Ja, Polański

Dodano:   /  Zmieniono: 
Hollywood jest tam, gdzie Roman Polański


Siedem nominacji do amerykańskiego Oscara, dziesięć do francuskiego Cezara, siedem do brytyjskiej Bafty - w historii kina nie było filmu, który nie będąc produkcją hollywoodzką, otrzymałby tak wiele nominacji jak "Pianista", i to w najważniejszych kategoriach. Roman Polański to obecnie bodaj jedyny reżyser na świecie, którego Hollywood potrzebuje bardziej niż on fabryki snów. Z apelem do prokuratora generalnego o zaprzestanie ścigania Polańskiego zwrócili się najwięksi amerykańscy filmowcy i krytycy. Ponad ćwierć wieku temu reżyser wyjechał z Ameryki z piętnem skandalisty, dzisiaj Ameryka przyjęłaby go z otwartymi ramionami.

Kino dla widza
Stowarzyszenie Amerykańskich Producentów Filmowych wymienia twórcę "Wstrętu" w pierwszej dziesiątce reżyserów wszech czasów. Poczynając od debiutanckiego "Noża w wodzie", Polański zawsze robił kino uniwersalne, czytelne dla wszystkich. W Polsce natomiast od artystów oczekiwano kultywowania narodowych obsesji i kompleksów. Tymczasem kino Polańskiego świetnie obywało się bez ideologicznej podbudowy, wzbudzając podziw oryginalnością stylu, nowatorstwem języka, wielością interpretacji. Reżyser lubi podkreślać, że robi filmy wyłącznie po to, "by sprawić przyjemność widzom".
Po obejrzeniu "Wstrętu" Woody Allen stwierdził: "Potrzebowałem kilkunastu wizyt u psychoanalityka, by móc sam siebie przestać podejrzewać o schizofrenię. Nigdy do tego stopnia nie utożsamiałem się z bohaterem". Po nagrodzonej Złotym Niedźwiedziem "Matni" Polański przeprowadził się do Hollywood. Tam powstały najwybitniejsze jego filmy, inspirujące nowe mody i wywołujące fale naśladownictw. Nie byłoby "Omenu" czy "Egzorcysty", gdyby szlaków dla pogardzanego dotychczas horroru nie przetarło "Dziecko Rosemary". Od "Chinatown" zaczął się renesans czarnego kryminału w stylu retro, który po latach zaowocował powstaniem takich dzieł, jak "Tajemnice Los Angeles" czy "Bugsy Malone". Błahy z pozoru komediowy horror "Nieustraszeni pogromcy wampirów" jest dzisiaj obrazem kultowym i doczekał się nawet wersji musicalowej. Twórczość Polańskiego zasługuje na miano fenomenu tym bardziej, że dopuścił się on rzeczy wydawałoby się niedopuszczalnej
- w jego filmach w ogóle nie ma pozytywnego bohatera! Fabuła skonstruowana jest jednak w taki sposób, że nikomu nie przyszłoby do głowy czynić mu z tego zarzutu.

Koty muszą się wymiauczeć
- Od początku Polański zamierzał opowiedzieć historię Szpilmana w sposób tradycyjny. Postawił na ascetyzm formy - założył, że pokazujemy tylko to, czego doświadcza sam bohater. I nic ponadto
- opowiada "Wprost" Gene Gutowski, współproducent filmu i przyjaciel reżysera (nakręcił z nim "Wstręt" i "Matnię"). Polański swój zamiar zrealizował w stu procentach, "a nawet w 150 procentach"
- jak napisał "Chicago Sun Times". "Nie zdarzyło mi się jeszcze oglądać filmu wybitnego nakręconego z pomocą tak prostych środków" - mówił David Lynch, wręczając w Cannes Złotą Palmę twórcy "Pianisty". "To dzieło wybitne, o niebo lepsze niż osławiona 'Lista Schindlera'" - entuzjastycznie ocenił hollywoodzki "Boxoffice Magazine". Warren Beatty, jak opowiada Gutowski, "oszalał po obejrzeniu 'Pianisty'": - Wydzwaniał do wszystkich w branży, zamęczając ich opowieściami o arcydziele, które muszą zobaczyć.
O ironio, z najgorszym przyjęciem "Pianista" spotkał się w rodzinnym kraju reżysera. W tym jesteśmy konsekwentni. Nagonkę na Polańskiego rozpętano już po premierze debiutanckiego "Noża w wodzie". Potępiony przez Gomułkę na plenum KC PZPR "za oderwanie od konkretów i rzeczywistości Polski budującej socjalizm", zganiony przez krytyków za "film nikomu niepotrzebny" Polański zdobył pierwszą w historii polską nominację do Oscara. Przegrał ostatecznie w rywalizacji z "Osiem i pół" Felliniego. "A nie dałoby się podzielić Oscara?"- dopytywał włoski reżyser urzeczony filmem Polańskiego.
"Tę historię należało opowiedzieć bardziej nowoczes-nymi środkami" - pisał lepiej zorientowany od samego reżysera krytyk "Polityki". Jego kolega z "Gazety Wyborczej" ocenił "Pianistę" jako film zaledwie poprawny, zarzucając Polańskiemu, że "zgubił po drodze temat". Gutowski pytany o to, czy reżyser przejął się chłodnym przyjęciem filmu w Polsce, powiedział: "On jest ponad to". I zacytował znane powiedzenie autora "Chinatown", określające jego stosunek do krytyki: "Koty muszą się wymiauczeć".

Podczepieni pod Polańskiego
Wiadomość o siedmiu nominacjach dla "Pianisty" zastała Polańskiego na urlopie w górach. Poproszony przez Gutowskiego o komentarz dla "Wprost" powiedział: "Traktuję te nominacje jako wyraz uznania dla pracy całej mojej ekipy, nie tylko dla nominowanych". - Jednego nie rozumiem: powstaje film, który robi na świecie furorę, a gdy twórca wszędzie podkreśla polski rodowód dzieła, w jego ojczystym kraju ukazują się teksty sugerujące, iż to film niepolski. Sądziłem, że zdrowy rozsądek nakazywałby raczej podczepić się pod sukces, a nie od niego odcinać, ale widać się myliłem - dziwi się Gutowski. Pod sukces Polańskiego chce się za to podczepić Lew Rywin, który domaga się paszportu, by móc pojechać na oscarową galę, a wcześniej na rozdanie Cezarów. Jego obecność tam nie jest konieczna. Odbieranie Oscara leży w gestii głównych producentów. Rywin zaś jest tylko jednym z producentów wykonawczych.
Amerykańscy krytycy wróżą "Pianiście" minimum trzy Oscary. Odpowiedzialny za organizację gali Tom O'Neil zastanawia się, czy reżyser przyjedzie na ceremonię wręczania nagród 23 marca. Gutowski zapewnia, że myśl o powrocie do Ameryki nie spędza Polańskiemu snu z powiek.
- Scorsese czy Coppola wciąż kręcą za amerykańskie pieniądze w Europie. Powiedzmy wprost: Hollywood jest tam, gdzie robi się filmy, a o to, że wielkie wytwórnie zasypią teraz Polańskiego propozycjami, jestem spokojny - mówi. Hollywood jest więc tam, gdzie Roman Polański.

Więcej możesz przeczytać w 8/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 8/2003 (1056)

  • Na stronie - Osinowy kołek23 lut 2003Nie pytaj, co Rywin może zrobić dla Ciebie, spytaj, co Ty możesz zrobić dla Rywina. Niewiele brakowało, a taka wersja cytatu zaczęłaby obowiązywać w Polsce.3
  • Peryskop23 lut 2003Wiceministrowie do wymiany Na polecenie Leszka Millera wszyscy ministrowie dostarczyli szefowi rządu ocenę pracy swoich zastępców wraz z ewentualnymi wnioskami personalnymi. Karuzela zmian na stanowiskach wiceministrów nie ruszy...8
  • Będę zamykał szpitale23 lut 2003Spotkanie z MARKIEM BALICKIM, ministrem zdrowia9
  • Dossier23 lut 2003GRZEGORZ KOŁODKO, wicepremier, minister finansów "Ministerstwo Finansów nie jest od tego, żeby mieć zdanie. Minister finansów ma mieć zdanie i rząd" Program I Polskiego Radia KRZYSZTOF JANIK, minister spraw...9
  • Z życia koalicji23 lut 2003No i jakoś nikt się nie zajął billingami Lwa Rywina. Choć trzeba przyznać, że próbowano. Otóż dzwoniono do nas z dwóch największych dzienników w Polsce i pytano, do kogo tuż po spotkaniu w "Gazecie Wyborczej"...10
  • Z życia opozycji23 lut 2003Nie jest dobrze. Człowiek, który kieruje najpotężniejszą gazetą w Polsce, ma ogromne dziury w mózgu. Na przykład nie pamięta, czy o ofercie Rywina mówił Aleksandrowi Kwaśniewskiemu. Michnik tak wiele czasu spędza z...11
  • M&M23 lut 2003GŁOS KIEROWCY DO POSŁÓW OPOZYCJI - komentarz Marka Majewskiego12
  • Kurnikowa rzuca Iglesiasa23 lut 2003Piosenkarz Enrique Iglesias i tenisistka Anna Kurnikowa rozstali się. Kurnikowa od dłuższego czasu narzekała, że Enrique ją zdradza. Rosyjska tenisistka zrobiła mu wielką awanturę po listopadowym rozdaniu europejskich nagród MTV. Enrique...12
  • Playback23 lut 200312
  • Fotoplastykon23 lut 200314
  • Poczta23 lut 2003Listy od czytelniików16
  • Kadry23 lut 200317
  • Rywinoterapia23 lut 2003Afera Rywina nie jest sprawą elit, mediów czy warszawki - jest ona ważna dla dwóch trzecich Polaków (66,4 proc.) - dowodzą przeprowadzone pod koniec ubiegłego tygodnia na zlecenie "Wprost" badania Pentora. Według danych AGB Polska, w sobotnie...18
  • Oskarżony oskarżyciel23 lut 2003"Dajcie mi człowieka, a znajdę na niego paragraf" - ta zasada jeszcze w latach 80. była metodą pracy wielu prokuratorów w krajach realnego socjalizmu.24
  • Śpiochy Husajna23 lut 2003120 Irakijczykow szkolono w PRL30
  • Testament Kwaśniewskiego23 lut 2003Zamiast partii prezydenckiej stwórzmy ustrój prezydencki32
  • Przeciw kolesiom23 lut 2003Oficer narażony na środowiskową infamię wolał strzelić sobie w łeb, niż żyć we wzgardzie35
  • Giełda i wektory23 lut 2003Hossa Świat Rewolucja w Aerofłocie Rosyjskie linie lotnicze Aerofłot zmieniają logo. Do końca roku znikną z samolotów już nieco przeterminowane sierp i młot. Na razie nie wiadomo, co je zastąpi. Proponujemy wizerunek dziewcząt z Tatu,...36
  • Giełda na kOFEinie23 lut 2003Zagrać na warszawskim parkiecie? Tak, marsza żałobnego!38
  • Wyżymanie podatnika23 lut 2003Jak Grzegorz W. Kołodko chce nas puścić z torbami42
  • Świnia na łańcuchu23 lut 2003Do hodowców trzody chlewnej dopłacimy po 10 złotych46
  • Bushonomika23 lut 2003Prezydent USA zaryzykował inwestycję w ryzyko48
  • Duch Mority23 lut 2003Japonia więdnie, Sony kwitnie50
  • Co rządy mogą?23 lut 2003Chiny przez tysiąclecia były scentralizowanym państwem, w którym kupcy i rzemieślnicy nie mogli zdobyć nawet ograniczonej samodzielności52
  • Supersam23 lut 2003Damska terenówka Mitsubishi coraz odważniej wchodzi na rynek opanowany wcześniej przez toyotę RAV4 i hondę CR-V. Najpierw pojawił się mitsubishi pajero pinin, który miał łączyć kompaktowe rozmiary z technologią znaną z klasycznych...54
  • Wszechnica Wiedzy Wszelakiej23 lut 2003W poszukiwaniu śniegu55
  • To idzie starość23 lut 2003W XXI wieku emeryci będą najważniejszą grupą wyborców i konsumentów56
  • Autokracja23 lut 2003Cztery miliardy złotych kosztowały podatników służbowe auta urzędników państwowych60
  • Denazyfikacja stadionów23 lut 2003Kiedy tylko Brendan Batson, czarnoskóry piłkarz West Bromwich Albion, otrzymywał piłkę, kibice zaczynali wyć albo rzucali banany na murawę. Pod koniec lat 70. podobnie było w wypadku jego dwóch czarnych kolegów z drużyny. I dziś niemal w każdym...62
  • Policja antyplagiatowa23 lut 2003Komputerowe programy zweryfikują polskich absolwentów i uczonych63
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Dmuchanie w kaszę23 lut 2003Dzieciństwo miałem nad wyraz przyjemne i pogodne. W zasadzie żadnych koszmarów, z wyjątkiem jednego, poważnego, choć na szczęście krótkotrwałego zgrzytu. Otóż mama postanowiła zapisać mnie do szkolnej stołówki. Było to w szkole podstawowej za...64
  • Oscary dla banitów?23 lut 2003Po nominacjach do Oscarów wszyscy pytają, czy Polański wróci do USA, Rywin wyjedzie z Polski, a Almodóvar powróci w glorii do Hiszpanii66
  • Niebotyczne kłamstwa23 lut 2003Liczba zwycięstw hitlerowskich asów lotnictwa została zawyżona o 25 procent, sowieckich o 600 procent68
  • Know-how23 lut 2003Wszechświat w pieluchach Świat ma 13,7 mld lat (z dotychczasowych szacunków wynikało, że 14-15 mld lat). Pierwsze gwiazdy powstały 200 mln lat po Wielkim Wybuchu, czyli setki milionów lat wcześniej niż do tej pory sądzili uczeni....71
  • Wehikuł czasu23 lut 2003Rozmowa z PAULEM DAVIESEM, profesorem fizyki matematycznej Uniwersytetu Macquarie w Sydney72
  • Mięśnie mózgu23 lut 2003Uczeni są o krok od zbudowania wózka inwalidzkiego, który byłby sterowany myślą76
  • Naćpani hamburgerem23 lut 2003Caesar Barber, cukrzyk po dwóch zawałach, podał do sądu firmę McDonalds. Twierdził, że sprzedawane przez nią jedzenie było jedną z ważniejszych przyczyn wystąpienia jego dolegliwości.78
  • Szalejąca bakteria23 lut 2003MRSA groźniejsze od AIDS?79
  • Bez granic23 lut 2003Zrzuć futro i kochaj się! Przez Europę przewaliły się tłumy rozjuszonych ludzi. W Monachium kilkadziesiąt tysięcy osób protestowało przeciwko wojnie w Iraku. "Wojna oznacza śmierć i nędzę" - krzyczał burmistrz Monachium,...80
  • Oś zdrady23 lut 2003Grzebanie NATO jest przedwczesne, to niczym nie uzasadniona histeria - kiedy w ten sposób kryzys w Pakcie Północnoatlantyckim komentuje moskiewska "Niezawisimaja Gazieta", zaczynam mieć poważne wątpliwości dotyczące przyszłości sojuszu.82
  • Francuska choroba23 lut 2003Spróbujmy przez chwilę spojrzeć na świat oczami Francuzów. Niemal przez pół wieku Francja starała się odzyskać dawną świetność, zabiegając o zjednoczenie Europy pod swoimi rządami. Europejską Wspólnotą Gospodarczą od początku władały instytucje...84
  • Pokój ci, Saddamie23 lut 2003Porażka mediacji watykańskiej w Iraku88
  • Modlitwa o krótką wojnę23 lut 2003Oczekiwanie na wojnę jest gorsze niż sama wojna90
  • Raed, nowy król Iraku?23 lut 2003W końcu stycznia książę Abdullah, saudyjski następca tronu, zwołał tajną naradę rodzinną.91
  • Kiosk - komentarze prasy zagranicznej23 lut 2003The Daily Telegraph 11.02.2003 r. "Francja zawsze była egoistyczna. Czemu jednak do konfliktu wmieszały się Niemcy? Jeśli dojdzie do irackiego ataku na Stambuł z użyciem broni biologicznej i chemicznej, historia długo nie zapomni liderom tych...92
  • Kwestia smaku?23 lut 2003Transmisja z obrad sejmowej komisji śledczej napełniła mnie goryczą92
  • Menu23 lut 2003Polska Z Dwójką do Europy Telewizyjna kampania promująca członkostwo Polski w Unii Europejskiej dotychczas tylko od tego odstręczała. Programy były albo zbyt łopatologiczne, albo pokazywały unię jako krainę wszelkiej szczęśliwości....94
  • Ja, Polański23 lut 2003Hollywood jest tam, gdzie Roman Polański98
  • Sen o katedrze23 lut 2003W 1982 r. Zbigniew Rybczyński stworzył "Tango", wycinając nożyczkami fragmenty klatek. W ten chałupniczy sposób powstał świetny film będący metaforą przemijania.101
  • Tatumania23 lut 2003Tatu jest produktem rosyjskiej ulicy - seks jest dla niej ważniejszy niż rodzice, rodzina czy szkoła102
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego23 lut 2003Recenzje płyt103
  • Drzwi szeroko zamknięte23 lut 2003The Doors, największa amerykańska grupa rockowa, narodziła się po raz drugi104
  • Kino Tomasza Raczka23 lut 2003Recenzje filmów : Frida, Huber Zawodowiec105
  • Męczennice sztuki23 lut 2003Wielkich artystów inspirowało dręczenie swoich partnerek106
  • Zdrowa łapówka23 lut 2003Legalizacja łapówek proponowana przez szefa izby lekarskiej w Łodzi wzbudziła pewne emocje, a wystarczy przecież nieprzyjemne słówko "łapówka" zastąpić sympatycznym "honorarium" i sprawa robi się czysta.108
  • Nagroda za terror23 lut 2003Żadne złamanie prawa nie pozostanie bez nagrody" - taki napis winien dziś widnieć na budynku sądów zamiast anachronicznego: "Sprawiedliwość jest ostoją mocy i trwałości Rzeczypospolitej". Dowody na to są wciąż nowe.108
  • Organ Ludu23 lut 2003Rozwija się współpraca międzynarodowa Jeszcze nie odbyło się u nas referendum akcesyjne, a już nawet duże kraje traktują nas jak Europejczyków.109
  • Zabawy z kijem23 lut 2003Skoro pokuszono się o program "Z Wałęsą na rybach", może warto zrealizować "Jak gasiłem stodołę" z ekspremierem Pawlakiem Zabawy z kijem110