Komuniści bez paliwa

Komuniści bez paliwa

Dodano:   /  Zmieniono: 
Rozmowa z Andriusem Kubiliusem, byłym premierem Litwy, liderem opozycji i kandydatem na premiera
Monika Michaliszyn: Czy po upadku rządu Brazauskasa obejmie pan urząd premiera?
Andrius Kubilius: Opinia publiczna na Litwie domaga się koalicji, którą nazywamy możliwą, to znaczy koalicji nas i socjaldemokratów. Możemy się na to zgodzić, pod warunkiem że Brazauskas wycofa się z polityki. Jest on wciąż przewodniczącym Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej, więc społeczeństwo, które chce widzieć nową jakość w rządzie, mogłoby być rozczarowane.
Główny powód upadku gabinetu Brazauskasa jest prosty. Chaos w rządzie jest związany z jego zakorzenieniem w starej nomenklaturze sowieckiej. Podobnie jak wcześniej w Polsce, na Litwie rozpoczyna się proces ostatecznej kompromitacji sił postsowieckich. Powodem bardziej praktycznym jest katastrofa w Partii Pracy, która jest politycznym reliktem tej samej nomenklatury. To populistyczne ugrupowanie ma problemy związane z Wiktorem Uspaskichem i musi się tłumaczyć ze sposobu finansowania partii, odpowiadać na zarzuty prokuratury.
Partia Pracy, utworzona jako instrument wpływów Kremla, być może zakończyła działania ze względu na zużycie się tego rodzaju politycznego projektu. Wydaje nam się, że Kreml zdecydował się na rezygnację z podobnych narzędzi. Teraz możemy sobie jedynie stawiać pytania, jakie będą nowe instrumenty poszerzania rosyjskich wpływów na Litwie.
Okres władzy Brazauskasa jest zamknięty - to dobra wiadomość dla Litwy. Oczywiście nie możemy powiedzieć, że wszystko, co robił, było złe; Brazauskas utrzymał socjaldemokratów starego typu na drodze do integracji z Unią Europejską i NATO, ale nie był zdolny do zerwania z sowiecką przeszłością. Nomenklatura przetrwała w dużym stopniu ze względu na jego charyzmę i popularność. Przejście Brazauskasa na polityczną emeryturę daje szanse na głęboką zmianę na Litwie.
- Czy widzi pan podobieństwa między rolą premiera Brazauskasa a premiera Leszka Millera?
- Dziś, kiedy upada nomenklatura związana z socjaldemokratyczną częścią rządu, widzimy, jak wiele jest podobieństw między sytuacją u nas a tym, co wydarzyło się w Polsce, zwłaszcza w latach 2001-2005, chodzi głównie o upadek rządów Millera i zwycięstwo prawicy w wyborach. Pozwala nam to spoglądać optymistycznie na to, co zdarzy się na Litwie. Parlament jest słaby i niestabilny, podzielony na wiele ugrupowań. Na nieszczęście liderzy większości z nich mają podobne biografie, wielu jest absolwentami sowieckich szkół partyjnych.
- Koalicja Brazauskasa upadła dzień przed zaakceptowaniem przez Sejmas propozycji zakupu Możejek przez Orlen.
- Wszystkie upadki litewskich rządów od 1999 r. miały związek z sytuacją w Możejkach. W 1999 r. premier Paksas zdecydował się ustąpić dzień przed wyrażeniem przez parlament zgody na umowę z amerykańską firmą Williams. W 2001 r. Brazauskas został premierem, gdyż ponownie będący szefem rządu Paksas zrezygnował z funkcji dzień przed tym, jak do gry wszedł Jukos, zaproszony przez firmę Williams.
- Jak inwestycja Orlenu wpłynie na współpracę Polski i Litwy?
- Myślę, że dla nas jest to korzystne, bo strategiczne partnerstwo polityczne przekształca się w strategiczne partnerstwo w dziedzinie energetyki. Mam nadzieję, że będzie to miało pozytywne konsekwencje dla naszej współpracy w UE, np. w dziedzinie inicjatyw dotyczących zatrudnienia czy przemysłu gazowego. Moje stanowisko jest proste, alternatywne dostawy gazu powinny płynąć na Litwę przez Polskę. Jestem krytyczny wobec niektórych pomysłów byłego premiera Brazauskasa, związanych z terminalem gazowym w Rydze albo blisko Rygi na Łotwie, bo wszystkie gazociągi w rejonie państw bałtyckich należą do Gazpromu lub Ruhrgasu, zatem budowanie zależnego terminalu na Łotwie oznacza jeszcze większe uzależnienie.
Pomysł polskiego rządu, by stworzyć energetyczne NATO, jest dobry, ale patrząc na reakcję "starej Europy", nadmiernie przyjaznej wobec Rosji, zaczynam marzyć o czymś, co mógłbym nazwać energetyczną Rzecząpospolitą. Może nie jesteśmy zdolni od razu do zbudowania energetycznego NATO, ale możemy zrekonstruować energetyczną I Rzeczpospolitą, włączając w to Polskę, Litwę i Ukrainę, zwłaszcza że Ukraina potrzebuje dziś przede wszystkim gwarancji bezpieczeństwa energetycznego, ponieważ Rosja próbuje wpływać na rozwój polityczny Ukrainy, używając argumentów energetycznych. 


Fot K. Pacuła
Więcej możesz przeczytać w 23/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 23/2006 (1226)

  • Na stronie - Głową! Z głową!11 cze 2006Bez zmierzenia się z przeszłością trudniej mierzyć się z przyszłością3
  • Skaner11 cze 2006SKANER POLSKA PARADA RÓWNOŚCI Nie lękajcie się? Pod hasłem "Nie lękajcie się", symbolem pontyfikatu Jana Pawła II, zamierzają demonstrować niektórzy geje podczas Parady Równości. Szymon Niemiec, który firmuje to przedsięwzięcie,...6
  • Sawka czatuje11 cze 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)8
  • Playback11 cze 2006Premier Kazimież Marcinkiewicz i Ludwik Dorn, minister spraw wewnętrznych i administracji © A. CHEŁSTOWSKI/FORUM14
  • Poczta11 cze 2006OŚWIADCZENIE Wzwiązku z publikacjami w mediach dotyczącymi współpracy środowiska dziennikarskiego z tajnymi służbami PRL, w których to publikacjach pojawiło się moje nazwisko, pragnę poinformować, że podjąłem kroki prawne w tej sprawie. 1 czerwca...14
  • Ryba po polsku - Groteska i obłęd11 cze 2006Jeszcze trochę pedagogiki użytkowej, w którą włączył się Kościół, i Polacy zatracą instynkt sprawiedliwości15
  • Z życia koalicji11 cze 2006Urocze. Ze trzy lata dziennikarze szukali kwitów na Andrzeja Urbańskiego, a tu na dzień przed kongresem PiS orły z "Rzeczpospolitej" opisały, jak to znany z ascezy Urbański robił interesy z oskarżanym o korupcję SLD-owskim bonzem...16
  • Z życia opozycji11 cze 2006Na promocji książki o braciach Kaczyńskich opozycja nie była reprezentowana zbyt licznie, ale jednak była. Największą furorę zrobił eurodeputowany PO Marek Torzewski - ten, który kiedyś zastanawiał się, czy startować z platformy, czy z Samoobrony....17
  • Nałęcz - Na spalonym11 cze 2006Lewica musi przepędzić ze swych szeregów złe duchy w rodzaju Kwiatkowskiego i Czarzastego18
  • Fotoplastykon11 cze 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Dobrze, ale z zacięciami11 cze 2006Rozmowa z Lechem Kaczyńskim, prezydentem Polski20
  • Kapłani zniewolenia11 cze 2006Hierarchów Kościoła na razie przerasta problem lustracji26
  • Barbarzyńcy w archiwum11 cze 2006Nie ma dzikiej lustracji, lecz jest dzika wolność dla przeciwników jawności życia publicznego30
  • Telewizja moralnego niepokoju11 cze 2006Prezes Wildstein czyści z siłą wodospadu32
  • Lewolucjonista11 cze 2006Sławomir Sierakowski ma pomysł dobry na manifę, ale nie na walkę o władzę36
  • Giełda11 cze 2006Hossa Świat Wolność dla SMS-ów Komisja Europejska odrzuciła pomysł francuskiego prawicowego eurodeputowanego Alaina Lamassoure'a, by opodatkować SMS-y i e-maile wysyłane przez obywateli UE. Kwota 1,5 eurocenta od każdego wysłanego SMS-a i 0,00001...40
  • Bliźniaczka Gilowskiej11 cze 2006Ministerstwo Finansów połyka podatników42
  • Pomost do bankructwa11 cze 2006Związki zawodowe chcą o 770 tysięcy zwiększyć liczbę najmłodszych na świecie polskich emerytów48
  • Kill Bill11 cze 2006Bill Gates wrócił z wcześniejszej emerytury, by powstrzymać upadek Microsoftu52
  • VolksAudi11 cze 2006Audi szybko goni BMW i Mercedesa56
  • 2 x 2 = 4 - Państwo pozorne11 cze 2006Siła nowoczesnego państwa bierze się z aktywnego uczestnictwa wolnych obywateli w rządzeniu60
  • Supersam11 cze 200662
  • Odkrycie Madonny11 cze 200628-letni belgijski projektant Olivier Theyskins, tworzący dla obchodzącej w tym roku 75-lecie istnienia marki Rochas, otrzyma tegorocznego prestiżowego Oscara Mody amerykańskiej akademii CFDA dla najlepszego kreatora na świecie. 450-osobowe...62
  • Rolki na wertepy11 cze 2006Piasek, trawnik, wertepy - nawierzchnia, którą przeklinają właściciele rolek, przestaje być uciążliwa. W landrollerach - rolkach nowej generacji - można jeździć po każdym podłożu. Od zwykłych rolek różni je rozmiar i kąt nachylenia kółek - ostry w...62
  • Czas awangardy11 cze 2006Zegarek to dla Polaków istotny element wizerunku - wynika z badań TNS OBOP dla firmy Timex. Wykazały one też, że co ósmy Polak ma kilka zegarków. W ich doborze stajemy się coraz odważniejsi i chętnie wybieramy czasomierze o nietypowych kształtach...62
  • SPA dla włosów11 cze 2006Barbra Streisand, Harrison Ford, Meg Ryan i królowa Jordanii Rania to tylko niektóre słynne klientki Jeana Franćoisa Lazartigue'a - eksperta i założyciela pierwszego prawdziwego spa dla włosów. Od wiosny preparaty i kosmetyki Lazartigue'a dostępne...62
  • Janas - drugi Górski11 cze 2006Czy Polska wróci z medalem z niemieckiego mundialu?64
  • Zabawy z bronią11 cze 2006W Wielkiej Brytanii, Australii czy Japonii liczba osób zastrzelonych w ciągu roku nie przekracza 70, w USA przekracza 30 tysięcy74
  • Jedenaste: zwalczaj Żyda11 cze 2006Endecy po śmierci Piłsudskiego zamarzyli o powrocie do władzy. Politycznym taranem stała się agresja przeciw Żydom78
  • Pełzający antysemityzm11 cze 2006We Francji, Niemczech czy Holandii antysemityzm jest większym problemem niż w Polsce82
  • Afrodyzjak wierności11 cze 2006Najwięcej przyjemności z seksu czerpią ludzie z wysokim poziomem inteligencji seksualnej, czyli nie zmieniający partnera84
  • Drugi atak wietnamki11 cze 2006Ludzi zabijają dwie nowe odmiany ptasiej grypy88
  • Ocean obcych11 cze 2006Życie rozwija się nawet na dnie rowów oceanicznych, w których utonąłby Mount Everest92
  • Bez granic11 cze 2006Hadisa jak My Lai Amerykanie mają w Iraku coraz większe kłopoty. Tygodnik "Time" opublikował zdjęcia z filmu irackiego studenta dziennikarstwa, który sfilmował interwencję marines w miejscowości Hadis nad Eufratem. Film wstrząsnął...96
  • Naród Europejczyków?11 cze 2006Europy nie łączy wspólne doświadczenie i wspólne rozumienie przeszłości98
  • Wywiad prasowy11 cze 2006Afera z inwigilacją mediów w RFN skompromitowała tajne służby i samych dziennikarzy102
  • Czeski film11 cze 2006Co trzeci Czech nie ma nic przeciwko temu, by rządzili komuniści106
  • Komuniści bez paliwa11 cze 2006Rozmowa z Andriusem Kubiliusem, byłym premierem Litwy, liderem opozycji i kandydatem na premiera108
  • Menu11 cze 2006KRÓTKO PO WOLSKU Hetero-Putin i inni Co kraj, to obyczaj. W Moskwie dość brutalnie rozgoniono demonstracje gejów, mimo że na Zachodzie sierp i młot jak najbardziej do tęczowej flagi pasują. Ciekawe, czy ktoś będzie za to szykanować prezydenta...110
  • Recenzje11 cze 2006POLEMIKA "Wprost" bez płaszczyka Roman Pawłowski to naczelny promotor Jana Klaty i ochotniczy rzecznik prasowy. Przy każdej kolejnej premierze wygłasza peany na cześć reżysera, a i przy tekstach na inny temat o artyście nie omieszka...112
  • Jarrett, fortepian i woda11 cze 2006Solowe improwizacje pianisty Keitha Jarretta od lat dzielą krytyków, którzy twierdzą, że to, co gra, to muzyczny blamaż. Kłopot w tym, że muzyczną improwizację ciężko jest wtłoczyć w jakieś stylistyczne ramy. Tym bardziej że Jarrett to nie tylko...112
  • Wyznanie odrzuconych11 cze 2006Kiedy wszystko wskazywało na to, że premierem Polski zostanie Jan Rokita, Michał Karnowski i Piotr Zaremba zaryzykowali przeprowadzenie z nim wywiadu rzeki. Gdy prezydentem został Lech Kaczyński, a jego brat kieruje największą partią,...112
  • Historia euforii11 cze 2006To było pierwsze niezależne od władz pismo w PRL. Pierwszy numer rozszedł się w nakładzie 500 tysięcy egzemplarzy w ciągu paru godzin. Pod kioskami ustawiały się kolejki, a co bardziej zaradni usiłowali przekupić kioskarzy, by spod lady, jak...112
  • Paryż na bis11 cze 2006Wolter, Rousseau, Diderot by li stałymi gośćmi restauracji Procope przy Anc ienne Comédie 13. Żeby tu trafić, trzeba zejść z utartych szlaków114
  • Górna półka - Telekratyczna oligarchia11 cze 2006Polska demokracja ma już prawie 17 lat i lada moment osiągnie pełnoletność. Na tle demokracji amerykańskiej, brytyjskiej czy francuskiej pozostaje małolatem mającym pstro w głowie, a równocześnie szukającym własnej tożsamości. Zarazem jednak...118
  • Pazurem - Zamknąć Biskupin!11 cze 2006Jogurty reklamujcie w telewizji bez przebitek z Opola120
  • Ueorgan Ludu11 cze 2006Nr 23 (189) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 5 czerwca 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza SZAMAN Z POLSKI PZPN nie zaniedbuje niczego, byzagwarantować nam sukces w piłkarskich mistrzostwach świata. Wzorem niektórych krajów na mundialowych boiskach...121
  • Skibą w mur - Kadra narodowa11 cze 2006W LPR niezwykle ciężko o kogoś, kto nie był kibolem czy skinem, "który dziwnym gestem zamawia piwo"122