Koalicja przekupionych

Koalicja przekupionych

Dodano:   /  Zmieniono: 
Lista płac Husajna sięga szczytów światowej władzy

To jeden z najbardziej haniebnych skandali, jakie kiedykolwiek się wydarzyły - mówi Claude Hankes-Drielsma, księgowy z firmy konsultingowej KPMG, która na zlecenie irackiej Rady Zarządzającej bada dokumentację programu "Ropa za żywność". - Dzięki programowi ONZ Saddam Husajn kupował międzynarodowe poparcie, dając w łapę politykom, partiom, dziennikarzom, przedsiębiorcom i wszystkim, którzy mieli wpływy. Kiedy USA tworzyły "koalicję chętnych", Saddam bardzo sprawnie budował "koalicję przekupionych". Wszystko pod okiem ONZ, dla której był to tak lukratywny interes, że pewnie chętnie prowadziłaby go do dziś - ucina.

Właśnie widzicie Kofigate
Claude Hankes-Drielsma wraz z zespołem z KPMG od kilkunastu tygodni przekopuje się przez materiały zgromadzone w potężnym i doskonale strzeżonym gmachu irackiego ministerstwa ropy. Kiedy pod koniec kwietnia zeznawał przed amerykańskim Kongresem (który prowadzi cztery równoległe śledztwa w tej sprawie), w nowojorskiej siedzibie ONZ przygotowywano odrębne dochodzenie. Zdaniem dyplomatów, pojawiające się od kilku miesięcy oskarżenia spowodowały, że "klimat w ONZ stał się tak ciężki, że niektórzy nie mogą spojrzeć sobie w oczy". Kofi Annan chciał więc szybko pokazać, że "ONZ potrafi się sama oczyścić". Negocjacje w sprawie odpowiedniej rezolucji trwały do ostatniego dnia. Annan osobiście dzwonił do Siergieja Ławrowa, rosyjskiego ministra spraw zagranicznych, a do niedawna ambasadora tego kraju przy ONZ. Następnego dnia Rada Bezpieczeństwa ONZ była "za". "Rezolucja 1538 może przejść do historii jako ta, która ujawni większe przekręty niż te robione na Wall Street. Właśnie widzicie początek Kofigate" - mówił komentator telewizji CBC.
Według amerykańskich reporterów, którzy od kilku lat badają kulisy ONZ-owskiej pomocy dla Iraku, programu "Ropa za żywność" był okazją do wielkiego przekrętu. Rozmiary łapówkarskiej afery wychodzą na jaw dopiero teraz, gdy znanych jest coraz więcej dokumentów irackiego ministerstwa ropy (które skrupulatnie odnotowywało każdą wydaną baryłkę). Dzięki rozmaitym operacjom Saddam Husajn przejął kontrolę nad programem i budował koalicję, która wszelkimi sposobami sprzeciwiała się amerykańskiej interwencji w Iraku. Skala korupcji była ogromna: w ciągu kilku lat zdefraudowano 10 mld USD (mówi się już o większych sumach). Niedawno arabska gazeta "Al-Mada" opublikowała listę znalezioną w ministerstwie ropy, na której znajduje się 270 nazwisk, organizacji i partii opłacanych przez Saddama. Światło dzienne ujrzała też część służbowej dokumentacji irackiego ministra z poleceniami wydania ropy "naszym przyjaciołom w Rosji, Francji, Wielkiej Brytanii i Chinach". Wszystko to miało się dziać pod okiem ONZ i szefa programu Benona Sevana, który sam przyjmował "ropne czeki" - jak wiele wskazuje - za wiedzą sekretarza generalnego Kofiego Annana.

Kto zatrudnił Kojo
System był bardzo skomplikowany, ale główna część procederu odbywała się na dwóch poziomach. Saddam Husajn przekazywał pośrednikom vouchery na ropę, które mogli zrealizować u irackich sąsiadów. Pieniądze ze sprzedaży przekazywano ONZ, która miała za to kupować żywność dla Iraku. Sęk w tym, że istniała spora różnica między cenami uzyskanymi na wolnym rynku a wyliczonymi przez biuro ONZ. Dyktator w zamian za "skierowanie do realizacji programu" zażądał od pośredników 10-15 proc. zysków. Część dochodu oddawał urzędnikom, którzy przymykali oko na ten proceder (udało mu się nawet przekupić holenderską firmę Saybolt International BV, która przeprowadzała inspekcje tankowców wypływających z Basry). W pierwszej fazie działania programu Saddam mógł zamieniać na żywność i lekarstwa 500 tys. baryłek ropy dziennie. W kolejnych milion, a pod koniec działania programu nawet 3 mln baryłek ropy dziennie. Zmiany tych limitów uchwalano na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ, a naciskały na nie Rosja, Francja i Chiny.
Przy tak wysokich limitach nie kontrolowany Saddam rozdawał vouchery prywatnym osobom i instytucjom. W ten sposób kupował sobie wpływy na całym świecie. - To wszystko musiało się dziać za wiedzą sekretariatu ONZ - mówi "Wprost" Claudia Rosset, dziennikarka "Wall Street Journal". - Kofi Annan miał wgląd w dokumentację programu; to on negocjował warunki i wybrał jego kierownika. Dowody na zaangażowanie kierownictwa ONZ znalazł także Claude Hankes-Drielsma z KPMG. W znalezionej przez niego dokumentacji znajduje się m.in. numer konta banku w Panamie. Według ustaleń Hankesa, jego właścicielem jest Benon Sevan, asystent Annana i przewodniczący komitetu nadzorującego program. Claudia Rosset dowiedziała się też, że pod koniec lat 90. Annan wynajął mało znaną szwajcarską firmę Cotecna Inspections do przejrzenia ksiąg programu. Zgarniając za usługę ponad milion dolarów, firma nie dopatrzyła się nadużyć, ale tuż przed otrzymaniem kontraktu zatrudniła syna Kofiego Annana Kojo.

Francuski łącznik
Saddamowi zależało na tym, aby wyjść z międzynarodowej izolacji, w którą popadł po inwazji na Kuwejt. Chciał więc przeciągnąć na swoją stronę Francuzów, z którymi jeszcze w latach 70. planował budowę reaktora atomowego. Według dziennikarzy magazynu "Insight", Husajn dotarł do Patricka Maugeina, partyjnego towarzysza prezydenta Jacques'a Chiraca. Chociaż Maugein twierdzi, że "wszystko to czysta fantazja", dokumenty znalezione w Iraku świadczą o czymś innym. Vouchery na ropę (o wartości 72,2 mln baryłek) wręczono firmom Trafigura i Ibex, które były własnościowo powiązane z Maugeinem. Takie same papiery (na 11 mln baryłek) dostał także Cabecadas Rul de Soussa, jego wieloletni partner biznesowy. "Nie mamy wątpliwości, że Maugein był beneficjentem programu. Podobnie jak Charles Pasqua [były francuski minister spraw wewnętrznych] czy Jean-Bernard Mérimée [były ambasador Francji przy ONZ]. Są na to papiery" - wyznał anonimowo jeden ze śledczych Claude'a Hankesa-Drielsmy.
Najwięcej ropy Saddam miał rozdać Rosjanom - 1,36 mld baryłek. Na liście znalezionej w ministerstwie ropy znajduje się kilkadziesiąt rosyjskich przedsiębiorstw (m.in.: Jukos, Łukoil, ZanGas, SIBUR) i partii (Komunistyczna Partia Rosji, Liberalno-Demokratyczna Partia Rosji). Wymowną pozycją jest Kancelaria Prezydenta Rosji, której przekazano 90 mln baryłek. Prawdopodobnie organizatorem transferu był Aleksander Wołoszyn, były bardzo wpływowy szef kancelarii prezydenta. Na liście są też duchowni. 4,5 mln baryłek ropy miał dostać ojciec Jean-Marie Benjamin, francuski ksiądz, który organizował spotkania Papieża z Tarikiem Azizem. Voucher na 5 mln baryłek ropy wręczono rosyjskiej Cerkwi prawosławnej.

Dajcie spokój
Na doniesienia o przyjmowaniu irackiej ropy oficjalnie zareagowała dotychczas tylko partia bułgarskich socjalistów. Jej lider Sergiej Staniszew odwołał nawet z tego powodu wizytę w Brukseli, ale zaprzeczył, by kiedykolwiek jego ugrupowanie wzięło choć centa z ropy Saddama. Sieć zarzucona przez irackie vouchery jest jednak ogromna i obejmuje kilkadziesiąt państw. Ropę dostawały też organizacje terrorystyczne z Libii, Libanu, Birmy i Brazylii.
Ciężar sprawy spada - o czym komentatorzy są przekonani - głównie na ONZ. - Jeśli zarzuty się potwierdzą, konsekwencje powinien ponieść sekretarz generalny ONZ - mówi Henry Hyde, amerykański kongresman. - Organizacja zwiodła zarówno świat, jak i Irakijczyków. USA, które pokrywają prawie jedną trzecią kosztów działania organizacji, mogą i mają prawo wyciągnąć konsekwencje z takiego nadużycia - tłumaczy.
Kofi Annan nazwał oskarżenia "naciąganymi". Według niego, Saddam miliardy zarobił, szmuglując ropę przez Turcję. "ONZ tam nie było. Były za to samoloty amerykańskie" - tłumaczył. Podobnie zareagowały władze francuskie. "Dajcie Francji spokój" - napisał w "Los Angeles Times" Jean-David Levitte, francuski ambasador w USA.
Na czele komisji powołanej przez ONZ stoi Paul Volcker, były szef amerykańskiej Rezerwy Federalnej. Jego dochodzenie jest siódmym zarządzonym w tej sprawie. Volcker ma przed sobą piekielnie trudne zadanie. Będzie musiał odpowiedzieć na pytanie, czy rosyjski i francuski sprzeciw wobec wojny wynikał tylko z chęci obrony przed unilateralnym działaniem USA.


Oskarżeni
Niektóre osoby i organizacje oskarżone o przyjmowanie ropy od Saddama. Lista - opublikowana w arabskiej gazecie "Al-Mada" - powstała na podstawie dokumentów odnalezionych w irackim Ministerstwie Ropy

Rosja
  • Komunistyczna Partia Rosji 137 mln baryłek
  • Liberalno-Demokratyczna Partia Rosji 79,8 mln baryłek
  • Rosyjski Komitet Solidarności z Irakiem 19 mln baryłek
  • Kancelaria Prezydenta Rosji 90 mln baryłek
  • Rosyjska Cerkiew prawosławna 5 mln baryłek

Palestyna
  • Organizacja Wyzwolenia Palestyny 4 mln baryłek
  • Abu al-Abbas 11,5 mln baryłek

Libia
  • Premier Shukri Ghanem 1 mln baryłek

Francja
  • Charles Pasqua, były minister spraw wewnętrznych, 12 mln baryłek
  • Trafigura (Patrick Maugein), biznesmen, 25 mln baryłek
  • Ibex (Patrick Maugein) 47,2 mln baryłek
  • Jean-Bernard Mérimée, były ambasador przy ONZ, 3 mln baryłek
  • Michel Grimard, założyciel Francusko-Irackiego Klubu Eksportowego, 17,1 mln baryłek

WŁochy
  • ojciec Jean-Marie Benjamin, który organizował spotkania papieża z Tarikiem Azizem, 4,5 mln baryłek
  • Roberto Frimigoni 24,5 mln baryłek

Wielka Brytania
  • George Galloway, poseł, były członek Partii Pracy, 19 mln baryłek
  • Mujaheddin Khalq 36,5 mln baryłek

Turcja
  • Zeynel Abidin Erdem ponad 27 mln baryłek
  • Lotfy Doghan ponad 11 mln baryłek

Indonezja
  • prezydent Megawati Sukarnoputri 11 mln baryłek

Hiszpania
  • Ali Ballout, libański dziennikarz 8,8 mln baryłek

JugosŁawia
  • Partia Socjalistyczna 22 mln baryłek
  • Demokratyczna Partia Serbii (jej szefem jest Vojislav Ko‰tunica) 6 mln baryłek

Kanada
  • Arthur Millholland, prezydent i dyrektor generalny Oilexco, 9,5 mln baryłek

USA
  • Samir Vincent, biznesmen irackiego pochodzenia, 7 mln baryłek

Jordania
  • Toujan al-Faisal, posłanka, 3 mln baryłek
  • ministerstwo energii 5 mln baryłek

Egipt
  • Khaled Abdel Nasser, syn prezydenta Nassera, 16,5 mln baryłek
  • Emad al-Galda, biznesmen, poseł, 14 mln baryłek

Brazylia
  • Ruch 8 października 4,5 mln baryłek

Ukraina
  • Socjaldemokratyczna Partia Ukrainy 8,5 mln baryłek
  • Komunistyczna Partia Ukrainy 6 mln baryłek
  • Socjalistyczna Partia Ukrainy 2 mln baryłek

Lek na sankcje
Program "Ropa za żywność" ONZ wprowadziła w 1996 r. Miał zmniejszyć uciążliwość sankcji nałożonych na Irak po inwazji na Kuwejt w 1990 r. W ramach programu Bagdad mógł sprzedawać określoną ilość ropy i za uzyskane środki kupować artykuły pierwszej potrzeby: żywność i lekarstwa. ONZ pilnowała, by Irak nie sprowadzał zakazanych dóbr, ale rząd Saddama miał swobodę wyboru kupców ropy oraz dostawców towarów. Nad przepływem towarów do Iraku czuwał komitet złożony z członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, a transporty ropy z Iraku kontrolowała wynajęta firma. W ciągu siedmiu lat działania programu (1996-2003) do Iraku dostarczono towary o wartości 70 mld USD.
Więcej możesz przeczytać w 20/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 20/2004 (1120)

  • Wprost od czytelników16 maj 2004, 1:00Listy od czytelników3
  • Na stronie - Kradnij z głową16 maj 2004, 1:00Czy można coś ukraść, nie popełniając grzechu?3
  • Skaner16 maj 2004, 1:00Zegarmistrz wywiadu Cobędzie robił Zbigniew Siemiątkowski, gdy przestanie być szefem Agencji Wywiadu? Mógłby założyć prywatne muzeum zegarków. Poseł SLD odejdzie ze stanowiska szefa AW w tym tygodniu. Ostatnio przyznał, że w tym roku...6
  • Sawka16 maj 2004, 1:007
  • Dossier16 maj 2004, 1:00MAREK BELKA premier RP Politycy, jak widzą sitko czy kamerę, to głupieją PAP ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI prezydent RP Jestem starym człowiekiem "Trybuna" JANEK MELA pierwszy niepełnosprawny zdobywca bieguna północnego Sam biegun nie...7
  • Kadry16 maj 2004, 1:009
  • Licznik16 maj 2004, 1:00300 zł to podstawowa pensja netto Piotra Gembarowskiego w TVP od 600 do 3000 zł za dzień zdjęć filmowych dostaje Bogusław Linda 4 tys. zł za występ bierze hiphopowy zespół Jeden Osiem L 5 tys. zł inkasują Katarzyna Dowbor i Agata Młynarska...9
  • Zabagniona hipoteka16 maj 2004, 1:00Wyrok sądu nie zwalnia SLD z obowiązku wyjaśnienia afery Rywina12
  • Playback16 maj 2004, 1:0013
  • PROBLEM GORDYJSKO-ALEKSANDRYJSKI16 maj 2004, 1:00Felieton Marka Majewskiego13
  • Poczta16 maj 2004, 1:00Listy od czytelników13
  • Z życia koalicji16 maj 2004, 1:00Co za kariera! Z ministra od równości gejów na wicepremiera awansowała Izabela Jaruga-Nowacka. Z tej okazji pomnik wybudowała jej "Polityka", która za feministycznymi przyjaciółkami szefowej UP nazwała ją...14
  • Z życia opozycji16 maj 2004, 1:00Krakowska Platforma Obywatelska to homofoby! Pozazdrościli Lidze Polskich Rodzin i walczą z Krakowskimi Dniami Kultury Gejowskiej i Lesbijskiej Kultura dla Tolerancji. Najbardziej platformersom nie podoba się przemarsz gejów i lesbijek pod...15
  • Fotoplastykon16 maj 2004, 1:00Henryk Sawka www.przyssawka.pl16
  • Samoobrona demokracji16 maj 2004, 1:00Dlaczego powinniśmy bronić Leppera18
  • Tylko dla gejów?16 maj 2004, 1:00Pod hasłem walki o tolerancję w Krakowie odbyła się manifestacja nietolerancji22
  • Stokłosa lex16 maj 2004, 1:00Senator Stokłosa zachowuje się jak właściciel bananowej republiki24
  • Zamordować wolne słowo16 maj 2004, 1:00Waldemar Milewicz (1956-2004)26
  • Kradzieżpospolita16 maj 2004, 1:00Gdyby w Polsce kradzież karano obcinaniem rąk, witalibyśmy się, pocierając nosami28
  • Mała zbrodnia16 maj 2004, 1:00Polsce potrzeba Giulianich i Brattonów32
  • Zabawy z bronią16 maj 2004, 1:00Nie trzeba ograniczać policjantom prawa do użycia broni, trzeba tylko surowo karać jego nadużywanie36
  • Giełda16 maj 2004, 1:00HossaŚwiat Radiometki Wal-Mart, największa na świecie sieć hipermarketów, rozpoczyna testowanie tzw. tagów, które mają zastąpić kody kreskowe. Tagi są zaopatrzone w chipy, w których zakodowano nie tylko ceny...38
  • Unia świętych krów16 maj 2004, 1:0034 tysiące urzędników UE stworzyło sobie raj w Brukseli.40
  • Eurohossa16 maj 2004, 1:00Czy pora na optymizm na warszawskiej giełdzie?44
  • Belka w skórze Kiszczaka16 maj 2004, 1:00Rząd Marka Belki poprze tylko koalicja skłonna do rozdawania pieniędzy podatników48
  • Związek Socjalistycznych Landów Niemiec16 maj 2004, 1:00Prywatyzacji Schröder boi się jak diabeł święconej wody52
  • Zdążyć przed pogrzebem16 maj 2004, 1:00Kończą się dobre czasy dla "grupy trzymającej Rywina", trzeba więc zatrzeć za sobą ślady i zatroszczyć się o przyszłość56
  • Supersam16 maj 2004, 1:00Domowe klimaty Klimatyzacja w czasie upałów jest jednym z głównych kryteriów przy wyborze restauracji, sklepu czy salonu fryzjerskiego - wynika z badań konsumenckich. Coraz więcej osób kupuje też klimatyzowane...58
  • Aaaa Polaka poślubię!!!16 maj 2004, 1:00Z pięciu do dwudziestu tysięcy złotych wzrosła wartość Polek i Polaków: panien, kawalerów, rozwiedzionych. Wystarczyło przystąpienie naszego kraju do Unii Europejskiej. Wzrost wartości Polek i Polaków to cena paszportu, który cudzoziemcy spoza UE...60
  • Skrzydlata dama16 maj 2004, 1:00"Rolls-royce się nie psuje, tylko przestaje funkcjonować" - głosi rozpowszechniony w Wielkiej Brytanii dowcip66
  • - Niedomknięty wiek16 maj 2004, 1:00Dla nas wciąż trwa wiek XX. Nawet wtedy, gdy cieszymy się z wejścia do Unii Europejskiej, ciągle jesteśmy jacyś wczorajsi69
  • Więzień historii16 maj 2004, 1:00Czy człowiek, który 41 lat spędził w Spandau, był rzeczywiście Rudolfem Hessem?70
  • Know-how16 maj 2004, 1:00Opatrunek komórkowy Żywe" bandaże przyspieszające gojenie się ran u osób z oparzeniami i chorych na cukrzycę opracowali brytyjscy naukowcy. Takie biologiczne opatrunki zawierają komórki skóry pobrane od pacjenta i...74
  • Głowa nie od parady16 maj 2004, 1:00Badanie mózgu pozwala wykryć nawet preferencje wyborcze76
  • Poszukiwacze biblijnej arki16 maj 2004, 1:00Co ukrywa góra Ararat?80
  • LEP na boską cząstkę16 maj 2004, 1:00Początek wszechświata będzie można odtworzyć w laboratorium!82
  • Bez granic16 maj 2004, 1:00Bombowa olimpiada Grecja przed zbliżającymi się igrzyskami olimpijskimi przygotowuje się do prezentacji kraju jako państwa gospodarczego sukcesu. Mimo godzinnego zaćmienia Księżyca nad grecką gospodarką wciąż świeci słońce: kraj ma jeden z...84
  • Koalicja przekupionych16 maj 2004, 1:00Lista płac Husajna sięga szczytów światowej władzy86
  • Demokratyczny globalizm16 maj 2004, 1:00Amerykanie winni wspierać demokrację wszędzie, ale narażać życie tylko w swoim strategicznym interesie89
  • Kiełki Brukseli16 maj 2004, 1:00Czy powstanie silna, sprawna euroarmia?92
  • Trzęsienie Bałkanów16 maj 2004, 1:00Kogo oskarży oskarżony Milorad Luković Legija?94
  • Klucz francuski - Wyczucie16 maj 2004, 1:00Zachodnia prasa przedstawia Polaków jako katolików o poglądach antysemickich, podatnych na populistyczne hasła97
  • Menu16 maj 2004, 1:00Kraj Słowacki "Bal" w Warszawie Ordynatora Sovę ze "Szpitala na peryferiach" zobaczymy w Warszawie. Aktor Ladislav Chudik wystąpi w spektaklu "Bal" Słowackiego Teatru Narodowego z Bratysławy. Inną gwiazdą...98
  • Fotel Prousta16 maj 2004, 1:00W designie wszystko już było - uważa Alessandro Mendini100
  • Rosół dla duszy16 maj 2004, 1:00Co czytają Amerykanie?104
  • Agencja Wywiadowcza Clancy16 maj 2004, 1:00Tom Clancy przewidział wykorzystanie samolotów pasażerskich do ataków terrorystycznych.106
  • Tańczący z Szekspirem16 maj 2004, 1:00Prawdziwą sztuką jest zrobienie dobrej komercji108
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego16 maj 2004, 1:00Recenzje płyt109
  • Najdroższy chłopiec świata16 maj 2004, 1:00Co łączy chłopca z fajką Picassa z Moną Lizą Leonarda da Vinci i dziewczyną z perłą Vermeera? Poza ogromną wartością rynkową obrazów, na których się pojawiają, postacie te łączy tajemnica.110
  • Sława i chała16 maj 2004, 1:00Recenzje - książki, płyty, kino112
  • Ueorgan Ludu16 maj 2004, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 20 (85) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 10 maja 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza A my jesteśmy lesbijkami! Deklarują red. red. S. Klawe i A. Paulukiewicz za red. S. Blumsztajnem z krakowskiej...113
  • Skibą w mur - Garnitury wypier...!16 maj 2004, 1:00Niegrzeczni muzycy buntownicy to na co dzień szacowni milionerzy114