Meduza w bandażach

Meduza w bandażach

Dodano:   /  Zmieniono: 
Igor Mitoraj, najlepiej zarabiający rodzimy artysta, za granicą uważany jest za największego z kontynuatorów Augusta Rodina.
Igor Mitoraj za granicą jest uważany za mistrza, w Polsce za twórcę kiczu

Jego dzieła można oglądać w paryskiej dzielni-cy Defence, florenckich ogrodach Boboli, parku Olimpijskim w Genewie, przed londyńskim British Museum czy mediolańską La Scalą. Igor Mitoraj jest najlepiej zarabiającym polskim artystą. Jego monumentalne marmurowe rzeźby sprzedają się po kilkaset tysięcy euro. Za mediolańską fontannę z Centaurem już dziesięć lat temu otrzymał 700 tys. dolarów.

Mistrz z Pietrasanta
- Nie znoszę, kiedy ktoś mówi, że mi się w życiu udało. Przecież pracowałem na swój sukces 30 lat. Zarobione pieniądze dają mi wolność, dzięki czemu mogę realizować kolejne pomysły - mówi "Wprost" 59-letni Mitoraj. Rzeźbiarz najpierw uczył się w liceum plastycznym w Bielsku-Białej, a potem studiował malarstwo w krakowskiej ASP. W 1968 r. wyjechał z Polski i zamieszkał w Pary-żu, gdzie kontynuował studia w École Nationale Supérieure des Beaux-Arts. Podróżował po Meksyku, by poznać sztukę Azteków, i po Grecji, studiując antyczne rzeźby. Od dwudziestu lat mieszka na przemian w stolicy Francji (ma pracownię na Montmartrze) i w toskańskiej miejscowości Pietrasanta, w której sąsiedztwie znajdują się kopalnie marmuru. W miasteczku mieszkał też przez pewien czas słynny kompozytor Giacomo Puccini. Mitoraj przygotował scenografię do jego opery "Manon Lescaut".
Artysta nie należy do żadnej grupy, nie poddaje się modom, nie podpisuje rewolucyjnych manifestów. - Żyję jak normalny człowiek i robię swoje. Wystarcza mi, że moje prace są oglądane w najodleglejszych zakątkach świata i w uznanych muzeach - zapewnia Mitoraj. W swojej twórczości nawiązuje do greckich rzeźbiarzy i spuścizny mistrzów renesansu. Inspiruje go też sztuka Azteków, rzeźba hinduska i chińska. Jego rzeźby to zazwyczaj fragmenty ciał nieskazitelnie pięknych, lecz okaleczonych - torsy, nogi bez tułowia, bezrękie korpusy. Jakby wykopane po wiekach greckie posągi. Świat Mitoraja zaludniają postacie ze starożytnej mitologii: Wenera i Eros, bóg snu Hypnos, Centaur i Gorgona, znana też jako Meduza - potwór o pięknej kobiecej twarzy i wężach zamiast włosów.
- Mitoraj nigdy nie cytuje antycznych postaci dosłownie. Zawsze nadaje im współczesny kontekst, bo te postacie mają pokazywać współczesne, a nie antyczne dramaty - mówi Ewa Hornowska, kustosz poznańskiej wystawy. - Żeby pokazać fascynującą naturę i antyczne piękno oraz dramat człowieka, wybrałem sztukę figuratywną. Nie dorabiam żadnej filozofii do tego, co robię. Niech każdy widzi to, co chce zobaczyć - tłumaczy Mitoraj, nazywany "archeologiem psychiki".

Szokowanie pięknem
Przeciętemu człowiekowi współczesna rzeźba kojarzy się z pomnikami potworkami i rdzewiejącymi w parkowych zaroślach dziwolągami. Sztuka Mitoraja stara się być piękna - mimo okaleczania postaci i owijania ich w bandaże czy zwoje materiału. Te tajemnicze pęta towarzyszą jego twórczości od pierwszej znaczącej wystawy w paryskiej Galerie La Hune (1976). "Igor jest prawdziwym spadkobiercą surrealistów: ich dzieła pod nieskazitelną powierzchnią również podszyte są niepokojem, który się nasila, a nie neutralizuje" - napisał we wstępie do katalogu jednej z wystaw brytyjski krytyk sztuki John Taylor.
- Sztuka konceptualna jest modna od lat, bo powierzchownie szokuje, lecz jest pusta. Co z tego, że ktoś wyrzuca flaki na płótno? W dzisiejszych czasach to zaledwie dziesiąta herbata z tej samej torebki. Dlaczego nie chcemy szokować pięknymi rzeczami? - pyta Mitoraj. Zarzuty stawiane przez rzeźbiarza awangardzistom wysuwane są także przeciwko niemu. - Dla mnie jego rzeźby są perfekcyjnie wykonanymi luksusowymi gadżetami. A sztuka powinna opowiadać o czymś ważnym i poważnym. We współczesnej polskiej rzeźbie cenię Mirosława Bałkę. Fakt, że ktoś zrobił karierę za granicą, nie jest dowodem na to, że jest prawdziwym artystą - mówi prof. Maria Poprzęcka, historyk sztuki z Uniwersytetu Warszawskiego. - Krytycy używają nas tylko jako ilustracji do tego, co sami chcą powiedzieć. Jeżeli ktoś nie spełnia ich wyobrażeń, przylepiają mu etykietę kiczownika - odpowiada rzeźbiarz.

Wielki powrót
Na wystawie zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Poznaniu można obejrzeć 70 rzeźb, kilkadziesiąt rysunków i szkiców rzeźbiarskich. Główna część ekspozycji jest prezentowana we wnętrzach Galerii Malarstwa i Rzeźby, a 15 monumentalnych obiektów ozdobiło Stary Rynek. Z Poznania eksponaty pojadą do Krakowa i Warszawy. W tym roku Wydawnictwo Literackie wyda biografię rzeźbiarza.
Gdy Mitoraj przebywał na emigracji, jego nauczyciel Tadeusz Kantor wysłał mu pocztówkę: "Zapomnij o krakowskiej akademii, zapomnij o Polsce". Stało się odwrotnie - to Polska zapomniała o Mitoraju. Z wyjątkiem jednej rzeźby ukrytej na dziedzińcu Collegium Iuridicum w Krakowie, jego dzieł próżno szukać w kraju. Wybitny współczesny polski rzeźbiarz będzie więc musiał być dopiero odkryty w ojczyźnie.
Więcej możesz przeczytać w 37/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 37/2003 (1085)

  • Wprost od czytelników14 wrz 2003, 1:00Ofiary polskiego imperializmu W pełni popieram to, co Krystyna Grzybowska napisała w artykule "Ofiary polskiego imperializmu" (nr 36) i w innych tekstach dotyczących polityki Niemiec. Ostatnio na temat przesiedleńców wypowiadali...3
  • Na stronie - Trafić do kosza14 wrz 2003, 1:00Trzeba jak najczęściej trafiać do kosza - odparł Michael Jordan na pytanie dziennikarza, dlaczego został uznany za koszykarza wszech czasów.3
  • Peryskop14 wrz 2003, 1:00Miasto zbrodni 2 Strach przed rozpruwaczem z Juárez sparaliżował dwumilionowe meksykańskie miasto leżące na granicy ze Stanami Zjednoczonymi. Nieznany sprawca w ciągu 10 lat porwał i zamordował setki kobiet. Zagadki tej zbrodni nie udało...8
  • Dossier14 wrz 2003, 1:00Krzysztof JANIK minister spraw wewnętrznych i administracji "Płynęły postulaty i wezwania do reformy finansów publicznych, a jak dochodzi do konkretów, to się okazuje, że owszem, reformujmy finanse, ale pod warunkiem że nie...8
  • Poczta14 wrz 2003, 1:00Polskie uszy Honeckera W artykule "Polskie uszy Honeckera" (nr 34) napisano, że byłem jednym z informatorów wywiadu NRD. Jako dowód przytoczono fragmenty mojej rzekomej rozmowy z 1980 r. z ówczesnym konsulem...11
  • Kadry14 wrz 2003, 1:0011
  • M&M14 wrz 2003, 1:00 MINISTERSTWO EDUKACJI PODATKOWEJ Resort szkolnictwa tak się wczuł w fiskusa rolę, że podatkiem obłożyć chce nawet przedszkole. Żłobka - na razie - nie chce. Bo czuje gdzieś w środku, że bezpieczniej nie ruszać tych, co są przy żłobku.12
  • Playback14 wrz 2003, 1:0012
  • Z życia koalicji14 wrz 2003, 1:00Trudno powiedzieć, czy po akcji oczyszczania SLD zostanie w tej partii ktoś poza Dyduchem i Celińskim. Na Opolszczyźnie działacze sojuszu postanowili wyrzucić kilka szyszek: Leszka Pogana (bywał wojewodą i prezydentem) oraz niejaką Olszewską. Ot,...14
  • Z życia opozycji14 wrz 2003, 1:00Come back Unii Wolności (Partii Ludzi o Czystych... etc.)! Tak, ostatnio znów słyszeliśmy w radiu Bronisława Geremka. Co prawda jako ludzie o Zadziwiającym Braku Rozumku nie zrozumieliśmy ani słowa z jego przemowy, ale już sam timbre głosu...15
  • Fotoplastykon14 wrz 2003, 1:0016
  • Trzęsienie Episkopatu14 wrz 2003, 1:00W polskim Kościele szykują się największe zmiany od czasu odzyskania niepodległości w 1918 r.18
  • Niewinny czarodziej14 wrz 2003, 1:00Za ustawowe buble Sejmu odpowiada marszałek Marek Borowski, a nie krasnoludki22
  • Hurtownia seksu14 wrz 2003, 1:00Reporterzy "Wprost" i telewizji Polsat zdemaskowali gang handlarzy kobietami.24
  • Zawodowi propagandyści14 wrz 2003, 1:00Polskich piór i głosów używają niemieckie media do oczerniania naszego kraju28
  • Spółdzielcze dyby14 wrz 2003, 1:00Skończmy z wyzyskiem 12 mln Polaków przez spółdzielnie mieszkaniowe30
  • Nałęcz - Sejmowa szpiegomania14 wrz 2003, 1:00Adwersarze marszałka Borowskiego sięgnęli szczytu śmieszności32
  • Zawracanie gitary - Polska rodzinna14 wrz 2003, 1:00Premier Miller i jego baronowie zapewnili polityce prorodzinnej należne jej miejsce32
  • Giełda i wektory14 wrz 2003, 1:00Hossa Świat Ekonomiczni dyplomaci Resort spraw zagranicznych Danii zdecydował, że dyplomaci tego kraju będą latać podczas podróży służbowych tanimi liniami lotniczymi albo klasą ekonomiczną. Resort liczy, że uda się w ten sposób...34
  • Nasze mózgi z importu14 wrz 2003, 1:0050 najlepszych polskich menedżerów36
  • Wzrost mniemany14 wrz 2003, 1:00Czy Leszek Miller skończy jak prawdziwy mężczyzna?44
  • Balcerowicz wprost - Tygrys czy żółw?14 wrz 2003, 1:00Jeśli rządzący nie mają dostępu do prasy drukarskiej, finansują deficyt, zaciągając długi48
  • Mikrus z Turynu14 wrz 2003, 1:00Fiat przechodzi na dietę, żeby przytyć50
  • 2 x 2 = 4 - Jak zejść z trzeciej drogi?14 wrz 2003, 1:00Polska lewica nie zdobędzie się na program wdrażający reguły gospodarki rynkowej51
  • Supersam14 wrz 2003, 1:00Walka z bólem Bolinet jest lekiem przeciwbólowym (zawiera ibuprofen). Działa także przeciwzapalnie i przeciwgorączkowo. Uśmierza nerwobóle, bóle mięśniowe, reumatyczne i menstruacyjne (dostępny również w postaci...52
  • Autofantazja14 wrz 2003, 1:00Salon we Frankfurcie to triumf samochodów zaspokajających indywidualne gusty54
  • Królowa kobierców14 wrz 2003, 1:00Hochachtungsvoll, pani jest jedyną, która nie uległa - powiedział Teresie Sahakian przesłuchujący ją gestapowiec58
  • Jesienna ucieczka14 wrz 2003, 1:00We wrześniu Polacy stanowią ponad połowę turystów na Costa Brava, tureckiej riwierze, w Tunezji i Maroku60
  • Zawód: cudzołożnik14 wrz 2003, 1:00Rozbicie małżeństwa można zamówić w biurze antymatrymonialnym62
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Polska kuchnia nielegalna14 wrz 2003, 1:00Piotrusiu! Wracając do domu, zatrzymałem się w jednej z restauracji, których wiele działa przy zakopiance między Myślenicami a Krakowem, i zamówiłem chłodnik.64
  • Druga płeć - Botoks na złość14 wrz 2003, 1:00Zamiast dusić w sobie złe emocje, lepiej wrzasnąć, tupnąć nogą i rzucić talerzem o podłogę. Pomaga65
  • Życie za pokój14 wrz 2003, 1:00Od 25 lat traktat z Camp David pozostaje jednym z nielicznych trwałych elementów bliskowschodniej polityki66
  • Know-how14 wrz 2003, 1:00Geny rekordów O wynikach uzyskiwanych przez lekkoatletów mogą decydować geny - twierdzą badacze z Australian Institute of Sport i Institute for Neuromuscular Research w Sydney. Zbadali oni DNA ponad 300 sportowców,...69
  • Orgazm z apteki14 wrz 2003, 1:00Koncerny farmaceutyczne zadbały o seksualne równouprawnienie kobiet70
  • Pacjent w lodówce14 wrz 2003, 1:00Siarczysty mróz leczy już pół miliona Polaków!74
  • Giga-ice-coca-cola14 wrz 2003, 1:00Rosjanie wysadzą Antarktydę?76
  • Bez granic14 wrz 2003, 1:00Świat wstrzymał oddech Drugą rocznicę terrorystycznego ataku z 11 września Amerykanie zamierzają - podobnie jak rok temu - upamiętnić minutami ciszy. Hołd ofiarom zamachów zostanie złożony trzykrotnie, o tych samych godzinach, kiedy porwane...78
  • Bezpłodna Europa14 wrz 2003, 1:00Dlaczego większość idei interpretujących dzisiejszy świat pochodzi z Ameryki?80
  • 80 tysięcy kilometrów problemów14 wrz 2003, 1:00Międzynarodowa administracja planuje przyjąć do pracy dawnych agentów irackiego wywiadu84
  • @stonia wita14 wrz 2003, 1:00Wprost i The Timest na nowej granicy Europy88
  • Amerykańska tarcza14 wrz 2003, 1:00Rozmowa z prof. Richardem Pipesem, historykiem, znawcą Rosji, doradcą prezydenta Ronalda Reagana91
  • Europa wypędzonych14 wrz 2003, 1:00Aby ściągnąć pełnowymiarową wersję powyższej grafiki, prosimy kliknąć w powyższą miniaturę.92
  • Cytat dyplomatyczny - Wpędzeni w kłopot14 wrz 2003, 1:00Polskie myślenie o wypędzonych staje się coraz mniej jednostronne94
  • Menu14 wrz 2003, 1:00Film Agent diabła Młody Irlandczyk Colin Farrell nie poszedł w ślady ojca i wuja, którzy byli piłkarzami. W ciągu dwóch lat stał się jednym z najpopularniejszych aktorów młodego pokolenia w Hollywood. Wystąpił w "Wojnie...96
  • Wojna na seriale14 wrz 2003, 1:00Polskim telenowelom zawdzięczają stacje telewizyjne wysoką oglądalność i wpływy reklamowe98
  • Weneckie tablice14 wrz 2003, 1:00Totalną szmirę obok filmów wybitnych dopuszczono do głównego konkursu festiwalu w Wenecji102
  • Meduza w bandażach14 wrz 2003, 1:00Igor Mitoraj, najlepiej zarabiający rodzimy artysta, za granicą uważany jest za największego z kontynuatorów Augusta Rodina.104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego14 wrz 2003, 1:00Kosheen Kokopelli Dziwaczna nazwa, dziwaczny tytuł i pięknie dziwacznie poukładana muzyka. Niby nowa, ale stara - jak rodzima lewica. Państwo pochodzą z Bristolu i w cudowny sposób pudrują współczesną elektroniką tradycyjne melodyjne...105
  • Perły do lamusa? - Kobiety: krew nie woda14 wrz 2003, 1:00"Basen" Franćois Ozona to błyskotliwe i wyrafinowane kino z inteligentnym suspensem106
  • Co-media - Reklama dźwignią kultury14 wrz 2003, 1:00Żyjemy w kraju prawie 40 milionów kulturalnych ludzi, ale książka sprzedana w 15 tys. egzemplarzy jest hitem, a jak na film przyjdzie 100 tys., to już boziu kochana...!108
  • Śmiesznoty - Kino w życiu14 wrz 2003, 1:00Widziano reżysera Marka Piwowskiego próbującego na wiślanym stateczku skompletować obsadę nowej wersji "Rejsu"108
  • Organ Ludu14 wrz 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 37 (50) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 8 września 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Ofiarność Pana Prezydenta i I Sekretarza wzorem "Polska jest zbyt poważnym krajem" Pan Prezydent...109
  • Skibą w mur - Pod kroplówką14 wrz 2003, 1:00Kropiwnicki - podobnie jak Harry Potter i talibowie - ma misję i musi naprawić cały świat, a ludzie muszą się z tym męczyć110