu obrońców placówki62
  • Know-how4 wrz 2005Balsamowanie Diany Detektywi Scotland Yardu prowadzący śledztwo w sprawie śmierci księżnej Diany mają przesłuchać prof. Dominique Lecomte, która zabalsamowała ciało księżnej jeszcze przed przeprowadzeniem sekcji zwłok. Francuska patolog...64
  • Ptasia zaraza4 wrz 2005Jesienią epidemia grypy może zdziesiątkować drób w Europie66
  • Szkoła bez zeszytów4 wrz 2005Wydawnictwa książek hamują rozwój elektronicznej edukacji70
  • Reaktor Ziemia4 wrz 2005Jądro naszej planety to gigantyczna kula uranu72
  • Bez granic4 wrz 2005Cel: Tajwan"Wszyscy żołnierze zrozumieli cel misji" - mówił z szelmowskim uśmiechem Siergiej Iwanow, minister obrony Rosji. Rosyjsko-chińskie manewry zakończyły się więc pełnym sukcesem. W operacji wzięło udział 7 tys. chińskich i...74
  • Marcin Luter islamu4 wrz 2005W początkach reformacji można znaleźć zadziwiające podobieństwa do tego, co się dzieje w świecie islamu76
  • Muskuły ajatollahów4 wrz 2005Europa z premedytacją popycha USA i Izrael do militarnego rozwiązania kwestii irańskiej80
  • Car i jego premierzy4 wrz 2005Władimir Putin ma nieciekawą osobowość podpułkownika, który nigdy nie został pułkownikiem83
  • Menu4 wrz 2005KRÓTKO PO WOLSKU Ptasia grypa trzymająca władzę Nie ma dnia, żebyśmy nie byli bombardowani informacjami na temat ptasiej grypy, która już przekroczyła Ural. Niby daleko, ale tamtejsze przysłowie powiada: "Kurica nie ptica,...86
  • Recenzje4 wrz 200588
  • Ze zdradą im do twarzy4 wrz 2005***Daniel i Alain to inteligenci w średnim wieku, którzy cenią swą długą przyjaźń, ale przede wszystkim wszelkie uciechy świata. Obaj mają dobre życie, dzieci i wieloletnie, choć wciąż atrakcyjne i wspaniałe żony. Obaj też mają dużo młodsze...88
  • Clapton udomowiony4 wrz 2005*** Dobrobyt i bliskość młodych kobiet skutecznie hamują starzenie się rockowych sześćdziesięciolatków. Sprawdza się to w wypadku The Rolling Stones i Paula McCartneya, sprawdza się i u Erica Claptona. Dawny gitarzysta The Yardbirds, John Mayall`s...88
  • Nowoczesne retro4 wrz 2005**** Większość naszych powieści to autobiografie. Nie będąc homoseksualistą, alkoholikiem czy wychowankiem domu dziecka ciężko zaistnieć w księgarni. Prozaików, umiejących stworzyć autonomiczne fikcyjne światy jest niewielu. Ale zalicza się do...88
  • Pisanie to redagowanie4 wrz 2005****1/2 "Pisania scenariuszy nie można się nauczyć z żadnego podręcznika" - napisał we wstępie Juliusz Machulski. I słusznie. Tyle że leniwi polscy scenarzyści powinni się zdobyć choć na taki wysiłek. Zwłaszcza że to jedna z lepszych...88
  • Prywatna wojna4 wrz 2005**** Film pokazujący, jak korupcja w parze z samowolką toczą armię ideo-logicznego wroga, był niegdyś telewizyjnym pewniakiem. Ale i na DVD śmieszy tak samo jak oglądany na łatwopalnym odbiorniku marki Rubin. Sukces obrazu tkwi w chłodnym...88
  • Zwyklaki show4 wrz 2005Tendencyjny przewodnik Skiby po telewizyjnych ramówkach90
  • Bunt w Wenecji4 wrz 2005Wenecja 2005: powrót do klasycznego piękna i tradycyjnego malarstwa94
  • Pułapka moralności4 wrz 2005Filmy żyją właśnie przez to, że przymierzamy je do współczesnych doświadczeń96
  • Alternatywa, której nie ma4 wrz 2005W filmie Fosse`a nie ma przeciwstawienia świata "kabaretu" i nazizmu, ale jest ich zaskakująca symbioza96
  • Ueorgan Ludu4 wrz 2005Jesteśmy niezawodnym ogniwem UE, ale bigosu nie oddamy TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 35 (150) Rok wyd. 4 WARSZAWA, poniedziałek 29 sierpnia 2005 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza97
  • Lewatywa szczęścia4 wrz 2005Dopiero w otoczeniu różnej maści rozbitków życiowych ludzie sukcesu czują się naprawdę dobrze98