Najskuteczniejsi menedżerowie firm w Polsce to Francuz Philippe Jombart (Renault Polska) i Rumun Mihai Georgescu (Wrigley Poland). W pierwszej dziesiątce mistrzów zarządzania znaleźli się jeszcze dwaj Japończycy i dwaj Niemcy (bo do tego grona należy doliczyć nie uwzględnionego w naszym rankingu najefektywniejszych szefów przedsiębiorstw Niemca Güntera Brennera, prezesa częstochowskiej firmy TRW). - Sprawdzianem sprawności menedżera są wyniki osiągane przez jego firmę, lepszego testu nie ma - mówi "Wprost" Peter F. Drucker, jeden z największych autorytetów w dziedzinie zarządzania, profesor Claremont Grauduate School w Kalifornii. W naszym sprawdzianie kierowania firmami (bo za taki należy uznać system selekcji, który zastosowaliśmy przy układaniu rankingu asów zarządzania) rodzimi specjaliści od managementu nie sprostali zagranicznej konkurencji.
Orły z importu Dlaczego polscy menedżerowie tak miernie zaliczyli prosty test Druckera? Częścią odpowiedzi na to pytanie niech będą przykłady ze Stalowej Woli. Oto ciągle państwowa Huta Stalowa Wola znalazła się na skraju upadku, a przychód sąsiadującej z nią, produkującej aluminiowe odlewy firmy Stahlschmidt & Maiworm, której szefem jest Niemiec Siegfried F. Teichert, w ciągu roku wzrósł o 70 proc. Kierowana przez Japończyka Makoto Sekiego Toyota Motor Poland przez dwa lata zwiększyła sprzedaż o ponad 50 proc. Firmy Faurecia z Grójca i Wałbrzycha, zarządzane przez Francuza Alaina Pailleta stały się jednymi z największych w Europie dostawców m.in. foteli samochodowych. Kierowana przez Koreańczyka Younga Kyu Choia fabryka LG w Mławie już niebawem będzie jednym z największych w Europie producentów telewizorów najnowszej generacji.
Dlaczego cudzoziemscy menedżerowie wygrywają? Bo są gruntownie wykształceni i mają ogromne doświadczenie zdobyte na całym świecie, zwłaszcza w Ameryce. Japończyk Takayoshi Yamaguchi (Honda) przed przyjazdem do Warszawy pracował w Tokio, Melbourne i Londynie. Amerykanin Noel Wallace (Colgate-Palmolive) piastował kierownicze stanowiska w USA, Afryce Południowej, Urugwaju i Turcji. Francuz Philippe Jombart ma w swoim CV wpisaną pracę na wysokich stanowiska menedżerskich we Francji, USA i na Węgrzech.
Tak zwani expatriots to zawodowcy, którzy bez skrupułów potrafią zrestrukturyzować każdą firmę, zachowując się niekiedy jak chirurdzy operujący bez znieczulenia. Pochodzą z zewnątrz, nie są uwikłani w nasze układy polityczne. To ułatwia podejmowanie niepopularnych, ale koniecznych decyzji, takich jak redukcje zatrudnienia. Zysk uświęca środki - powiadają. I dowodzą tego w praktyce. Kierowana przez Rumuna Mihaia Geoergescu poznańska Wrigley Poland zwiększyła udziały w polskim rynku gum do żucia do 70 proc.! Libańczyk Michel Khalaf, prezes AIG Life, doprowadził do tego, że jego firma jest w ścisłej czołówce polskich towarzystw ubezpieczeń na życie.
Orły nieloty Co się stało z polskimi asami zarządzania z początku lat 90.? Już ich nie ma. Może dlatego, że przyszło im działać w warunkach komfortowych, niemal pustynnego krajowego rynku, który chłonął prawie wszystko? "Brak przymusu innowacyjności i kreatywności zemścił się pod koniec lat 90., gdy polscy biznesmeni znaleźli się w ogniu konkurencji globalnej. Poza nielicznymi okazali się statystami w tej grze" - oceniał niegdyś Thomas Riccardo, znawca gospodarek Europy Środkowej i Wschodniej i analityk giełdowy. Nic więc dziwnego, że z fotel prezesa opuścił Andrzej Skowroński, twórca "potęgi" Elektrimu, "poległa" Zofia Gaber, wieloletnia prezes Agrosu, karierę menedżerską musiał zakończyć Dariusz Przywieczerski, prezes Universalu. Po serii nieudanych inwestycji (m.in. zapłacił 20 mln USD za fabrykę płytek PCW w Rosji) jego firma znalazła się na skraju bankructwa. W 2000 r. z firmą budowlaną Exbud rozstał się Witold Zaraska, jej założyciel i wieloletni szef.
Orły z rozdzielnika Jerzy Starak, kierujący radami nadzorczymi kilku dużych firm (w których ma udziały), szuka w Polsce ludzi na najwyższe etaty menedżerskie niekiedy dwa lata. - Posucha - kwituje krótko. Młodym, już nieźle wykształconym, strach na razie powierzać kierowanie dużymi przedsiębiorstwami, bo nie zdążyli zdobyć doświadczenia. Starsi ciągle zaś nie potrafią się pozbyć nawyków z poprzedniej epoki.
W zarządach polskich prywatnych firm aż roi się od byłych ministrów, wiceministrów, dyrektorów ważnych departamentów, polityków. Nie jest tajemnicą, iż tego rodzaju wybory podyktowane są przede wszystkim oczekiwaniami, że znajomości i wpływy wybrańców pomogą w zdobywaniu kontraktów. - Staszek chciał spróbować sił w biznesie. Dlaczego miałem mu tego nie umożliwić? - mówił kilkanaście miesięcy temu ówczesny minister skarbu Wiesław Kaczmarek, tłumacząc, dlaczego powierzył byłemu ministrowi obrony Stanisławowi Dobrzańskiemu zarządzanie jedną z największych polskich firm - Państwowymi Sieciami Energetycznymi. Należącą do Aleksandra Gudzowatego firmą Brasco kierował Andrzej Śmietanko, były minister rolnictwa. - Dajcie mi innych, lepszych - denerwował się Gudzowaty, gdy zarzucano mu, że zatrudnia głównie byłych ministrów i dyrektorów. A umiejętności menedżerskie? Te liczą się najmniej. Była minister budownictwa Barbara Blida została prezesem prywatnej firmy JW Construction. Firma istotnie zdobyła na początku rządów Blidy sporo zleceń, ale teraz ledwo wiąże koniec z końcem. Podobne przykłady można mnożyć.
Orły odleciały Z Polski wyjechała większość młodych menedżerów, którzy kształcili się i zdobywali doświadczenie na Zachodzie jeszcze w latach 80. - Mamy nowe pomysły i żądzę zwycięstwa, której często brakuje zachodnim menedżerom. Nie cierpimy na kompleksy, możemy walczyć z najlepszymi - mówił "Wprost" jeden z nich, Jacek Siwek z British American Tobacco. Dziś Siwek urzęduje w londyńskiej centrali BAT, gdzie kreuje wizerunek tej firmy w całej Europie. Paweł Michorek zajmuje kierownicze stanowisko w europejskiej centrali Motoroli w Wiesbaden. Grzegorz Tomasiak, jeszcze niedawno prezes polskiego IBM, urzęduje w Londynie, gdzie kieruje kilkoma oddziałami IBM na Europę, Bliski Wschód i Afrykę. Andrzej Kenzbok doprowadził do tego, że firma Frito Lay (należąca do PepsiCo.) zdobyła połowę polskiego rynku frytek. Obecnie jest dyrektorem regionalnym w europejskiej siedzibie Frito Lay w Bernie. Zagraniczną posadą skuszono Jacka Olczaka z polskiego Philip Morris - jest szefem kontroli finansowej europejskiej części tego koncernu tytoniowego.
W drugiej połowie lat 90. w Polsce furorę robił Dariusz Kucz, który z poznańskiej fabryki Wrigley uczynił najbardziej zyskowny zakład tej firmy na świecie. W 2002 r. poleciał jednak do Londynu, skąd kieruje działaniami koncernu na Wyspach Brytyjskich. Czy w Poznaniu wyrasta jego polski następca? Nie. Firmą zarządza teraz Rumun Mihai Georgescu.
Polskie orły - Zarządzanie jest czymś, co tradycyjnie nazywamy sztuką wyzwoloną. Wyzwoloną, ponieważ dotyczy podstaw wiedzy, samopoznania, mądrości i przywództwa, a sztuką, bo znajduje praktyczne zastosowanie - mówi Peter F. Drucker. Czy Polacy mają predyspozycje, aby być mistrzami zarządzania? - Mają - twierdzą zgodnie biznesmen Jerzy Starak i Ireneusz Tomczak, dyrektor Instytutu Zarządzania w Warszawie. Są coraz lepiej wykształceni. Prezes PTC Bogusław Kułakowski był stypendystą Kongresu Stanów Zjednoczonych i odbył studia menedżerskie na Uniwersytecie Syracuse. Tomasz Bochenek (Microsoft) jest absolwentem Open Universty w Wielkiej Brytanii i ma dyplom MBA Uniwersytetu Minnesota, podobnie jak Artur Kawa (Eldorado Lublin). Piotr Walter (TVN) uzyskał dyplomy Columbia College w Chicago oraz International Institute for Management Development w Lozannie. Polscy menedżerowie zaczynają również zdobywać zagraniczne doświadczenie. Grzegorz Tomasiak (IBM Polska) na przełomie lat 80. i 90. pracował jako analityk w Chrysler Motors Corporation w Detroit. Analitykiem finansowym (we francuskim koncernie Essilor International) na początku kariery był również Piotr Karasek. Andrzej Różycki (Cargill Polska) od 1992 r. zajmował kierownicze stanowisko średniego szczebla w oddziale firmy Cargill w Genewie.
- Są już sprawnymi wykonawcami, ale ciągle brakuje im przebojowości - mówi o polskich menedżerach wspomniany Thomas Riccardo. Kiedy ją zdobędą? Kiedy staną się nie tylko wykonawcami, lecz także artystami w rozumieniu Druckera? "Potrzeba kilkuset lat, by w kraju czy w regionie wykształciły się umiejętności menedżerskie pozwalające wytwarzać i sprzedawać konkretny produkt, bez względu na to, czy chodzi o produkcję tekstyliów, czy o wyrób skrzypiec". Słowa te wypowiedział w połowie XVIII w. Adam Smith, ojciec kapitalizmu. Polsce menedżerowie muszą szybko przejść przyspieszony kurs profesjonalnego i sprawnego zarządzania. Wtedy odziani w najlepsze tekstylia wygrają na skrzypcach sukces.
| Miara kreatywności |
Ranking najlepszych menedżerów powstał na podstawie analizy listy 586 najdynamiczniej rozwijających się firm zarejestrowanych w naszym kraju, przygotowanej przez przez Instytut Nauk Ekonomicznych PAN przy współpracy Centrum Informacji Gospodarczej i Społecznej Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Na liście "pereł polskiej gospodarki" mogła się znaleźć tylko taka firma, której przychody z działalności gospodarczej w 2002 r. wyniosły co najmniej 100 mln zł. Tworząc zestawienie, zwracaliśmy szczególną uwagę na zasługi szefów firm. O kolejności decydowały: - dynamika przychodów z działalności gospodarczej
- rentowność
- stopa zwrotu z aktywów
- stopa zwrotu z kapitału własnego
- wydajność pracy
Na wspomnianej liście znalazły się jedynie te przedsiębiorstwa, które nie osiągnęły wyniku niższego niż 10 proc. średniej krajowej w każdej z wymienionych kategorii. Ponadto firmy musiały spełnić jeszcze jeden warunek: ich zadłużenie nie mogło przekraczać wartości aktywów. Nasz ranking najlepszych podzieliliśmy na dwie kategorie: menedżerów kierujących firmami, których przychód przekracza miliard złotych rocznie, i do miliarda złotych rocznie.
Najlepsze - według danego kryterium - przedsiębiorstwo (i jego szef) otrzymało najwyższą liczbę punktów (równą liczbie firm "pereł polskiej gospodarki"), a najgorsze - jeden punkt. Jeśli chodzi o wielkość zadłużenia, najwięcej punktów otrzymały te firmy, których relacja całkowitego zadłużenia do aktywów wynosiła 40-60 proc. Wyboru dokonał komputer, a nie jury czy kapituła. Redakcja "Wprost" dotarła do osób kierującymi najlepszymi firmami.
Mirosław Cielemęcki
Jan Macieja, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN
Pełna lista "pereł polskiej gospodarki" została opublikowana w specjalnym dodatku dziennika finansowego "Parkiet". W październiku wydrukuje ją również miesięcznik "Polish Market". |
Najskuteczniejsi menedżerowie kierujący firmami o przychodach powyżej miliarda złotych
Legenda: Wskaźnik rentowności sprzedaży | Zysk przed opodatkowaniem w 2002 r. |
- Philippe Jombart, Renault Polska
6,59% | 112 mln zł
48 lat. Od początku kariery zawodowej związany z Renault. W latach 80. pracował w filiach Renault w Milwaukee w USA. W 1990 r. przeniesiono go do Amsterdamu, do dyrekcji ds. obsługi posprzedażowej. W 1999 r. został dyrektorem generalnym Renault Węgry. W tej firmie doprowadził do wzrostu sprzedaży o 20 proc. Od września 2000 r. stoi na czele Renault Polska. - Krzysztof Szwedkowicz, TRW Polska
12,54% | 127 mln zł
46 lat. Od 1983 r. pracował w firmie odzieżowej Próchnik. W lutym 1999 r. został dyrektorem Zakładu Produkcji Pasów Bezpieczeństwa TRW Polska w Częstochowie (do spółki należy także Zakład Produkcji Poduszek Powietrznych). Firma dostarcza pasy m.in. do samochodów Porsche, Ferrari, Masserati i Mercedes. Od 1998 r. zakład odnotował prawie dziewięciokrotny wzrost sprzedaży. - Artur Ogiński
43 lata. Pracował w polskiej filii amerykańskiego koncernu samochodowego Ford Motor Co. Od stycznia 2002 r. kieruje Zakładem Produkcji Poduszek Powietrznych TRW Polska. Firma zaopatruje m.in. BMW, Volkswagena, General Motors, Forda, koncern Fiata i Toyotę. - Jarosław Pachowski, Polkomtel SA
25,02% | 777 mln zł
47 lat. W 1984 r. założył wydawnictwo Almapress i stanął na jego czele. W 1997 r. - z rekomendacji SLD - wybrano go na przewodniczącego rady nadzorczej Telewizji Polskiej. Rok później przeszedł do zarządu na stanowisko wiceprezesa. W kwietniu 2002 r. został prezesem Polkomtela, operatora sieci komórkowej Plus GSM. - Makoto Seki, Toyota Motor Poland
5,13% | 56 mln zł
53 lata. Od początku kariery związany z Toyotą. W 1981 r. podjął pracę w europejskim oddziale spółki. Pod koniec lat 80. przeprowadził się do Brukseli. Od 1993 r. nadzorował sprzedaż samochodów w Afryce. W styczniu 2001 r. objął stanowisko prezesa Toyota Motor Poland. Od tego czasu sprzedaż samochodów tej firmy wzrosła w Polsce o połowę. - Kazimierz Adamczyk, EuRoPol Gaz SA
53,07% | 627 mln zł
49 lat. W połowie lat 90. był członkiem rad nadzorczych m.in. Petrochemii Płock, Państwowej Agencji Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego i Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Od 1993 r. związany z firmami, w których udziały ma Aleksander Gudzowaty. Do maja 2003 r. pełnił funkcję prezesa zarządu Systemu Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz, jest zastępcą dyrektora naczelnego PHZ Bartimpex. - Zbigniew Prokopowicz, Frantschach Świecie SA
19,05% | 205 mln zł
36 lat. W 1986 r. rozpoczął studia w SGPiS, po dwóch latach wyjechał do Francji. Do Polski wrócił w 1993 r. Objął stanowisko członka rady nadzorczej Bresspolu. W latach 2000-2002 był prezesem zarządu giełdowej spółki Frantschach Świecie. Od października 2002 r. stoi na czele spółki Mondi Packaging Ltd z siedzibą w Londynie. - Mark Loughran, GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA
15,47% | 147 mln zł
33 lata. Jest najmłodszym prezesem firmy farmaceutycznej w Polsce. Karierę rozpoczął w 1993 r. w dziale marketingu i sprzedaży firmy Glaxo Wellcome. W 2000 r. objął stanowisko dyrektora generalnego regionu obejmującego 11 krajów, w tym kraje bałtyckie, Ukrainę, Mołdawię, Azję Środkową i Kaukaz. Od czerwca 2001 r. jest dyrektorem generalnym oraz prezesem zarządu GSK Pharmaceuticals SA w Polsce. - Andrzej Gołyga, Philips Consumer Electronics Industries Poland
11,48% | 242 mln zł
48 lat. W latach 1991-1995 był prezesem zarządu Fabryki Telewizorów Brabork w Kwidzynie. Po wykupieniu udziałów w fabryce przez Philipsa (1995 r.) pracował na stanowisku prezesa zarządu Philips Consumer Electronics Industries Poland.
12 grudnia 2002 r. objął stanowisko prezesa zarządu amerykańskiej firmy Jabil Circuit Poland. - Andrzej Olszewski, Farmacol SA
11,51% | 51 mln zł
53 lata. Czternasty na liście 100 najbogatszych Polaków tygodnika "Wprost". W 1990 r. na zapleczu apteki założył niewielką hurtownię farmaceutyczną Farmacol. Dziś w skład grupy Farmacol wchodzą m.in.: Cefarm Kielce, Cefarm Warszawa, Cefarm Szczecin, Cefarm Wrocław, Eskulap Tarnów i Farmacol II. - Bogusław Kułakowski, Polska Telefonia Cyfrowa
23,97% | 606 mln zł
Lat 39. Od 1996 r. pracuje w spółce PTC (operator sieci telefonii komórkowej Era GSM), w 1999 r. został jej prezesem. Era ma ponad 5,2 mln klientów i jest największym operatorem telefonii komórkowej w Polsce. We wrześniu 2002 r. Kułakowski został prezesem na kolejną kadencję. - Michel Khalaf, Amplico Life SA
15,41% | 294 mln zł
39 lat. W 1989 r. został analitykiem ds. inwestycji w Amplico AIG Life w USA. W 1992 r. był już zastępcą dyrektora generalnego Amplico na Bahamach. W połowie lat 90. pełnił funkcje kierownicze we włoskiej filii koncernu. W 2001 r. został prezesem Amplico AIG Life w Polsce. Równocześnie pełni funkcję regionalnego wiceprezesa ds. nowych rynków. - Jerzy Chachuła, Elektrownia Rybnik SA
9,28% | 110 mln zł
47 lat. W 2000 r. objął stanowisko prezesa i dyrektora naczelnego elektrowni Rybnik, największego producenta energii na Górnym Śląsku. W 2001 r. większościowym akcjonariuszem spółki stały się EdF - Electricité de France International oraz EnBW - Energie Baden-Württemberg AG. - Jerzy Majewski, International Paper Kwidzyn SA
18,34% | 326 mln zł
48 lat. Od początku kariery związany z Zakładami Celulozowo-Papierniczymi w Kwidzynie (dziś International Paper Kwidzyn SA). W 1992 r. firmę przejął największy na świecie koncern papierniczy International Paper. Od 1 listopada 1997 r. Majewski pełni funkcję prezesa jej zarządu. - Jakub Radulski, Alstom Power
5,59% | 149 mln zł
53 lata. W 1999 r. stanął na czele elbląskiego Zamechu. Pozostał na tym stanowisku po przejęciu firmy przez francuski koncern Alstom w 2000 r. Jest członkiem m.in. Polskiego Komitetu Światowej Rady Energetycznej i Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego. |
Najskuteczniejsi menedżerowie kierujący firmami o przychodach do miliarda złotych
Legenda: Wskaźnik rentowności sprzedaży | Zysk przed opodatkowaniem w 2002 r. |
- Mihai Georgescu, Wrigley Poland
16,53% | 126 mln zł
39 lat. Od 1992 r. zarządzał rumuńskim oddziałem Wrigley, amerykańskiego producenta gumy do żucia. W 2000 r. awansował na stanowisko szefa regionu bałkańskiego. Pod jego rządami Wrigley stał się liderem pod względem wielkości sprzedaży wśród producentów słodyczy w Rumunii. Od ubiegłego roku Georgescu kieruje firmą Wrigley Poland. - Grzegorz Tomasiak, IBM Polska
16,83% | 57 mln zł
38 lat. Absolwent Wydziału Handlu Zagranicznego oraz Wydziału Finansów Międzynarodowych SGPiS. Od 1989 r. pracował jako analityk finansowy w Chrysler Motors Corporation w Detroit w USA. W 1993 r. objął posadę dyrektora finansowego w IBM. 1 stycznia 2001 r. został dyrektorem generalnym IBM Polska. Pod koniec zeszłego roku awansował na stanowisko dyrektora ds. sektora telekomunikacyjnego na Europę Środkową i Rosję. - Bernhard Horak, Bosch Siemens Hausgeräte
14,25% | 107 mln zł
53 lata. Od 1989 r. związany z Bosch Siemens Hausgeräte (BSH). W 1997 r. objął stanowisko prezesa zarządu BSH w Polsce. W latach 2000--2002 był dyrektorem regionu środkowej, wschodniej i północnej Europy w Monachium. W 2002 r. ponownie został prezesem zarządu spółki w Polsce. - Marek Grządziel, DGS
20,48% | 29 mln zł
50 lat. Absolwent organizacji i zarządzania na UMK w Toruniu. W 1992 r. założył spółkę DGS, która jest dziś liczącym się na świecie producentem nakrętek aluminiowych i liderem na polskim rynku. - Takayoshi Yamaguchi, Honda Poland
20,50% | 52 mln zł
46 lat. W 1980 r. rozpoczął pracę w dziale IT Hondy w Tokio. W latach 1991-1997 pracował w oddziale Hondy w Melbourne. W 2001 r. został menedżerem w dziale sprzedaży samochodów w głównej europejskiej siedzibie Hondy w Londynie.
Od ubiegłego roku jest prezesem zarządu Honda Poland w Warszawie. - Tomasz Bochenek, Microsoft
17,21% | 23 mln zł
39 lat. Na początku lat 90. pracował w firmie Hyundai-Selko Electronic. Od 1993 r. był dyrektorem sprzedaży w spółce Compaq Computer. W 2000 r. objął stanowisko dyrektora generalnego polskiego oddziału firmy Microsoft. Podczas jego urzędowania Microsoft zanotował 30-procentowy wzrost sprzedaży. - Alain Paillet, Faurecia Fotele Samochodowe
13,05% | 86 mln zł
56 lat. Od 1993 r. jest związany z firmą Faurecia. W latach 1996-2002 pełnił funkcję prezesa firm Faurecia Fotele Samochodowe w Grójcu oraz Faurecia Wałbrzych. Uruchomił i rozwinął produkcję Faurecii w Polsce. Firma ma siedem zakładów i zatrudnia 2800 osób. - Grzegorz Skóra, Continental Can Polska
19,53% | 67 mln zł
41 lat. Od 1998 r. był dyrektorem zakładu Ball Packaging Europe Radomsko (wcześniej Continental Can Polska). W 2000 r. wszedł do zarządu firmy. Jest również członkiem rady nadzorczej Recal Organizacji Odzysku SA. - Joanna Popławska, Oriflame Products Poland
24,39% | 40 mln zł
W 1996 r. objęła stanowisko kierownika działu jakości oraz międzynarodowego audytora firmy Oriflame Products Poland w Warszawie. Od 1999 r. jest prezesem zarządu. Przeniosła produkcję z Dublina do Polski. W 2000 r. fabryka w Ursusie stała się jedynym dostawcą wyrobów Oriflame - produkuje na 57 rynków na całym świecie. Popławska nadzoruje budowę fabryki Oriflame w Moskwie. - Marek Piechocki, LPP
11,24% | 25 mln zł
42 lata. W połowie lat 90. razem ze wspólnikami założył hurtownię odzieży. W połowie lat 90. kupił firmę LPP, projektującą i sprzedającą ubrania. Należą do niej marki Reserved, Henderson i sprzedawana w hipermarketach tania odzież z logo Promo Stars, T-Line, Ross, Runner, Geffer oraz Le Fort. - Noel Wallace, Colgate-Palmolive Poland
14,16% | 71 mln zł
Lat 39. Od 1989 r. jest związany z firmą Colgate-Palmolive. W latach 2000-2002 pełnił funkcję dyrektora generalnego w polskim oddziale koncernu. Wrócił do Stanów Zjednoczonych, nadal pracuje dla Colgate-Palmolive Company. - Arkadiusz Wojtarowicz, ICT Poland
26,45% | 29 mln zł
41 lat. W latach 1994-2001 pełnił funkcję dyrektora zarządzającego i prezesa zarządu Felix Polska. Od 2002 r. Wojtarowicz jest dyrektorem zarządzającym ICT Poland, jednej z najnowocześniejszych w Europie firm produkujących wyroby z bibuły higienicznej. - Seppo Tuomola, ESAB
13,73% | 13 mln zł
58 lat. Absolwent Wydziału Konstrukcji Maszyn Politechniki w Helsinkach. Od 1969 r. pracuje w firmie ESAB Finladia, która jest największym na świecie producentem materiałów i urządzeń spawalniczych. W 1992 r. stanął na czele spółki ESAB w Warszawie. W latach 2001-2002 firma przejęła wiele polskich przedsiębiorstw, m.in. Fersab z Katowic, Elektrody Baildon i OZAS z Opola. Toumola przeprowadził ich konsolidację (bez OZAS). - Stanisław Bosak, Black Red White SA
10,24% | 84 mln zł
39 lat. Prezes firmy Black Red White, producenta mebli skrzyniowych, kuchennych, pokojowych, młodzieżowych i tapicerowanych. Co szósty mebel z tej wytwórni trafia na eksport. Właścicielem 90 proc. akcji Black Red White jest Tadeusz Chmiel, dwunasty na liście stu najbogatszych Polaków tygodnika "Wprost" (majątek o wartości 810 mln zł). - Piotr Walter, TVN
12,55% | 76 mln zł
36 lat. Jest najmłodszym prezesem telewizji w Polsce. W latach 1991-1999 pracował w ITI Film Studio. Zaczynał od montażu filmów i reklamówek, potem był producentem i wiceprezesem ITI. W 1999 r. został członkiem zarządu i wiceprezesem stacji TVN odpowiedzialnym za technikę, autopromocję i marketing. Od 1 lipca 2001 r. pełni funkcję prezesa TVN. - Christian Kaczmarek, Storck
7,08% | 15 mln zł
Lat 50. W latach 1979-1999 pracował w różnych oddziałach Grupy Danone. Był odpowiedzialny m.in. za sprzedaż szkła i piwa Kronenbourg. W 1991 r. stworzył polski oddział firmy.
Od 1999 r. jest związany z firmą Storck, producentem słodyczy. - Young Kyu Choi, LG Electronics MŁawa
8,96% | 38 mln zł
44 lata. W latach 1984-2002 pracował w LG Electronics Inc. Korea. Awansował na stanowisko prezesa Międzynarodowego Biura Zaopatrzenia w filii LG w Singapurze. Od 2002 r. jest prezesem LG Electronics Mława. - Zbigniew Klementowski, Sambud-2
4,19% | 9 mln zł
Stoi na czele zarządu firmy Sambud-2, która zajmuje się dystrybucją wyrobów hutniczych w Polsce. Ma około 15 proc. udziału w krajowym rynku. Założoną w 1990 r. spółką kieruje pięcioosobowy zarząd. Członkowie mają po 20 proc. udziałów. - Herbert Lorenz, Frankenstein BASF Polska
5,24% | 19 mln zł
53 lata. W 1968 r. zatrudnił się w BASF Niemcy. Zajmował się restrukturyzacją sprzedaży w europejskim dziale tworzyw sztucznych. Funkcję prezesa BASF Polska pełni od 1998 r. Zreformował zakład premiksów kupiony od Polfy Kutno. Przedsiębiorstwo jest liderem pod względem sprzedaży w swoim segmencie i od dwóch lat przynosi zyski. - Ryszard Bojarski, ThyssenKrupp Energostal
8,37% | 19 mln zł
40 lat. Jest jednym z założycieli spółki Energostal. Bojarski stanął na czele jej zarządu. W 2001 r. koncern stalowy ThyssenKrupp przejął 80 proc. akcji przedsiębiorstwa. Od tej pory firma ma dwóch prezesów zarządu. Bojarski odpowiada za stronę handlową i organizacyjną. - Piotr Karasek
41 lat. Karierę rozpoczął jako analityk finansowy we francuskim koncernie Essilor International. Po dwóch latach objął stanowisko prezesa zarządu Essiloru w Polsce. Od 2001 r. jest prezesem zarządu ThyssenKrupp Energostal. Zajmuje się finansami i controlingiem w przedsiębiorstwie. - Zygmunt Wabiński, Wix-Filtron
20,66% | 30 mln zł
45 lat. Od 1986 r. był zastępcą dyrektora ds. produkcyjno-technicznych w Zakładzie Produkcji Sprzętu i Urządzeń Drobiarskich w Gostyniu. W latach 1997-2000 pracował jako dyrektor techniczno-produkcyjny i wiceprezes zarządu gostyńskiej firmy Wix-Filtron, produkującej filtry powietrza, oleju i paliwa. W 2000 r. awansował na stanowisko dyrektora generalnego i prezesa zarządu. W 2002 r. udział firmy Wix-Filtron w polskim rynku wyniósł 31 proc. - Artur Kawa, Eldorado SA
12,09% | 15 mln zł
41 lat. W 1990 r. założył z Jarosławem Wawerskim spółkę Eldorado zajmującą się dystrybucją artykułów spożywczych. W 1994 r. stanął na jej czele. W 1997 r. Eldorado połączyło się z firmą Mad-Max, drugim pod względem wielkości dystrybutorem artykułów spożywczych w południowo-wschodniej Polsce. W 2002 r. spółka zadebiutowała na warszawskiej GPW. Firma ma 236 sklepów Groszek i 28 supermarketów Stokrotka. - Michał Jarczyński, Arctic Paper Kostrzyn SA
10,92% | 45 mln zł
35 lat. W latach 1990-1993 był konsultantem, a następnie kierownikiem projektów i prezesem w agencji konsultingowej Vega. Od 1994 r. pracował jako partner w Centrum Wspierania Biznesu w Świdnicy. W latach 1998-2000 pracował jako zastępca dyrektora finansowego w Arctic Paper Kostrzyn. Od 2002 r. jest dyrektorem naczelnym i prezesem zarządu kostrzyńskiej papierni. - Czesław Szczepaniak, PerŁa - Browary Lubelskie SA
7,27% | 9 mln zł
39 lat. Od 1993 r. pracował w PepsiCo. W 1996 r. objął stanowisko dyrektora regionalnego Polkomtela. Od 1998 r. pełnił funkcję prezesa Browarów Lubelskich Perła. Podwoił sprzedaż oraz udział tej firmy w rynku lokalnym i krajowym. W 2000 r. rozpoczął eksport piwa "Perła chmielowa" do USA. Od 2001 r. Szczepaniak pełni funkcję przewodniczącego rady nadzorczej spółki Chmiel Polski. - Eligiusz Kisała, Orbis Casino
1,35% | 4 mln zł
49 lat. Od 1981 r. pracował jako handlowiec w PHZ Universal Warszawa. Następnie objął stanowisko dyrektora agencji zagranicznej w Zjednoczonym Przedsiębiorstwie Rozrywkowym. Od 1992 r. stoi na czele zarządu spółki Orbis Casino. W tym czasie trzykrotnie zwiększyła się liczba ośrodków gier spółki. W 1997 r. Kisała został członkiem zarządu wydawnictwa Media Express. - Bożena Kasprzyk, Korporacja Budowlana Doraco
11,70% | 17 mln zł
49 lat, ekonomistka. Współzałożycielka i udziałowiec Korporacji Budowlanej Doraco z siedzibą w Gdańsku. Związana ze spółką od momentu jej powstania w 1991 r. Pełniła funkcje dyrektora finansowego, wiceprezesa, a następnie prezesa zarządu. Odpowiada za strategię rozwoju firmy. - Michał Oziębło, Żagiel SA
27,47% | 28 mln zł
39 lat. Stworzył lubelski odział Lukas Banku. Przeprowadził przejęcie spółki Żagiel przez Kredyt Bank. Od 2000 r. jest prezesem zarządu firmy Żagiel. Spółka jest drugim pośrednikiem kredytowym w Polsce. W 2002 r. doprowadził do konsolidacji Żagla ze spółką pośrednictwa kredytowego SKK Kredyt. - Siegfried F. Teichert, Stahlschmidt & Maiworm
14,89% | 44 mln zł
60 lat. Od 1969 r. był konsultantem w firmie Artur Andersen. Od 1983 r. pełnił funkcję dyrektora generalnego w Dupli Color. Odpowiadał za produkcję w Europie i organizację handlu. Od 1988 r. był prezesem zarządu grupy ATS. Od 2001 r. zajmuje też stanowisko prezesa zarządu Stahlschmidt & Maiworm w Stalowej Woli. Doprowadził do wzrostu produkcji felg aluminiowych o 70 proc., zwiększył zatrudnienie o 50 proc. - Zbigniew Maksymiuk, Saur Neptun GdaŃsk SA
8,64% | 7 mln zł
44 lata. W latach 1983-1992 był związany z Okręgowym Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w Gdańsku. W 1991 r. został dyrektorem naczelnym tej firmy, przeprowadził jej prywatyzację. W latach 1992-2001 pełnił funkcję dyrektora generalnego i wiceprezesa zarządu spółki Saur Neptun Gdańsk. Od 2001 r. stoi na jej czele. - Kazimierz Jaworski, Winkhaus Polska
15,68% | 28 mln zł
51 lat. W końcu lat 80. prowadził własne labolatorium fotograficzne. W 1991 r. rozpoczął pracę w firmie Winkhaus. Doprowadził do powstania polskiej filii koncernu. W 1996 r. stworzył oddział Winkhausa w Moskwie. Jaworski jest dyrektorem generalnym Winkahaus Polska oraz członkiem zarządu Winkhaus Holding. - Bogdan Rogala, Philips Polska
7,24% | 28 mln zł
46 lat. W 1983 r. rozpoczął pracę w firmie Polam Piła. Gdy firmę przejął Philips Lighting, Rogala awansował ze stanowiska dyrektora handlowego na fotel wiceprezesa, a w 1999 r. prezesa zarządu firmy. W 2002 r. został prezesem zarządu firmy Philips Polska w Warszawie, nie rezygnując z funkcji w Philips Lighting Poland. - Bohdan Motyl, RWT - Telefony Polskie SA
4,93% | 11 mln zł
68 lat. Od 1970 r. pracował jako główny inżynier budowy fabryki aparatów i central telefonicznych w Damaszku w Syrii. W 1989 r. objął stanowisko dyrektora naczelnego Radomskiej Wytwórni Telefonów. Był jednym z założycieli spółki RWT - Telefony Polskie (obecnie Radomska Wytwórnia Telekomunikacyjna). W 1996 r. stanął na czele zarządu firmy. Spółka jest drugim producentem sprzętu telekomunikacyjnego w kraju. - Maciej Flemming, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych SA
17,83% | 57 mln zł
48 lat. W 1993 r. objął stanowisko dyrektora generalnego Kancelarii Prezydenta RP. W 1997 r. stanął na czele zarządu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Firma znajdowała się na skraju bankructwa, dziś jest największym w Polsce producentem papierów wartościowych. - Andrzej Różycki, Cargill Polska
5,95% | 43 mln zł
40 lat. Od 1987 r. pracował w państwowych centralach handlu zagranicznego Metalexport i Polimex Cekop. W 1992 r. dostał etat handlowca w oddziale firmy Cargill w Genewie. W 1996 r. wrócił do Warszawy i objął stanowisko dyrektora działu handlowego spółki. Od 1998 r. jest członkiem zarządu, a w 2002 r. stanął na jego czele. Jest pierwszym Polakiem na tym stanowisku.
Listę opracowali:
Rafał Laszewski,
Anna Mazurczak,
Aleksander Piński |
