Poczta

Dodano:   /  Zmieniono: 
Listy od czytelników
Rachunek od Kwaśniewskiego
W artykule "Rachunek od Kwaśniewskiego" (nr 23) pominięto problem zwrotu dzieł sztuki, księgozbiorów i dokumentów rodzinnych zawłaszczonych przez państwo na podstawie rozporządzenia ministra rolnictwa i reform rolnych z 1 marca 1945 r. z racji ich "wartości naukowej, artystycznej lub muzealnej". Pomijając fakt, iż nie miały one żadnego związku z reformą rolną, naruszono ówczesne prawo, ponieważ akurat minister rolnictwa nie miał uprawnień do wydawania takich rozporządzeń. Pospiesznie przejęte obrazy, meble i tkaniny, miast wzbogacić - jak zapowiadano - zbiory publiczne, prowizorycznie składowane stały się przedmiotem tak zwanego rozdys-ponowywania. Znaczna ich część została sprzedana za granicę (m.in. dzieła malarstwa i rzeźby europejskiej, sztuka sakralna, dawna broń i wyroby rzemiosła artystycznego). Ich wywóz był wysoce opłacalny z racji wysokiego kursu walut, zwanych wymienialnymi, i uzyskiwanych cen, wielokrotnie wyższych od krajowych. Wiele dzieł sztuki ozdobiło gabinety instytucji partyjnych i państwowych, placówek podległych Ministerstwu Kultury i rezydencji wysokich funkcjonariuszy, aby prędzej czy później zniknąć z nich bez śladu. W inwentarzach muzeów nie odnotowywano zresztą ani proweniencji, ani liczby obiektów wyselekcjonowanych do sprzedaży, darowanych podczas wizyt państwowych i partyjnych lub "wypożyczonych" urzędom państwowym albo prominentom.
Warto przypomnieć, że akty, na podstawie których dokonano "nacjonalizacji" lub "komunalizacji", pomijając ich charakter dyskryminacji politycznej, były wadliwe prawnie, a więc decyzje wydane na ich podstawie były nieważne i nie rodziły skutków prawnych. Oznacza to, że właściciele skonfiskowanych obiektów zabytkowych utracili jedynie posiadane rzeczy, a nie ich własność. Dlatego - co potwierdzają konkretne orzeczenia Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego - zabytki będące dotychczas w posiadaniu państwa lub związków komunalnych prowadzących muzea winny być zwrócone właścicielom lub ich prawnym następcom, mimo obaw, że ogołoci to muzea z wielu cennych dzieł. Twierdzenie prezydenta RP - wetującego ustawę z 11 stycznia 2001 r. o reprywatyzacji - że godziłoby to w podstawowy interes wszystkich Polaków, stawia ów interes ponad prawem, a opieszałość wymiaru sprawiedliwości społecznej wynika najwyraźniej z przekonania, iż z upływem czasu problem sam się rozwiąże, bo wymrą ostatnie uprawnione osoby. Godzi się jednak postawić pytanie: jak to się ma do konstytucyjnych zasad ochrony dziedzictwa narodowego i powszechnej ochrony prawa własności?

prof. JAN PRUSZYŃSKI

Krach eurosocjalizmu
W związku z artykułem "Krach eurosocjalizmu" (nr 21) chciałabym wyjaśnić, co przez społeczną gospodarkę rynkową rozumieli jej twórcy. Jest to koncepcja ustroju społeczno-gospodarczego wyrosła na gruncie niemieckiego neoliberalizmu, tj. ordoliberalizmu. Była pomyślana jako synteza podstawowych konstytucyjnych wolności zapewnionych przez państwo prawa, wolności ekonomicznych oraz elementów bezpieczeństwa socjalnego i sprawiedliwości społecznej. Przymiotnik "socjalna" miał oznaczać, że gospodarka rynkowa przez swoją efektywność tworzy "dobrobyt dla wszystkich". Wypaczenie liberalnych zasad społecznej gospodarki rynkowej dokonało się (w końcu lat 60. XX w.) przy "przekładaniu" koncepcji na język praktyki gospodarczej.
Przez ponad pięćdziesiąt lat termin "społeczna gospodarka rynkowa" nie występował w aktach prawnych RFN. Konstytucja RFN nie określa dokładnie ustroju gospodarczego, gwarantuje jedynie fundamentalne swobody będące podstawą gospodarki rynkowej: prawo do nieskrępowanego rozwijania osobowości, równość wobec prawa, swobodę zrzeszania się, swobodę wyboru zawodu, ochronę własności prywatnej, wolności produkcji, handlu oraz przedsiębiorczości w ramach wolnej konkurencji. Neutralność konstytucji w kwestii systemu gospodarczego została potwierdzona w 1954 r. orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Oznacza ona, że ustawodawca nie opowiedział się jednoznacznie za jakimś konkretnym systemem gospodarczym, co umożliwia prowadzenie dowolnej polityki gospodarczej, o ile tylko nie jest ona sprzeczna z konstytucją.
Dopiero w zawartej w 1990 r. umowie państwowej o unii RFN i NRD po raz pierwszy oficjalnie znalazł się zapis mówiący, że "społeczna gospodarka rynkowa jest wspólnym porządkiem gospodarczym stron", a jej elementami są: "prywatna własność, konkurencja wydajności, wolne kształtowanie się cen oraz swobodny przepływ pracy, kapitału, dóbr i usług".

JOANNA CZECH-ROGOSZ
Akademia Ekonomiczna w Katowicach

Zmierzch Gdańska
Jestem wdzięczny za opublikowanie "Zmierzchu Gdańska" (nr 22). Reprezentuję dość liczną w Warszawie emigrację zarobkową z Trójmiasta, artykuł ten dotyka więc spraw do niedawna bardzo mi bliskich. Oczywiście dręczy mnie pytanie, czy sytuacja w Gdańsku musi tak wyglądać. Chętnie dowiedziałbym się więcej o tym, dlaczego nie powstanie A-1? Jest to chyba największy skandal III RP, przy którym afera Rywina wygląda jak niegroźny cyrk. Chciałbym się również dowiedzieć, czy słusznie miejscowe samorządy bronią Rafinerii Gdańskiej przed wchłonięciem przez Płock. Chętnie zapoznałbym się także z analizą, która pokazałaby, czy podział Trójmiasta na trzy niezależne, konkurujące z sobą organizmy przynosi więcej strat, czy pożytków. W praktyce Trójmiasto składa się z siedmiu miejscowości: Pruszcza Gdańskiego, Gdańska, Sopotu, Gdyni, Rumi, Redy, Wejherowa. Mimo wspólnych granic miejscowości te nie mają wspólnej polityki transportowej, a sprawa tzw. wspólnego biletu elektronicznego może posłużyć za scenariusz do kiepskiej komedii.

PAWEŁ OŚMIAŁOWSKI

Zabójcza krew
Otrzymaliśmy wiele listów i telefonów od czytelników i osób chorych na HCV zwracających nam uwagę na jedno, ale niezmiernie istotne uproszczenie dotyczące sposobów przenoszenia się wirusa HCV (pisaliśmy o tym w artykule "Zabójcza krew", nr 24). Co prawda w ramce znajdującej się obok tekstu pt. "Jak działa wirus HCV" bardziej szczegółowo wyjaś-niliśmy kwestię dróg przenoszenia wirusa, ale dla dobra chorych i ich bliskich pragniemy jeszcze raz to omówić. Otóż, wyliczając sposoby zarażenia, użyliśmy określenia "przez dotyk", nie zaznaczając jednocześ-nie, w jakich okolicznościach do takiego zakażenia może dojść. Zakażenie tą drogą jest możliwe tylko wtedy, gdy dojdzie do zetknięcia krwi osoby chorej z krwią osoby zdrowej. Wirus przenosi się również przez ślinę lub pot, ale ryzyko zarażenia się jest minimalne. HCV przenosi się głównie przez krew.

Redakcja
Więcej możesz przeczytać w 24/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 24/2003 (1072)

  • Ucieczka do wolności16 cze 2003, 1:00W dniach europejskiego referendum wielu moich rodaków zachowywało się tak, jakby czekało na wynik testu na obecność wirusa HIV, a nie na jedno z najbardziej radosnych wydarzeń w historii Polski.3
  • Peryskop16 cze 2003, 1:00Polska droga do unii 16 XII 1991 - Podpisanie w Brukseli układu o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi 31 III 1998 - Początek negocjacji członkowskich z UE. Główni negocjatorzy: Jan Kułakowski i Jan Truszczyński 16 IV...8
  • Dossier16 cze 2003, 1:00Marek BOROWSKI marszałek Sejmu, poseł SLD "Miller nie zasługuje na polityczny niebyt" PAP Krzysztof JANIK minister spraw wewnętrznych i administracji "Mam dość, jeśli do mojej partii, w którą włożyłem kawał swojego życia, w...9
  • Z życia koalicji16 cze 2003, 1:00Leszek Miller nie pójdzie do więzienia za nazwanie Zbigniewa Ziobry zerem, bo prokuratura uznała, że mówienie o kimś per zero to nie obelga, tylko ocena kwalifikacji. O dzięki ci, prokuraturo! Nasza rubryka wyglądała takiej...10
  • Z życia opozycji16 cze 2003, 1:00Wielbiciel Jolanty Pieńkowskiej Donald Tusk został przewodniczącym Platformy Obywatelskiej. Takim na poważnie, bo wybrał go kongres partii. Tusk wygrażał Millerowi i kadził Europie. Jego zastępczynią ma zostać Zyta Gilowska, a szefem klubu...11
  • M&M16 cze 2003, 1:00NIE MA TAKIEGO ROGU-felieton Marka Majewskiego12
  • Playback16 cze 2003, 1:0012
  • Antysemicki Bubel16 cze 2003, 1:00Antysemicki film autorstwa Leszka Bubla wyemitowała TVP w bloku bezpłatnych audycji referendalnych. W filmie pojawia się Żyd, który namawia do głosowania za Unią Europejską, bo po wstąpieniu do UE 30 proc. kamienic w Polsce trafi do byłych...12
  • Fotoplastykon16 cze 2003, 1:0014
  • Poczta16 cze 2003, 1:00Listy od czytelników16
  • Kadry16 cze 2003, 1:0017
  • Polskie kłamstwa16 cze 2003, 1:00Pan Bóg wybacza ludziom grzechy, ale nie cofa czasu. Tymczasem politycy III RP uparcie marnowali czas, a także nakręcali spiralę kłamstwa, nie tylko mamiąc wyborców nierealnymi obietnicami, ale forsując też szkodliwe decyzje. Pod hasłem tworzenia...18
  • Złoty strzał Millera16 cze 2003, 1:00Podatek liniowy uratuje Leszka Millera i rząd SLD-UP24
  • Słowacki cud16 cze 2003, 1:00Słowacja wprowadza najbardziej liberalne reformy w regionie25
  • Kasjer Wieczerzak16 cze 2003, 1:00Nikomu nie zależy na wyjaśnieniu politycznych wątków afery Wieczerzaka26
  • Kolej na rozbój16 cze 2003, 1:00Dziesięć procent pociągów jeżdżących po Polsce jest celem złodziei28
  • Plagiatomafia16 cze 2003, 1:00Popełnienie plagiatu nie grozi w Polsce infamią32
  • Sekta komunistów16 cze 2003, 1:00Komunizmu w Polsce chce ponad dwadzieścia organizacji skrajnej lewicy35
  • Puder dobroczynności16 cze 2003, 1:00Lewicę czeka klęska, jeśli nie zdoła dać nadziei milionom Polaków37
  • Lepienie z błota16 cze 2003, 1:00Tylko przyzwoite państwo zapewni nam dobre miejsce w Unii Europejskiej37
  • Giełda i wektory16 cze 2003, 1:00Hossa Świat Komfort defekacji Pięciogwiazdkowy system oceny publicznych toalet zamierzają wprowadzić władze Singapuru. Żeby zasłużyć na maksymalną liczbę gwiazdek, toaleta musi być nie tylko czysta, zaopatrzona w papier, mydło i jednorazowe...38
  • Giełda kominiarzy16 cze 2003, 1:0029,4mln zł (7,8 mln USD) odebrało w 2002 r. z kasy dziesięciu najlepiej zarabiających prezesów polskich spó-łek giełdowych - wynika z wyliczeń "Wprost".40
  • Teraz kasa!16 cze 2003, 1:0020 tysięcy firm rocznie za 100 mln zł usiłuje sobie kupić prestiż na rynku44
  • Zakład Ucisku Społeczeństwa16 cze 2003, 1:00ZUS, wielką czarną dziurę biurokracji, należy jak najszybciej sprywatyzować. Utrzymywanie niewydolnego ZUS kompromituje ideę reformy emerytalnej.48
  • Lęk przed bagnem16 cze 2003, 1:00Czy zachodni świat pogrąży się w deflacji?52
  • Ofensywa majsterkowiczów16 cze 2003, 1:00Ostatnio coraz częściej czytamy złowróżbne zapowiedzi kolejnej klęski, jaka miałaby nawiedzić nasz i tak nie najpiękniejszy ze światów. Jest nią mianowicie klęska deflacji, czyli spadających cen. Pełne trwogi rozważania na ten temat pojawiają się...54
  • Chciejstwo "ekspertów"16 cze 2003, 1:00Antyamerykańscy frustraci komentujący sytuację w Iraku stosują starą zasadę socjalistów: "Nie patrzeć za siebie!"56
  • Supersam16 cze 2003, 1:003. Kongres Informatyki Polskiej Czas technologii Nie ma kryzysu, a po wejściu Polski do Unii Europejskiej czeka nas jeszcze szybszy rozwój - wynika z obrad kongresu informatyków. Prawie trzystu przedstawicieli nauki, biznesu i...58
  • Polska moc16 cze 2003, 1:00Belvedere, Chopina, Wyborową i Żubrówkę uznano za jedne z najlepszych wódek na świecie. Nic dziwnego, Polska jest przecież ojczyzną tego trunku.60
  • Czysty skarb16 cze 2003, 1:00Rozmowa z Edwardem Jayem Phillipsem, prezesem i dyrektorem generalnym Phillips Beverage Company62
  • Gra w IQ16 cze 2003, 1:00Gry komputerowe podnoszą poziom inteligencji i poprawiają pamięć64
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Szlachetne tęsknoty16 cze 2003, 1:00Przy wszystkich słusznych narzekaniach, że przyszło nam żyć pod niezbyt szczęśliwą dla smakoszy szerokością geograficzną, zwłaszcza w porównaniu z regionami okołośródziemnomorskimi, warto pamiętać, że po pierwsze - istnieją na świecie krainy o...66
  • Klątwa Guggenheimów16 cze 2003, 1:00W latach 20. XX wieku Guggenheimowie byli drugą pod względem bogactwa rodziną w Ameryce68
  • Teatr Bolszoj16 cze 2003, 1:00Jak KGB manipulował światem72
  • Armia cienia16 cze 2003, 1:00Rozmowa z Wiktorem Suworowem, byłym agentem GRU75
  • Know-how16 cze 2003, 1:00Odchudzające tłuszcze Ludzie spożywający pokarmy bogate w białko i tłuszcz, a ubogie w węglowodany, w ciągu pół roku zrzucają dwa razy więcej kilogramów niż osoby stosujące dietę niskotłuszczową - wykazały badania specjalistów...77
  • Viagra dla mózgu16 cze 2003, 1:00O uzdolnieniach nie decydują wyłącznie geny. Fenomenalne umiejętności może wytrenować każdy. Pod warunkiem, że zechce naprawdę mocno pracować.78
  • Jarmark wszechwiedzy16 cze 2003, 1:00Zapraszamy w przeszłość i przyszłość, na VII Piknik Naukowy84
  • Bez granic16 cze 2003, 1:00Królowa (nie)masowego rażenia Tysiąc osób uczestniczyło w obchodach 50-lecia koronacji królowej Elżbiety II. Na mszy w Opactwie Westminsterskim pojawiła się Camilla Parker Bowles, towarzyszka życia księcia Karola, co uznano za...88
  • Wawelska mapa drogowa16 cze 2003, 1:00Plan Busha: ożywienie NATO, przebudowa Unii Europejskiej, marginalizacja ONZ90
  • Dyrektoriat świata16 cze 2003, 1:00Europa gada, a Ameryka płaci92
  • Funt euro16 cze 2003, 1:00Rząd Blaira wykazał, jak funta ocalić, a wpływów w Europie nie stracić94
  • Słowo ciałem16 cze 2003, 1:00Papież otwiera Chorwacji drzwi do Unii Europejskiej96
  • Ból prawdy16 cze 2003, 1:00Rozmowa ze Stipe Mesiciem, prezydentem Republiki Chorwacji96
  • Nierząd16 cze 2003, 1:00Najbliższych kilka tygodni to najniebezpieczniejszy okres w najnowszej historii Iraku100
  • Ostatni skok16 cze 2003, 1:00Jakie tajemnice zabrał do grobu Jürgen Möllemann?103
  • Striptiz pierwszej damy16 cze 2003, 1:00Hillary Clinton droga z gabinetu oralnego męża do prezydentury104
  • Wolność do Europy16 cze 2003, 1:00Kraje traktujące projekt europejski bardziej jako zadanie niż przywilej wygrywały wyścig o sukces105
  • Menu16 cze 2003, 1:00KRAJ Vega w Romie Suzanne Vega jest jedną z tych niewielu artystek, które trudno pomylić z kimś innym. Ma nie tylko charakterystyczny głos, ale jest także utalentowaną autorką ballad, inspirowanych twórczością Leonarda Cohena, Boba...106
  • Potterbiznes16 cze 2003, 1:00Do dwóch miliardów ludzi na świecie dotarły produkty spod znaku Harry'ego Pottera108
  • Bluźniercy z wideoklipu16 cze 2003, 1:00Im więcej restrykcji i cenzury, tym bardziej obrazoburcze są teledyski112
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego16 cze 2003, 1:00Recenzje płyt113
  • Maestro barbarzyńca16 cze 2003, 1:00Zanim się zacznie eksperymentować, trzeba najpierw mieć porządny warsztat - uważa Leszek Żegalski114
  • Kino Tomasza Raczka16 cze 2003, 1:00Recenzje filmów - Piaono bar, Powiedz to, Gabi115
  • SARS wita nas16 cze 2003, 1:00Lubię czarny humor. Dlatego gdy redakcja poczytnej gazety poprosiła mnie o slogan związany z unijnym referendum, zaproponowałem: "Obywatele. Wszyscy do urn! Krematorium czynne od 6 do 22".116
  • Mortadella16 cze 2003, 1:00Niedawny jubileusz Koziołka Matołka zwrócił moją uwagę na całą twórczość Kornela Makuszyńskiego. Szczególnie na powieść "O dwóch takich, co ukradli Księżyc",116
  • Organ Ludu16 cze 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 24 (36) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 9 czerwca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Już po referendum UE kolebką wartoŚci Przed referendum pojawiały się informacje, jakoby Europa nie była...117
  • Jak dać ciała?16 cze 2003, 1:00"Nikt nie chce dawać siebie, lepiej dawać innych, głównie na pożarcie" - tę zasadę zna każdy aferzysta, który znajdzie się blisko pał, czyli w opałach118