Słowo ciałem

Dodano:   /  Zmieniono: 
Papież otwiera Chorwacji drzwi do Unii Europejskiej
Wielka postać błogosławionej siostry Marii Petković skłania do myślenia o wszystkich kobietach Chorwacji, żonach i matkach, również tych naznaczonych bólem z powodu utraty bliskich w okrutnej wojnie lat 90. - mówił papież w Dubrowniku.
Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Chorwacji miała jednak nie tylko wymiar religijny. Kiedy po wylądowaniu na wyspie Krk papież mówił o Chorwacji jako "kandydacie do wielkiej rodziny europejskiej", uradowany prezydent Stipe Mesić wstał i rozpoczął owację, przyłączył się do niego wielotysięczny tłum. Integracja z Unią Europejską jest głównym celem politycznym kraju. Chorwacji nie udało się dołączyć do pierwszej dziesiątki państw, które wejdą do unii w przyszłym roku. Teraz Mesić liczy na to, że jego ojczyzna wstąpi do wspólnoty w 2007 r. I chyba się nie przeliczy. Poprzednie wizyty papieża w Chorwacji pokazały, że jego słowa wypowiedziane na tej ziemi mają ogromną siłę polityczną. Podobnie zresztą było podczas wszystkich 99 pielgrzymek Jana Pawła II do różnych zakątków świata - słowo papieża Polaka często stawało się ciałem.

Błogosławiony faszysta?
Podczas dwóch pierwszych podróży do Chorwacji - w roku 1994 i 1998 - Jan Paweł II swoją obecnością legitymizował nowo powstałe i kruche państwo, ale przy okazji także, rad nie rad, ekipę nacjonalisty Franja Tudjmana, który niewątpliwie odpowiadał - obok Slobodana MilosŠevicia - za krwawą wojnę w Bośni. Obaj już w 1991 r. dogadali się na temat podziału tej byłej republiki Jugosławii, tyle że nie wzięli pod uwagę oporu Muzułmanów. Chorwacki kler katolicki należy do najbardziej konserwatywnych w Europie: to on przeforsował beatyfikację kontrowersyjnego prymasa Alojzije Stepinaca, poplecznika Ante Pavelicia, faszystowskiego dyktatora Chorwacji w czasie II wojny światowej. Watykan się na to zgodził mimo sprzeciwu środowisk żydowskich i serbskich, domagających się odłożenia beatyfikacji do czasu pełnego wyjaśnienia historycznej roli arcybiskupa Zagrzebia.
Tym razem papież przyjechał do Chorwacji odmienionej dzięki demokratycznym rządom koalicji centrolewicowej. Nie ma już nacjonalistycznej tromtadracji, prowadzone są głębokie reformy gospodarki. Nie obowiązuje prawo zabraniające dziennikarzom "szkalowania" urzędników państwowych, czyli nie knebluje się brutalnie prasy. Chorwacja nie potrząsa szabelką, w armii wprowadzane są gruntowne zmiany (pracę straci 42 proc. oficerów).

Nie ta strona barykady
Chorwaci są jednak niezadowoleni z obecnych rządów, a sondaże wskazują, że najpopularniejszą partią znów jest tudjmanowska Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, która zresztą po śmierci prezydenta watażki przeszła głęboką odnowę. Poparcie dla ludowców Mesicia ciągle spada. Co gorsza, w czasie kampanii w Iraku Chorwacja - licząca na pomoc Francji i Niemiec w procesie integracji europejskiej - znalazła się po niewłaściwej stronie barykady. Odmówiła też zawarcia porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie niewydawania do Hagi zbrodniarzy wojennych z amerykańskimi paszportami. Carla del Ponte, szefowa Trybunału ds. Zbrodni Wojennych w Byłej Jugosławii, wyraża ostrożne zadowolenie ze współpracy z Zagrzebiem. Znany z nacjonalizmu sędzia Slavko Lozina ze Splitu uniewinnił jednak ostatnio siedmiu strażników więziennych oskarżonych o torturowanie serbskich jeńców wojennych w obozie koncentracyjnym w Lorze, a sąd w Zagrzebiu odmówił ekstradycji generała Janka Bobetki, komendanta akcji "Burza" (była to ofensywa chorwacka z 1995 r., podczas której ze Sławonii uciekło 300 tys. Serbów, a setki zginęły). Leciwy generał wkrótce potem zmarł, a na jego pogrzebie byli premier, przewodniczący parlamentu i wysłannik prezydenta, nie wspominając o tysiącach obywateli. Do takiej właśnie Chorwacji przyjechał papież, by mówić o miłości bliźniego. "Odnoszę wrażenie, że dzięki Niemu zaczęliśmy w tej naszej rodzinie o wielu korzeniach spoglądać na siebie przyjaźniej" - stwierdził komentator chorwackiej telewizji.


Podniosła z dna
Siostrze Marii Petković, założycielce Zakonu Sióstr Miłosierdzia, zajmującego się szkolnictwem i działalnością charytatywną m.in. w Ameryce Łacińskiej, przypisuje się uratowanie załogi peruwiańskiej łodzi podwodnej, która w 1988 r. po kolizji z kutrem rybackim osiadła na dnie morza. Kapitan Roger Cortina Alvarado, modląc się wówczas do siostry Petković, zrozumiał, że wbrew logice musi zamknąć systemy wentylacyjne. Okazało się, że właśnie przez nie do łodzi podwodnej dostawała się woda. Załoga została uratowana.

Piętno ustaszy
Chorwacja liczy niespełna 4,5 mln mieszkańców, jej terytorium jest sześciokrotnie mniejsze od Polski. Po dziesięciu latach rządów nacjonalistów z Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) władzę w Zagrzebiu objęła koalicja postkomunistów premiera Ivicy Raăana, ludowców, socjalliberałów i czterech mniejszych partii. W 2002 r. socjalliberałowie wystąpili z rządu, w którym dominują dziś postkomuniści, a ludowcy prezydenta Mesicia odgrywają rolę mediatora. Chorwacja odnotowuje wysokie, przekraczające 5 proc. PKB tempo wzrostu gospodarczego. Wskaźnik inflacji wynosi 2 proc., a stopa bezrobocia 20 proc. Przez całe tysiąclecia kraj był zależny od Węgier, a później Austro-Węgier, niepodległy stał się w 1918 r., kiedy powstało SHS, czyli Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, przemianowane w 1928 r. na Jugosławię. W latach 1941-1945 istniało marionetkowe - zależne od Niemców i Włochów - Niezależne Państwo Chorwackie faszystowskiego dyktatora Ante Pavelicia, który wymordował dziesiątki tysięcy Serbów, Żydów, Muzułmanów i Romów. Kiedy kontrolę nad terytorium Chorwacji przejęli partyzanci marszałka Tito, dziesiątki tysięcy ludzi Pavelicia, tzw. ustaszy, zbiegło do kontrolowanego przez Brytyjczyków sektora okupacyjnego Austrii. W 1991 r. Chorwacja ogłosiła niepodległość, wówczas rozpoczęła się niemal pięcioletnia wojna z Serbią, zakończona operacją "Burza". Do 2000 r. krajem rządził prawicowy nacjonalista Franjo Tudjman.
Więcej możesz przeczytać w 24/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 24/2003 (1072)

  • Ucieczka do wolności16 cze 2003, 1:00W dniach europejskiego referendum wielu moich rodaków zachowywało się tak, jakby czekało na wynik testu na obecność wirusa HIV, a nie na jedno z najbardziej radosnych wydarzeń w historii Polski.3
  • Peryskop16 cze 2003, 1:00Polska droga do unii 16 XII 1991 - Podpisanie w Brukseli układu o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi 31 III 1998 - Początek negocjacji członkowskich z UE. Główni negocjatorzy: Jan Kułakowski i Jan Truszczyński 16 IV...8
  • Dossier16 cze 2003, 1:00Marek BOROWSKI marszałek Sejmu, poseł SLD "Miller nie zasługuje na polityczny niebyt" PAP Krzysztof JANIK minister spraw wewnętrznych i administracji "Mam dość, jeśli do mojej partii, w którą włożyłem kawał swojego życia, w...9
  • Z życia koalicji16 cze 2003, 1:00Leszek Miller nie pójdzie do więzienia za nazwanie Zbigniewa Ziobry zerem, bo prokuratura uznała, że mówienie o kimś per zero to nie obelga, tylko ocena kwalifikacji. O dzięki ci, prokuraturo! Nasza rubryka wyglądała takiej...10
  • Z życia opozycji16 cze 2003, 1:00Wielbiciel Jolanty Pieńkowskiej Donald Tusk został przewodniczącym Platformy Obywatelskiej. Takim na poważnie, bo wybrał go kongres partii. Tusk wygrażał Millerowi i kadził Europie. Jego zastępczynią ma zostać Zyta Gilowska, a szefem klubu...11
  • M&M16 cze 2003, 1:00NIE MA TAKIEGO ROGU-felieton Marka Majewskiego12
  • Playback16 cze 2003, 1:0012
  • Antysemicki Bubel16 cze 2003, 1:00Antysemicki film autorstwa Leszka Bubla wyemitowała TVP w bloku bezpłatnych audycji referendalnych. W filmie pojawia się Żyd, który namawia do głosowania za Unią Europejską, bo po wstąpieniu do UE 30 proc. kamienic w Polsce trafi do byłych...12
  • Fotoplastykon16 cze 2003, 1:0014
  • Poczta16 cze 2003, 1:00Listy od czytelników16
  • Kadry16 cze 2003, 1:0017
  • Polskie kłamstwa16 cze 2003, 1:00Pan Bóg wybacza ludziom grzechy, ale nie cofa czasu. Tymczasem politycy III RP uparcie marnowali czas, a także nakręcali spiralę kłamstwa, nie tylko mamiąc wyborców nierealnymi obietnicami, ale forsując też szkodliwe decyzje. Pod hasłem tworzenia...18
  • Złoty strzał Millera16 cze 2003, 1:00Podatek liniowy uratuje Leszka Millera i rząd SLD-UP24
  • Słowacki cud16 cze 2003, 1:00Słowacja wprowadza najbardziej liberalne reformy w regionie25
  • Kasjer Wieczerzak16 cze 2003, 1:00Nikomu nie zależy na wyjaśnieniu politycznych wątków afery Wieczerzaka26
  • Kolej na rozbój16 cze 2003, 1:00Dziesięć procent pociągów jeżdżących po Polsce jest celem złodziei28
  • Plagiatomafia16 cze 2003, 1:00Popełnienie plagiatu nie grozi w Polsce infamią32
  • Sekta komunistów16 cze 2003, 1:00Komunizmu w Polsce chce ponad dwadzieścia organizacji skrajnej lewicy35
  • Puder dobroczynności16 cze 2003, 1:00Lewicę czeka klęska, jeśli nie zdoła dać nadziei milionom Polaków37
  • Lepienie z błota16 cze 2003, 1:00Tylko przyzwoite państwo zapewni nam dobre miejsce w Unii Europejskiej37
  • Giełda i wektory16 cze 2003, 1:00Hossa Świat Komfort defekacji Pięciogwiazdkowy system oceny publicznych toalet zamierzają wprowadzić władze Singapuru. Żeby zasłużyć na maksymalną liczbę gwiazdek, toaleta musi być nie tylko czysta, zaopatrzona w papier, mydło i jednorazowe...38
  • Giełda kominiarzy16 cze 2003, 1:0029,4mln zł (7,8 mln USD) odebrało w 2002 r. z kasy dziesięciu najlepiej zarabiających prezesów polskich spó-łek giełdowych - wynika z wyliczeń "Wprost".40
  • Teraz kasa!16 cze 2003, 1:0020 tysięcy firm rocznie za 100 mln zł usiłuje sobie kupić prestiż na rynku44
  • Zakład Ucisku Społeczeństwa16 cze 2003, 1:00ZUS, wielką czarną dziurę biurokracji, należy jak najszybciej sprywatyzować. Utrzymywanie niewydolnego ZUS kompromituje ideę reformy emerytalnej.48
  • Lęk przed bagnem16 cze 2003, 1:00Czy zachodni świat pogrąży się w deflacji?52
  • Ofensywa majsterkowiczów16 cze 2003, 1:00Ostatnio coraz częściej czytamy złowróżbne zapowiedzi kolejnej klęski, jaka miałaby nawiedzić nasz i tak nie najpiękniejszy ze światów. Jest nią mianowicie klęska deflacji, czyli spadających cen. Pełne trwogi rozważania na ten temat pojawiają się...54
  • Chciejstwo "ekspertów"16 cze 2003, 1:00Antyamerykańscy frustraci komentujący sytuację w Iraku stosują starą zasadę socjalistów: "Nie patrzeć za siebie!"56
  • Supersam16 cze 2003, 1:003. Kongres Informatyki Polskiej Czas technologii Nie ma kryzysu, a po wejściu Polski do Unii Europejskiej czeka nas jeszcze szybszy rozwój - wynika z obrad kongresu informatyków. Prawie trzystu przedstawicieli nauki, biznesu i...58
  • Polska moc16 cze 2003, 1:00Belvedere, Chopina, Wyborową i Żubrówkę uznano za jedne z najlepszych wódek na świecie. Nic dziwnego, Polska jest przecież ojczyzną tego trunku.60
  • Czysty skarb16 cze 2003, 1:00Rozmowa z Edwardem Jayem Phillipsem, prezesem i dyrektorem generalnym Phillips Beverage Company62
  • Gra w IQ16 cze 2003, 1:00Gry komputerowe podnoszą poziom inteligencji i poprawiają pamięć64
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Szlachetne tęsknoty16 cze 2003, 1:00Przy wszystkich słusznych narzekaniach, że przyszło nam żyć pod niezbyt szczęśliwą dla smakoszy szerokością geograficzną, zwłaszcza w porównaniu z regionami okołośródziemnomorskimi, warto pamiętać, że po pierwsze - istnieją na świecie krainy o...66
  • Klątwa Guggenheimów16 cze 2003, 1:00W latach 20. XX wieku Guggenheimowie byli drugą pod względem bogactwa rodziną w Ameryce68
  • Teatr Bolszoj16 cze 2003, 1:00Jak KGB manipulował światem72
  • Armia cienia16 cze 2003, 1:00Rozmowa z Wiktorem Suworowem, byłym agentem GRU75
  • Know-how16 cze 2003, 1:00Odchudzające tłuszcze Ludzie spożywający pokarmy bogate w białko i tłuszcz, a ubogie w węglowodany, w ciągu pół roku zrzucają dwa razy więcej kilogramów niż osoby stosujące dietę niskotłuszczową - wykazały badania specjalistów...77
  • Viagra dla mózgu16 cze 2003, 1:00O uzdolnieniach nie decydują wyłącznie geny. Fenomenalne umiejętności może wytrenować każdy. Pod warunkiem, że zechce naprawdę mocno pracować.78
  • Jarmark wszechwiedzy16 cze 2003, 1:00Zapraszamy w przeszłość i przyszłość, na VII Piknik Naukowy84
  • Bez granic16 cze 2003, 1:00Królowa (nie)masowego rażenia Tysiąc osób uczestniczyło w obchodach 50-lecia koronacji królowej Elżbiety II. Na mszy w Opactwie Westminsterskim pojawiła się Camilla Parker Bowles, towarzyszka życia księcia Karola, co uznano za...88
  • Wawelska mapa drogowa16 cze 2003, 1:00Plan Busha: ożywienie NATO, przebudowa Unii Europejskiej, marginalizacja ONZ90
  • Dyrektoriat świata16 cze 2003, 1:00Europa gada, a Ameryka płaci92
  • Funt euro16 cze 2003, 1:00Rząd Blaira wykazał, jak funta ocalić, a wpływów w Europie nie stracić94
  • Słowo ciałem16 cze 2003, 1:00Papież otwiera Chorwacji drzwi do Unii Europejskiej96
  • Ból prawdy16 cze 2003, 1:00Rozmowa ze Stipe Mesiciem, prezydentem Republiki Chorwacji96
  • Nierząd16 cze 2003, 1:00Najbliższych kilka tygodni to najniebezpieczniejszy okres w najnowszej historii Iraku100
  • Ostatni skok16 cze 2003, 1:00Jakie tajemnice zabrał do grobu Jürgen Möllemann?103
  • Striptiz pierwszej damy16 cze 2003, 1:00Hillary Clinton droga z gabinetu oralnego męża do prezydentury104
  • Wolność do Europy16 cze 2003, 1:00Kraje traktujące projekt europejski bardziej jako zadanie niż przywilej wygrywały wyścig o sukces105
  • Menu16 cze 2003, 1:00KRAJ Vega w Romie Suzanne Vega jest jedną z tych niewielu artystek, które trudno pomylić z kimś innym. Ma nie tylko charakterystyczny głos, ale jest także utalentowaną autorką ballad, inspirowanych twórczością Leonarda Cohena, Boba...106
  • Potterbiznes16 cze 2003, 1:00Do dwóch miliardów ludzi na świecie dotarły produkty spod znaku Harry'ego Pottera108
  • Bluźniercy z wideoklipu16 cze 2003, 1:00Im więcej restrykcji i cenzury, tym bardziej obrazoburcze są teledyski112
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego16 cze 2003, 1:00Recenzje płyt113
  • Maestro barbarzyńca16 cze 2003, 1:00Zanim się zacznie eksperymentować, trzeba najpierw mieć porządny warsztat - uważa Leszek Żegalski114
  • Kino Tomasza Raczka16 cze 2003, 1:00Recenzje filmów - Piaono bar, Powiedz to, Gabi115
  • SARS wita nas16 cze 2003, 1:00Lubię czarny humor. Dlatego gdy redakcja poczytnej gazety poprosiła mnie o slogan związany z unijnym referendum, zaproponowałem: "Obywatele. Wszyscy do urn! Krematorium czynne od 6 do 22".116
  • Mortadella16 cze 2003, 1:00Niedawny jubileusz Koziołka Matołka zwrócił moją uwagę na całą twórczość Kornela Makuszyńskiego. Szczególnie na powieść "O dwóch takich, co ukradli Księżyc",116
  • Organ Ludu16 cze 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 24 (36) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 9 czerwca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Już po referendum UE kolebką wartoŚci Przed referendum pojawiały się informacje, jakoby Europa nie była...117
  • Jak dać ciała?16 cze 2003, 1:00"Nikt nie chce dawać siebie, lepiej dawać innych, głównie na pożarcie" - tę zasadę zna każdy aferzysta, który znajdzie się blisko pał, czyli w opałach118