W przestrzeni pozaziemskiej, w lipcu 2023 roku znalazł się teleskop Euclid. Został tam umieszczony, by możliwa była obserwacja śladów ciemnej materii i energii, ale zanim zaczął rejestrować obraz na dobre, przesłał na Ziemię kilka nieostrych obrazów testowych. Okazało się, że na jednym z nich uwieczniony został pierścień Einsteina.
To wyjątkowo rzadkie zjawisko
Wspomniany pierścień jest świetlistym kręgiem wokół centrum galaktyki. Ten konkretny, zarejestrowany przez Euclid, związany jest ze niedaleką galaktyką NGC 6505 (znajdującą się około 590 milionów lat świetlnych od Ziemi). Jako pierwszy, pierścień zobaczył naukowiec Bruno Altieri – to ekspert pracujący w zespole analizy danych przesyłanych przez teleskop.
Światło, które tworzy pierścień, pochodzi z galaktyki, która znajduje się dużo dalej od Ziemi (aż 4,42 miliarda lat świetlnych od Ziemi). Co ciekawe, galaktyka NGC 6505 jest położona idealnie pomiędzy tamtą grupą gwiazd a Ziemią. A to powoduje, że działa jak olbrzymia soczewka. Ze względu na gigantyczną masę galaktyki, droga światła jest zakrzywiona. Przy perfekcyjnym ustawieniu, tworzy zapierający dech w piersiach pierścień – taki, jaki zaobserwowano wokół NGC 6505.
– Pierścień Einsteina jest przykładem silnego soczewkowania grawitacyjnego – mówił Conor O'Riordan z Instytutu Astrofizyki Maxa Plancka, główny autor pracy opublikowanej na łamach „Astronomy and Astrophysics”. – Wszystkie silne soczewki są cenne, gdyż są rzadkie i przydatne naukowo. Ta jest szczególna, ponieważ znajduje się blisko Ziemi, a jej ułożenie sprawia, że jest bardzo piękna – wyjaśnił.
Pierścień dostał niezwykłą nazwę. Nie bez powodu
Zjawisko otrzymało nazwę związaną z Albertem Einsteinem, twórcą ogólnej teorii względności. Według naukowca grawitacja może zakrzywić tor światła.
– Galaktyka jest znana astronomom od dawna, a jednak pierścień nigdy wcześniej nie został opisany. To pokazuje, jak potężnym sprzętem jest Euclid, który znajduje nowe rzeczy nawet w miejscach, które wydawały nam się dobrze znane – mówiła z kolei Valeria Pettorino z projektu Euclid.
Czytaj też:
Asteroida może uderzyć w Ziemię. Naukowcy wskazują konkretną datęCzytaj też:
Przełomowe badanie w kwestii wody na Marsie. Jezioro głębokie na dwa metry