We wtorek 10 grudnia demokraci ujawnili dwa „artykuły impeachmentu”, oficjalne zarzuty, które chcieli postawić Donaldowi Trumpowi. Tydzień później odbyła się nad nimi wielogodzinna, burzliwa debata na forum Izby Reprezentantów. Pierwszy artykuł dotyczył oskarżenia Donalda Trumpa o nadużycie władzy w kontekście jego telefonicznej rozmowy z prezydentem Ukrainy z lipca 2019 roku, a drugi – utrudniania dochodzenia prowadzonego przez Kongres.
Ostatecznie artykuł dotyczący nadużycia władzy poparło 230 kongresmenów z liczącej 435 osoby izby, w której większość ma Partia Demokratyczna. Przeciw było 197 osób. Drugi artykuł zyskał poparcie 229 deputowanych, przeciw było 198. Do postawienia prezydentowi zarzutów potrzebna była zwykła większość.
Jak przebiega procedura impeachmentu?
Zgodnie z procedurą, o dalszych losach postawionego w stan oskarżenia prezydenta USA, decydować będzie Senat. Zostaną przeprowadzone oddzielne głosowania nad dwoma zarzutami postawionymi Donaldowi Trumpowi. Biały Dom wydał oświadczenie w sprawie. Przekazano, że prezydent jest „przekonany, że zostanie w pełni oczyszczony” w procesie senackim.
Do usunięcia prezydenta USA potrzeba głosów 67 senatorów. W liczącej 100 senatorów izbie wyższej Kongresu większość ma Partia Republikańska, z której poparciem startował w wyborach Donald Trump. Zgodnie z prawem Senat przeprowadzi proces w sprawie impeachmentu pod przewodnictwem Sądu Najwyższego. Jak podaje BBC, senatorowie będą pełnić w nim rolę ławy przysięgłych, a przewodniczący komisji sprawiedliwości Izby Reprezentantów – prokuratora.
Procedura impeachmentu wszczęta po raz trzeci
Impeachment to procedura wywodząca się z anglosaskiej tradycji parlamentarnej, w której parlament może odwołać wybranych w demokratycznych wyborach urzędników (w tym prezydenta) po przebyciu skomplikowanej procedury i przeprowadzeniu śledztwa.
Do tej pory procedura impeachmentu wobec prezydenta, od wejścia w życie amerykańskiej konstytucji w 1789 roku, była wszczynana jedynie dwa razy. W 1867 roku prezydent Andrew Johnsona był oskarżony przez republikanów o „obalanie, podważanie i rozkład rządów Stanów Zjednoczonych”. Natomiast w 1998 roku procedura została wszczęta w związku z krzywoprzysięstwem Billa Clintona w sprawie pozamałżeńskiego romansu ze stażystką Monicą Lewinsky. W obu przypadkach procedura została doprowadzona do Senatu, który przegłosował, że prezydenci są niewinni. Procedura impeachmentu miała być też wszczęta wobec Richarda Nixona. Ten jednak wcześniej sam złożył rezygnację z urzędu w 1974 roku.
Czytaj też:
Impeachment Donalda Trumpa. Jest 300-stronicowy raport. Co zarzucono prezydentowi USA?