Książki

Dodano:   /  Zmieniono: 

****

Sprawiedliwi z Wołynia

Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego to chyba najbardziej oczekiwana premiera roku w Polsce. Ale zanim będziemy mogli zobaczyć ten film, warto sięgnąć po wydanych właśnie „Sprawiedliwych zdrajców” Witolda Szabłowskiego. O rzezi wołyńskiej 1943 r. wydawano już i powieści, i solidne opracowania historyczne, ale jeśli chodzi o reportaże, to ten jest bodaj pierwszy. Do tego skupia się na wątku nieopisanym, a mianowicie na ludziach, którzy swoich sąsiadów ratowali. Można zrozumieć, że nikt się tym do tej pory nie zajął. Zbrodnię latami przemilczano ze względów politycznych, przede wszystkim istniała więc potrzeba przedstawienia podstawowych faktów. O czystkach, których ofiarami padli Polacy, a katami byli ukraińscy nacjonaliści z UPA, zaczęto otwarcie mówić kilkanaście lat temu. Poza tym skala bestialstwa zbrodni wołyńskiej, za sprawą której niektórzy historycy nazywają te wydarzenia ludobójstwem, była trudna do wyobrażenia. Mówimy o 100 tys. zamordowanych, i to za pomocą siekier czy wideł. O dzieciach rozrywanych na strzępy i topionych w studniach. O tym wszystkim przeczytamy też u Szabłowskiego. Ale z drugiej strony to on doszedł do słusznego wniosku, że to ostatni moment, by odnaleźć tych, którzy byli świadkami przykładów heroizmu, odwagi czy zwykłej ludzkiej przyzwoitości, tak rzadkich w obliczu terroru. Okazuje się, że tych, którzy ratowali, ryzykując życie swoje i swoich najbliższych, było wielu. Tak wielu, że czytelnik gubi się wśród opowieści. I to właśnie chaotyczność jest najpoważniejszą wadą tej książki. Jej zaś największą zaletą – niezwykłe historie, jak ta o Przebrażu, gdzie dzięki „sprawiedliwym zdrajcom” przeżyło kilka tysięcy Polaków.

****

Miłość w Lizbonie

Jeśli o jakiejś książce można powiedzieć, że jest klimatyczna, to z pewnością o „Zimie w Lizbonie”. Portugalska stolica i Madryt, bo to w tych dwóch miastach rozgrywają się sceny powieści Moliny, zdumiewająco przypominają tu Los Angeles z książek Chandlera. Podejrzane interesy, tanie hotele, spelunki, gdzie gra się jazz, wykolejeni faceci i ona – kobieta fatalna. Tyle że hiszpański pisarz nie skupia się na intrydze kryminalnej (choć i taki trop tu jest), lecz na niespełnionej miłości muzyka Biralba i tajemniczej Lukrecji.

Antonio Muñoz Molina „Zima w Lizbonie”

Rebis

****

Szkoła nienawiści

W „Kabarecie” Boba Fosse’a największą grozę budzi chłopiec w hitlerowskim uniformie śpiewający w uniesieniu, że „jutro należy do mnie”. Podobny dreszcz wywołuje, wyróżniona prestiżową Nagrodą Renaudot, powieść „Maria Panna Nilu”. To rozgrywająca się w latach 70. XX w. w Rwandzie opowieść o losach dwóch dziewczynek z plemienia Tutsi, które stały się ofiarami prześladowań w szkole, gdzie dominują (będący u władzy) Hutu. Podobnie jak w „Kabarecie” pod powierzchnią normalnego życia kwitnie tu nienawiść, spiski i polityczne intrygi. Jak się to skończyło, wszyscy wiemy.

Scholastique Mukasonga „Maria Panna Nilu”

Czwarta Strona

Więcej możesz przeczytać w 38/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 38/2016 (1754)

  • Przyzwolenie na agresję18 wrz 2016, 20:00Doniesienia o kolejnych atakach na cudzoziemców w Polsce budzą duże oburzenie. I słusznie, bo każdy atak na człowieka na takie zasługuje.3
  • Najpierw Syria, potem Ukraina18 wrz 2016, 20:00Ledwo się zaczął, a już został zerwany. Rozejm w trwającej od pięciu lat wojnie w Syrii miał być ukoronowaniem sukcesów rosyjskiej interwencji w tym kraju. Walki miały ustać, a po oddzieleniu dobrych rebeliantów od złych terrorystów Rosja i USA...3
  • Jackiewicz wygaszony18 wrz 2016, 20:00To było szybkie i precyzyjne cięcie. Po Radzie Politycznej, na której Dawid Jackiewicz został usunięty z Komitetu Politycznego, było jasne, że jego dymisja jest przesądzona – mówi polityk PiS znający kulisy zmiany w rządzie. W czwartek premier...8
  • Zdarzyło się jutro18 wrz 2016, 20:00Juncker, Borussia, komisja – hasło tygodnia to blitzkrieg.11
  • W Platformie nie może być dwugłosu18 wrz 2016, 20:00Nie chcemy zostawić centroprawicowego elektoratu PiS-owi. Jeśli ktoś ma poglądy konserwatywne, a nie chce uczestniczyć w miesięcznicach smoleńskich, zostaje mu PO – mówi Rafał Grupiński, członek zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej, przed...12
  • Jawność na potęgę18 wrz 2016, 20:00Parlamentarzyści, ministrowie, radni, prokuratorzy, a w przyszłości sędziowie muszą się liczyć z tym, że każdy obywatel może sprawdzić, ile mają na koncie i co trzymają w garażu.16
  • Nic do ukrycia18 wrz 2016, 20:00W cywilizowanym świecie nikt nie kwestionuje dziś obowiązku składania przez urzędników państwowych jawnych oświadczeń majątkowych.18
  • Prezydent Warszawy została złapana za rękę18 wrz 2016, 20:00Czy mamy bronić Hanny Gronkiewicz-Waltz, która doprowadziła do patologii, dlatego że boimy się rządów komisarza? To absurd. Najwybitniejszy prezydent Warszawy Stefan Starzyński też był komisarzem rządowym – mówi Piotr Guział, radny Warszawy.19
  • Marihuany już nie palę18 wrz 2016, 20:00Postanowiłem nagrać w Sejmie płytę. Będzie o sytuacji w Polsce, o polityce. To będzie projekt trochę partyzancki i zakamuflowany. Może się zdarzyć, że będę nagrywał innych posłów – mówi Piotr Liroy-Marzec, poseł klubu Kukiz’15.22
  • Bo to złe kobiety były18 wrz 2016, 20:00To nie są fabuły filmowe z ogranymi już sytuacjami. Te męskie dramaty zdarzyły się naprawdę. A scenariusze do nich tym razem pisały panie.26
  • Wykroczenia przeciw miłości18 wrz 2016, 20:00Nie należy nikogo oceniać. To nie głupota czy naiwność czynią ludzi łatwowiernymi,. Na ogół ofiarami oszustów padają ci, którzy znajdują się na życiowym zakręcie – mówi psycholog i kulturoznawca Przemysław Staroń.29
  • Pracowałem u Trumpów18 wrz 2016, 20:00U Trumpów byłem zatrudniony nielegalnie. Moim obowiązkiem było m.in. pokazywanie mieszkań do wynajęcia. Gdy pytali o nie Afroamerykanie, miałem odpowiadać, że wszystkie są zajęte – mówi Stanisław Mazur, lekarz, właściciel sieci placówek „Medyk” na...32
  • Warsztaty z nostalgii18 wrz 2016, 20:00Studenci Uniwersytetu SWPS postanowili ożywić drobne rzemiosło. Sięgnęli po znany i sprawdzony sposób: marketing nostalgiczny.36
  • Warto się uczyć18 wrz 2016, 20:00Pod względem udziału w kursach czy szkoleniach Polacy pozostają w unijnym ogonie. Liczba osób, które planują podnieść kwalifikacje, jednak wzrasta. Dla przedsiębiorców i ich pracowników pomocnym narzędziem będzie Baza Usług Rozwojowych.39
  • Miliony z bazaringu18 wrz 2016, 20:00Luksusowe bazary są dla branży spożywczej tym, czym galerie dla sklepów z odzieżą. Bazaring to dziś ogromny biznes, który przyciąga tłumy.40
  • Hossa Bessa18 wrz 2016, 20:00Reklama pod pręgierzem Alior Bank musi zwrócić klientom odsetki od wziętych przez nich kredytów. To kara za złe słowa, które padły w reklamie. Jak wiadomo – w bankowości słowa są na wagę złota i Alior się właśnie o tym przekonał. Na swoje...43
  • Państwo pomoże w podboju świata18 wrz 2016, 20:00Będziemy wspierać polskie firmy w podboju odległych, zagranicznych rynków – mówi Mateusz Morawiecki, wicepremier i minister rozwoju.44
  • Zacznijmy od jednej niedzieli18 wrz 2016, 20:00Jeśli zmiany są potrzebne, niech będą ewolucyjne. Zacznijmy np. od zakazu handlu w jedną niedzielę w miesiącu – mówi Krzysztof Pawiński, prezes Maspexu, i zachęca młodych ludzi do zakładania firm.46
  • Nie bądźmy nowoczesną kolonią18 wrz 2016, 20:00Jeśli chcemy się szybko rozwijać, trzeba postawić na polski kapitał oraz na polskie firmy – mówi Ryszard Florek, prezes Fakro, największego producenta okien dachowych w Polsce.47
  • Polska centrum fintechu18 wrz 2016, 20:00Możemy stać się czołowym ośrodkiem nowoczesnego sektora, ale potrzebne jest wsparcie państwa – warunki do rozwoju – mówi Loukas Notopoulos, prezes Vivus Finance.48
  • Bezpieczeństwo może iść w parze z zyskiem18 wrz 2016, 20:00Różnicując dostawy ropy naftowej, pokazujemy Rosjanom, że nie jesteśmy od nich zależni – mówi Robert Pietryszyn, prezes Grupy Lotos.50
  • Firmy i samorządowcy odebrali nagrody18 wrz 2016, 20:00W Lublinie odbyła się gala wręczenia nagród laureatom wyróżnienia Orły „Wprost” z województw lubelskiego i podlaskiego.51
  • Plemiona Europy18 wrz 2016, 20:00Unia Europejska próbuje demonstrować jedność w obliczu kryzysu. Żadne wspólne zdjęcia czy deklaracje nie zmienią tego, że UE podzieliła się na grupy, którym trudno znaleźć wspólny język.52
  • Ster na przyrodę18 wrz 2016, 20:00Kołobrzeg powoli wyrasta na ekologiczną stolicę Polski. To tu w dniach 14-16 września br. odbyła się już trzecia edycja Forum Ekologicznego, która przyciągnęła gości z całej Europy.55
  • Końca świata nie będzie18 wrz 2016, 20:00Zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA jest coraz bardziej prawdopodobne. Jednak radykalnej zmiany polityki amerykańskiej nie będzie, bo prezydentów ogranicza wpisany w konstytucję system rządzenia.56
  • Chichot zza grobu18 wrz 2016, 20:00Dziesięć lat po śmierci Oriany Fallaci Europa zaczyna przypominać ponurą wizję z jej najczarniejszych snów. Gdyby żyła, pewnie odparłaby buńczucznie – przecież ostrzegałam!58
  • Know-How18 wrz 2016, 20:00Światowid na podbój kosmosu Wrocławska firma SatRevolution pracuje nad własnym satelitą. Nazywa się on Światowid i ma zostać wystrzelony w kosmos w przyszłym roku. Będzie to pierwszy prywatny satelita komercyjny w Polsce. Jego obudowa została...60
  • Rzeczy w sieci18 wrz 2016, 20:00Już niedługo wszystko będzie w sieci. Biznes związany z internetem rzeczy rośnie w tempie ponad 200 proc. rocznie. Może to zmienić nasz świat nie do poznania – powstaje matrix, jak z filmu.62
  • Warto postawić na wirtualizację18 wrz 2016, 20:00O ile współcześnie „wirtualne życie” nikogo już nie dziwi, o tyle „wirtualny hardware” sporo osób, w tym wielu przedsiębiorców, wciąż traktuje z przymrużeniem oka. Niesłusznie.66
  • #Cyberstrażnik radzi: przestrzegaj e-bhp!18 wrz 2016, 20:00W sieci można znaleźć coraz więcej poufnych danych. Zdjęć dokumentów, kart czy mandatów. Udostępniając takie informacje, narażamy się na przykre konsekwencje. Klientom PKO Banku Polskiego z pomocą przyszedł #Cyberstrażnik.67
  • Czy leci z nami bagaż?18 wrz 2016, 20:00Ponad 6 mln sztuk bagaży jest odprawianych na największym polskim lotnisku w ciągu roku. Posortowanie ich tak, żeby bagaż zawsze leciał razem z pasażerem, to prawdziwa sztuka.68
  • Krynica-Zdrój – uzdrowisko, kultura, bieganie18 wrz 2016, 20:00Przez trzy dni Krynica nie spała, bo biegała. PKO Festiwal Biegowy znów przyciągnął rekordowe tłumy, a bogatą ofertą wydarzeń towarzyszących potwierdził, że już dawno przestał być wydarzeniem tylko sportowym. Samo miasto zyskało młodsze i bardziej...70
  • Kiedy chleb szkodzi18 wrz 2016, 20:00Nie mogą jeść chleba, pierogów ani pizzy. Muszą się wystrzegać glutenu dodawanego do wędlin, jogurtów, ketchupów. Chorych na celiakię jest coraz więcej – zapada na nią już co setna osoba.72
  • Oszczędzanie z myślą o emeryturze18 wrz 2016, 20:00Na emeryturę trzeba zacząć oszczędzać jak najwcześniej. Tym bardziej że nasze świadczenie wyniesie mniej niż jedną trzecią ostatniego wynagrodzenia – mówią Weronika Dejneka i Tomasz Fronczak z PZU.76
  • Jeźdźcy kontrrewolucji18 wrz 2016, 20:00Ogłaszając w Krynicy kulturową kontrrewolucję, Viktor Orbán przypomniał, że akcja pociąga za sobą reakcję. Zasady fizyki obowiązują także w polityce, czego uczą dzieje rewolucji i prób ich zahamowania.78
  • (Nie)dęte opowieści18 wrz 2016, 20:00Tęgie Chłopy to zespół grający muzykę kielecką tak, żeby „sufit się podnosił”, bo jak deklarują, muzyka z tego regionu jest stworzona do tańca. Wkrótce wystąpią jako gwiazda festiwalu Skrzyżowanie Kultur.83
  • Ten pierwszy raz18 wrz 2016, 20:00Chociaż polski rynek książki przywodzi na myśl przewlekle chorego pacjenta, dawno nie było tak dobrego klimatu dla literackich debiutantów. I nie jest to ostatni z paradoksów tej branży.86
  • Miasto między stronami18 wrz 2016, 20:00Do niedawna w polskich miastach pokutował pogląd, że promocja literatury to wyrzucanie pieniędzy w błoto. Na szczęście ten trend zaczyna się zmieniać.90
  • Nowości na odcinku seriali18 wrz 2016, 20:00Coś dla miłośników polskiego teatru i mocnej fantastyki, obyczajowych problemów małżeństw w średnim wieku i kryminalnych intryg. Dobre nowe tytuły z Polski i ze Stanów Zjednoczonych. Serialowa jesień zapowiada się wyjątkowo ekscytująco.92
  • Więcej niż trzy kolory18 wrz 2016, 20:00Po plakacie do „Amatora” Krzysztof Kieślowski zaufał nieznanemu artyście. Dziś Andrzej Pągowski zwraca nietypową wystawą dług wielkiemu reżyserowi.94
  • Książki18 wrz 2016, 20:00**** Sprawiedliwi z Wołynia Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego to chyba najbardziej oczekiwana premiera roku w Polsce. Ale zanim będziemy mogli zobaczyć ten film, warto sięgnąć po wydanych właśnie „Sprawiedliwych zdrajców” Witolda Szabłowskiego. O...95
  • Muzyka18 wrz 2016, 20:00Flirt z przeszłością, lustro teraźniejszości Gaba Kulka na płycie „Kruche” swój muzyczny eskapizm podnosi na nowy poziom. Bardzo precyzyjnie zaplanowana kolejność utworów tworzy z płyty album niemal koncepcyjny: z tekstowo programowym otwarciem,...96
  • Film18 wrz 2016, 20:00Wydrapać szczerość Chyba każdy boi się tego w terapii: że zabrzmi „jak z broszury”, tandetnie, banalnie. W „Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham” Paweł Łoziński pokazuje, że w tym pozornym banale tkwi głęboka prawda o człowieku. I że trzeba...97
  • Przekuć cyberzagrożenie w szansę18 wrz 2016, 20:00DR JOANNA ŚWIĄTKOWSKA Polska jest szczególnie narażona na cyberataki. Ale ochrona przed nimi może się stać naszą nową narodową specjalizacją. Szczególną rolę podczas rosyjskiej agresji na Ukrainie odgrywały działania prowadzone w cyberprzestrzeni....98