Ziemie nieodzyskane

Ziemie nieodzyskane

Dodano:   /  Zmieniono: 
60 lat nie wystarczyło, by przyłączyć Śląsk i Pomorze do Polski
 
Ostatni Piast, który zmarł w XVII wieku, nosił niezbyt staropolskie imiona Georg Wilhelm. Piastowie śląscy przez wieki ulegali stopniowej germanizacji, a Śląsk stawał się częścią Niemiec. Dzisiaj wielu mieszkańcom polskich ziem zachodnich bliżej jest do Niemiec. Widzą większe szanse własnego rozwoju we współpracy gospodarczej i naukowej z zachodnim sąsiadem niż z biedną wschodnią Polską. Odzyskanie ziem zachodnich dla Polski po II wojnie światowej może się okazać w przyszłości jedynie historycznym epizodem. Dodatkowo Unia Europejska rozmyła granice państw. - Przyłączenie infrastrukturalne Wrocławia i Szczecina do Polski będzie priorytetem. To ogromne zaniedbanie, że przez tyle lat nie zdołano w pełni połączyć tych ziem z resztą kraju - mówi "Wprost" premier Jarosław Kaczyński.

Gdzie Szczecin, gdzie Rzym?
Niemcy w Zielonej Górze, Słubicach czy Szczecinie mogą się czuć jak u siebie. Reklamy po niemiecku i ceny podawane w euro to norma. Sklepikarze porozumiewają się z klientami zza Odry w ich ojczystym języku. Niemki czeszą się u polskich fryzjerów i przyjeżdżają na zastrzyki z botoksu do chirurgów do Poznania i Szczecina. Część klinik dentystycznych ma zarezerwowane specjalne dni w tygodniu dla "wycieczek" niemieckich.
Socjologowie ostrzegają, że przez Polskę biegnie coraz wyraźniej zarysowująca się linia podziału między Dolnym Śląskiem, Lubuskiem, Zachodniopomorskiem i Wielkopolską a resztą kraju. Rzut oka na strukturę dróg i linii kolejowych uzmysławia, że miasta w zachodniej Polsce mają znacznie lepsze połączenia z Berlinem i Dreznem niż z Warszawą. W czasie ostatnich mistrzostw świata w piłce nożnej Szczecin był naturalną bazą noclegową dla tych, którzy wybierali się na Olympiastadion. Łatwy i szybki dojazd nie stanowił problemu. Natomiast kierowcy przemierzający trasę z Wrocławia czy Poznania do Warszawy za każdym razem przeżywają gehennę korków i jazdy wąskimi drogami o fatalnej nawierzchni. Prof. Marek Szczepański, dyrektor Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, zwraca uwagę, że naturalne ciążenie społeczeństw przygranicznych w stronę zachodu to wynik zaniedbanej infrastruktury połączeń z centrum Polski. - Na terenach przygranicznych powstaje w ten sposób swego rodzaju autonomia gospodarczo-polityczna - dodaje dolnośląski poseł Bogdan Zdrojewski.
Wszystkie drogi, które prowadziły do Rzymu, sprawiały, że można było utrzymywać imperium. Istnieje teoria głosząca, że brak konserwacji owych "wszystkich dróg" był jedną z przyczyn jego upadku. Nawet PRL-owski rządca Edward Gierek miał świadomość tego, jak ważne jest zbliżenie do Polski jego rodzinnego Górnego Śląska. Budowa Centralnej Magistrali Kolejowej oraz tzw. gierkówki do Katowic sprawiły, że teraz o polskość Górnego Śląska nie trzeba się specjalnie martwić. Dziś za stolicę Śląska powszechnie uznaje się Katowice, choć historycznie jest nią Wrocław. Warto korzystać z zagranicznych przykładów. Francuzi tak zaprojektowali sieć kolei TGV, by tego samego dnia można było z dowolnego miejsca Francji udać się do Paryża i z niego wrócić. Uporczywie też - nieco obłudnie posługując się argumentami ekologicznymi - odmawiają przedłużenia tej linii pod Pirenejami do hiszpańskiej Katalonii. I choć są oskarżani przez Hiszpanów o brak europejskiej solidarności, trwają przy swoim. I nikt nie ma do nich pretensji, że prowadzą politykę narodową. Tymczasem polskie plany dotyczące integracji ziem zachodnich nadal są w powijakach. Wrocław z Warszawą ma wprawdzie połączyć droga ekspresowa, ale to ciągle za mało. Dziś do Wrocławia najszybsze połączenie kolejowe wiedzie przez Poznań, a drogowe przez Katowice. Władze Wrocławia naciskają na budowę autostrady oraz szybkiej kolei, zwanej projektem Y, która miałaby połączyć Wrocław z Warszawą i Łodzią. Zakończenie tej inwestycji jest planowane jednak nie wcześniej niż na rok 2020.



Wszystkie drogi wiodą do Berlina
Niemcy tymczasem rozwijają sieć połączeń z Polską. - Od 1997 r. jest budowana linia kolejowa Berlin - Frankfurt nad Odrą. Obecne połączenie na tym odcinku nie jest dostatecznie wydajne i musi być zmodernizowane - powiedziała "Wprost" Martina Vorberg, rzecznik Deutsche Bahn. Prace mają się zakończyć w 2013 r. Niemcy, rozbudowując infrastrukturę kolejową, przewidują połączenie własnych tras z liniami kolejowymi po polskiej stronie. Według nich, do 2015 r. powstaną szybkie połączenia kolejowe między nadodrzańskim Frankfurtem a Poznaniem oraz między Angerm?nde a Szczecinem i Gdańskiem. Niemcy zakładają, że linie po polskiej stronie zostaną tak zmodernizowane, by mogły z nich korzystać pociągi rozwijające prędkość co najmniej 160 km/h. To założenie czysto teoretyczne. Być może gdyby znali realne możliwości PKP, wykazaliby większą ostrożność w swoich planach. Dodatkowo Deutsche Bahn chce wybudować połączenie kolejowe z Ahlbeck do Świnoujścia. Prace mają się rozpocząć w przyszłym roku. Połączenie umożliwi mieszkańcom Berlina bezpośredni dojazd do Świnoujścia.
Niemieckie Ministerstwo Komunikacji, Budownictwa i Rozwoju Miast przygotowało też dwa projekty drogowych połączeń z Polską, które mają być zrealizowane do 2015 r. Pierwszy dotyczy połączenia istniejącej autostrady z Berlina i Frankfurtu nad Odrą z polskim odcinkiem autostrady biegnącej przez Poznań do Warszawy. Drugi to połączenie autostrady z Drezna z planowanym polskim odcinkiem ze Zgorzelca do Wrocławia.

Bez Gdyni bis
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Polska znacznie szybciej i sprawniej integrowała terytorium państwowe niż po roku 1945. Władze II RP, zdając sobie sprawę z niepewnej sytuacji w zdominowanym przez Niemców Gdańsku, wybudowały od podstaw port w Gdyni. Znakomicie rozumiano też konieczność pozszywania dzielnic Polski, pozostałych po zaborach. W 1933 r. podjęto decyzję o budowie słynnej Luxtorpedy. W 1939 r. ten pociąg, jeden z najnowocześniejszych w Europie (niemal ówczesny odpowiednik dzisiejszej TGV) - poruszający się z niewyobrażalną dla dzisiejszych PKP prędkością 140 km/h - pokonywał trasę z Warszawy do Poznania. Pociąg z Warszawy do Wilna jechał 4 godziny i 20 minut. Dziś do Wrocławia, znajdującego się 100 km bliżej od Warszawy niż Wilno, jedzie się półtorej godziny dłużej!
Po 1989 r. zabrakło myślenia politycznego w kategoriach długofalowego narodowego interesu. Nie podjęliśmy nawet próby budowy autostrady A3, która miała biec wzdłuż naszej zachodniej granicy ze Szczecina do Czech. Podobno nie opłacała się, bo byłby na niej zbyt mały ruch. Tymczasem inwestycja ta była niezbędna, by utrzymać znaczenie Szczecina jako portu. W naturalny sposób tranzyt między północą a południem Europy byłby kierowany właśnie do tego portu, a następnie na drogi Polski. W nadziei na podjęcie decyzji o budowie korytarza A3 polska dyplomacja przez całe lata blokowała możliwość poprowadzenia autostrady w poprzek tzw. worka turoszowskiego, łączącego systemy komunikacyjne Czech i Niemiec. W końcu rząd Leszka Millera zgodził się na wybudowanie 4 km drogi. W efekcie okaże się, że najkrótsza droga ze Stambułu, Bukaresztu i Budapesztu do Sztokholmu wiedzie przez port w Rostoku. Nie trzeba dodawać, że brakuje też połączenia Gdańska z granicą czeską (A1), mimo że Unia Europejska podczas negocjacji członkowskich wskazywała Polakom kierunek północ - południe jako priorytet. O drodze łączącej Litwę ze Słowacją (A5) nikt nawet nie myślał.

Młodzież wybiera Niemcy
Mieszkańcy Szczecina, Poznania, Zielonej Góry czy Słubic częściej bywają w stolicy Niemiec niż nad Wisłą. Szczególnie uzdolnieni gimnazjaliści i licealiści ze Szczecina trafiają do polsko-niemieckich szkół w Loknitz i Szwedt. Z kolei pokolenie dwudziestolatków z pogranicza ciągnie do Berlina, bo tam dostrzega szansę na lepszy start w dorosłe życie. - Transfer kulturowy jest niezaprzeczalnym atutem pogranicza. Zjednoczona Europa nie jest pustym określeniem, bo na tym terenie rzeczywiście dochodzi do pewnej syntezy dwóch narodów - uważa Robert Krupowicz, wojewoda zachodniopomorski. Powstaje tylko pytanie, czy rzeczywiście mowa o syntezie, czy też jest to eleganckie określenie tego, co nasi dziadowie nazywali wynarodowieniem.
Aleksandra Panasiuk, absolwentka elitarnego IX Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie (klasy o profilu niemieckim) wybrała studia na Freie Universität w Berlinie. Skończyła niemiecką literaturę, lingwistykę i socjologię. Obcokrajowcy, absolwenci tamtejszych uniwersytetów, mają spore szanse na zatrudnienie w międzynarodowych koncernach. Panasiuk zarabia 13 euro na godzinę i wie, że w Szczecinie nie znajdzie równie atrakcyjnej oferty. Studenci ze Szczecina mogą też skorzystać z kolejnej propozycji. Specjalnie dla nich uruchomiono biuro pośrednictwa oferujące wynajem lub zakup mieszkań w Niemczech. Nieruchomości są tam tańsze niż u nas, a dojazd na uczelnię z nowego miejsca zamieszkania, na przykład z Loknitz, zajmuje nie więcej niż godzinę. Podobnie myślą młodzi ludzie z mniejszych przygranicznych miast Polski. Swoje szanse na karierę widzą po zachodniej stronie Odry. Tańsze mieszkania, lepsze zarobki i ciekawsze ośrodki akademickie są magnesem, któremu trudno się oprzeć.

Obrona twierdzy Wrocław
Jedynie Wrocław skutecznie opiera się kulturowo-gospodarczej ekspansji Niemiec. - Nie mam kompleksu Berlina - mówi Rafał Dutkiewicz, prezydent miasta. - Coraz więcej inwestycji zagranicznych i rosnąca liczba miejsc pracy to atuty Wrocławia. Dutkiewicz nie boi się powiedzieć, że będzie rywalizował o prymat kulturowego przywództwa w Polsce z Krakowem. Prezydent Wrocławia stawia także na naukę. Rozwój ośrodka akademickiego to jeden z priorytetów miasta, podobnie jak tworzenie nowych miejsc pracy i zapewnienie mieszkańcom wydarzeń kulturalnych na europejskim poziomie. Podczas ostatniego Forum Polska - Wschód w Krynicy Rafał Dutkiewicz nie ukrywał, że zamierza tę imprezę przeciągnąć do Wrocławia.
Zdaniem Bogdana Zdrojewskiego, byłego prezydenta miasta, Wrocław walczył przez wiele lat z dwoma mitami. Pierwszy to ten, że jest to miasto niemieckie, a drugi, że wszystkie kamienie we Wrocławiu mówią po polsku. Oba mity zostały oswojone. Wydano trzytomową historię Dolnego Śląska. W szkołach nauczano historii Wrocławia. Wszystko po to, aby jego mieszkańcy znaleźli swoją tożsamość. - Paradoksalnie pomogła w tym wielka powódź z 1997 r., ponieważ zmobilizowała mieszkańców do obrony miasta. Swojego miasta - podkreśla Zdrojewski.
Aglomeracja wrocławska, korzystająca z tradycji międzywojennego Lwowa (wraz z Ossolineum i Panoramą Racławicką), a na dodatek wyjątkowo sprawnie i wizjonersko zarządzana, pozostaje jednak wyspą. W Opolu i na całej Opolszczyźnie ponad 100 tys. osób ma w kieszeni dwa paszporty: polski i niemiecki. A spora część Dolnego Śląska dzieli kłopoty Szczecina.
- Polska powinna się kierować przede wszystkim dbałością o integralność własnego terytorium, a przy tym o własny interes. W przeszłości zbyt często robiliśmy prezenty innym. Tymczasem choćby sprawa gazociągu północnego pokazuje, że liczy się przede wszystkim twardy interes - gospodarczy i polityczny - mówi "Wprost" premier Jarosław Kaczyński. Obyśmy zrozumieli ten interes, zanim mieszkańcy Gorzowa podróż do Warszawy będą rozpoczynali na odnowionym lotnisku Schönefeld.




WPROST EXTRA
NPD żąda Wrocławia i Szczecina
Dziś roszczenia terytorialne ze strony Niemiec wydają się mrzonką. Jednak tabu granic zostało złamane przez Udo Voigta, szefa Narodowo-Demokratycznej Partii Niemiec, która odniosła spory sukces w graniczącej z Polską Meklemburgii. - Gdy przejmiemy odpowiedzialność rządową, wtedy ostatecznie uregulujemy to, co nieprawnie zabrano Niemcom. Zobaczymy wtedy, jak będą wyglądać granice - odgrażał się Voigt, dodając, że podstawą do negocjacji będzie stan granic w chwili kapitulacji III Rzeszy w 1945 r. Inny polityk NPD Holger Apfel, mówiąc w parlamencie o terenach byłej NRD, notorycznie używa określenia "landy środkowoniemieckie", sugerując, że za Odrą są jeszcze jakieś "landy wschodnioniemieckie". Jeden z meklemburskich deputowanych NPD Michael Andrejewski mówił wcześniej, że "dla NPD Pomorze nie kończy się na Odrze, lecz obejmuje także kraj, który dziś należy do Polski". Na stronie internetowej NPD zaznaczone są granice Niemiec sprzed I wojny światowej, a także Kraj Sudecki, czyli część Czech i cała Austria. - Obecna granica Polski z Niemcami jest ostateczna - zapewnia rzecznik rządu niemieckiego Ulrich Wilhelm, powołując się zapewne na traktat 2+4. Chodzi o traktat o ostatecznej regulacji granic w odniesieniu do Niemiec. Dokument podpisali 12 września 1990 r. w Moskwie ministrowie spraw zagranicznych USA, Wielkiej Brytanii, Francji, ZSRR, RFN, a także minister jeszcze istniejącej wtedy NRD. Traktat wszedł w życie 15 marca 1991 r., przywracając - zdaniem sygnatariuszy dokumentu - pełną suwerenność Niemcom. W następstwie tego dokumentu Niemcy i Polska podpisały 14 listopada 1990 r. traktat o potwierdzeniu istniejącej granicy. Według szefa NPD, traktat 2+4 nie zakończył ostatecznie kwestii granic, ponieważ nie przywrócił Niemcom pełnej suwerenności. - RFN zrezygnowała z obszarów, które do niej należały - mówi Voigt.
Obecnie neonaziści są na niemieckiej scenie politycznej kompletnie izolowani i wszyscy poważni komentatorzy zapewniają, że nigdy nie dostaną się do Bundestagu. Nie da się jednak ukryć, że w parlamentach krajowych (landtagach) byłej NRD są już reprezentowani i wcale nie ukrywają swoich antypolskich resentymentów. Skrajnie prawicowa NPD zdobyła w Meklemburgii-Pomorzu Przednim 7,3 proc. głosów i wprowadzi pięciu deputowanych do landtagu w Schwerinie. Meklemburgia jest drugim - po Saksonii - landem, w którym posłowie z NPD będą zasiadać w parlamencie. W Berlinie skrajna prawica nie zdołała przekroczyć progu wyborczego, uzyskała jednak miejsca w co najmniej czterech parlamentach dzielnicowych. Z analiz powyborczych wynika, że na neofaszystów głosowali przede wszystkim ludzie młodzi (18-24 lat), bezrobotni oraz niewykwalifikowani robotnicy. (ju)
Więcej możesz przeczytać w 40/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 40/2006 (1242)

  • Na stronie - Serial "Renata B."15 gru 2006, 15:00Bez wątpienia obejrzeliśmy kuchnię polityki: brudną, odrapaną i pełną karaluchów3
  • Wprost od czytelników15 gru 2006, 15:00  EUROPEJSKA LISTA PŁAC Zmartwiła mnie opublikowana przez "Wprost" "Europejska lista płac" (nr 39). Jestem informatykiem, mam 28 lat i wyższe wykształcenie. Pracuję od około 10 lat (od 18. roku życia) - obecnie w trzeciej...3
  • Skaner15 gru 2006, 15:00SKANER POLSKA SŁUŻBY Archiwum Macierewicza Wojskowe Służby Informacyjne były "kontynuacją komunistycznego układu, który źle zasłużył się Polsce" - tak wiceminister obrony Antoni Macierewicz obwieścił zakończenie kilku- miesięcznego...10
  • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)12
  • Playback15 gru 2006, 15:0016
  • Poczta15 gru 2006, 15:00Z INSPIRACJI KIEROWNICTWA Moja odpowiedź na artykuł "Lustracja lustratora" (nr 27), zatytułowana "Manipulacja lustracyjna" (nr 38), została opatrzona komentarzem redaktora Jarosława Jakimczyka - "Z inspiracji...16
  • Ryba po polsku - Polska dla małolatów15 gru 2006, 15:00Bajkę o Smoku należy zmodernizować. Trzeba napisać, że Dratewka zażądał, by Wawelski podał się do dymisji17
  • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00NASZA POCZCIWINA ADAM LIPIŃSKI (PiS) postanowił zostać negocjatorem co się zowie i zechciał przekabacić Renatę Beger. W tym celu późną nocą poszedł nawet do jej pokoju hotelowego. Niestety, zamiast zachować się jak mężczyzna, zaczął z nią...18
  • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00BIEDNA RENIA BEGER! I cóż ona sobie najlepszego uczyniła! Jako polityk jest skończona. Nikt nie będzie z nią gadał, chyba że będzie naga i zrewidowana. A kto by chciał obmacywać Beger, a potem jeszcze oglądać ją na golasa? Na pewno nikt normalny....19
  • Wprost przeciwnie - Mądrzejsi od telewizora15 gru 2006, 15:00Zamiast prywatyzować publiczną telewizję, sprywatyzujmy Krajową Radę Radiofonii i Telewizji20
  • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)21
  • Ostatni atak układu15 gru 2006, 15:00Kto broni starego układu, jest śmiertelnym wrogiem Polski - Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, premierem RP22
  • Lewy sierpowy15 gru 2006, 15:00W porównaniu z targami o Orlen czy ze staraniami o "skrojenie" Agory niezdarne kuszenie Beger to po prostu dziecinada26
  • Prymas z Gniezna15 gru 2006, 15:00Czy polskiemu Kościołowi grozi hiszpańska choroba?30
  • Ziemie nieodzyskane15 gru 2006, 15:0060 lat nie wystarczyło, by przyłączyć Śląsk i Pomorze do Polski34
  • Giełda15 gru 2006, 15:00    Hossa Świat Bogaci się bogacą Po raz pierwszy na liście 400 najbogatszych Amerykanów, opublikowanej przez magazyn "Forbes", nie ma ani jednego milionera. 26 "najbiedniejszych" z listy zgromadziło majątek szacowany...40
  • Warszawski Indeks (poza)Giełdowy15 gru 2006, 15:00Najwyższe zyski, najmniejsze ryzko wpadki, czyli jak manipulować indeksami, to tylko na warszawskiej giełdzie42
  • Na naftowym dopalaczu15 gru 2006, 15:00Ranking "pereł polskiej gospodarki": naszą gospodarkę podobnie jak rosyjską napędzają firmy surowcowo-energetyczne46
  • Zyta reaktywacja15 gru 2006, 15:00Ministerstwo Finansów uprawia kreatywne budżetowanie54
  • 2 x 2 = 4 - Patriotyzm specjalnej troski15 gru 2006, 15:00Prawdziwy PiSoPolak potępia liberalizm nawet wtedy, gdy nie bardzo wie, co jest jego istotą58
  • Supersam15 gru 2006, 15:0060
  • Jesienna powściągliwość15 gru 2006, 15:00Szkockie kraty, płaszczyki ? la modelka Twiggy i buty na koturnach, typowe dla londyńskiej ulicy lat 60. - dom mody Laura Guidi w najnowszej kolekcji składa hołd powściągliwej elegancji typowej dla Wysp Brytyjskich. Nowością są dwurzędowe, krótkie...60
  • Twardy jak zegarek15 gru 2006, 15:00Powstał najtwardszy zegarek na świecie. Szwajcarska firma Rado przedstawiła model V10K. Powierzchnia czasomierza została wykonana z najtwardszego istniejącego materiału - diamentu. Eleganckiej kopercie towarzyszy kauczukowa bransoleta. Model V10K,...60
  • Muzyka ze stoperem15 gru 2006, 15:00Chcesz wiedzieć, ile kalorii spalasz podczas spaceru, a ile biegnąc? Słuchaj muzyki. Nowy walkman NW-S200 marki Sony wyposażono w czujniki kontrolujące bieżące zużycie kalorii, pokonaną odległość, liczbę kroków i czas biegu. Urządzenie...60
  • Klipsy dla panów15 gru 2006, 15:00Firma Steinhausen proponuje mężczyznom klips do banknotów. Jest on wykonany z nierdzewnej, pokrytej złotem stali, waży jedynie 95 g. Zmieści się w nim 20 banknotów, a także karty kredytowe oraz inne dokumenty, takie jak prawo jazdy czy dowód...60
  • Wspomnienie wakacji15 gru 2006, 15:00Retsinę albo się lubi, albo się jej nie znosi. Dodawana do wina sosnowa żywica jednych orzeźwia, innych odstręcza. Najlepiej smakuje oczywiście na wakacjach na Krecie czy Rodos (tym bardziej że w Polsce mieliśmy jej nieduży wybór). Remvi to...60
  • Auta na prąd15 gru 2006, 15:00Problemy z ropą sprawią, że pojawia się coraz więcej samochodów elektrycznych. Mają one wiele zalet: są tańsze w eksploatacji, nie trują środowiska, prąd nie jest obłożony tyloma podatkami co benzyna. Dlatego na rynku pojazdów napędzanych...60
  • Chude nie jest piękne15 gru 2006, 15:00Ideałami kobiecej urody są dziś zaokrąglone Monica Bellucci i Beyonce Knowles64
  • Szkoły niesamodzielności15 gru 2006, 15:00Polskie uczelnie najlepiej kształcą na kierunku bezrobocie68
  • Dżungla ludożerców15 gru 2006, 15:00W Irian Jaya wojny wybuchają jeszcze z powodu porwania kobiety lub kradzieży świni72
  • Pazurem - Stachanowcy patriotyzmu15 gru 2006, 15:00Czemu tylu pisarzy błąka się po ideowych rozdrożach? - pytał wcześniej od Giertycha Władysław Gomułka74
  • Długa noc teczek15 gru 2006, 15:00Wstępna decyzja obalenia rządu Jana Olszewskiego zapadła już 9 maja na prezydium Unii Demokratycznej76
  • Know-how15 gru 2006, 15:00  Ptasie życie Nur rdzawoszyi odzywa się niemal wyłącznie na lęgowiskach i nie sposób go usłyszeć, gdy zimą przebywa w Polsce. Rybołów wędruje wzdłuż rzek i zimuje w miejscach obfitujących w ryby, które są niemal jedynym jego pokarmem (z tego...80
  • Prywatne leczy!15 gru 2006, 15:00Pół miliona Polaków korzysta już regularnie z pry watnej opieki medycznej82
  • Im gorzej, tym lepiej15 gru 2006, 15:00Obrona przed suszą zrodziła pięć tysięcy lat temu wspaniałe cywilizacje90
  • Bez granic15 gru 2006, 15:00  Lula w opałach Luiz Inácio Lula da Silva, prezydent Brazylii, walczy o reelekcję. I ma na nią spore szanse, choć końcówka kampanii to niemal walka na noże. Kilka dni temu wyszło na jaw, że działacze prezydenckiej Partii Robotniczej chcieli...92
  • Trójkątna oś15 gru 2006, 15:00Trojka Francji, Niemiec i Rosji wypiera trójkąt weimarski94
  • Jastrząb z Tokio15 gru 2006, 15:00Nowy premier uważa, że Japonii należy się miejsce w klubie światowych mocarstw98
  • Nasrallah superstar15 gru 2006, 15:00Na palestyńskiej liście przebojów sześć pierwszych miejsc zajęły marsze skomponowane na cześć libańskiego lidera terrorystów100
  • Wojna językowa15 gru 2006, 15:00Łukaszenka postanowił represjonować także białoruską gramatykę104
  • Recenzor15 gru 2006, 15:00108
  • Budka Krawczyka15 gru 2006, 15:00Elvis Presley swój pierwszy hit nagrał jako prezent dla mamy. Zakochany w nim Krzysztof Krawczyk nagrał ostatnią płytę w prezencie na swoje 60. urodziny. W tym wypadku sukces będzie ciut mniejszy, ale Krawczykowi wolno. Śpiewał już wszystko: kicze...108
  • Muzyczne przedszkole15 gru 2006, 15:00Koneserzy będą się krzywić. Na krążku z Mozartem "Lacrimosa" z "Requiem" sąsiaduje z marszem tureckim, a fragmenty "Eine Kleine Nachtmusik" z najbardziej znaną częścią koncertu klarnetowego. Monograficzna płyta...108
  • Droga mistrzów15 gru 2006, 15:00Dwa skojarzenia natychmiast nasuwają się podczas słuchania drugiego albumu The Veils: The Waterboys oraz Nick Cave and The Bad Seeds w ich najlepszych nagraniach z lat 80. Wokalista Finn Andrews (syn Barry'ego Andrewsa z XTC i Shriekback) nie...108
  • Hiszpański łącznik15 gru 2006, 15:00"Odkąd pamiętam, chciałem być gangsterem, to lepsze od bycia prezydentem USA" - wspominał bohater "Chłopców z ferajny". Brytyjskim odpowiednikiem ambitnych gangsterów zza oceanu jest zadziorny londyński żul - Mały Frankie....108
  • Nawrócenie Stone15 gru 2006, 15:00Zło, które wypełzło z nory 11 września 2001 r., obudziło także uśpione dobro. Duch Ameryki się odrodził, tragedia i cierpienie wyzwoliły niezwykłą pozytywną moc. Takie przesłanie, wypowiedziane dobitnie w finale filmu, nie brzmi o dziwo zbyt...108
  • Wigilia w walizce15 gru 2006, 15:00"Dziecko powołać do życia to betka, ale człowieka ulepić z tej gliny to wielka robota". Owdowiałemu ojcu, bohaterowi "Mojej córeczki" (Jerzy Trela), się nie udało. Córka wyjechała na studia do wielkiego miasta. Gdy pewnego dnia...108
  • Bohaterowie z taśmy15 gru 2006, 15:00Hannibal Lecter to Anthony Hopkins, Terminatorem jest Arnold Schwarzenegger, a Franz Maurer ma twarz Bogusława Lindy. O wyjątkowości filmowego bohatera przesądza charyzma aktora. Czasami bywa jednak odwrotnie: "To nie ja stworzyłem Rocky'ego...108
  • Niewinni kołchoźnicy15 gru 2006, 15:00Papierowy pomnik, który na czterdziestolecie wystawiło sobie Stowarzyszenie Filmowców Polskich, z pozoru wygląda na publikację wzorcową. Są rzadkie zdjęcia, dokumenty i anegdoty. Zabrakło tylko rzetelności, bo jubileuszowy album stał się okazją do...108
  • Cień dywersanta15 gru 2006, 15:00Miał rację towarzysz Lenin, gdy twierdził, że kino jest najważniejszą ze sztuk. Scena z komedii "Nie lubię poniedziałku", w której rozanielona niewiasta obdarowuje milicjanta rolkami papieru toaletowego, więcej mówi o PRL niż tuzin...108
  • Artysta zdemaskowany15 gru 2006, 15:00"Na szczytach panuje cisza" to bite trzy godziny, podczas których prawie nic się nie dzieje. Akcja toczy się niemrawo, jak w kiepskiej telenoweli. Mimo to pozbawiony dramatycznych wzlotów i upadków spektakl Krystiana Lupy nie jest ani...108
  • Szekspir na skróty15 gru 2006, 15:00Szekspirowski dramat o miłości, zdradzie, nietolerancji i nierówności został sprowadzony do wymiaru komiksu, który epatuje efektownymi widowiskowymi scenami. Jacek Głomb wykorzystał adaptację Krzysztofa Kopki, który język Szekspira uprościł i...108
  • Zmierzch bogów15 gru 2006, 15:00Rycerze Okrągłego Stołu byli naiwniakami, wyznawane przez nich zasady trafiły do lamusa, a święty Graal to przeżytek. W "Prze(d)stawieniu" Agnieszki Dudy-Gracz na motywach dramatu "Merlin, albo ziemia jałowa" Tankreda Dorsta i...108
  • Iwona na skraju15 gru 2006, 15:00Gombrowicz nie znał się na muzyce, ale miał dobry gust. Na kartach "Dzienników" opiewa późne kwartety smyczkowe Beethovena. Do opery odnosił się jednak nieufnie i wątpliwe, by zaakceptował swój jeden z pierwszych scenicznych utworów...108
  • Pod patronatem de Sade15 gru 2006, 15:00"Pornografia i sztuka są nierozłączne". Camille Paglia, amerykański krytyk kultury, lubi efektowne bon moty, ale na szczęście ma też coś ciekawego do powiedzenia. Na ponad sześciuset stronach zawzięcie tropi przejawy perwersji,...108
  • Na własna rękę15 gru 2006, 15:00Niecałe sto lat temu antropolog Bronisław Malinowski nie bał się w swoich dziennikach napisać "Przebrandzlowałem cały dzień". Jednak słownik Doroszewskiego z lat 50. zupełnie pomijał ten synonim słowa masturbacja. Wstydliwy i obrosły w...108
  • Symfonio, odpręż mnie!15 gru 2006, 15:00Chopina w Polsce ciągle lepiej znamy z nazwy wódki niż z jego genialnych mazurków112
  • Gott mit uns15 gru 2006, 15:00Europa Środkowa ma swojego Presleya, chociaż trochę się go wstydzi116
  • Retroidol15 gru 2006, 15:00Michał Żebrowski to znakomity aktor, który urodził się pół wieku za późno118
  • Wencel gordyjski - Serce w laptopie15 gru 2006, 15:00Nomadowie współczesności żyją w inkubatorze obsługiwanym przez globalną pielęgniarkę120
  • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00Nr 39 (205) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 25 września 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Tylko A. Lepper budował tanie państwo KULISY DYMISJI Jedna z gazet szeroko opisała działalność byłego już wicepremiera Leppera, z powodu której budżet...121
  • Krótko po wolsku - Kura do kwadratu15 gru 2006, 15:00Koło Pittsburgha, (USA) na fermie drobiowej urodziła się kura z czterema nogami. Abstrahując od tego, czy jest to wybryk genetyki, czy realizacja świadomego planu, można uznać ten fakt za duże osiągnięcie hodowlane. W naszych stronach zdarzały się...121
  • Skibą w mur - Szczere czasy15 gru 2006, 15:00Żyjemy w tak szczerych czasach, że co bardziej wrażliwym zbiera się na wymioty122