Pół godziny ratuje życie

Pół godziny ratuje życie

Planuję Długie Życie
Planuję Długie Życie
Z dr. Jackiem Zwolińskim z Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie rozmawia Katarzyna Pinkosz

Rak jelita grubego to dziś trzeci co do częstości nowotwór u mężczyzn i drugi u kobiet. Czy można go uniknąć?

Tak. U większości osób przechodzi on przez fazę stosunkowo łatwych do wykrycia polipów gruczolaków w jelicie grubym. To łagodne nowotwory, które mogą ewoluować w stronę raka. Na pewno na zachorowanie na nowotwór jelita grubego ma wpływ styl życia. Ważne jest niepalenie papierosów, a także dieta: unikanie nadmiaru jedzenia, węglowodanów i tłuszczów zwierzęcych. Warto być aktywnym fizycznie i szczupłym.

To znaczy: lepiej jeść dużo warzyw, owoców, produktów bogatych w błonnik pokarmowy?

Tak. Niestety, nawet najzdrowszy styl życia nie zawsze zapobiega rozwinięciu się nowotworu. Dlatego kluczowe jest jego wczesne wykrycie.

Podstawowym badaniem w celu wykrycia raka jelita grubego w Polsce jest kolonoskopia. Kiedy trzeba zacząć się badać?

Poleca się wykonanie pierwszej kolonoskopii po skończeniu 55. roku życia. Jeśli wynik badania pokaże, że w jelitach nie ma polipów ani podejrzanych zmian, kolejną kolonoskopię wystarczy wykonać za 10 lat. Ten typ nowotworu rozwija się powoli.

Czy osoby z grup ryzyka powinny wcześniej się zbadać?

Tak. Jeśli ktoś w naszej bliskiej rodzinie chorował na nowotwór jelita grubego, to powinniśmy wykonać pierwszą kolonoskopię w wieku 40 lat – albo o 10 lat wcześniej niż wiek najmłodszej osoby, która zachorowała w naszej rodzinie. Dzięki temu można wyprzedzić nowotwór i usunąć podejrzaną zmianę na etapie polipa.

Kolonoskopia ma na celu nie tylko wykrycie podejrzanej zmiany, lecz także jej usunięcie?

Tak. Jeśli w trakcie kolonoskopii okaże się, że w jelitach są polipy, to można je od razu usunąć. W zależności od stopnia przygotowania pacjenta i wielkości polipów usuwa się albo je wszystkie, albo część i umawia na drugi zabieg.

Mówił pan o profilaktycznej kolonoskopii. A jakie objawy powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza?

Na pewno obecność krwi w stolcu. Nie zawsze jej przyczyną jest nowotwór, jednak trzeba taki stan zdiagnozować. Innym niepokojącym objawem są czarne stolce albo obecność w nich śluzu. Połowa nowotworów jelita grubego umiejscawia się w ostatnich 20 cm jelita, czyli w odbytnicy. Niepokojącymi objawami mogą być wtedy zaburzenia rytmu oddawania stolca. To znaczy: do tej pory był on uregulowany, a teraz pojawiają się często powtarzające się zaparcia, biegunki. Innym objawem mogą być bóle przy oddawaniu stolca. Niepokojąca jest też niedokrwistość. Jeśli wykonamy morfologię krwi i okaże się, że mamy niedokrwistość, konieczne jest zdiagnozowanie przyczyny.

Niedokrwistość występuje często, zwłaszcza u kobiet. To znaczy, że należałoby wykryć jej przyczynę, zanim zacznie się przyjmować żelazo i witaminy krwiotwórcze?

Tak. Oczywiście, u kobiet przyczyną niedokrwistości z niedoboru żelaza mogą być obfite miesiączki. Trzeba to jednak wyjaśnić, gdyż jedną z najczęstszych przyczyn niedokrwistości jest rak jelita grubego.

Kolonoskopia to jedyna możliwa forma profilaktyki?

Nie. Można również przeprowadzić badanie kału na obecność krwi utajonej, jednak należy je powtarzać co roku. Poza tym jeśli wynik będzie pozytywny, to konieczna będzie kolonoskopia. Alternatywą dla wykonywania jej co 10 lat jest sigmoidoskopia – tzw. niepełna kolonoskopia. Przed jej wykonaniem nie trzeba przyjmować środka przeczyszczającego: wystarcza lewatywa bezpośrednio przed badaniem. Sigmoidoskopia sprawdza ostatnie 50 cm jelita, gdzie umiejscawia się 70 proc. nowotworów jelita grubego. Nie jest to jednak tak dokładne badanie jak kolonoskopia. Dlatego warto namawiać, aby wykonał ją każdy po 55. roku życia. To badanie ratuje życie.


W ramach badań przesiewowych można wykonać kolonoskopię między 55. a 64. rokiem życia bez skierowania. Osoby młodsze lub starsze muszą mieć skierowanie. Badanie jest bezpłatne, trwa 15-30 minut.

Wywiad został opublikowany w 46/2018 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 46/2018 (1861)

  • Takie będą Rzeczypospolite, jaka nasza troska o dzieci12 lis 2018, 20:00Muszę przyznać, że byłem zaskoczony po przestudiowaniu tych danych: przed wprowadzeniem obowiązkowych szczepień w 1975 r. na odrę w Polsce chorowało… No właśnie, ile osób? Dla ułatwienia dodam, że w ostatnich latach było ich mniej więcej od 60 do...3
  • Pół godziny ratuje życie12 lis 2018, 20:00Z dr. Jackiem Zwolińskim z Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie rozmawia Katarzyna Pinkosz5
  • Niedyskrecje parlamentarne12 lis 2018, 20:00W PLATFORMIE OBYWATELSKIEJ NIE WSZYSCY PO WYBORACH SĄ ZADOWOLENI. – Przeciwnicy Sławomira Nitrasa, który przegrał wybory na prezydenta Szczecina, już mu zarzucają, że więcej ludzi zagłosowało na listę Koalicji Obywatelskiej niż na niego – opowiada...6
  • Obraz tygodnia12 lis 2018, 20:0010 kg waży peruka, którą Weronika Rosati nosi do roli Elizabeth Taylor w nowym filmie Lecha Majewskie go Przegrany Gianni Infantino, szef FIFA, ma kłopoty podobne do tych, jakie wysadziły z fotela jego poprzednika. W Szwajcarii ruszyło śledztwo....10
  • Info radar12 lis 2018, 20:00Konstanty Radziwiłł rzecznikiem praw dziecka? Konstanty Radziwiłł, były minister zdrowia, jest typowany przez Prawo i Sprawiedliwość do objęcia funkcji rzecznika praw dziecka – dowiedział się „Wprost”. Termin składania kandydatur na to stanowisko...12
  • Astrid Lindgren nie kochała wszystkich dzieci12 lis 2018, 20:00Z Anniką Lindgren, wnuczką legendarnej szwedzkiej pisarki książek dla dzieci Astrid Lindgren w 111. rocznicę jej urodzin rozmawia Adam Cissowski14
  • Odra nie ma narodowości12 lis 2018, 20:00INFORMACJE O KOLEJNYCH OGNISKACH ODRY POD WARSZAWĄ i w Kwidzynie koło Gdańska uzupełniane są często informacją o narodowości chorych. W radiu publicznym, które przekazywało ustalenia na temat zakażonych pracowników fabryki w Kwidzynie, informacja...15
  • Rocznicowy kryzys12 lis 2018, 20:00lewo ZORGANIZOWANE PRZEZ NASZ RZĄD ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI BYŁO niesłychanie interesującym zjawiskiem, przede wszystkim z punktu widzenia poznawczego. Dwa dni przed dowiedziałam się od ministra Michała Dworczyka, że głównym zagrożeniem...16
  • Będą rozbiory12 lis 2018, 20:00Czy Polska przetrwa następne sto lat? Pytanie jest jak najbardziej zasadne, jeśli weźmiemy pod uwagę, że nasz kraj w ciągu ostatnich trzech wieków niepodległością cieszył się ledwie kilkadziesiąt lat. W 1717 r. po sejmie niemym Polska stała się...17
  • Szarmancki sprzedawca kokainy12 lis 2018, 20:00Sprzedawał wszystkim – od prezesów spółek po małolatów, robotników i taksówkarzy. Do jego klientów należał były senator PO, syn byłego premiera i byłego prezesa Trybunału Konstytucyjnego – mówi Piotr Krysiak, autor książki „Diler gwiazd”.18
  • Radość w Luksemburgu12 lis 2018, 20:00Trudno pojąć, kto i po co w PiS wymyślił plan rozprawy z nieliczną grupą starców z Sądu Najwyższego po to, by teraz z podwiniętym ogonem umykać przed konsekwencjami tamtych własnych działań. Przecież aby wyrwać sprawiedliwość spod władzy...23
  • Opozycja wierzy w Tuska12 lis 2018, 20:00Dawni współpracownicy Donalda Tuska są przekonani, że wróci on do krajowej polityki już na przyszłoroczne wybory parlamentarne i poprowadzi zjednoczoną opozycję do zwycięstwa.24
  • PiS – powyborcze zaostrzanie kursu12 lis 2018, 20:00Nie będzie zmian w rządzie ani umizgiwania się do umiarkowanych wyborców. Kierownictwo PiS zdecydowało o zaostrzeniu kursu.28
  • Czarne chmury nad Zielińskim12 lis 2018, 20:00W PiS coraz głośniej mówi się o możliwej dymisji wiceszefa MSWiA. Wcale nie z powodu kryzysu w policji.31
  • Głosowanie za zdrowym rozsądkiem12 lis 2018, 20:00PiS wykorzystał obywatelski pomysł zniesienia obowiązku szczepień, by w kampanii wyborczej mrugnąć do ruchów społecznych. Po miesiącu wycofał się z tej koncepcji rakiem.33
  • Kalendarz szczepień po polsku12 lis 2018, 20:00Część szczepionek jest obowiązkowa, inne są tylko zalecane. Skąd taki podział i czy rzeczywiście te obowiązkowe są ważniejsze? Czy szczepić powinni się też dorośli?38
  • Zniszczyć miliardera12 lis 2018, 20:00Tomasz Gudzowaty boi się, że jego dzieci popełnią samobójstwo. Dlatego mimo wyroku sądu nie chce ich oddać swojej byłej partnerce, która – według relacji świadków – w okrutny sposób się nad nimi znęcała.42
  • Nowa Polska12 lis 2018, 20:00Mam prośbę do tych osławionych „normalnych rodzin z dziećmi”, które co roku idą w Marszu Niepodległości – przestańcie wciskać mi kit, że nie wiecie, z kim idziecie, pod czyim sztandarem i jaką ideologię wspieracie. I do Prezydenta Dudy też mam...47
  • Jak się wyciska pieniądze12 lis 2018, 20:00Nasz rynek fitness jest jednym z najszybciej rozwijających się w Europie. Ćwiczy już ponad 2,8 mln Polaków. Wciąż jednak niełatwo na tym zarobić.48
  • Banki na bank zostają12 lis 2018, 20:00Pogłoski o rychłej śmierci banków okazały się mocno przesadzone. Co więcej, polskie instytucje radzą sobie lepiej niż europejskie.52
  • Hossa Bessa12 lis 2018, 20:00Majdan w opałach Słynny dom mody Chanel żąda, żeby Radek Majdan wycofał z rynku swoje perfumy. Chodzi o zapach sprzedawany pod marką Vabun for Lady No. 5. W piśmie wysłanym do polskiej firmy Chanel pisze: „Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że...54
  • Ubrania w obiegu12 lis 2018, 20:00Grupa VIVE wspiera gospodarkę cyrkularną, bo zniszczony sweter, niemodna torebka czy stary dywan też wpisują się w gospodarkę obiegu zamkniętego.55
  • Know How12 lis 2018, 20:00Obcy mają nas na oku Została odkryta 19 października i nazywa się Oumuamua. To najdziwniejsza z ostatnio zaobserwowanych asteroid. Trajektoria jej lotu sugeruje, że nadleciała z innego układu planetarnego. Jej kształt przypomina cygaro – jest co...56
  • Drewna czar12 lis 2018, 20:00Ręcznie robione drewniane okulary i zegarki zyskują w Polsce na popularności dzięki modzie na naturalne produkty.57
  • Polak, który osłabił Trumpa12 lis 2018, 20:00Urodzony w Polsce polityk wygrał jeden z kluczowych pojedynków w wyborach uzupełniających do Kongresu USA, przyczyniając się do odbicia Izby Reprezentantów z rąk republikanów.58
  • Kto weźmie Antarktydę12 lis 2018, 20:00Ostatni dziewiczy zakątek Ziemi jest łakomym kąskiem dla wielu państw zgłaszających pretensje do jego nieodkrytych bogactw. W grze o nie liczą się nawet wraki żaglowców i dwustuletnie czaszki.62
  • Antysemicka Ameryka12 lis 2018, 20:00USA słynie jako kraj przyjaźnie nastawiony do Żydów. To jednak w dużej mierze fenomen współczesności, bo historycznie w Stanach raczej ich za bardzo nie kochano.66
  • Opolska stolica jeździectwa12 lis 2018, 20:00Ośrodek Jakubus przyciąga nie tylko miłośników koni i uczestników zawodów jeździeckich, ale też tych, którzy dopiero chcą się nauczyć jazdy konnej.69
  • Jak psychologia bada mądrość12 lis 2018, 20:00Nikt nie ma wątpliwości, że jedni ludzie są mądrzejsi od innych, ale trudne pytanie brzmi: od czego mądrość zależy?71
  • Pozornie zdrowi – do pierwszego złamania12 lis 2018, 20:00O chorobie najczęściej dowiadujemy się przypadkiem. Pierwsze, drugie złamanie i pada diagnoza – osteoporoza. A przecież tak łatwo jej zapobiec.74
  • Mamy alergię na nudę12 lis 2018, 20:0017 listopada Sting i Shaggy zagrają w Łodzi, dwa dni później w Trójmieście. Ale jeśli myślicie, że na koncercie usłyszycie tylko nagrania z ich wspólnej płyty „44/876”, to jesteście w błędzie.79
  • Żarty bardzo pomagają12 lis 2018, 20:00Kurt Vonnegut to pisarz legenda. Kochany przez młodych czytelników, atakowany przez establishment. Stale wydawany i czytany, mimo że czasy buntu już minęły. Ale żart jest zawsze dobry.82
  • Opowieści po małym Holokauście12 lis 2018, 20:00Rozmowy z Albańczykami pokazały mi niezwykłą skuteczność systemu autorytarnego, któremu udało się uformować „nowego człowieka” – mówi Małgorzata Rejmer, autorka zbioru reportaży o Albanii.86
  • Wydarzenie12 lis 2018, 20:0072 minuty piekła W „Utoyi, 22 lipca” Erik Poppe nie oszczędza widzów. Zaczyna swój film w Oslo, gdy w rządowej dzielnicy wybucha ciężarówka. Zaraz później kamera przenosi się na wyspę Utøya. Reżyser pokazuje zamach Andersa Breivika z 2011 r. w...90
  • Film12 lis 2018, 20:00Z magii robią widły NIEŁATWO ZNALEŹĆ KLUCZ DO „LISTOPADA”. Ale właśnie to w nim fascynuje. Jest tu miejsce na wilkołaki, zaklęte księżniczki, skrajną biedę oraz ożywione, zantropomorfizowane widły. Ale również na delikatne emocje. W czerni i...91
  • Muzyka12 lis 2018, 20:00Jak Szpaku w rap SZPAKU TO KOLEJNY PRZYPADEK MUZYKA DOSKONALE ZNANEGO W ŚRODOWISKU, sprzedającego niezłe nakłady, a zarazem takiego, o którym „twoja mama nigdy nie słyszała”. Nic dziwnego – środowisko hip-hopowe funkcjonuje w Polsce jako doskonale...92
  • Książka12 lis 2018, 20:00Kobieta wyzwolona Dzieło życia włoskiej aktorki, która została pisarką, a sukces przyszedł dopiero po jej śmierci. I to nie zaczął się w ojczyźnie, lecz w Niemczech oraz we Francji. No, ale w ostatniej dekadzie „Sztuka radości” triumfalnie idzie...93
  • Kalejdoskop12 lis 2018, 20:00Papier toaletowy kontra historia A oto Polska początku lat 80., kolorowa i ciepła. Zaskakujące? Socjalistyczną rzeczywistość, którą zwykło określać się, nie bez słuszności, mianem szarej, Sowa i Savoia przedstawiają zgoła inaczej. Co w sumie nie...94
  • Kulturalna trzynastka12 lis 2018, 20:00Bartek Jędrzejak PREZENTER TVN, WSPÓŁAUTOR KSIĄŻKI DLA DZIECI „POGODA DLA PUCHACZY”95
  • Artefakt z trupem w trumnie12 lis 2018, 20:00Jako rocznik ’75, a więc dziecko komuny, zbierałem oczywiście opakowania papierosów, zachwycałem się nimi, bo były piękne. W „Playboyach” i innych obszarniczych kolorowych gazetkach na śliskim papierze pełno było reklam papierosów bez najmniejszej...96
  • Zrób sobie… Tuska12 lis 2018, 20:00Podobno bardzo ważny polski polityk trzyma w domu laleczkę Donalda Tuska i rytualnie wbija w nią szpilki.98