Wencel gordyjski - Matrix po polsku
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 37/2006 (1239)
Okładka tygodnika Wprost nr 37/2006 (1239)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Wencel gordyjski - Matrix po polsku

Dodano:   /  Zmieniono: 
Poeci zawsze przeciwstawiali się władzy i ta chlubna tradycja ma dziś w Polsce kontynuatorów
Pozornie życie toczy się utartymi koleinami. Mężczyźni budują domy i sadzą drzewa. Kobiety wożą się po centrach handlowych i dziergają sobie tatuaże na lędźwiach. Dzieci wrzeszczą. Kuba Wojewódzki przechodzi z Polsatu do TVN. Wydawałoby się, że Polska to wolny kraj, w którym każdy powinien się czuć w miarę bezpiecznie. Nie grożą nam klęski żywiołowe ani rządy komunistów, a i terroryści islamscy - chwalić Boga - działają w odległych rejonach świata, najwyraźniej pogardzając dietą opartą na flaczkach i bigosie. Jak tak dalej pójdzie, to również naszym potomkom będzie się żyło całkiem znośnie. W końcu "pokolenie przychodzi i pokolenie odchodzi, a zgniły kapitalizm trwa po wszystkie czasy" - jak mawiał Kohelet po lekturze pism Francisa Fukuyamy.
Niestety, to tylko złudzenie. Kiedy my spokojnie przeglądamy w łóżku nowy katalog IKEI, w domu za miedzą współczesny Wernyhora wieszczy nadchodzącą katastrofę: "Przed snem z lękiem spoglądam w ekran telewizora pytam/ Justynę Pochanke Đ czy Reichstag jutro/ zapłonie czy minister o wyglądzie/ prymusa i skarżypyty pisze już akt oskarżenia i kto/ będzie winien - (...) na przykład teściowa montera/ wanien". Wernyhora naprawdę nazywa się Antoni Pawlak i jest poetą, który hobbystycznie zajmuje się zwalczaniem lustracji. Swój wiersz przestrogę opublikował na początku roku 2006 w piśmie literackim "Migotania. Przejaśnienia", ale wtedy nie mógł liczyć na właściwy odbiór. Dziś, gdy część opozycyjnych posłów patrzy na koalicję rządzącą przez brunatne okulary, jest inaczej. Przynajmniej działaczom PO wizja powtórzenia nazistowskiej prowokacji z 1933 r. może się wydać prawdopodobna. Minister Zbigniew Ziobro, który miałby wystąpić w roli Hermanna Gšringa, był już ponoć widziany z zapałkami w ręku w budynku przy Wiejskiej. Okazało się wprawdzie, że zapałki należą do posła Cymańskiego, który bezskutecznie walczy z nałogiem tytoniowym, ale fakt pozostaje faktem. Teściowa montera wanien nie może spać spokojnie.
Swoją drogą profesorowie od literatury od lat wmawiają nam, że tzw. liryka zaangażowana skończyła się w stanie wojennym, a tu proszę. Pawlak pisze o naszym życiu publicznym bez modnej dziś ironii, za to z patosem, którego nie powstydziłby się sam mistrz Broniewski. Zjawisko jest zresztą szersze. Po wyborze Jarosława Kaczyńskiego na premiera nawet pieśniarz Maciej Maleńczuk stwierdził, że "reżimem tu pachnie", i spłodził tekst o "duecie kaczym", który "ludzi używa jako swych narzędzi", i "w ruch służby puszcza, niczym gończe sfory". Cóż, poeci zawsze przeciwstawiali się władzy i wypada się cieszyć, że ta chlubna tradycja ma dziś w Polsce kontynuatorów. Zastanawiające jest natomiast, dlaczego uczniowie Wernyhory i posłowie PO słyszą zwiastuny politycznej burzy, podczas gdy do nas dociera głównie wrzask dzieci?
Rozwiązanie tej zagadki może być tylko jedno: nasze życie jest snem kontrolowanym przez Matrix ze słynnego filmu braci Wachowskich. Naprawdę mamy rok 2199. Światem rządzą członkowie PiS, którzy wcześniej wynaleźli przepis na nieśmiertelność. Ziemianie wiodą na pozór normalne życie przekonani, że jest rok 2006. Tymczasem ich mózgami kieruje komputerowe centrum tworzenia rzeczywistości wirtualnej zwane IV RP. Na szczęście istnieje grupa ludzi, którzy wyrwali się spod kontroli systemu. Poeta Pawlak jest udoskonaloną wersją Neo. Donald Tusk to Morfeusz, a Hanna Gronkiewicz--Waltz - Trinity. Tylko oni znają prawdę o Matriksie i starają się wyrwać nas z letargu za pośrednictwem swojej wtyki w mediach - Justyny Pochanke.
Żarty żartami, a sprawa jest poważna. Kornel Makuszyński też pisał o budowniczych IV RP, ale potrafił zachować proporcje. Ani nie dzwonił na trwogę, ani nie bluzgał. Wszyscy znamy powieść "O dwóch takich, co ukradli księżyc", w której autor sportretował braci Kaczyńskich, ale niewielu miało pewnie okazję się zapoznać z nowelką "Dziewięć kochanek kawalera Dorna". Szkoda, bo jest o czym poczytać. Według Makuszyńskiego Dorn był "szczupły, wiotki, łagodnego usposobienia", a "serce miał tak napełnione potrzebą kochania jak owoc słodyczą". Niestety, zawsze zakochiwał się nieszczęśliwie. Kiedy na przykład uległ wdziękom pewnej sklepowej, okazało się, że ma ona już narzeczonego, konnego policjanta, i że "sam koń był dla panienki więcej wart niż cały Dorn".
Jak widać, nawet o prywatnych słabościach polityków można pisać życzliwie i z humorem. W dodatku kilkadziesiąt lat przed ich dojściem do władzy. Pal licho Antoniego Pawlaka. Ten Makuszyński to był dopiero prorok.

Ilustracja: D. Krupa
Więcej możesz przeczytać w 37/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 37/2006 (1239)

  • Na stronie - Skazani na sukces15 gru 2006, 15:00 — Ludzie sukcesu zazwyczaj pracują na własny sukces, a ludzie skazani na sukces - przeważnie na cudzy3
  • Skaner15 gru 2006, 15:00 — SKANER POLSKA TAJNE SŁUŻBY Zamach na Millera? Próba zamachu stanu na urzędującego premiera RP Leszka Millera przy użyciu Aleksandra Gudzowatego" - notatka o takim tytule sporządzona przez szefa ochrony Aleksandra Gudzowatego trafiła wiosną...8
  • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00 — Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)10
  • Playback15 gru 2006, 15:00 — Zyta Gilowska, była wicepremier i minister finansów © A. Jagielak14
  • Poczta15 gru 2006, 15:00 — IM LEPIEJ, TYM GORZEJ Prezes Sławomir Skrzypek w artykule "Im lepiej, tym gorzej" (nr 33/34) roztoczył przed czytelnikami idylliczną wizję polskiej gospodarki, kwitnącej pod rządami silnego premiera Kaczyńskiego, która nijak się ma do...14
  • Ryba po polsku - Reguła Gilowskiej15 gru 2006, 15:00 — Otwórzcie wreszcie te archiwa i pozwólcie nam je ocenić samodzielnie15
  • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00 — PO ZDUMIEWAJĄCO SZYBKIM PROCESIE sąd lustracyjny ogłosił, że Zyta Gilowska co prawda współpracowała z SB, ale nie można jej za to skazać, bo nie ma wystarczających dowodów. Po odczytaniu wyroku i uzasadnienia sędzia powinna więc była zaśpiewać...16
  • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00 — POWSTAŁ CENTROLEW. Z okazji jego narodzin lider Partii Demokratycznej - Geriatrzy.pl uraczył świat wystąpieniem równie ekscytującym jak filmy Krzysztofa Zanussiego. W kulminacyjnym momencie oracji Janusz Onyszkiewicz stwierdził, że Polska zaczyna...17
  • Wprost przeciwnie - Dzwonek alarmowy15 gru 2006, 15:00 — Niemieccy przywódcy nie powinni mieć już wątpliwości, jakie są prawdziwe zamiary Eriki Steinbach18
  • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00 — Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Murdoch u bram Wildsteina15 gru 2006, 15:00 — Czy TVP SA jest skazana na klęskę w technologicznej wojnie na rynku mediów?20
  • Armia eksportowa15 gru 2006, 15:00 — Polscy żołnierze z międzynarodowych misji są największym atutem naszej dyplomacji26
  • Skarb tajniaków15 gru 2006, 15:00 — Czy złoto i kosztowności przechowywane w sejfie WSI są częścią Funduszu Obrony Narodowej?30
  • Polowanie na Miłosza15 gru 2006, 15:00 — Bezpieka nie traktowała Nagrody Nobla dla Miłosza jako wyróżnienia Polski i Polaków, lecz jako zagrożenie dla państwa34
  • Giełda15 gru 2006, 15:00 — Hossa Świat Va banque Japoński Ogaki Kyoritsu Bank chce przyciągnąć klientów, instalując bankomaty wyposażone w ruletkę. Po każdej transakcji na ekranie urządzenia pojawi się koło ruletki. Za pola, które wygrają, klient zainkasuje 1000 jenów,...40
  • Wielka grabież emerytalna15 gru 2006, 15:00 — W normalnym systemie emerytalnym pozostanie 30 proc. Polaków i to oni będą do końca życia z własnych pieniędzy dopłacać pozostałym do rent i emerytur42
  • Rosyjska ruletka15 gru 2006, 15:00 — W Rosji można robić najlepsze w Europie interesy, można też jednak wszystko stracić48
  • Zabójcza świeżość15 gru 2006, 15:00 — Europę zalewa rzeka zepsutej i trującej żywności52
  • Załatwione odmownie - Rozumni inaczej15 gru 2006, 15:00 — Pomysły rodem "z dziejów głupoty w Polsce" coraz częściej trafiają na forum publiczne56
  • Supersam15 gru 2006, 15:00 — 58
  • Bizantyjski industrializm15 gru 2006, 15:00 — Na jesień i zimę firma Monnari proponuje dwa odrębne style. Inspiracją dla kolekcji "Bizancjum" jest oczywiście kultura starożytnego Wschodu. Dominują w niej aksamity, żakardy i tafty, utrzymane w ciepłej, przygaszonej kolorystyce (m.in....58
  • Bukiet filozoficzny15 gru 2006, 15:00 — Le Jardin Philosophique 2004, AOC Pacherenc du Vic Bilh, Alain BrumontImporter: Grand Cru Cena: 39,90 ZŁ Nazwa "ogród filozoficzny" mogłaby brzmieć pretensjonalnie, gdyby nie chodziło tu o jedną z tych niemal zapomnianych, zagubionych w...58
  • Pisanie w powietrzu15 gru 2006, 15:00 — Spacewriter to maleńki, wielkości zapalniczki, gadżet służący do wysyłania świetlnych wiadomości - nawet na odległość 50 m. Wystarczy wpisać treść wiadomości, a potem poruszyć nim zgodnie z kierunkiem pisania, by w powietrzu zawisł świetlny...58
  • Omega 00715 gru 2006, 15:00 — James Bond w kolejnym odcinku tej popularnej szpiegowskiej serii będzie nosił zegarek Omega. Firma na potrzeby filmu "Casino Royale" przygotowała kolejny model z serii Seamaster. Wcielający się w rolę Bonda Daniel Craig założy czasomierz...58
  • Cera jak u dziecka15 gru 2006, 15:00 — Ives Saint Laurent twierdzi, że wie, jak sprawić, by twarz każdej kobiety była zaróżowiona i idealnie gładka jak skóra dziecka. Do produkcji preparatów nawilżających Hydra Feel użyto kompleksu Baby Skin, w którego skład wchodzą cukry pozyskane z...58
  • Podręcznik do podgrzybków15 gru 2006, 15:00 — Wbrew pesymistycznym prognozom grzybów w tym roku nie brakuje. Do lasu najlepiej się wybrać z książką Ewalda Gerhardta "Grzyby (wyd. Klub dla Ciebie). Wielki ilustrowany przewodnik". To najnowsza i najobszerniejsza tego typu publikacja...58
  • Notebook dla podróżnika15 gru 2006, 15:00 — 58
  • Menesans15 gru 2006, 15:00 — Wraca moda na prawdziwych mężczyzn60
  • Biedakopacze15 gru 2006, 15:00 — Polska jest na razie za biedna,by odnosić sukcesy w europejskim futbolu64
  • Czerń wysokiego ryzyka15 gru 2006, 15:00 — Jan Maria Rokita nie wyglądałby na aroganta, gdyby nie zakładał czarnych golfów68
  • Łowca strachu15 gru 2006, 15:00 — Steve Irwin był świetnym fachowcem i wbrew pozorom nie ryzykował aż tak bardzo72
  • Plażowy supermarket15 gru 2006, 15:00 — 120 tys. osób uczestniczyło w tym roku na Helu w Happy Events pod patronatem "Wprost" i Radia Zet74
  • Pazurem - Epitet z metryką15 gru 2006, 15:00 — Zasługi Dorna dawno zostaną zapomniane, a "wykształciuchy" naród przechowa w pamięci75
  • Bierna wojna15 gru 2006, 15:00 — Niewypowiedzenie przez Rydza-Śmigłego wojny Sowietom było największym błędem naszej wojennej polityki76
  • "Haaretz" pojednania15 gru 2006, 15:00 — Dzieje poznańsko-berlińsko-jerozolimskiej rodziny Schockenów pokazują, jak bardzo zmienili się Żydzi i Państwo Izrael79
  • Know-how15 gru 2006, 15:00 — Opium dla świata "Prohibicja i restrykcyjne kary nie są w stanie rozwiązać problemu narkomanii, mogą tylko spowodować jeszcze większy rozkwit przestępczości i nielegalnego handlu" - przekonuje Richard Davenport-Hines w "Odurzonych". Jego zdaniem,...80
  • Iloraz sukcesu15 gru 2006, 15:00 — Sprawdź, czy jesteś sukcesododatni czy sukcesoujemny82
  • Starożytny wyścig zbrojeń15 gru 2006, 15:00 — Pod koniec XIII w. p.n.e. na skutek wojen w ciągu jednego pokolenia przestał istnieć prawie cały ówczesny świat90
  • Bez granic15 gru 2006, 15:00 — Janusowy Janukowycz Wiktor Fedorowicz Janukowycz pokazuje swe europejskie oblicze. Nowy stary premier Ukrainy podczas ubiegłotygodniowego forum w Krynicy zdobył się na stwierdzenie, że "'Pomarańczowa rewolucja' była zwycięstwem...92
  • Jeźdźcy cyberapokalipsy15 gru 2006, 15:00 — Konwencjonalne wojny i samobójcze zamachy zastąpi pełzający konflikt z podziemnym światem cyberterrorystów94
  • Niemiecka misja15 gru 2006, 15:00 — Polska polityka unijna powinna umiejętnie lawirować między obozem brytyjskim a niemieckim98
  • Amnesty amnezja15 gru 2006, 15:00 — Zasłużona w walce z dyktaturami Amnesty International zamienia się w tubę lewicy100
  • Recenzor15 gru 2006, 15:00 — 102
  • W imię ojca15 gru 2006, 15:00 — Oto dziełko godne egzaltowanego licealisty, pełne zdziwień i oburzeń na nieczuły świat i rządzące nim paskudne reguły. Zamiar był ambitny - przez losy trójki młodych bohaterów opowiedzieć o bezsilnym buncie i wściekłości w czasach transformacji....102
  • Dusza za bestseller15 gru 2006, 15:00 — Truman Capote nie byłby zachwycony. Scenarzysta Dan Futteman i aktor Philip Seymour Hoffman bezlitośnie wypunktowali jego fizyczne (nikczemna postura, piskliwy głos) oraz charakterologiczne (snobizm i nieskończony narcyzm) słabości. Co gorsza,...102
  • Kiosk uczciwości15 gru 2006, 15:00 — Jeśli kłamstwo ma krótkie nogi, to propaganda PRL doprawdy zasługuje na miano karzełka. Pomysły komunistycznych "inżynierów dusz" były tak prymitywne, że dziś zamiast oburzać - śmieszą. Boleśnie przekonali się o tym autorzy Polskiej...102
  • Kłamstwa i kaseta wideo15 gru 2006, 15:00 — To wydarzyło się naprawdę. Boeing lecący z Nowego Jorku do Paryża runął w lipcu 1996 r. do morza. Zginęło 230 osób. Powód katastrofy do dziś pozostaje tajemnicą. W powieści DeMille'a do rozwikłania zagadki zabiera się John Corey, kiedyś nowojorski...102
  • A jednak pudło15 gru 2006, 15:00 — Ciekawe, kiedy powieść sensacyjna wyzwoli się spod wpływu Fredericka Forsytha? Ten bez wątpienia najwybitniejszy przedstawiciel gatunku 35 lat temu wytyczył schematy "Dniem Szakala" i "Psami wojny" . Aż trudno zliczyć autorów,...102
  • Nowe średniowiecze15 gru 2006, 15:00 — Jeśli ktoś uważa, że nowoczesność to koszmar, a współczesnych architektów Pan Bóg pokarał twórczą impotencją, to jest książka dla niego. Milos Urban stworzył nowy podgatunek literacki - reakcyjny dreszczowiec. Młody czeski pisarz najwyraźniej...102
  • Kulturalny sparing15 gru 2006, 15:00 — pierwszy program /potencjał Miało być na ostro, ale pierwsi bohaterowie nie bardzo chcieli się kłócić. Maciej Maleńczuk i Michał Wiśniewski zamiast się spierać o sens flirtu artysty z władzą, zgodnie przeszli do krytyki rządu. Gdy estradowcy...102
  • Opowieści z krypty15 gru 2006, 15:00 — pierwszy program /potencjał "Neokinematograf" to Krzysztof Kłopotowski. Krytyk, znany z temperamentu, awansował w telewizyjnej ramówce i zyskał nową partnerkę. Niestety, Agnieszka Szydłowska tak jak jej poprzedniczki została sprowadzona...102
  • Nie ma zmiłuj15 gru 2006, 15:00 — pierwszy program /potencjał "Litość nie powinna być naszym głównym odczuciem estetycznym" - pada na początku programu, który ze względu na tematykę i czas nadawania próbuje zastąpić "Pegaza". "Łosss-kot!" dystansuje...102
  • Dzieci sieci15 gru 2006, 15:00 — "Samotność w sieci" - ten nudny film na podstawie manierycznego wyciskacza łez zamyka erę trudnego dzieciństwa Internetu w Polsce106
  • Atrakcyjny nieboszczyk15 gru 2006, 15:00 — Po punku został tylko chwytliwy szyld, wykorzystywany przez amerykański przemysł muzyczny i kreatorów mody110
  • Wencel gordyjski - Matrix po polsku15 gru 2006, 15:00 — Poeci zawsze przeciwstawiali się władzy i ta chlubna tradycja ma dziś w Polsce kontynuatorów112
  • Krótko po Wolsku - Patrzcie, o giaury!15 gru 2006, 15:00 — Ekspansja islamu się wzmaga. Sięga nie tylko europejskich miast i świątyń, ale nawet literatury. Ukazały się już islamsko poprawne "Pinokio", "Przygody Tomka Sawyera" i "Pollyanna". Ciekawe, czy na liście dzieł...113
  • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00 — Nr 37 (203) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 11 września 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza BENZYNA NIEBEZPIECZNIE TANIO Prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc (SLD) obniżył cenę benzyny na należącej do miejskiego przedsiębiorstwa stacji do 3,99 zł za...113
  • Skibą w mur - Łże-felieton15 gru 2006, 15:00 — Zdarza się, że mali ludzie używają wielkich słów, a wielcy ludzie posługują się półsłówkami114