Najsmutniejsze kino świata

Najsmutniejsze kino świata

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dla naszych filmowców Polska to kraj zamieszkiwany głównie przez zgwałcone kobiety, alkoholików, bezrobotnych, bandytów, szemranych biznesmenów i bezdusznych urzędników
Miało być jubileuszowo i optymistycznie. Wyszło jak zwykle, a nawet gorzej niż zwykle. O 31. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, po raz dwudziesty zorganizowanym w Gdyni, najlepiej by-łoby szybko zapomnieć. "Święto polskiego kina" zepsuli sami filmowcy, przywożąc nad Bałtyk dzieła ułomne w formie i depresyjne w treści. Sen krytyków o "kinie społecznie zaangażowanym" zamienił się w koszmar. Jeśli wierzyć naszym reżyserom, Polska to kraj zaludniony głównie przez toksyczne rodziny, sieroty, zgwałcone kobiety, alkoholików, ubogich emerytów, wyalienowanych yuppies, bezrobotnych, bandytów, szemranych biznesmanów, bezdusznych urzędników, dresiarzy i niepożądanych cudzoziemców. Do opowieści o ich niewesołych losach najlepiej pasują postprzemysłowe krajobrazy Górnego Śląska. "W tym miejscu skupiają się problemy Polski" - tłumaczy Robert Krzempek, reżyser filmu pod szyderczym tytułem "Czeka na nas świat". Bohaterom rodzimych produkcji nawet seks nie sprawia radości. Uprawiają go zwykle z minami męczenników. Na końcu tego tunelu widać jednak promyczek nadziei. Komedia "Statyści" świadczy, że nadwiślańska deprecha może się stać naszym towarem eksportowym. W udanym skądinąd obrazie Michała Kwiecińskiego do małego polskiego miasteczka zjeżdża ekipa filmowa z Chin, zwabiona famą o "najsmutniejszym narodzie na świecie".
Nic dziwnego, że sfrustrowanych uczestników festiwalu bardziej niż rywalizacja o Złote Lwy pasjonowały skandaliki. Pierwszym było odwołanie premiery filmu Volkera Schlšndorffa o Annie Walentynowicz. Drugim - odwołanie Anny Muchy z funkcji konferansjerki. Może zwyczaj szydzenia z filmów na chwilę przed ich pokazaniem przyjmie się na jakimś innym festiwalu?

Polak nie potrafi?
Wśród 24 filmów startujących w konkursie głównym było aż 14 reżyserskich debiutów. To festiwalowy rekord, ale jeśli tych czternastu panów jest przyszłością polskiego kina, to doprawdy nie zapowiada się ona różowo. Problem zaczyna się już na poziomie podstawowym - od niedopracowanego scenariusza. Potem dochodzą błędy realizacyjne oraz aktorzy nie umiejący się wyzbyć teatralnej maniery. Dzieła zniszczenia dopełnia niechlujny montaż. Powie ktoś: to rezultat braku doświadczenia. Tyle że statystyczny gdyński debiutant ma czterdziestkę na karku i od lat związany jest z branżą filmową. Wie też, jak odwrócić kota ogonem i z bałaganiarstwa zrobić cnotę (casus "Chaosu" Xawerego Żuławskiego). Gdyby dobrze funkcjonował nadzór producencki, większości tych nieszczęść dałoby się uniknąć, ale u nas producenta traktuje się wyłącznie jak dojną krowę.
Niektóre grzechy nominalnych żółtodziobów stały się również udziałem weteranów. Po dziesięciu latach milczenia Wiesław Saniewski powrócił z filmem inspirowanym głośną swego czasu sprawą zabójstwa młodej warszawskiej dziennikarki. Nie pomogło podpieranie się "Rashomonem" Kurosawy i "Powiększeniem" Antonioniego. Mimo dobrej roli Jana Frycza "Bezmiar sprawiedliwości" jest dziełem przeciętnym. Podobnie rzecz ma się z "Fundacją" Filipa Bajona - gogolowską według autora historią dwóch oszustów wykorzystujących lukę w nowej ustawie.
Z kolei Sławomir Fabicki w swoim pełnometrażowym debiucie cytuje "Ojca chrzestnego". Opowieść o moralnym upadku młodego boksera jest właściwie ilustracją ludowej mądrości o uczciwych, którym zawsze wiatr w oczy wieje. "Z odzysku" - film pokazany wcześniej i dobrze przyjęty w Cannes - tworzy fałszywą alternatywę: ciężka praca za małe pieniądze albo materialny sukces za cenę zostania bandytą. Reżyser samokrytycznie ocenił, że film "udał się w 50 procentach", co wszakże nie przeszkodziło w obwołaniu go czarnym koniem festiwalu.
Porażki ponieśli w Gdyni reżyserzy odwołujący się do poetyki westernu (Piotr Uklański - "Summer Love" ), horroru (Grzegorz Lewandowski - "Hiena") i dreszczowca (Konrad Niewolski - "Palimpsest"). W kinie gatunków niezbędna jest precyzja i autodyscyplina, a tych przymiotów wymienionym panom zabrakło. Uklański potrafi komponować efektowne kadry: śledzimy akcję a to z perspektywy leżącego na ulicy trupa, a to przez lufę rewolweru. Niestety, fabułę tego antywesternu najlepiej streszcza wzięty z niego dialog: "- Zgadnij, co to oznacza? - Nie wiem. - Absolutnie nic". Przykro patrzeć na Bogusława Lindę, który rolą zapijaczonego szeryfa masochisty kolejny raz próbuje odciąć się od swego wizerunku twardziela. Ponieważ "Summer Love" był najbardziej kontestowanym filmem festiwalu, można oczekiwać że Uklański, podobnie jak w wypadku niesławnej wystawy "Naziści", wykreuje się na ofiarę kołtuńskiej krytyki.

Trzej panowie K.
Co najbardziej zmieniło się w kinie polskim w XXI wieku? Parametry techniczne. Miło donieść, że wreszcie słychać większość padających z ekranu dialogów. Poprawiła się również strona wizualna. Arkadiusz Tomiak ("Hiena" i "Palimpsest"), Witold Adamek ("Samotność w sieci") i Joanna Dylewska ("Chłopiec na galopującym koniu") wykonują zdjęcia na światowym poziomie. Dobrze zaczęły grać dzieci, które niegdyś były zmorą polskiego kina. Z dorosłych aktorów największe wrażenie zrobiła sadomasochistyczna familia z "Placu Zbawiciela" (Ewa Wencel, Jowita Budnik, Arkadiusz Janiczek) i tradycyjnie Janusz Gajos (mnich w "Jasminum").
Mistrzowską klasę potwierdziło w Gdyni trzech reżyserów: Marek Koterski, Jan Jakub Kolski i - przede wszystkim - Krzysztof Krauze. Ten ostatni nie jest zbyt lubiany w środowisku filmowym, bo chadza własnymi drogami. W odróżnieniu od wielu kolegów, którzy wychodzą na plan z myślą, że jakoś to będzie, współtwórca "Placu Zbawiciela" podchodzi do swojej pracy bardzo poważnie. Miesiącami cyzeluje scenariusz i przeprowadza próby z aktorami.
Kto ma szansę dołączyć do tego tria? Może reżyser "Statystów" Michał nomen omen Kwieciński. Może debiutanci: Marek Stacharski ("Przebacz") i nie dopuszczony do konkursu Marek Gajczak ("Pod powierzchnią"). Pierwszy z tych filmów opowiada, jak łatwo zostać bandytą i jak trudno przestać nim być. Drugi penetruje mroczną stronę męskiego ego wystawionego na pokusy, które nawet świętego Antoniego sprowadziłyby na drogę grzechu.

Ostatnia taka Gdynia
W krótkim filmie laurce, nakręconym na 40-lecie Stowarzyszenia Filmowców Polskich, były prezes SFP Janusz Majewski oznajmia, że kiedyś głównym wrogiem naszego kina była cenzura, a dziś jest nim komercja. I nie on jeden tak sądzi. Organizatorzy planują usunięcie wszystkich "filmów rozrywkowych" z części konkursowej. Ich autorzy raczej nie zaprotestują, bo i oni stracili serce do imprezy od lat faworyzującej kino artystyczne (cokolwiek ten termin oznacza). Producent komedii "Tylko mnie kochaj", którą w kinach obejrzało ponad 1600 tys. widzów, po prostu zbojkotował festiwal. Grażyna Wolszczak, gwiazda "Ja wam pokażę!", pochwaliła się po pokazie, że nie przeczytała ani jednej recenzji tego filmu. Producent obiecał, że podaruje płytę DVD każdemu, kto pokaże legitymację prasową. Stać go na to, bo ekranizacja książki Katarzyny Grocholi ściągnęła przed ekrany 1300 tys. ludzi. Taka frekwencja jest poza zasięgiem filmów nagradzanych w Gdyni.
Tegoroczny festiwal, choć nie przyniósł wielkich odkryć ani wzruszeń, był pod pewnym względem przełomowy. Kończy się trwający od 1989 r. okres zamętu charakteryzujący się erozją dawnych wielkości (Wajda, Zanussi), powszechnym narzekaniem na brak kasy i daremnym wyczekiwaniem na pokoleniową i stylistyczną rewolucję. Jest wreszcie nowa ustawa o kinematografii, tylko patrzeć, jak na ekrany szeroką ławą wejdą obrazy hojnie sponsorowane przez Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Jeśli jednak przypływom gotówki nie będzie towarzyszyć erupcja dobrych pomysłów i profesjonalizm ekip filmowych, dojdzie do wielkiego kociokwiku. Dziś wiadomo tylko jedno. Na zapowiadane przez Mirosława Borka, dyrektora artystycznego festiwalu, "odbudowanie zaufania widzów" przyjdzie jeszcze poczekać. Co najmniej do przyszłego roku.

LAUREACI
  • Złote Lwy dla najlepszego filmu "Plac Zbawiciela", reż. Krzysztof Krauze i Joanna Kos-Krauze
  • Nagroda za reżyserię Marek Koterski za film "Wszyscy jesteśmy Chrystusami"
  • Nagroda za pierwszoplanową rolę kobiecą Jowita Budnik w filmie "Plac Zbawiciela"
  • Nagroda za pierwszoplanową rolę męską Zbigniew Zamachowski w filmie "Przybyli ułani"
  • Nagroda Publiczności Silverscreen "Jasminum", reż. Jan Jakub Kolski
  • Więcej możesz przeczytać w 38/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

    Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

    Spis treści tygodnika Wprost nr 38/2006 (1240)

    • Na stronie - Sezon łowiecki15 gru 2006, 15:00Niczym u Mrożka dubeltówki nabite są ślepakami, myśliwi rozleźli się po bagnach, a od nielicznych wystrzałów spadają co najwyżej liście z drzew3
    • Wprost od czytelników15 gru 2006, 15:00BIERNA WOJNA Dariusz Baliszewski w swoim artykule "Bierna wojna" (nr 37) poddał totalnej krytyce rozkaz marszałka Rydza-Śmigłego z końca 17 września 1939 r., wydany po wejściu Sowietów na ziemie wschodnie II RP. Główny zarzut...3
    • Skaner15 gru 2006, 15:0015 GNIEWNYCH LUDZI Jerzy Stępień - kadencja: 1999-2008, rekomendowany przez AWS Adam Jamróz - kadencja: 2003-2012, rekomendowany przez SLD Bohdan Zdziennicki - kadencja: 2001-2010, rekomendowany przez SLD Mirosław Wyrzykowski - kadencja:...8
    • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)10
    • Playback15 gru 2006, 15:00Premier Jarosław Kaczyński i minister obrony narodowej Radosław Sikorski © D. Golik, S. Sołtys/Fotorzepa14
    • Poczta15 gru 2006, 15:00MURDOCH U BRAM WILDSTEINA Z dużym zainteresowaniem przeczytałem artykuł "Murdoch u bram Wildsteina" (nr 37). Nie sposób nie zgodzić się z tezą, iż TVP SA jest skazana na klęskę. Zastrzeżenia wzbudza jednak diagnoza tego stanu rzeczy....14
    • Ryba po polsku - Prawo jest ostoją15 gru 2006, 15:00Na sądach ciąży obowiązek sporządzenia imiennej listy autorytetów. Byśmy wiedzieli, czego i kogo się trzymać15
    • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00ZYTA WRACA. STOLEC wicepremiera i ministra finansów już na nią czeka i ponoć obejmie go (jakkolwiek sformułowanie "obejmować stolec" wydaje nam się cokolwiek kontrowersyjne z powodów higienicznych), jak tylko do kraju wrócą prezydent i...16
    • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00Z MAŁYM OPÓŹNIENIEM, za które przepraszamy, przeczytaliśmy list od Janusza Palikota. Przypominamy, że czepiamy się go za zaleg-łe pensje dziennikarzy "Ozonu". Biznesmen informuje nas, że właściwie to on niczego nie musi, ale że jest...17
    • Wprost przeciwnie - Lepper + Giertych = Kaczyński15 gru 2006, 15:00Satelici PiS podcinają gałąź, na której siedzą18
    • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
    • Balcerowiczobójstwo15 gru 2006, 15:00Leszek Balcerowicz był skazany na konflikt ze zdominowaną przez PiS sejmową komisją śledczą20
    • Zabawy z komisją15 gru 2006, 15:00PiS powinno się modlić, by Trybunał Konstytucyjny uznał bankową komisję śledczą za nielegalną25
    • Ofensywa Kaczyńskich15 gru 2006, 15:00I premier, i prezydent Polski muszą zrozumieć, że zarówno w Europie, jak i w Ameryce bez Niemiec niewiele zwojujemy28
    • Biała plama na Polsce15 gru 2006, 15:00W europejskich podręcznikach historii Polska prawie nie istnieje32
    • Manipulacja lustracyjna15 gru 2006, 15:00W artykule "Lustracja lustratora" (nr 27) ujawniliśmy, że sędzia Zbigniew Puszkarski, przewodniczący sądu lustracyjnego, który rozpatrywał sprawę Zyty Gilowskiej, przed laty wydał wyrok w procesie zmanipulowanym przez komunistyczne służby. Choć w...38
    • Samotność ofiar15 gru 2006, 15:00Książka "Polacy - Żydzi 1939-1945" może sprawić, że my, Polacy, przestaniemy pleść androny o naszej wrodzonej miłości do Żydów40
    • Giełda15 gru 2006, 15:00Hossa Świat Apple wchodzi w wideo Amerykański Apple Computer rozpoczął sprzedaż filmów wideo w internetowym sklepie iTunes. Potentat z Kalifornii zaprezentował też nowe urządzenie iTV, za którego pomocą ściągnięte filmy będzie można oglądać także...42
    • Taniofonia15 gru 2006, 15:00Rozmowy telefoniczne będą tanieć do czasu, aż będą darmowe44
    • Wielki mały reformator15 gru 2006, 15:00Rynek wycenił odejście Zyty Gilowskiej na jeden grosz50
    • Małe giganty15 gru 2006, 15:00Mniejsze kraje prędzej się pozbywają iluzji, że jakoś to będzie52
    • Marchionne za kierownicą15 gru 2006, 15:00Na cztery koła spadł znakomicie zarządzany od niedawna Fiat56
    • 2 x 2 = 4 - Władza i prawda15 gru 2006, 15:00W Polsce dla uzyskania poparcia plebsu gwałtownie atakuje się inteligencję60
    • Supersam15 gru 2006, 15:0064
    • Jesień w kolorze blue15 gru 2006, 15:00Proste dzianiny, moherowe swetry i szale - to wszystko znalazło się w najnowszej kolekcji Solar na jesień-zimę 2006/2007. W kolorystyce proponowanych przez odzieżową firmę ubrań dominują fiolety i brązy. Czerń dozwolona jest jedynie w połączeniu z...64
    • Odkurzacz dla ogrodnika15 gru 2006, 15:00Aby właściciele ogrodów łatwiej mogli się uporać z jesienną zmorą, jaką są opadające liście, firma Gardena wypuściła na rynek specjalny odkurzacz. To urządzenie nie tylko je zbiera, ale także rozdrabnia. Poza tym pomaga je wydmuchać z...64
    • Zjazd pod kontrolą15 gru 2006, 15:00Żaden zjazd ze wzgórza nie zakończy się tragicznie, jeśli będziemy zjeżdżać nowym oplem antara - zapewniają jego producenci. Samochód, który zostanie zaprezentowany podczas Paryskiego Salonu Samochodowego (rozpoczyna się 30 września), został...64
    • Ultrapłaski zegarek15 gru 2006, 15:00Tylko 3,9 mm grubości ma najcieńszy plastikowy zegarek na świecie. Model Swatch Glamshine z najnowszej jesienno-zimowej kolekcji Swatch Skin to bransoletka składająca się z małych, stalowych kwadratów wysadzanych fioletowymi kryształami i...64
    • Karta na hakerów15 gru 2006, 15:0064
    • Latający Polak15 gru 2006, 15:00Robert Kubica jest pierwszym Polakiem, który ma szansę stać się globalną gwiazdą66
    • Cabernet z Mazowsza15 gru 2006, 15:00To nie żart: prawdziwe wino produkowane jest już także w Polsce70
    • Fabryki ślicznotek15 gru 2006, 15:00Gdyby nie polityczna poprawność, Latynoski co roku zdobywałyby tytuł Miss Świata72
    • Pazurem - Światowa blondynka15 gru 2006, 15:00Paris Hilton sprawia, że wszystkie przeczołgane przez życie brunetki świata oddychają z ulgą78
    • Czernomyrdin w Warszawie15 gru 2006, 15:00Jak wyglądałby świat, gdyby w Rosji w 1917 r. nie było rewolucji80
    • Know-how15 gru 2006, 15:00Ewolucja zagłady Dinozaury nie wyginęły przed 65 mln lat na skutek zderzenia Ziemi z asteroidą. "To jedno z największych nieporozumień w nauce" - uważa Tony Hallam, brytyjski geolog i paleontolog. Równie błędne jest dość powszechne...86
    • Lek na syndrom X15 gru 2006, 15:00Przełom w leczeniu otyłości i nałogów?88
    • Wojna marmurowa15 gru 2006, 15:00Arcydzieła sztuki starożytnej znikną z największych muzeów Europy i USA?91
    • Horoskop ciąży15 gru 2006, 15:00Życie w łonie matki decyduje o naszym zdrowiu, inteligencji i sukcesach zawodowych!94
    • Bez granic15 gru 2006, 15:00Romantyczna Condi? Ostatnia podróż do Kanady Condoleezzy Rice, szefowej amerykańskiej dyplomacji, wzbudziła duże zainteresowanie nie tylko z powodu omawianych w jej trakcie problemów politycznych. Wizyta wywołała spekulacje na temat rzekomego...96
    • Chindie15 gru 2006, 15:00Dwa azjatyckie giganty wywracają świat do góry nogami98
    • Papież w kraju pogan15 gru 2006, 15:00Benedykt XVI nawracał w Niemczech katolików na katolicyzm104
    • Ukraina na kolanach15 gru 2006, 15:00Premier Janukowycz na antynatowskich hasłach wdrapał się na szczyt politycznej kariery106
    • Recenzor15 gru 2006, 15:00108
    • Płonąca pietruszka15 gru 2006, 15:00Dobrymi chęciami wybrukowane jest piekło. To porzekadło idealnie pasuje do reżyserskiego debiutu Andrzeja Seweryna. Od historii księdza, nosiciela wirusa HIV (jak zwykle teatralny Michał Żebrowski), zionie fałszem na kilometr, gdyż nafaszerowano...108
    • Powrót z gwiazd15 gru 2006, 15:00Niełatwo być kosmicznym odmieńcem. Sąsiedzi się ciebie boją, chuligani cię biją, a rząd chce izolować i poddać kwarantannie. Zbiorowym bohaterem jednego z lepszych seriali science fiction ostatnich lat jest cztery tysiące czterysta osób...108
    • Morza szum, ptaków śpiew15 gru 2006, 15:00"Jesteśmy parą ostatnich ludzi na ziemi" - przekonuje zgorzkniałą Irenę Laskowską Jan Machulski, jeszcze z bujną czupryną. Jedynymi świadkami nieudolnego podrywu są stada mew i piloci wojskowych odrzutowców. Tak polskie kino, w osobie...108
    • Powtórka z rozrywki15 gru 2006, 15:00Poznajcie Rysia (Przemysław Bluszcz), złodzieja, który po latach odsiadki wraca do domu, by odkryć, że wszystko, za czym tęsknił, już nie istnieje. Dawna ukochana obściskuje się z jego bratem, a sam brat właśnie sprzedaje ojcowiznę. Rysio więc,...108
    • Męczenie Czechowa15 gru 2006, 15:00Czechow w wersji skróconej i wydłużonej zarazem. Skróconej, bo trochę dialogów wycięto, a wydłużonej, bo dołożono pomysł Pera Olova Enquista na lifting mistrza. Miał to być dalszy ciąg "Trzech sióstr", ale reżyser Piotr Cieślak...108
    • Rosyjskie, czyli polskie15 gru 2006, 15:00Polityka wciąż dzieli Polskę i Rosję, za to sztuka łączy. Ze zbiorów trzech najważniejszych rosyjskich muzeów (m.in. Ermitażu) do Warszawy zjechały wykonane ze srebra okazałe przedmioty codziennego użytku - w większości z carskich stołów. To nie...108
    • Miłość wygra i tak15 gru 2006, 15:00Fantastyczna, przepiękna, nieprzeciętna... Epitety opisujące trzecią płytę Nowozelandki o azjatyckich korzeniach można mnożyć bez końca. Trzydziestoletnia Bic Runga dopiero teraz podbija Europę, choć w swoim kraju jest fenomenem od czasu debiutu....108
    • Drugie życie Vivaldiego15 gru 2006, 15:00Czy odpowiedzią na fantastyczną popularność muzyki Vivaldiego jest żart, że najbardziej lubimy to, co już znamy? Słuchając nagrania "Griseldy", trudno się oprzeć wrażeniu déj? vu. Kolejne arie przypominają te, którymi wypełnione są inne...108
    • Złote chłopaki15 gru 2006, 15:00Audioslave to mariaż niedobitków dwóch znamienitych formacji rockowych. Składa się z wokalisty Soundgarden, Chrisa Cornella i trójki sierot po Zacku de la Rochu z Rage Against The Machine. Ten sojusz nie oznaczał jednak narodzin supergrupy. I...108
    • Najsmutniejsze kino świata15 gru 2006, 15:00Dla naszych filmowców Polska to kraj zamieszkiwany głównie przez zgwałcone kobiety, alkoholików, bezrobotnych, bandytów, szemranych biznesmenów i bezdusznych urzędników112
    • Bezpieczny jazz15 gru 2006, 15:00Diwy jazzowe zastąpiły niedawne popgwiazdy list przebojów116
    • Od Marsa do Stalina15 gru 2006, 15:00Herbert George Wells to geniusz fantastyki, ale pierwszy naiwny polityki118
    • Górna półka - Dobroduszna hegemonia15 gru 2006, 15:00Błędem neokonserwatystów jest przekonanie, że wszyscy ludzie pragną wolności119
    • Wencel gordyjski - Rosja nie przebacza15 gru 2006, 15:00Madonna pojechała do kraju, którego los przypomina sytuację misia siedzącego w karcerze wrocławskiego zoo120
    • Krótko po Wolsku - Dziewictwo w Internecie15 gru 2006, 15:00Człowiek niczemu już się nie dziwi. Toteż, gdy jakieś dziewczę z Dolnego Śląska imieniem Joanna wystawiło w Internecie na aukcje swe dziewictwo, zacząłem się zastanawiać, czy można wystawić na sprzedaż coś jeszcze? Własne zdrowie? Internetowa...121
    • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00Nr 38 (204) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 18 września 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Po deklaracji min. Sikorskiego AFGAŃSKA RULETKA Min. Sikorski 20 lat temu wspierał talibów, dziś chce ich zwalczać. A przecież świetnie wie, że wojna w...121
    • Skibą w mur - Blogersi15 gru 2006, 15:00Ryszard Czarnecki w swoim blogu pisze o biegunce, a Wojciech Wierzejski o przyszłości białej rasy122