Arcybiskup Stanisław Dziwisz - 73. biskup krakowski
Choć abp Stanisław Dziwisz jest metropolitą krakowskim od czerwca, dopiero w najbliższą sobotę formalnie obejmie rządy w archidiecezji krakowskiej. Ingres abp Dziwisza będzie najważniejszym wydarzeniem w polskim Kościele od śmierci Jana Pawła II. Do katedry wawelskiej przybędzie 30 dostojników watykańskich, m.in. przewodniczący włoskiego episkopatu kard. Camillo Ruini, prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów kard. Crescenzio Sepe i prefekt Kongregacji ds. Biskupów kard. Giovanni Battista Re. Na osobiste zaproszenie abp Dziwisza do Krakowa przyjadą też papieski ceremoniarz abp Pierro Marini i fotograf Arturo Mari.
Racjonał Królowej Jadwigi
Ingres to uroczyste wprowadzenie nowego ordynariusza do katedry - siedziby i miejsca nauczania każdego biskupa. Ze względu na spodziewaną liczbę wiernych, mogącą przekroczyć 100 tys. osób, organizatorzy wyjątkowo przenieśli część uroczystości na zewnątrz. Na Wawelu odbędzie się jedynie najważniejszy obrzęd: odczytanie bulli Benedykta XVI, w której papież mianuje abp Dziwisza metropolitą krakowskim. Następnie dziekan kapituły metropolitarnej bp Jan Szkodoń nałoży na szyję nowego metropolity racjonał. To szczególny rodzaj paliusza, który może być używany jedynie przez biskupów pięciu diecezji na świecie: Eichstttu, Nency, Tuluzy, Paderbornu i właśnie Krakowa. Przywilej ten Kraków uzyskał już w XIV wieku, a krakowski racjonał w 1384 r. osobiście wyhaftowała królowa Jadwiga. To niezwykle cenny skarb, złożony z tysięcy pereł - ze względu na wartość historyczną na co dzień nie można go nawet fotografować. Po przyjęciu racjonału w imieniu papieża nuncjusz abp Józef Kowalczyk wręczy nowemu metropolicie pastorał. Tradycyjnie podczas ingresu biskupi krakowscy używali XVII-wiecznego pastorału biskupa Andrzeja Lipskiego. Abp Dziwisz będzie miał jednak inny pastorał - ten, który w 1958 r. młody bp Karol Wojtyła dostał od mieszkańców Wadowic. Ma to być rodzaj hołdu oddanego zmarłemu papieżowi. Z tych samych powodów, zamiast zabytkowego ornatu biskupów krakowskich, ufundowanego przez Annę Jagiellonkę, abp Dziwisz będzie ubrany w ornat, który podczas pierwszej mszy na krakowskich Błoniach w 1979 r. miał na sobie Jan Paweł II. Także zamiast tradycyjnego XII-wiecznego pierścienia biskupa Maurusa abp Dziwisz wybrał pierścień otrzymany od Jana Pawła II.
Po symbolicznym objęciu katedry abp Dziwisz wraz z orszakiem przejdzie ulicami Grodzką i Kanoniczą na Rynek Główny, gdzie odprawi mszę. Przywita go specjalnie odegrany na tę okazję hejnał z wieży mariackiej. Jak zapowiada bp Józef Guzdek, przewodniczący komitetu organizacyjnego ingresu, w homilii abp Dziwisz ma zawrzeć swój program rządów w archidiecezji krakowskiej. Na jego specjalną prośbę niedaleko ołtarza znajdzie się specjalny sektor dla niepełnosprawnych, co jest wzorowane na koncepcjach mszy papieskich. - W czasie mszy chcemy zaprezentować różne regiony archidiecezji, stąd w ołtarzu zostanie umieszczony obraz Matki Boskiej z Kalwarii Zebrzydowskiej, nie zabraknie też ubranych w tradycyjne stroje górali, krakowiaków i górników - tłumaczy ks. Stanisław Mieszczak, współorganizator ingresu.
Krakowscy święci
Abp Dziwisz będzie 73. biskupem krakowskim. Z grona jego poprzedników dwóch wyniesiono na ołtarze (św. Stanisława i Wincentego Kadłubka), a w najbliższym czasie spodziewana jest beatyfikacja jeszcze jednego - Jana Pawła II. Innych pięciu biskupów krakowskich żyjących od XI do XIV w. w przeszłości uznawano za świętych, choć ich formalnego kultu papież nigdy nie zatwierdził (Aron, Iwo Odrowąż, Prandota, Nanker i Jan Grot). Od początków XV w do końca XVIII biskupom krakowskim podlegało księstwo siewierskie, dlatego przysługiwał im też z urzędu tytuł książąt. Mimo utraty posiadłości krakowscy ordynariusze posługiwali się nim aż do czasów Adama Sapiehy. Pierwszym biskupem krakowskim, który nie używał tytułu książęcego, był Karol Wojtyła.
Stanisław Dziwisz urodził się zaledwie cztery miesiące przed wybuchem II wojny światowej w Rabie Wyżnej, górskiej wsi położonej między Krakowem a Zakopanem. W wieku 9 lat stracił ojca. Jako ksiądz krótko pracował w parafii w Makowie Podhalańskim. Kiedy w 1966 r. zachorował kapelan kardynała Karola Wojtyły, przyszły papież poprosił ks. Dziwisza o zastępstwo. W efekcie obaj pracowali z sobą... 40 lat. Dziwisz stał się najbliższym przyjacielem Jana Pawła II. Jak ujawnił niedawno kard. Franciszek Macharski, choć nominację na metropolitę krakowskiego podpisał już Benedykt XVI, była to decyzja jego poprzednika. Anegdota głosi, że przez prawie czterdzieści lat współpracy Dziwisz i Jan Paweł II tylko raz mieli odrębne zdania: wiosną 2003 r. podczas pucharu UEFA Dziwisz kibicował Lazio Rzym, papież Wiśle Kraków, co w Rzymie okrzyknięto mianem "wielkiej schizmy watykańskiej". |
Więcej możesz przeczytać w 34/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.