Porzućmy złe nawyki
Udostępnij
Tygodnik Wprost Wydanie: 37/2018 (1852)
Okładka tygodnika Wprost nr 37/2018 (1852)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Porzućmy złe nawyki

Dodano: 
Kobieta z papierosem
Kobieta z papierosem Źródło: Fotolia / fabio Bergamasco
Eksperci ostrzegają, że wkrótce czeka nas prawdziwe nowotworowe tsunami. Te czarne prognozy nie muszą się jednak sprawdzić, jeśli tylko zmienimy styl życia na zdrowszy.

Według prognoz co czwarty Polak zachoruje na nowotwór, a co piąty z tego powodu umrze. Dzisiaj w Polsce diagnozuje się 165 tys. nowych zachorowań. Jednak od 40 do 50 proc. zachorowań na nowotwory można zapobiec, eliminując 5 największych czynników rakotwórczych.

1. Palenie papierosów

To czynnik rakotwórczy numer 1. Powoduje nie tylko raka płuca, lecz także zwiększa ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, piersi, nerek, pęcherza moczowego, żołądka, trzustki, gardła, jamy ustnej, przełyku. Produkty spalania tytoniu wywołują wiele mutacji w DNA, które prowadzą do zmian nowotworowych. Równie niebezpieczne jest palenie bierne, czyli wdychanie dymu tytoniowego, gdy przebywamy w pomieszczeniu, gdzie palą inni. Dobrą wiadomością jest to, że rzucenie palenia daje efekty: po pięciu latach ryzyko raka jest mniejsze o 39 proc.

2. Nadwaga i otyłość

Otyłości zwykle towarzyszy tzw. przewlekły proces zapalny niskiego stopnia, który może prowadzić do uszkodzenia DNA. Otyłość powoduje też wyższe poziomy hormonów estrogenowych, co może sprzyjać powstawaniu i przyspieszaniu rozwoju niektórych nowotworów. Nadwaga i otyłość o 11 proc. zwiększają ryzyko raka jelita grubego, o 9 proc. – raka piersi. Aż o 57 proc. – raka przełyku, o 39 proc. – trzonu macicy, o 25 proc. – raka nerki, o 24 proc. – raka pęcherzyka żółciowego.

3. Złe odżywianie

Największy grzech to spożywanie zbyt dużej ilości tłuszczów nasyconych i produktów wysoko przetworzonych. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zakwalifikowała wędliny, do których dodaje się w procesie produkcyjnym azotyny, do grupy rakotwórczych. Pod wpływem wysokiej temperatury podczas smażenia i grillowania mięsa, zwłaszcza czerwonego, może powstawać wiele szkodliwych związków, takich jak WVA (wielonienasycone węglowodory aromatyczne), w tym rakotwórczy benzo(a)piren.

4. Alkohol

Co prawda kieliszek czerwonego wina może chronić przed chorobami serca, jednak każda ilość alkoholu powoduje wzrost ryzyka nowotworów, zwłaszcza u osób, które mają też inny czynnik ryzyka – np. zakażenie HCV i HBV. Aldehyd octowy – produkt metabolizmu alkoholu – może uszkadzać DNA komórek i zaburzać mechanizmy jego naprawy. Alkohol jest zwłaszcza niebezpieczny dla osób, które palą papierosy.

5. Promieniowanie UV

Udowodniono już związek pomiędzy promieniowaniem UV (zwłaszcza UVB) i nowotworami skóry także z jednym z najgroźniejszych: czerniakiem. Dlatego zaleca się, by latem unikać przebywania na słońcu w godzinach między 11 a 15, stosować ochronę przeciwsłoneczną (ubrania, kremy z odpowiednio wysokim do karnacji naszej skóry filtrem UV). Korzystną zmianą w Polsce jest wprowadzenie zakazu korzystania przez dzieci i młodzież poniżej 18. roku życia z solariów. Od lat apelowali o to onkolodzy: niedojrzała skóra jest najbardziej narażona na uszkodzenie.

Konsultacja:
dr n. med. Janusz Meder, prezes Polskiej Unii Onkologii

Kampania realizowana w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, zadanie: Promocja zdrowia i profilaktyka nowotworów, finansowana ze środków Ministra Zdrowia.

„Planuję długie życie” to kampania informacyjno-promocyjna i indywidualny manifest. Plan na długie życie jest prosty: ruch codziennie. Warzywa i owoce – codziennie. Badanie przeciw rakowi – regularnie.
Więcej informacji: www.planujedlugiezycie.pl

Pracodawca Zdrowia – zapraszamy do ubiegania się o certyfikat przedsiębiorstwa, instytucje, urzędy, które wykażą ponadprzeciętną troskę o zdrowie swoich pracowników i skuteczność we wdrażaniu programów promocji zdrowia wewnątrz firmy.
Więcej informacji: www.gov.pl/zdrowie/pracodawcazdrowia.

Artykuł został opublikowany w 37/2018 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

© ℗ Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.

Spis treści tygodnika Wprost nr 37/2018 (1852)

  • Oddzieleni od uczuć9 wrz 2018, 20:00 — Dziewięć sekund potrzebowali policjanci w Amsterdamie, aby postrzelić 19-letniego Afgańczyka, który zaatakował nożem amerykańskich turystów na dworcu kolejowym. W tym wydaniu „Wprost”, przy okazji rocznicy ataku na World Trade Center w Nowym...3
  • Porzućmy złe nawyki9 wrz 2018, 20:00 — Eksperci ostrzegają, że wkrótce czeka nas prawdziwe nowotworowe tsunami. Te czarne prognozy nie muszą się jednak sprawdzić, jeśli tylko zmienimy styl życia na zdrowszy.5
  • Niedyskrecje parlamentarne9 wrz 2018, 20:00 — PREZES PRAWA I SPRAWIEDLIWOŚCI JAROSŁAW KACZYŃSKI PODOBNO ZIRYTOWAŁ SIĘ, BO NIEKTÓRZY LIDERZY okręgowi w jego partii nie bardzo przykładali się do kampanii kandydatów na prezydentów miast. Podczas posiedzenia klubu PiS, który odbył się po...6
  • Obraz tygodnia9 wrz 2018, 20:00 — 500 zł taki mandat wypisała policja kierowcy autobusu, który po autostradzie A4 jechał na wstecznym Przegrany Ojciec Rydzyk, bo jak twierdzi, nikt nie wspiera Radia Maryja, a rząd wręcz go nie kocha. Podajemy za Pudelekiem. Wygrany Wiedźmin, bo...10
  • Info radar9 wrz 2018, 20:00 — Ekstradycja Napoleona Skazany za aferę FOZZ i poszukiwany od kilkunastu lat listem gończym Dariusz Tytus Przywieczerski został zatrzymany w USA. Gdy zamykaliśmy to wydanie tygodnika, mówiło się, że w minioną sobotę trafi do Polski. Przywieczerski,...11
  • Policzku, nadstaw się9 wrz 2018, 20:00 — Lewo KOBIETA, KTÓRA W FERWORZE „PATRIOTYCZNEGO” ZAPAŁU SPOLICZKOWAŁA INNĄ KOBIETĘ, KRZYCZĄCĄ „KONSTYTUCJA”, przy zupełnej obojętności policji, jest idealną alegorią Polski Anno Domini 2018. To PiS, który policzkuje demokrację, to Polska, gdzie...12
  • Terror nasz powszedni9 wrz 2018, 20:00 — W ostatni dzień sierpnia holenderscy policjanci postrzelili Afgańczyka, który z okrzykiem „Allahu Akbar” rzucił się z nożem na dwóch amerykańskich turystów przechodzących przejściem podziemnym amsterdamskiego dworca centralnego. Wiadomość poza...14
  • Walka informacyjna9 wrz 2018, 20:00 — Aby doprowadzić do wojny domowej, wystarczyłoby odciąć społeczeństwo od prądu czy telefonu komórkowego – mówi gen. Roman Polko, były doradca ministra spraw wewnętrznych ds. zwalczania terroryzmu.19
  • Wojna w internecie9 wrz 2018, 20:00 — W tych internetowych kampaniach zawsze pojawiają się elementy działania na poczucie zagrożenia – bomba atomowa, kataklizm, asteroida. A celem jest wprowadzenie chaosu i dezorientacji – mówi Kamil Basaj, ekspert cyberbezpieczeństwa.22
  • Łapiński i przyjaciele, czyli burzliwy początek kampanii9 wrz 2018, 20:00 — Na starcie kampanii wyborczej PiS stawia na pozytywny przekaz i wyciszanie konfliktów, a PO wręcz przeciwnie.26
  • Młoda lewica w rozkroku9 wrz 2018, 20:00 — Robert Biedroń zakłada nową partię, a Barbara Nowacka stawia na starą sprawdzoną Platformę Obywatelską.30
  • Jesteśmy dowodem, że polityka dzieli małżeństwa9 wrz 2018, 20:00 — O reformę sądów, rządy PiS, słabość opozycji oraz podziały wśród Polaków nawet przy imieninowym stole spierają się małżonkowie: Ilona Łepkowska, scenarzystka, oraz Czesław Bielecki, polityk i architekt.34
  • Porażka rządów prawa9 wrz 2018, 20:00 — Sens idei „rządów prawa” budzi kontrowersje nie tylko w Polsce. Niedawna deportacja mieszkającego w Bochum arabskiego islamisty wywołała gwałtowną polemikę na ten temat także w Niemczech. Wedle niemieckich mediów deportowany w lipcu Arab miał być...39
  • Ptasie gówienko9 wrz 2018, 20:00 — Obcokrajowcy precz! Niemcy dla Niemców! – krzyczał tłum demonstrantów w Chemnitz. Skrajna prawica zdominowała protesty, które początkowo miały być obywatelską demonstracją przeciw przemocy, upamiętniającą śmiertelną ofiarę dwóch nożowników – jeden...40
  • Epidemia szkolnego nękania9 wrz 2018, 20:00 — Walka z przemocą rówieśniczą, zwłaszcza z przemocą psychiczną, zawsze była słabą stroną polskich szkół. Teraz, kiedy przetacza się przez nie chaos związany z reformą edukacji, może być tylko gorzej.42
  • Tu będzie druga Toskania9 wrz 2018, 20:00 — Porzuciła życie w stolicy i wróciła na Podlasie, żeby pomóc mamie i babci w rodzinnym sadzie. Szybko stała się wiejską aktywistką i liderką regionu.48
  • Innowacyjny przekręt9 wrz 2018, 20:00 — Sztuczne byty rzekomo łączące biznes z nauką i wyłudzone dziesiątki milionów na projekty. Agenci CBA mają co robić w ośrodkach innowacji.52
  • Hossa Bessa9 wrz 2018, 20:00 — Solaris odjechał Już postanowione. Hiszpański CAF i Polski Fundusz Rozwoju kupują Solarisa. Hiszpanie nabędą 65 proc. udziałów w spółce, PFR pozostałe 35 proc. Po 22 latach z rodzinnego biznesu rezygnują Krzysztof i Solange Olszewscy. To oni w...56
  • Siła dobrego designu9 wrz 2018, 20:00 — Polskie meble podbijają Europę – mówi Kasia Ptak, szefowa targów Warsaw Home, które odbędą się 4-7 października w Ptak Warsaw Expo.57
  • Europa wartości czy interesów?9 wrz 2018, 20:00 — Tegoroczne forum w Krynicy zdominował premier Morawiecki i ministrowie jego rządu. Jednak nagrodę Człowieka Roku dostał premier Litwy.58
  • Na niebie i na ziemi9 wrz 2018, 20:00 — Centralny Port Komunikacyjny z pewnością zmieni transport lotniczy w naszym regionie. A także kolejowy, wpłynie na drogowy oraz przyczyni się do powstania nowych centrów biznesowych.60
  • Zielone światło dla kolei9 wrz 2018, 20:00 — Polska kolej realizuje inwestycje warte miliardy… i tak może pozostać przez wiele lat.62
  • Drogi do nowoczesnej Polski9 wrz 2018, 20:00 — Jakie są największe bolączki polskiej branży budowlanej oraz czy możemy uniknąć błędów, które popełniliśmy, budując drogi przed Euro 2012 – zastanawiali się uczestnicy debaty tygodnika „Wprost”.64
  • Porty na fali9 wrz 2018, 20:00 — Do końca tego roku polskie porty mogą przeładować 100 mln ton towarów. To absolutny rekord. Jak go pobić za rok? O tym rozmawiano na kolejnej debacie tygodnika „Wprost”.66
  • Sztuka rozwiązywania języka9 wrz 2018, 20:00 — Jak firma powinna rozmawiać z klientem? A jak urzędnik z petentem? O tym dyskutowaliśmy podczas inauguracyjnej debaty tygodnika „Wprost” na Forum Ekonomicznym w Krynicy.68
  • Ambasador Orlen9 wrz 2018, 20:00 — Największe rodzime spółki, strategiczne dla polskiej gospodarki, mają do odegrania istotną rolę za granicą.70
  • Zatrzymaj młodość9 wrz 2018, 20:00 — Stworzone przez Matkę Naturę mechanizmy działają tylko do pewnego czasu. Później organizm potrzebuje wsparcia. A ono jest na wyciągnięcie ręki.72
  • Płynne pokolenie9 wrz 2018, 20:00 — Moda to zjawisko pełne paradoksów. Główne to splatanie się w niej przynależności z indywidualizmem oraz stałości ze zmiennością – zauważył światowej sławy socjolog Zygmunt Bauman w jednym z wywiadów wchodzących w skład jego ostatniej książki.74
  • Wrogów trzeba mieć!9 wrz 2018, 20:00 — Ludzie przełamują się, kiedy rozmawiamy. „Boże – ty jesteś normalny”. A jaki mam być? Nienormalny? – mówi Michał Szpak przy okazji wydania swojej drugiej płyty.78
  • Od śpiewania do pisania9 wrz 2018, 20:00 — Nosowska podbiła księgarnie, Pablopavo zdobywa literackie nagrody. Polscy twórcy muzyki pop, rocka i rapu ruszają śladem Boba Dylana i Nicka Cave’a.82
  • Skąd przyszliśmy, dokąd pójdziemy9 wrz 2018, 20:00 — Skończyła się najlepsza edycja festiwalu w Wenecji od lat. Reżyserzy zostawili widzów z gorzką refleksją nad przeszłością.84
  • Wydarzenie9 wrz 2018, 20:00 — Piękne i smutne nihil novi Zostało ich połowa, czyli raptem dwa zespoły. Honor grungeu dźwigają na swych barkach Pearl Jam oraz Alice in Chains. Ten ostatni obciążony jest brzemieniem – „nowy” (śpiewa w zespole od 2006 r.) wokalista jest wciąż...88
  • Film9 wrz 2018, 20:00 — Nowa klasa PISARKA PROWADZI WAKACYJNY KURS KREATYWNEGO PISANIA dla młodzieży z wykluczonych domów. Zajęcia stają się dla młodych nauką wyrażania swoich emocji i przeżywania sztuki. Ale przede wszystkim, konstruując fabułę potencjalnej książki,...89
  • Muzyka9 wrz 2018, 20:00 — Warto było To coraz częstszy przypadek – zespół złożony ze znanych muzyków omija tradycyjne kanały dystrybucji i korzystając ze specjalnych portali, zbiera fundusze wśród tych, którzy chcą mieć album w domu. Kupowanie w ciemno to ryzyko – ale czy...90
  • Kalejdoskop9 wrz 2018, 20:00 — Azja wciąż nieodkryta GDY WCHODZIMY DO OGROMNEJ PRZESTRZENI MSN, Z POCZĄTKU CZUJEMY SIĘ JAK NIEGDYŚ W SKLEPACH INDYJSKICH – tyle tu kolorowych tkanin. Dopiero gdy podchodzimy do nich bliżej, zamiast tradycyjnych motywów roślinnych widzimy rodzaj...91
  • Książka9 wrz 2018, 20:00 — Powrót legendy NIE DOŻYŁ WYDANIA SWOJEJ PIERWSZEJ KSIĄŻKI – zmarł w 1957 r. w wieku 25 lat. Ale dzisiaj Andrzej Bursa jest jedną z legend polskiej literatury. Miał wielki talent, próbował sił w różnych literackich gatunkach, bo celem jego życia...92
  • Kulturalna trzynastka9 wrz 2018, 20:00 — Aleksandra Kurzak SOLISTKA OPEROWA O MIĘDZYNARODOWE SŁAWIE, SOPRAN 1. Jakie zaległości kulturalne chcesz nadrobić podczas urlopu? Nie nadrabiam zaległości. Na urlopie mam potrzebę wyciszenia się, odizolowania... 2. Którym bohaterem z literatury...94
  • Za co kochamy Marka Krajewskiego, czyli historia spokojnego mieszczanina...9 wrz 2018, 20:00 — Wiele lat temu, w roku 1999, mieszkał sobie we Wrocławiu pewien spokojny i cichy mieszczanin, doktor filologii klasycznej na uniwersytecie. Wiódł życie porządne i nudne, palił papierosy, dyskutował o poezji Wergilego w pokoju asystentów i pewnie...95
  • Lubię, jak ktoś ma własne zdanie9 wrz 2018, 20:00 — Nie lubię programów, w których z góry wiadomo, według jakiego klucza został dobrany gość.96
  • …to, by nie zbankrutować za granicą9 wrz 2018, 20:00 — Tanie wyjazdy za granicę są możliwe. Aby jednak taka podróż dobrze się skończyła, warto się do niej przygotować. Oto, na co zwracać uwagę, aby nie narazić się na nieprzewidziane zagraniczne wydatki.97
  • Zrób sobie... Trzaskowskiego9 wrz 2018, 20:00 — Kandydat PO na prezydenta Warszawy świetnie sobie radzi z taśmą klejącą. Mamy coś dla amatorów modeli do sklejania.98