Solidna pajęczyna

Dodano:   /  Zmieniono: 
Grupa trzymająca władzę, na którą powoływał się Rywin, może się wywodzić ze stowarzyszenia Ordynacka. Jak działa stowarzyszenie?
Grupa trzymająca władzę, na którą powoływał się Rywin, może się wywodzić ze stowarzyszenia Ordynacka

Co łączy Marka Siwca, szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, z Robertem Kwiatkowskim i Tadeuszem Skoczkiem z zarządu Telewizji Polskiej? Dlaczego Wiesław Kaczmarek, były minister skarbu, powołał Stanisława Dobrzańskiego na stanowisko prezesa Polskich Sieci Elektroenergetycznych? Kto ma największe wpływy w lokalnych rozgłośniach publicznego radia? Wszystkie te osoby oraz dziesiątki innych z największych spó-łek skarbu państwa należą do stowarzyszenia Ordynacka (nazwa pochodzi od ulicy, przy której mieści się siedziba Zrzeszenia Studentów Polskich w Warszawie). "Dzisiaj powinniśmy wypromować aspiracje i dążenia koleżanek i kolegów należących do średniego pokolenia. (...) Motyw wspólnych politycznych interesów jest dla nas bardzo ważny" - stwierdził Wiesław Klimczak, przewodniczący stowarzyszenia. Wskutek tej promocji Ordynacka jest najbardziej wpływowym lobby w Polsce, jest także skutecznym pośrednikiem pracy. Przede wszystkim jednak jest uważana za polityczne i biznesowe zaplecze prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Dwa lata po powstaniu stowarzyszenie Ordynacka zrzesza prawie trzy tysiące osób.
"To jest bardzo silny nieformalny związek osób, który należały do studenckiej organizacji, które się nawzajem wspierały" - powiedziała o Ordynackiej Wanda Rapaczyńska, prezes Agory, podczas przesłuchania przed sejmową komisją śledczą w sprawie Rywina. Jan Maria Rokita, poseł PO w komisji śledczej, dopytywał: "Pani myśli o związku Roberta Kwiatkowskiego z Włodzimierzem Czarzastym, z Jarosławem Pachowskim [prezes Polkomtela, dawniej wiceprezes TVP], z prezesem radia Andrzejem Siezieniewskim"? "Podejrzewam tu różne powiązania" - stwierdziła Rapaczyńska. Czy "grupa trzymająca władzę", o której mówił Lew Rywin, może się wywodzić z Ordynackiej?
Ludzie Ordynackiej spotykają się w klubach dyskusyjnych - zwykle raz w miesiącu. Raz do roku, w rocznicę powstania ZSP, organizowane są większe imprezy, najczęściej w klubie studenckim Stodoła. W tym roku pierwszego marca zamierzano zorganizować bal charytatywny w hotelu Sofitel Victoria w Warszawie. Został on jednak odwołany. - Zabawa w atmosferze, kiedy każdy każdego nagrywa albo fotografuje, nie miałaby sensu - uzasadnia decyzję stowarzyszenia Krzysztof Szamałek, wiceprzewodniczący Ordynackiej, szef rady nadzorczej BGŻ, kandydat na prezesa spółki Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo.

Zasada pierwsza: rozprowadzanie swoich
Kiedy Wiesława Kaczmarka pytano, dlaczego jako minister skarbu wybrał Stanisława Dobrzańskiego na prezesa Polskich Sieci Elektroenergetycznych, odpowiedział: "Staszek chciał spróbować sił w biznesie, dlaczego miałem mu nie dać szansy?". Staszek, mimo że jest politykiem PSL, jest też członkiem Ordynackiej. - To nie jest rozprowadzanie swoich, tylko samopomoc - tłumaczy Wiesław Kaczmarek. - Zresztą, kogokolwiek bym wówczas wybrał, to mniej czy bardziej byłby on związany z ZSP. Obecnie najbardziej aktywni zawodowo są 40-50--latkowie, a gdy oni studiowali, ZSP było wszechobecne na uczelniach - dodaje Kaczmarek. Jego zdaniem, Ordynacka to "bardzo dobra, solidna pajęczyna". - Takie "pajęczyny" są w wielu krajach i nikt nie robi z tego sensacji - argumentuje Kaczmarek.
Rzeczywiście, w USA istnieje coś w rodzaju samopomocy członków stowarzyszeń absolwentów uniwersytetów Harvard, Yale, MIT czy Caltech. W Wielkiej Brytanii podobną funkcję pełni tzw. Oxbridge, czyli ugrupowanie zrzeszające tych, którzy ukończyli Oksford i Cambridge. Francuskie życie polityczne i gospodarcze zostało zdominowane przez stowarzyszenie absolwentów Ecole Nationale d'Administration (ENA). W Hiszpanii największe wpływy mają członkowie Opus Dei - wspierający się byli studenci uniwersytetów w Pampelunie i Santander. Czeskie elity gospodarcze i polityczne stanowią z kolei byli pracownicy i współpracownicy praskiego Instytutu Prognostyki (wywodzą się stamtąd między innymi prezydent Václav Klaus i były premier MiloŠs Zeman). Problemem jest to, że samopomoc Ordynackiej w dużej części dotyczy urządzania jej ludzi w spółkach skarbu państwa. Gdyby obejmowali te stanowiska w wyniku konkursów, nie byłoby żadnego problemu. Tak jednak nie jest. Nie oznacza to oczywiście, że wśród członków Ordynackiej nie ma osób kompetentnych. Chodzi tylko o to, że samopomoc stowarzyszenia to ograniczenie normalnej, rynkowej konkurencji.
Jak się przędzie solidną "pajęczynę", o której mówił Wiesław Kaczmarek? Przygotowaliśmy listę około stu osób z zarządów i rad nadzorczych PKO BP, Ciechu, PZU, PZU Życie, PGNiG, Ruchu, BGŻ, PKP, LOT i Totalizatora Sportowego. Przesłaliśmy ją Radosławowi Młyńczykowi, szefowi biura krajowego stowarzyszenia Ordynacka, z prośbą o wskazanie członków Ordynackiej. - Ponad połowa z tej listy - stwierdził Młyńczyk po dwóch dniach weryfikacji nazwisk. Nie chciał jednak wskazać konkretnych osób. Ale i połowa nazwisk z naszej listy wystarczy, by potwierdzić, że praktycznie nie ma dużej firmy kontrolowanej przez skarb państwa, w której władzach nie zasiadałby przedstawiciel Ordynackiej. - Czy te osoby nie mają wyższego wykształcenia? Czy nie mają kwalifikacji? Czy naruszono jakieś procedury, powołując ich na stanowiska? Więc dlaczego to tak wszystkich dziwi?! - oburza się Krzysztof Szamałek.

Zasada druga: kto ma media, ten ma władzę
Z Ordynackiej wywodzi się Robert Kwiatkowski, prezes TVP, a także jego zastępca Tadeusz Skoczek. W latach 80. Skoczek był zastępcą Marka Siwca, wówczas redaktora naczelnego "Studenta", dwutygodnika ZSP. Związki z Ordynacką ma także trzech z siedmiu członków rady nadzorczej telewizji publicznej. Do stowarzyszenia należy Andrzej Siezieniewski, prezes Polskiego Radia, a także prezesi regionalnych rozgłośni: Janusz Andrzejowski kieruje krakowskim oddziałem stowarzyszenia Ordynacka, a jednocześnie jest prezesem Radia Kraków, Wiesław Rola łączy te dwa stanowiska w Katowicach, Anatol Wakuluk w Białymstoku. Z kolei Marian Podjacki, szef oddziału stowarzyszenia Ordynacka w Poznaniu, jest członkiem rady nadzorczej poznańskiego Radia Merkury. Dariusz Frejman, szef oddziału TVP w Zielonej Górze, stoi na czele tamtejszej filii Ordynackiej. Kilkanaście osób w telewizji i radiu publicznym z kręgu dawnych działaczy ZSP wypromował Włodzimierz Czarzasty, sekretarz KRRiTV.

Zasada trzecia: wspierajmy się!
Stowarzyszenie Ordynacka jest grupą wsparcia. Nieważne, kim jesteś; jeśli byłeś w ZSP - Ordynacka ci pomoże. "Chodzi o to, żeby ludziom, którzy byli w ZSP i SZSP, żyło się bezpieczniej. Gdybym był dyrektorem zakładu pracy i miał wybierać spośród kandydatów o takich samych kwalifikacjach, to zawsze wybrałbym osobę z Ordynackiej" - zwierzył się "Rzeczpospolitej" Włodzimierz Czarzasty.
W ramach poprawiania bezpieczeństwa i umacniania dialogu ludzie Ordynackiej starają się o to, by mieszkać razem. Zwrócili się o zezwolenie na budowę osiedla mieszkaniowego na atrakcyjnych terenach przyległych do Puszczy Kampinoskiej. "Projekt powstał w środowisku inteligencji skupionej w ramach Stowarzyszenia Ruchu Studenckiego Ordynacka" - tak w liście do dyrektora generalnego Lasów Państwowych rekomenduje ideę budowy osiedla Wiesław Klimczak, przewodniczący Ordynackiej. - W tym liście nie ma niczego nadzwyczajnego, bo to jest otwarty, a nie skrywany lobbing - mówi Krzysztof Szamałek.

Zasada czwarta: partnerstwo prywatno-państwowe
Nawet gdy ludzie Ordynackiej kierują prywatnymi firmami, często zarabiają dzięki państwu. Marek Nowakowski, wiceszef stowarzyszenia, jest prezesem firmy lobbingowej Grupa Doradztwa Strategicznego. GDS świadczyła usługi m.in. Bankowi Handlowemu, Telekomunikacji Polskiej SA, grupie PZU, Polkomtelowi, PGNiG, Elektrowni Opole. GDS otrzymała w 2002 r. intratne zlecenie na promocję korporacyjną Mostostalu Warszawa. Od lipca do grudnia ubiegłego roku prezesem Mostostalu Warszawa był wspominany już Krzysztof Szamałek.
- Chcieliśmy pomóc Krzyśkowi - tłumaczy "Wprost" Marek Nowakowski. Wcześniej pracował on przy kampaniach wyborczych SLD i Aleksandra Kwaśniewskiego, w URM, Kancelarii Sejmu oraz w ministerstwach Ochrony Środowiska i Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Wiesława Kaczmarka Nowakowski zna z czasów studenckich. Nic więc dziwnego, że jego firma pracowała między innymi dla izraelskiego konsorcjum Rafael/Elbit Ltd., z którym za rządów koalicji SLD-PSL Wiesław Kaczmarek podpisał umowy dotyczące rakiet dla śmigłowca Huzar. - Nie prowadzimy interesów na zasadzie kolesiostwa i układów - zapewnia Marek Nowakowski.

Zasada piąta: skazani na władzę
- Oligopol gospodarczo-polityczno-telewizyjny zagraża wolności w Polsce i dewastuje klasę średnią. Przestaje się liczyć sprawność, aktywność, wydajność, a liczy się dojście. Podobnie jak w PZPR za posłuszeństwo wobec oligopolu można otrzymać wysokie stanowisko. Tłumiony jest obieg informacji, konkurencja, a to dla systemu demokratycznego jest zabójcze - uważa prof. Wojciech Roszkowski, politolog i historyk. Paradoksalnie, ludzie Ordynackiej byli najlepiej przygotowani do sprawowania władzy. Zaczęli działać publicznie w schyłkowym okresie PRL, więc nie odpowiadają za jej grzechy. Już w PRL nauczyli się technologii sprawowania władzy, a w III RP tylko ją bardziej urynkowili. Wobec słabości opozycji Ordynacka jest niejako skazana na władzę. Problemem jest to, że interesy tej władzy są często sprzeczne z interesami państwa, co ujawnia choćby afera Rywina.

Kuźnia kadr
Zrzeszenie Studentów Polskich, które powstało w kwietniu 1950 r., miało jednoczyć wszystkich studentów "w walce o pokój i budowę socjalizmu w Polsce", a przede wszystkim wyeliminować z życia uczelni reakcyjne i niepewne politycznie organizacje, które reaktywowały się po wojnie - głównie Bratnią Pomoc. W latach 60. ZSP było przede wszystkim związkiem zawodowym studentów zajmującym się stołówkami, akademikami, pracą w spółdzielniach. W latach 70. ekipa Edwarda Gierka chciała zamanifestować, że otwarcie na Zachód nie oznacza odcięcia się od systemu radzieckiego - ZSP stało się więc Socjalistycznym Związkiem Studentów Polskich, potocznie zwanym "zsypem" (nazwa ta obowiązywała w latach 1973-1980). Działacze ZSP przedstawiają się jako inicjatorzy demokratycznych przemian w Polsce. Część z nich rzeczywiście się do tego przyczyniła. Inna część, na przykład straż porządkowa SZSP, nękała studentów współpracujących z KOR, uczestniczyła w rozbijaniu latających uniwersytetów.
Siłą ZSP były inicjatywy kulturalne. Zrzeszenie prowadziło m.in. kluby: gdański Żak, wrocławski Pałacyk, krakowskie Jaszczury, warszawskie Rivierę, Hybrydy i Stodołę. Pod patronatem ZSP działały teatry STS, Bim-Bom, Salon Niezależnych, Teatr Ósmego Dnia, teatr Kalambur. W ZSP i SZSP można było zarobić i nawiązać biznesowe kontakty, m.in. poprzez Alma-Art, wydawnictwo Alma-Press, Almatur, studenckie spółdzielnie pracy.
Więcej możesz przeczytać w 10/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Współpraca:

Spis treści tygodnika Wprost nr 10/2003 (1058)

  • Wprost od czytelników9 mar 2003Listy od czytelników3
  • 2-2=29 mar 2003"Władcy PRL uważają swoich podwładnych za głupców, którzy uwierzą, że 2-2=2".3
  • Peryskop9 mar 2003Klasa Malysza Podwójni mistrzowie świata (2 tytuły na jednej imprezie) 2003 - Adam Małysz (Polska) 1974 - Hans-Georg Aschenbach (NRD) 1970 - Gari Napalkow (ZSRR) 1966 - Björn Wirkola (Norwegia) Zdobywcy Pucharu Świata w dwóch...8
  • Dossier9 mar 2003JERZY JASKIERNIA, poseł SLD "My jesteśmy partią godną, jesteśmy partią o bardzo dużym zapleczu społecznym i nasz elektorat oczekuje od nas postawy godnej tego poparcia, jakie mamy w narodzie" Program III Polskiego Radia JAN MARIA ROKITA,...9
  • Z życia koalicji9 mar 2003Była nasiadówa u prezydenta, ale nas nie zaproszono. Pewnie dlatego, że zaproszono pięćdziesięciu najważniejszych SLD-owców i prezydent nie chciał nas narażać na nudy. Dzięki. Ale do rzeczy. Ustalono tam, że jak ktoś z Pałacu...10
  • Z życia opozycji9 mar 2003Oj, kwaśną miał minę największy polski polityk Roman Giertych po tym, jak Sejm zostawił posła Kopczyńskiego w składzie komisji śledczej. Dlaczego posłowie go nie odwołali, jest dla nas jasne: na złość Giertychowi. Natomiast za cholerę nie...11
  • M&M9 mar 2003DOCHODZENIE PRZEZ ZANUDZENIE - felieton Marka Majewskiego12
  • Playback9 mar 200312
  • Słowo prezydenta9 mar 2003Idźcie do sądów" - doradził Aleksander Kwaśniewski bezprawnie wywłaszczonym, wetując ustawę reprywatyzacyjną. Oznacza to, że skarb państwa zapłaci 15 mld zł z odsetkami za 50 lat. Część tych pieniędzy dostaną spadkobiercy właściciela Zakładów...12
  • Fotoplastykon9 mar 200314
  • Poczta9 mar 2003Listy od czytelników16
  • Kadry9 mar 200317
  • Węzeł kolejowy9 mar 2003Kilkaset tysięcy Polaków będzie się spóźniać do pracy, szkół, nie dotrze na czas do lekarza czy urzędów. Wszystko to wskutek likwidacji 1059 pociągów kursujących obecnie na trasach regionalnych i lokalnych. Ci, którzy nie znajdą dogodnych połączeń...18
  • Millerium9 mar 2003Mniejszościowy rząd większościowy SLD24
  • Solidna pajęczyna9 mar 2003Grupa trzymająca władzę, na którą powoływał się Rywin, może się wywodzić ze stowarzyszenia Ordynacka. Jak działa stowarzyszenie?26
  • Mokotowska ośmiornica9 mar 2003Korek i "Mokotów" przejęli rządy nad polskim podziemiem po Wańce i "Pruszkowie"30
  • Prawo do złudzeń9 mar 2003V Konfrontacje Naukowe "Wprost" - "Czy prawo jest nauką?"34
  • Paryż niewart mszy?9 mar 2003Albo unia jest dla Polski dobra, albo jest nieszczęściem. Tertium non datur37
  • Giełda i wektory9 mar 2003Hossa Świat Wirtualny dach świata Szerpa Tsering Gyalzen otworzy kawiarenkę internetową u podnóża Himalajów, na wysokości 5300 metrów nad poziomem morza. Co roku w rejon Mount Everestu przyjeżdża nawet 50 tys....38
  • Ulga Kołodki9 mar 2003Minister finansów odchudzi nasze portfele40
  • Mydlenie oczu9 mar 2003Ponad połowę inwestycji przedsiębiorcy w nowe miejsce pracy zabiera państwo42
  • Żółw w todze9 mar 2003Dwa miliardy złotych może zapłacić skarb państwa za opieszałość wymiaru sprawiedliwości46
  • Wyścig do dna9 mar 2003Offset degeneruje wolny rynek50
  • Trzecia droga9 mar 2003Socjalizm totalitarny był próbą przeniesienia modelu rodziny, grupy czy sekty na całe społeczeństwo52
  • Rady dla rady9 mar 2003Wybierzmy kurs na Maastricht54
  • Supersam9 mar 2003Trzy miliony zdjęć wysłali przez dwa miesiące Europejczycy z telefonów komórkowych Fotokomórka Telefon komórkowy z radiem, dyktafonem, notesem, termometrem albo latarką - na kongresie GSM w Cannes producenci przerzucali...58
  • Rzeczpospolita babska9 mar 2003W naszym kraju nie ma zawodowej dyskryminacji kobiet - poza małymi miejscowościami, gdzie wynika ona z bezrobocia. 59 proc. Polek badanych przez CBOS uważa, że nie są traktowane gorzej od mężczyzn. Feministki, które szczególnie 8 marca walczą o...60
  • Wąglik komputerowy9 mar 2003Rozmowa z KEVINEM MITNICKIEM, najgłośniejszym hakerem na świecie64
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - W pętach kiełbasy9 mar 2003Piotrusiu! Od bardzo dawna, a z pewnością od czasu pierwszej lektury "Postrzyżyn" Hrabala, chciałem samodzielnie robić wędliny. Wydaje mi się to czynnością magiczną, aktem tworzenia wzniosłym niezwykle - nie tylko dlatego, że wiejscy masarze...66
  • Laboratorium Bonda9 mar 2003Najnowsze wynalazki powstają z inspiracji książkami i filmami science fiction68
  • Ekran osobisty - Wszyscy mówią: nie!9 mar 2003Kończy się złota epoka talk show, w której czerpano radość z eleganckiej rozmowy prowadzonej w duchu liberalnym69
  • Zachód Słońca Wschodu9 mar 2003Józefa Stalina życie po życiu70
  • Człowiek z rdzy9 mar 2003Przed pierestrojką Gorbaczowa w 1985 r. do muzeum Stalina w gruzińskim Gori waliły tłumy miłośników "wodza narodów" i wycieczki szkolne. Dziś przy kasie muzealnej nie ma kolejek. Mieszkańcy Gori byli tu wielokrotnie, a...72
  • Know-how9 mar 2003Śnieżne trzęsienie ziemi Topnienie śniegu może być przyczyną trzęsień ziemi - do takiego wniosku doszedł Kosuke Heki z japońskiego Narodowego Obserwatorium Astronomicznego w Mitake. Naukowiec prześledził relacje na temat trzęsień, które...74
  • Ospa Saddam9 mar 2003Jeszcze kilkadziesiąt lat temu jej objawy znane były wszystkim lekarzom. Dziś nawet szef stołecznego zakładu epidemiologii przyznaje, że nigdy nie widział chorego na ospę.76
  • Poligloci w pieluchach9 mar 2003Obywatelami świata przestajemy być po ukończeniu dziesiątego miesiąca życia80
  • Łucznik z Amesbury9 mar 2003Czy Stonehenge było jednym z pierwszych obserwatoriów astronomicznych?81
  • Bez granic9 mar 2003Ogrody Świata Na miejscu wież WTC stanie kompleks wieżowców nazwany Ogrody Świata - zadecydowały władze Nowego Jorku. Jeden z budynków, mierzący ponad 500 m, będzie najwyższy na świecie. "Dlaczego ogrody? Bo są nieustającą...82
  • Liga Narodów Zjednoczonych9 mar 2003Wkrótce Iran, przewodzący dotychczas Konferencji Rozbrojeniowej ONZ, zastąpią w tej roli przedstawiciele Saddama Husajna.84
  • Wybór Francji9 mar 2003Paryż chce zmusić kandydatów do UE, aby ugięli kolana na stopniach Pałacu Elizejskiego88
  • Słownik polsko-francuski9 mar 2003Powstrzymam się od odpowiedzi w tonie, jaki został użyty w stosunku do naszego kraju i jego najwyższych władz w artykule "Drogi przyjaciel Saddam" ("Wprost", nr 9) Jerzego Marka Nowakowskiego. Po przeczytaniu tego tekstu jest...90
  • Wygrać pokój9 mar 2003Wojna może być mniejszym złem92
  • Pojednanie na cmentarzu9 mar 2003Rosja Rosją. Ale tak naprawdę strategicznymi partnerami Ukrainy pozostają Polska i USA. Minister spraw zagranicznych Ukrainy dla "Wprost".94
  • Kiosk9 mar 2003The Economist Niekompletne klocki 1.03.2003 r. "Nie tylko surowa zima wpędza Polaków w ponury nastrój. Słabnie lewicowy (ekskomunistyczny) rząd Leszka Millera. Maleje zaufanie do systemu politycznego oraz polityków....95
  • Rasmussen9 mar 2003Anders Fogh Rasmussen reprezentuje pokolenie polityków otwartych na bezpośredni dialog95
  • Menu9 mar 2003Polska Żaglowiec pamięci narodowej Archiwum Antoniego Słonimskiego z wieloma rękopisami pisarza trafi wkrótce do Biblioteki Narodowej. Cenne zbiory przekazuje tej instytucji prof. Piotr Słonimski, bratanek Antoniego, znany biolog. To...96
  • Retrofensywa9 mar 2003Polaków i Amerykanów łączy nie tylko polityczne partnerstwo, ale też miłość do złotych lat 20. i 30.100
  • Kino Tomasza Raczka9 mar 2003Recenzje filmów: Welcome to Colinwood, Nadzy103
  • Kosmita z Queens9 mar 2003"W aktorstwie jest coś z pracy rolnika: trzeba zasuwać, dopóki jest pogoda" - mówi Christopher Walken104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego9 mar 2003Recenzje płyt105
  • Licencja na rozśmieszanie9 mar 2003"Kasia i Tomek" to pierwsza zdekomunizowana produkcja telewizyjna III RP106
  • Polska Partia Miastowych9 mar 2003Od dłuższego czasu czułem intuicyjnie, że czegoś mi na naszej scenie politycznej brakuje. Nie mam naturalnie na myśli tak deficytowych pojęć, jak uczciwość, obiektywizm, kompetencja. Brak mi ugrupowania politycznego, potężnego ruchu, który roboczo...108
  • Ruchy kadrowe9 mar 2003Prezydent z premierem spotkali się i podjęli uchwałę, że nic do siebie nie mają. Zdementowali wszelkie pogłoski i odwołali wszystkie plotki.108
  • Organ Ludu9 mar 2003TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI109
  • Skibą w mur - Wielkie beczenie9 mar 2003Czasy są takie, że beczą też dorośli faceci. Nawet najtwardszym - takim jak Sylvester Stallone czy Danuta Hojarska - zdarza się uronić łzę110