FILM
Trzy strony świata
Plejada znanych nazwisk: od Snowdena, przez Cave’a, po Clooneya. Filozoficzne eseje, hollywoodzkie produkcje, skromne dramaty i azjatyckie kino gatunkowe. Berlinale walczy o uwagę widzów. – Tematy tej edycji to kryzys ekonomiczny, moralny, seks, rodzina i wiara – mówił dyrektor imprezy Dieter Kosslick. Najważniejsze okazały się filmy zakorzenione w rzeczywistości krajów, w których powstały. Obrazy reżyserów, którzy przyjrzeli się historii i współczesności własnych społeczeństw. – Urodziłem się w 1977 roku – tłumaczył Yann Demange. – Problemy Irlandii były tłem mojego dorastania. Jednak do dzisiaj nie zrozumieliśmy ich natury ani znaczenia. Jego „71” to wstrząsający obraz zamieszek w Belfaście. Demange obserwuje miasto oczami żołnierza, który uciekając przed bojownikami, musi samotnie przetrwać w katolickiej dzielnicy. To film o nienawiści. W podzielonym kraju nie można pozostać neutralnym. Jest tu oskarżenie armii o wspieranie terroryzmu, ale przede wszystkim historie zwyczajnych ludzi, którzy żyją w środku piekła. Demange pokazał konflikt, który do dzisiaj jest otwartą raną. Zupełnie inne, znieczulone, społeczeństwo sportretował Niemiec Dietrich Brüggemann w „Drodze krzyżowej”. – Pod koniec lat 90. wydawało się, że czasy fundamentalizmu religijnego już minęły – mówił reżyser. – Tymczasem dziś mnożą się Kościoły, a duszpasterze głoszą coraz skrajniejsze nauki. Film składa się z 14 ujęć, scen dialogowych odpowiadających kolejnym stacjom cierpienia Chrystusa. Bohaterka, nastolatka poddana przez rodzinę i religijną wspólnotę indoktrynacji, postanawia złożyć siebie w ofierze Bogu w intencji ozdrowienia brata. Dochodzi do tragedii. Brüggemann tworzy pejzaż niemieckiej prowincji, Demange – podzielonego Belfastu. Tym europejskim produkcjom odpowiada „Boyhood” Richarda Linklatera. Reżyser wracał do tych samych aktorów przez 12 lat. W tym czasie starzeli się jego, grający rodziców, aktorzy – Patricia Arquette i Ethan Hawke, dorosło dwoje dzieci. – Seans był katartycznym przeżyciem: obejrzałem swoje dorastanie w pigułce – mówił Ellar Coltrane, odtwórca głównej roli. „Boyhood” jest refleksją nad przemijaniem. Nad tym, co naprawdę istotne. To też piękny portret matki. Przez jej życie przewijają się mężczyźni, a jedyniebezwarunkowe uczucie do dzieci jest stałe. Linklater pokazuje mijanie się ludzi w związku, ale patrzy też na rzeczywistość z nadzieją. Z europejskiego punktu widzenia – możemy tylko zazdrościć tak spokojnych losów. Krzysztof Kwiatkowski, Berlin
SZTUKA
Oko patrzy
OHO, MUZEUM SZTUKI NOWOCZESNEJ W WARSZAWIE znów pokazuje kanon. Tym razem w formie wystawy umownie nawiązującej do idei salonu. „Co widać. Polska sztuka dzisiaj” to pewnie jedna z najważniejszych wystaw w tym roku. Pokaz został wymyślony jako przegląd sztuki aktualnej, tego, co dziś najciekawsze i najwartościowsze. Światło reflektorów skierowano na same prace – malarskie, instalacje, wideo, rzeźby – a nie na żadną „wielką historię” albo dyskusję o instytucjach sztuki. To nie jest środowiskowa dyskusja, tylko wystawa, w której przyjemność znaleźć ma każdy. A na niej: prace m.in. Anety Grzeszykowskiej, Aleksandry Waliszewskiej, Agnieszki Polskiej, Bownika i wielu, wielu więcej. Umownym hasłem/figurą organizującą „Co widać. Polska sztuka dziś” jest oko. Wielkie oczy – praca Pauliny Ołowskiej – spoglądają na miasto i wchodzących widzów z fasady pawilonu Emilia, w którym mieści się Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Dookoła oka i patrzenia krążą główne myśli wystawy: obejrzyjmy sobie, jak jest (czyli jak sztuka pokazuje rzeczywistość materialną, społeczną, kulturową). Przyjrzyjmy się sobie, jak oglądamy sztukę. I nie miejmy wątpliwości, że artyści na nas patrzą. Anna Theiss
MUZYKA
Beatles w wersji 2.0
AMERYKAŃSKA DYSKOGRAFIA
The Beatles różni się aż do albumu „Sgt. Pepper” od oryginalnej, brytyjskiej. Wbrew intencjom zespołu często materiał z pojedynczych płyt dzielono na dwa albumy, w dodatku „poprawiając” jego brzmienie (stereo) w sposób dość surrealistyczny. Niezwykły dokument tej epoki zebrano właśnie w tzw. boksie, na szczęście zamieszczając obie wersje – monofoniczna wygrywa tu w cuglach. Dla kolekcjonerów i tych, którzy lubią smaczki z epoki. Okazja zacna – okrągłe pół wieku od wdarcia się Beatlesów przebojem na rynek amerykański. Piotr Metz
THE BEATLES, „THE U.S.” ALBUMS BOX, APPLE – UNIVERSAL
MUZYKA
Bez prądu
KONCERTOWY ALBUM, który ma rzucić na Band of Horses nowe światło – „poważnego” zespołu dla koneserów. Konwencja występu akustycznego, kiedyś z takim sukcesem odgrzana przez MTV, pozwala muzykom pokazać swoje umiejętności. W roli głównej występuje tu obdarzony wspaniałym wokalem frotman grupy Ben Bridwell. Jeśli dzięki temu wydawnictwu Band of Horses chcieli wskoczyć na jeszcze wyższą półkę – zdecydowanie się to udało. Podobnie jak zaskakująca zmiana aranżu flagowych piosenek zespołu z gitarowego hałasu na fortepianowe ballady. Piotr Metz
BAND OF HORSES „ACOUSTIC AT THE RYMAN” BROWN
KSIĄŻKA
Zapomniane centrum świata
RORY STEWART LUBI CHODZIĆ. Między rokiem 2000 a 2002 przedreptał blisko 10 tys. km ścieżkami Indii, Nepalu i Iranu. Zwieńczeniem owego marszu była zimowa podróż przez górskie zakątki Afganistanu – zrujnowanego przez trzy dekady wojen, liżącego właśnie rany po upadku reżimu talibów. Owocem wyprawy okazała się świetna książka. „Między miejscami”, wystrzegając się łatwych ocen, pozwala zrozumieć etniczną, polityczną i religijną złożoność afgańskiego świata, jego sięgającą starożytności historię i wymiar społecznej katastrofy, jaką przyniósł mu XX w. Piotr Kofta
RORY STEWART, „MIĘDZY MIEJSCAMI. Z PSEM PRZEZ AFGANISTAN” PRZEŁ. BARBARA GADOMSKA, CZARNE 2014
KSIĄŻKA
Czechow z Cork
SEANA O’FAOLAINA (1900-1991) nazywano irlandzkim Czechowem – jak wynika z lektury jego opowiadań, nie bez powodu. Ale nieznany u nas dotąd pisarz nie był, rzecz jasna, epigonem Rosjanina, raczej twórczym kontynuatorem nowelistycznej tradycji, która bazuje na ironii, wyważonym liryzmie i psychologicznej wiarygodności. W tych znakomitych tekstach Polacy odnajdą znajome akcenty, bo O’Faolain mądrze pisał o życiu prowincji z wolna pożeranej przez nowoczesność, i dwuznacznym stosunku Irlandczyków do ojczyzny. Krótko mówiąc – niechcący wykonał za nas kawał dobrej roboty. Piotr Kofta
SEAN O’FAOLAIN, „CUD DWA RAZY SIĘ NIE ZDARZA. OPOWIADANIA WYBRANE” PRZEŁ. PAWEŁ PIASECKI SIC! 2014
TOP 10 MUZYKA
1. „Satanist”
Behemoth
MYSTIC PRODUCTION
2. „Dekady polskiej ballady”
Różni wykonawcy
SONY MUSIC PL
3. „Siesta 9 – Muzyka moich ulic – prezentuje Marcin Kydryński”
Różni wykonawcy
UNIVERSAL/UNIVERSAL MUSIC PL
4. „Within Temptation”
Hydra
BMG/MYSTIC PRODUCTION
5. „Night in Calisia”
Włodek Pawlik
PAWLIK RELATIONS/ FONOGRAFIKA
6. „Beyoncé”
Beyoncé
SONY MUSIC PL
7. „European Jazz (2013)”
Różni wykonawcy
MEMBRAN MUSIC
8. „En vivo”
Violetta
OTHER POP US/UNIVERSAL MUSIC PL
9. „Comfort and Happiness”
Dawid Podsiadło
SONY MUSIC PL
10. „Lepszego życia diler”
Paluch
BOR RECORDS/CD-CONTACT
TOP 10 KSIĄŻKI
1. „Jestem bardzo w rękach Bożych. Notatki osobiste 1962-2003”
Jan Paweł II
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY ZNAK
2. „Resortowe dzieci. Media”
Dorota Kania, Jerzy Targalski, Maciej Marosz
FRONDA
3. „Jesteś cudem”
Regina Brett
INSIGNIS
4. „Wilk z Wall Street”
Jordan Belfort
ŚWIAT KSIĄŻKI
5. „Zagrożeni”
C.J. Daugherty
WYDAWNICTWO OTWARTE
6. „Inferno”
Dan Brown
SONIA DRAGA
7. „Pyszne 25. Nowa porcja przepisów”
Anna Starmach
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY ZNAK
8. „Zmień swoje życie z Ewą Chodakowską”
Ewa Chodakowska, Lefteris Kavoukis
WYDAWNICTWO K.E.LIBER
9. „Bóg nigdy nie mruga”
Regina Brett
INSIGNIS
10. „Zawód: Szpieg”
Michał Majewski, Paweł Reszka
CZARNA OWCA, DAWNIEJ JACEK SANTORSKI & CO.
TOP 10 KINO
1. „Jack Strong”
reż. Władysław Pasikowski
VUE MOVIE DISTRIBUTION
2. „Lego: przygoda”
reż. Chris Miller, Phil Lord
WARNER BROS.
3. „Pod Mocnym Aniołem”
reż. Wojtek Smarzowski
KINO ŚWIAT
4. „Wkręceni”
reż. Piotr Wereśniak
INTERFILM
5. „RoboCop”
reż. José Padilha
FORUM FILM POLAND
6. „American Hustle”
reż. David O. Russell
UIP
7. „Wykapany ojciec”
reż. Ken Scott
MONOLITH FILMS
8. „Wilk z Wall Street”
reż. Martin Scorsese
MONOLITH FILMS
9. „Piłkarzyki rozrabiają”
reż. Juan José Campanella
VUE MOVIE DISTRIBUTION
10. „Kraina lodu”
reż. Chris Buck, Jennifer Lee
DISNEY
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
