Na stronie - Tsunami Greenspana

Na stronie - Tsunami Greenspana

Dodano:   /  Zmieniono: 
Światowy system monetarny to mit oparty na papierowych banknotach i bankowych komputerach
Taki kryzys zdarza się raz na sto lat – ocenia to, co się stało w ubiegłym tygodniu, Alan Greenspan, niegdyś guru ekonomiczny. W ciągu kilku dni zawaliło się kilka wielkich instytucji finansowych. Zadrżały giełdy – od Nowego Jorku po Hongkong. Nie wiadomo, gdzie rozpłynął się bilion dolarów. Co naprawdę stało się w ubiegłym tygodniu?
Jeszcze dwa i pół roku temu Greenspan, wówczas szef banku centralnego USA, a więc osoba, która jak nikt inny znała stan amerykańskiego systemu bankowego, dawał do zrozumienia, że Ameryka ma się doskonale. Profesor Witold Orłowski, świetny znawca amerykańskiej gospodarki, kilka lat temu napisał we „Wprost", że ani światu, ani naszemu krajowi w najbliższych latach nie przydarzy się nic złego. Dr Krzysztof Piech z SGH, wybitny znawca kryzysów gospodarczych, kilka tygodni temu pisał na naszych łamach, że ewentualna recesja z Polską obejdzie się bardzo łagodnie.
Dziś Orłowski opisuje we „Wprost", w artykule okładkowym, finansowe tsunami, które zalewa świat, w tym Polskę. A Piech porównuje ostatni czarny tydzień z innymi wielkimi kryzysami – i nie pozostawia nam złudzeń, że obecny obejdzie się z nami łagodnie. Mądrzy po szkodzie? Nie, tego, co się teraz dzieje, prawie nikt nie był w stanie przewidzieć. Owszem, mówiono o jakimś tam cyklicznym zawirowaniu, które może prawie niezauważalnie przemknąć po świecie gdzieś na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. Ale nie o tym, że jak klocki domina zaczną się walić największe instytucje finansowe świata.
A co na to Greenspan? Nie jest już szefem Fed i mówi, dużo mówi. Być może za dużo. Że to, co teraz widzi, przekracza wszystko, co do tej pory widział, i że to ciągle nie jest zakończone. Niektóre jego słowa działają jak benzyna dolewana do ognia. Tymczasem eksperci ekonomiczni coraz częściej twierdzą, że to on jest jednym z winnych obecnego kryzysu, bo prowadził sprzyjającą nadmiernemu zadłużaniu się politykę monetarną. W wywiadzie dla „Wprost" w 2006 r. (jedynym w Polsce, bo Greenspan prawie z nikim nie rozmawiał, gdy był szefem Fed) twierdził, że świat jest już odporny na zawirowania. Więc wiedział czy nie wiedział? Być może próbuje teraz stworzyć wrażenie, że on to wszystko przewidział, ale nie miał na to wpływu. A owszem, miał.
Wielkość Greenspana, jak się teraz okazuje, to była głównie kreacja. Mniejsza z tym, Greenspan jest już wszak na emeryturze. Gorsze jest to, że swoistą kreacją jest też wyobrażenie o doskonałości światowego systemu monetarnego. Model, w którym głową tego systemu jest bank centralny, wywodzi się tak naprawdę z XIX wieku. W Stanach Zjednoczonych bank centralny, czyli Fed, powstał dopiero w 1913 r. Jednak mit niezawodnego, zarządzanego centralnie systemu monetarnego rozwiał się już szesnaście lat później, w 1929 r., gdy rozpoczął się wielki kryzys. Potem przy tym niedoskonałym systemie tylko majstrowano. Rozpaczliwą próbą jego ratowania była konferencja w Bretton Woods w lipcu 1944 r., gdzie ustalono m.in. wzajemne relacje między bankami centralnymi oraz – co ważne – kursy najważniejszych walut. System ten jednak się zawalił w 1971 r., gdy USA wstrzymały wymienialność dolara na złoto.
I tak, w pewnym uproszczeniu, jest do dziś. Pieniądze w zasadzie mają w niektórych sytuacjach wartość jedynie papieru (albo, co gorsza, tylko wirtualnych zapisów w systemach komputerowych). Taką samą wartość mogą mieć (w niektórych sytuacjach, rzecz jasna) nasze oszczędności, depozyty, ubezpieczenia emerytalne itp. I nic na to nie poradzimy. Chyba że… W Bretton Woods powstało wiele nowych ośrodków konferencyjnych. Może potrzebne jest nowe Bretton Woods, A.D. 2009?
Więcej możesz przeczytać w 39/2008 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 39/2008 (1344)

  • Na stronie - Tsunami Greenspana21 wrz 2008, 22:00Światowy system monetarny to mit oparty na papierowych banknotach i bankowych komputerach3
  • Skaner21 wrz 2008, 22:006
  • Zmysłowa polityka PO21 wrz 2008, 22:00Marketing6
  • Oscary dla europosłów21 wrz 2008, 22:00Strasburg7
  • Auto pilota Pirxa21 wrz 2008, 22:00Aukcje7
  • Palin na sprzedaż21 wrz 2008, 22:00Wybory w USA7
  • Latający Szwajcar21 wrz 2008, 22:00Rekord7
  • Dossier21 wrz 2008, 22:00„John nigdy nie próbował niczego takiego. Spałem z nim miliony razy"Paul McCartney dla „The Sun", zaprzeczając plotkom o homoseksualizmie Lennona„Wczoraj nie pisałem, bo piłem wódkę z Michałem Wiśniewskim i pouczałem go...8
  • PYTANIA NIEPOLITYCZNE - Mam podróbkę Che Guevary21 wrz 2008, 22:00Rozmowa z Ewą Kopacz, ministrem zdrowia, kolekcjonerką nakryć głowy8
  • Ludzie21 wrz 2008, 22:00Love story Sarkozy’ego Telewizyjny film o historii miłości Nicolasa Sarkozy’ego i Carli Bruni ma zostać wyemitowany w 2009 r. Faworytką internautów do roli żony prezydenta Francji jest Sophie Marceau, a Sarkozy’ego powinien...9
  • Rozstania i powroty21 wrz 2008, 22:00Obyczaje9
  • Zimny wrzesień21 wrz 2008, 22:00Pogoda10
  • Amerykańskie domino21 wrz 2008, 22:00Banki10
  • Zapytaj Wprost - Eugeniusz Kłopotek21 wrz 2008, 22:00Czytałem przy latarce w łóżku12
  • Poczta21 wrz 2008, 22:00Wybieg pod flagą biało-czerwoną Moda – w przeciwieństwie do tego, co pisze Iga Nyc, autorka artykułu „Wybieg pod flagą biało-czerwoną" – nie jest jedyną dziedziną sukcesu Polaków w show-biznesie: nie zapominajmy o polskich...14
  • Playback21 wrz 2008, 22:00Premier Donald Tusk14
  • Wprost przeciwnie - Wiocha w salonie21 wrz 2008, 22:00Salony dyplomatyczne mają zachęcać do rozmów, a nie imponować pozłotą15
  • Z życia koalicji21 wrz 2008, 22:00Euro ma być jednak w 2011 roku. Premier Tusk przekonał do tej idei swojego ministra finansów, niedobrego zazwyczaj prezesa NBP oraz członków Rady Polityki Pieniężnej. Wszyscy obiecali sobie współpracę przy realizacji tego ambitnego celu, aż serce...16
  • Z życia opozycji21 wrz 2008, 22:00W organie radiowym ojca T. wystąpił Przemysław Gosiewski. I jak wystąpił, to zaraz wywołał falę dowcipasów, że niby napruty był. Niesłusznie. Propanią, ą tak zawsze bełkocze. Niegdysiejszy przyboczny ojca Tadeusza, a dziś czołowy macho PiS,...17
  • Gdzie zginął bilion dolarów21 wrz 2008, 22:00Za kryzys na rynku kredytów hipotecznych zapłacą wszyscy. Także Polacy.18
  • Finansowa kuracja wstrząsowa21 wrz 2008, 22:00Pęknięcie spekulacyjnej bańki na dłuższą metę wyjdzie gospodarce światowej na zdrowie24
  • Utopieni w ropie21 wrz 2008, 22:00Upadek Lehman Brothers i zapaść Merrill Lynch mogą poprawić bezpieczeństwo energetyczne Polski26
  • Mały wielki krach21 wrz 2008, 22:00Ryzyko niewypłacalności rządu USA wynosi tylko jeden procent28
  • Mafia korporacyjna21 wrz 2008, 22:00Dostęp do niemal czterystu zawodów jest w Polsce reglamentowany30
  • Jestem przeciwny aborcji na życzenie21 wrz 2008, 22:00Rozmowa z Józefem Oleksym, byłym premierem, byłym szefem SLD34
  • Szybcy i niewściekli21 wrz 2008, 22:00Telewizja CNN uznała uliczne wyścigi samochodów za wizytówkę współczesnej Polski38
  • Postać tygodnia - Jan Krzysztof Bielecki21 wrz 2008, 22:00Pierwszy kadrowy42
  • Wprost z blogu21 wrz 2008, 22:00SportWszyscy zwalniają BeenhakkeraJane Birkin  www.blogbox.com.pl/blog/pilkarskoNie powiem, że mnie to w pewnym stopniu nie cieszy. Taka sytuacja była nieunikniona i naprawdę nie ma tu znaczenia, że polscy piłkarze są przeciętni. Tym bardziej...44
  • Trójka bez sternika21 wrz 2008, 22:0046
  • Nieoczekiwana zamiana ról21 wrz 2008, 22:00Ani z pragmatyków Kissingera i Bakera gołębie, ani z demokratki Albright jastrząbByli sekretarze stanu w administracjach republikańskich Henry Kissinger i James Baker uważają, że nie należy antagonizować Rosji przez popieranie strony gruzińskiej,...46
  • Straszna komercjalizacja21 wrz 2008, 22:00PiS jest przeciwko własnemu planowi komercjalizacji służby zdrowia„Komercjalizacja służby zdrowia" – to brzmi groźnie. Słabiej wyedukowanemu obywatelowi kojarzyć się może z płaceniem za leczenie oraz ograniczeniem dostępu do usług...46
  • Etyka Wolszczana21 wrz 2008, 22:00Czasem warto korzystać z przezroczystego nocnika, aby widzieć, co się narobiłoJeszcze na początku ubiegłego tygodnia prof. Aleksander Wolszczan był chlubą nauki. Pierwszy na świecie znalazł planety poza Układem Słonecznym. Ujawnienie jego...46
  • Ryba po polsku - Przypadek kliniczny21 wrz 2008, 22:00Niech sobie Paweł Chochlew znajdzie sponsora i kręci „Tajemnicę Westerplatte” – Gazprom to dobry adres47
  • Giełda21 wrz 2008, 22:0048
  • Wyprzedaż mieszkań21 wrz 2008, 22:00Nawet do 20 tys. zł rabatu można wynegocjować przy kupnie nowego mieszkania w Warszawie. Kurz po boomie na rynku nieruchomości w 2007 r. opadł i deweloperzy zastanawiają się dziś, co zrobić z niesprzedanymi mieszkaniami. W stolicy na chętnych...48
  • Pusto w dokach21 wrz 2008, 22:00Ponad stu polskich stoczniowców manifestowało przed brukselską siedzibą Komisji Europejskiej, która wkrótce ma zdecydować, czy pomoc publiczna dla stoczni Gdańsk i Szczecińskiej była zgodna z prawem unii, czy też zakłady muszą ją zwrócić. W tym...48
  • Oczekiwana zamiana miejsc21 wrz 2008, 22:00Dariusz Krawiec został prezesem PKN Orlen po tym, jak ze stanowiska zrezygnował Wojciech Heydel. To koniec personalnego konfliktu w zarządzie spółki. Gdy pod koniec kwietnia Heydel wygrał konkurs na prezesa koncernu, pomieszał szyki Ministerstwu...48
  • Eurostraszak21 wrz 2008, 22:00Według Eurobarometru, w Polsce rośnie liczba osób, które po wprowadzeniu euro spodziewają się wzrostu cen. W pesymizmie prześcigają nas Czesi i Węgrzy. Jednak w tych krajach liczba zwolenników euro szybko się zwiększa.48
  • Pociąg do Euro21 wrz 2008, 22:00Jeśli przyjmiemy wspólną walutę, najlepszy będzie kurs cztery złote za euro50
  • Choroba tramwajowa21 wrz 2008, 22:00Polskie miasta topią miliardy złotych w XIX-wieczny transport szynowy54
  • Bandyta świata21 wrz 2008, 22:00Rosja coraz bardziej przypomina państwo nazistowskie57
  • Lep na Polaka21 wrz 2008, 22:00Niemcy walczą o inwestorów ze Wschodu, zwłaszcza z Polski60
  • Fundusze europejskie w życiu rodziny21 wrz 2008, 22:00Tadeusz EuropejskiBohaterem drugiego odcinka jest ojciec i mąż. Na przykładzie tego 41-letniego pracownika niedużego przedsiębiorstwa pokażemy, w jaki sposób korzystając z dotacji europejskich, można podnosić kwalifikacje zawodowe pracowników oraz...63
  • Drabina sukcesu21 wrz 2008, 22:00Inwestycje w rozwójPracodawcy w Polsce zaczynają rozumieć, że warto dbać i inwestować w swoich pracowników. Za sprawą dodatkowych szkoleń podnoszących kwalifikacje można zatrzymać w firmie na długo zaufanych specjalistów w swojejdziedzinie. Nie...66
  • Nowi pracownicy - szansa dla bezrobotnych21 wrz 2008, 22:00W sąsiedztwie siedziby firmy, w której pracuje Tadeusz, znajduje się ośrodek pomocy dla osób niepełnosprawnych. Jedna z pracowniczek ośrodka zauważyła w gazecie ogłoszenie, że firma Papirus poszukuje osoby na stanowisko sekretarza lub sekretarki....68
  • Konkurs21 wrz 2008, 22:00Zapraszamy do wzięcia udziału w konkursie „Fundusze europejskie w życiu naszej rodziny"Zachęcamy do przesyłania prezentacji (opisów wraz ze zdjęciami i rysunkami) przedstawiających państwa doświadczeni  z funduszami europejskimi....70
  • Know-how21 wrz 2008, 22:00 72
  • Nogi wieloryba21 wrz 2008, 22:00Przodkowie wielorybów przemierzali lądy na czterech nogach. Z czasem zwierzęta te przystosowały się do życia wyłącznie w wodzie. Przednie kończyny przekształciły się w płetwy służące do sterowania, zaś tylne zastąpił ogon i gigantyczna płetwa...72
  • Kłopoty z fizyką21 wrz 2008, 22:00Czy nauka przeżywa kryzys? Tak jest przynajmniej w fizyce, która pilnie potrzebuje odkryć. I to na miarę tych, których na początku XX wieku dokonał Albert Einstein, opracowując teorię względności. W ostatnich dekadach fizyka może się pochwalić...72
  • Bezpłodność za kierownicą21 wrz 2008, 22:00Jazda samochodem z podgrzewanym fotelem może mieć niekorzystny wpływ na płodność. Warunki optymalne dla produkcji spermy to temperatura niższa od średniej ciepłoty ciała o 1-2°C. Potrzeba chłodzenia jąder wymogła umieszczenie ich poza jamą ciała....72
  • Depresja od matki21 wrz 2008, 22:00Matka cierpiąca na depresję może wychować dzieci bardziej podatne na tę chorobę – twierdzi amerykańska psycholog Erin Tully. Dzieje się tak również wtedy, gdy dziecko zostało adoptowane, a więc nie ma z nią wspólnych genów. Choroba matki...72
  • Słodki zabójca21 wrz 2008, 22:00Dlaczego przegrywamy walkę z cukrzycą74
  • Kulturystyka umysłowa21 wrz 2008, 22:00Rozmowa z prof. Johnem Rateyem, psychiatrą z Harvard Medical School80
  • Inwazja intruzów21 wrz 2008, 22:00Czym nam grożą pasożyty jelitowe82
  • Taikonauci na Księżycu21 wrz 2008, 22:00Chiny rzuciły wyzwanie Ameryce i Rosji w kosmosie84
  • Tajemnica Westerplatte21 wrz 2008, 22:00Nic w żołnierskim życiorysie majora Sucharskiego nie wskazuje na załamanie, kryzys psychiczny czy tchórzostwo86
  • Bez granic21 wrz 2008, 22:0090
  • Piwna gafa21 wrz 2008, 22:00Günter Beckstein, konserwatywny premier Bawarii, ma kłopoty z powodu miłości do piwa. Ściągnął na siebie krytykę, po tym jak w czasie święta Oktoberfest w Monachium przyznał, że nie widzi przeszkód w prowadzeniu samochodu po wypiciu piwa....90
  • Niebezpieczna mini21 wrz 2008, 22:00Minispódniczki niedługo mogą zniknąć z ulic Ugandy. Zdaniem Nsaby Buturo, ugandyjskiego ministra ds. etyki i integracji, są one przyczyną wypadków drogowych. Według ministra, kuse spódniczki dekoncentrują kierowców, którzy zamiast na drogę patrzą...90
  • Bank psiego DNA21 wrz 2008, 22:00Samorządowcy w Izraelu znaleźli sposób na psie odchody. Władze miasta Petah Tikva do walki z właścicielami psów, którzy nie są skorzy do sprzątania po swoich pupilach, zaangażowały najnowocześniejszą technologię. W ramach pilotażowego programu...90
  • Książka - Bliski Wschód od podszewki21 wrz 2008, 22:00 Zbiór reportaży Stanisława Gulińskiego z podróży po krajach Bliskiego Wschodu pokazuje takie realia, których próżno szukać w telewizyjnych migawkach czy folderach biur podróży. Przewodnikami Gulińskiego są mieszkańcy regionu. Książka...90
  • Cytat tygodnia21 wrz 2008, 22:00„To, że jestem kobietą, nie znaczy, że jestem słabym politykiem" Cipi Livni, szefowa izraelskiej dyplomacji, nowa przewodnicząca partii Kadima90
  • Gry białoruskie21 wrz 2008, 22:00Po wojnie w Gruzji Zachód działa wedle zasady: potencjalny wróg mojego wroga może być moim przyjacielem92
  • Przeciąganie Łukaszenki21 wrz 2008, 22:00Zamiast sterowanej przez Moskwę kolorowej rewolucji Zachód powinien zaproponować Białorusi model okrągłostołowy96
  • Frank bez ziemi21 wrz 2008, 22:00Kandydat SPD na kanclerza jest niegroźnym przeciwnikiem Angeli Merkel98
  • Król wybawca21 wrz 2008, 22:00Belgijska rodzina monarsza ratuje państwo nawet pod względem demograficznym102
  • Ciepła wojna21 wrz 2008, 22:00Zachód stać wyłącznie na elokwentną bezsilność wobec Rosji104
  • Pasaż21 wrz 2008, 22:00106
  • Jesień z Burberry21 wrz 2008, 22:00Jak przetrwać jesień? W kwestii garderoby najlepiej zaufać Anglikom, bo oni jesień mają praktycznie przez cały rok. A konkretnie – domowi mody Burberry. Marka słynie z płaszczy, które są już ikoną kultury masowej. Trencz Burberry...106
  • Na ryby czy na grzyby?21 wrz 2008, 22:00Zimno i plucha niekoniecznie oznaczają, że trzeba zrezygnować z wypraw za miasto. Z pomocą przychodzi nam firma Bergson. W kurtkach Kakadu zastosowano nowy sposób impregnacji – metodę NanoShield, która polega na zabezpieczaniu poszczególnych...106
  • Stojak z faweli21 wrz 2008, 22:00Blow Up, kolekcja przedmiotów codziennego użytku marki Alessi, ma szansę stać się dla designu tym, czym jest dla niego słynna wyciskarka do cytrusów Philippe’a Starcka. Pochodzący z Brazylii bracia Humberto i Fernando Campana wyczarowali ze...106
  • Parasol świetlny21 wrz 2008, 22:00Co jeszcze można udoskonalić w parasolach? Wydawałoby się, że można zmieniać już tylko kolor i rozmiar. A jednak – włoska firma Roncato wyprodukowała parasol… z latarką. Została ona zamontowana w rączce. Dzięki temu nie zmokniemy, ale...106
  • Gumiaki z klasą21 wrz 2008, 22:00W Polsce, nawet w deszczowy dzień, trudno spotkać kogoś w kaloszach. Noszą je co najwyżej małe dzieci. Wzgardzone przez Polaków, bo może kojarzą im się z pracami polowymi, cieszą się sporą popularnością za granicą. Gwen Stefani czy Sarah Jessica...106
  • Laser21 wrz 2008, 22:00110
  • Premiery teatralne - Słoneczni chłopcy21 wrz 2008, 22:00Dwaj podstarzali komicy lata świetności mają już dawno za sobą, ale spotykają się jeszcze raz, by nagrać swój najlepszy skecz dla telewizji. Wracają zadawnione konflikty, ale i dawna przyjaźń. Komedia w reżyserii Macieja Wojtyszki z doborową...110
  • Pantaleon i wizytantki21 wrz 2008, 22:00Adaptacja prozy Mario Vargasa Llosy autorstwa Pawła Aignera. Na plakacie prowokuje ostra papryczka w prezerwatywie. Sama sztuka już tak pikantna nie jest, ale ogląda się ją z przyjemnością. Pewien wojskowy zostaje wysłany do amazońskiej dżungli,...110
  • Frank V. Komedia bankierska21 wrz 2008, 22:00Przesycona czarnym humorem tragikomedia muzyczna w reżyserii Krzysztofa Babickiego. Szwajcarski bank ma symbolizować świat zatracający się w pogoni za pieniędzmi. Nie ma tu miejsca na pytanie „mieć czy być?", bo odpowiedź jest...110
  • Bajki robotów21 wrz 2008, 22:00Pierwsza premiera w nowo otwartym prywatnym teatrze Capitol aktorki Anny Gornostaj. Adaptacja balansujących na granicy fantastyki i baśni opowiadań Stanisława Lema. W obsadzie m.in. Jacek Kawalec i Cezary Morawski. Tylko dla wielbicieli Lema i...110
  • Czrodziejka z Harlemu21 wrz 2008, 22:00Mocny temat, historia związku 50-letniej zamożnej kobiety i 19-letniego koszykarza. Wzajemna zakazana fascynacja zaczyna się wypalać, a bohaterowie przestają radzić sobie z emocjami. Do tego dochodzi chorobliwa zazdrość. Nagle okazuje się, że obok...110
  • Ekscesy gdyńskie21 wrz 2008, 22:00Festiwal w Gdyni byłby świetną imprezą, gdyby nie trzeba było oglądać filmów112
  • Sekrety śmiesznotek21 wrz 2008, 22:00Torebka to dla kobiety mały dom116
  • Winna reaktywacja21 wrz 2008, 22:00Wino jest nie tyle alkoholem, ile wyszukanym dodatkiem kulinarnym. Zdrowiej jest upijać się czymś mocniejszym118
  • Wencel gordyjski - Pozdro dla niekumatych21 wrz 2008, 22:00Jak masz dwie lewe ręce i nie potrafisz grać w gry akcji, to zajmij się obieraniem ziemniaków120
  • UEorgan Ludu21 wrz 2008, 22:00Bank potraktował wyrozumiale klienta, który oddał pieniądze * Nobel dla prof. Wolszczana i SB! * 17. września w sumie nie najgorszy129
  • Krótko po wolsku - W emiracie Brytanii21 wrz 2008, 22:00Anglia znowu przewodzi. Tym razem w postępowości. Kościół anglikański przeprosił mianowicie Darwina. Karola Darwina to ani grzeje, ani ziębi. Ciekaw jestem natomiast, co z małpami, czy też przeprosi się je za posiadanie tak kompromitujących...129
  • Skibą w mur - Głowa do dołu21 wrz 2008, 22:00Borys Szyc mówiący pupą to odkrycie130