Zbójoland

Dodano:   /  Zmieniono: 
Z hiszpańskiego miasteczka Trujillo pochodziła większość konkwistadorów, którzy podbili Amerykę
W Trujillo usiedliśmy na Plaza Mayor, niedaleko pomnika Pizarra. Za nim stoi szesnastowieczny kościół św. Marcina. Wkrótce mieliśmy jechać do willi Pizarrów. Gdy obserwowałem przejeżdżające samochody różnych firm, większość miała Pizarra za patrona. Instytucje społeczne, restauracje, ulice, a nawet sklepy szczycą się tym nazwiskiem na szyldach. Dlaczego więc miasto Trujillo nie zmieni nazwy na Pizarro? Z nutą pewnej uszczypliwości pytam Gabriela, który pomaga mi w poruszaniu się po zakamarkach tej krainy, jakich wybitnych obywateli wydała dotychczas Estremadura. Wymienił kilku jednym tchem: z Trujillo pochodzili Francisco Pizarro, Diego de Almagro, Vasco Núez de Balboa, Pedro Valdivia, Alonso de Monroy. Potem dorzucił dla okrasy znanego malarza Francisca Murillo oraz poetę Miguela de Espinozę.
Przyglądam się pomnikowi Pizarra, którego uwiecznił amerykański rzeębiarz Charles Rumsey. Replikę pamiętam z Plaza de Armas w Limie. Niedawno figurę tego wielkiego łotra wreszcie stamtąd usunięto - doczesne szczątki konkwistadora nadal jednak spoczywają w tamtejszej katedrze.

Z Trujillo na podbój Ameryki
Rodzinna willa Pizarrów okazała się dużym domem z białego kamienia - w stylu szesnastowiecznej architektury. Cały ten zakątek na wzgórzu powstał w czasach islamu, a po rekonkwiście wzbogacił się o dwa kościoły i trzy bramy - przez Bramę Triumfalną schodzi się do basenu z czasów rzymskich, El Alberca.
Herb nad bramą wejściową do willi muzeum prezentuje się imponująco, choć rodzina Pizarrów nie należała do arystokracji, a sam Francisco był synem z nieprawego łoża. W sąsiedztwie ustawiono dużą rzeźbę głowy Hernána Cortésa, pochodzącego z nieodległego Meddelin pogromcę Azteków, też wielkiego rozbójnika, który do Trujillo, gniazda ludobójców, pasuje idealnie.
W latach łupieżczych wypraw miasto liczyło niespełna 10 tys. mieszkańców. Dziś - trudno w to uwierzyć - liczba ludności jest niemal dokładnie taka sama. Rodzi się refleksja: protoplaści mieszkańców Trujillo kosztem tysięcy ofiar zrabowali i zwieźli do Hiszpanii niewyobrażalne skarby, ale ich rodzinne miasto niewiele na tym zyskało. Ludzie z małego miasteczka zapomnianej Estremadury dokonywali czynów fantastycznych, atakując i pokonując indiańskie potęgi Ameryki Łacińskiej. Czy w tym kamiennym miasteczku w środku Hiszpanii drzemią jakieś złowrogie siły zdolne obalać potęgi tego świata?

Królewscy awanturnicy
W zadymionej kawiarni w podcieniach przy Plaza Mayor usiadłem przy stoliku obok wejścia, zaproszony przyjaznym gestem przez uśmiechniętego starszego pana. Okazało się, że przyjechał z Madrytu, jest kolekcjonerem dzieł sztuki. Podczas rozmowy zapytałem, czy mieszkańcy Trujillo odznaczają się wyjątkową skłonnością do przestępczości, awanturnictwa bądź innymi negatywnymi cechami. Odpowiedział, że są dokładnie tacy sami jak w innych miastach Estremadury. Może przed pięciuset laty byli inni? Wszyscy wtedy byli trochę inni. Z trudem walczyli o byt. Często cierpieli głód. Kiedy rozpoczął się nabór do wojsk szykujących się na podbój świata, ruszyli hurmem do widocznego z okna kawiarni gmachu Palacio de la Conquista. Jak wynika z dokumentów, rekrutowali się przeważnie z nizin. Byli to w większości zwykli opryszkowie. - Winę za liczne zbrodnie na tamtym kontynencie ponosili dowódcy i królewscy urzędnicy. Ich należało osądzać i skazywać. Ale wtedy nie było jeszcze Norymbergi - posumował tamte czasy mój przygodny znajomy z Madrytu.
Przypomnijmy: pierwszy był Hernán Cortés, który po wylądowaniu w 1519 r. na terenach należących obecnie do Meksyku, rozbił państwo Azteków z pomocą 500 ludzi i 16 koni. W jego ślady poszedł w 1532 r. Francisco Pizarro. Ten z kolei rozpoczął swoją akcję w peruwiańskim mieście Tumbes, gdzie poznał tajemnicę króla Inków, następnie powrócił do Hiszpanii i uzyskał zgodę króla na wyprawę "po złoto". Udał się do rodzinnego Trujillo, gdzie zwerbował grupę gotowych na wszystko awanturników. Początkowo miał do dyspozycji zaledwie 168 ludzi.
Hiszpanie wojowali z Inkami mieczem i podstępem. Zajęli Cuzco, porwali i zabili króla Atahualpę. Odznaczali się wielkim okrucieństwem, niektóre bitwy były prawdziwymi rzeziami. Przez kilkadziesiąt lat kolejni konkwistadorzy, następcy Pizarra, mordowali inkaskich wodzów, nim w pełni zapanowali nad państwem Dzieci Słońca.

Pamięć krwi
Trzecim pod względem wielkości miastem Peru jest dziś Trujillo - nazwane tak, jak łatwo się domyślić, przez przybyszów z kamiennego miasteczka Estremadury. Ale kiedy hiszpańskie Trujillo zastygło w niezmiennym od pięciu stuleci kształcie, Trujillo peruwiańskie stało się najważniejszym miastem północnego Peru, wyjątkowo zamożnym i eleganckim (1,2 mln mieszkańców). W 1820 r. Trujillo jako pierwsze w Peru ogłosiło niepodległość i pozbyło się hiszpańskiej władzy, a Simon Bolivar ustanowił miasto siedzibą rewolucyjnego rządu.
Ustawienie pomnika Pizarra w sercu Limy świadczyło być może o chęci podkreślenia związku republiki z macierzą, choć raczej stanowiło dowód zaniku pamięci. Mówi się, że rzeźbiarz podarował swoje dzieło Meksykowi jako monument Cortésa. Podziękowano darczyńcy za prezent, który trafił następnie do Limy w postaci Pizarra. W hiszpańskim Trujillo krwawy konkwistador czczony jest co roku - uroczystości jemu poświęcone podłączane są zazwyczaj do programu jednego z ważnych świąt.
W moim przytulnym hoteliku w Trujillo leżała przy łóżku - jak to często bywa - Biblia. Któreś poprzedniej nocy ulokowano mnie na jakimś wygwizdowie, gdzie miauczał czarny kot, a na stoliku przy łóżku zamiast Biblii leżał gruby tom z opowieściami o Draculi i wampirach. A przecież to w Trujillo, a nie gdzie indziej, byłby na swoim miejscu wołoski diabeł.
Więcej możesz przeczytać w 48/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 48/2006 (1250)

  • Na stronie - Fiołoreci15 gru 2006, 15:00Sporo środowisk w naszym kraju cierpi na fioła. Na punkcie warszawskiej polityki. W koło Macieju wałkuje się, jakie to straszne są Kaczory, w jaką cywilizacyjną dziurę wpędza nas ich nieledwie reżim, jacy rządzący są beznadziejnie nieeuropejscy i...3
  • Skaner15 gru 2006, 15:00SKANER POLSKA EMBARGO NA MIĘSO Prowokacja specsłużb Rosji? Sfałszowane polskie certyfikaty były podstawą zakazu wwozu polskiego mięsa do Rosji (wydanego w listopadzie 2005 r.). Poinformował o tym minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Tymczasem...8
  • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)10
  • Playback15 gru 2006, 15:00Donald Tusk, przewodniczący Platformy Obywatelskiej © Z. FURMAN14
  • Poczta15 gru 2006, 15:00100 TYSIĘCY UŁANÓW Z radością przeczytałem artykuł "100 tysięcy ułanów" (nr 45). Oprócz Centrum Hipiki w Jaszkowie na uwagę zasługuje Klubie Jeździecki Aromer z Halinowa pod Warszawą, gdzie wiosną tego roku odbyło się spotkanie...14
  • Ryba po polsku - List pasterski misjonarza15 gru 2006, 15:00Biedny Stomma musi chwytać za obsadkę i inkaust, by tłumaczyć tumanom, gdzie jest tył, a gdzie przód15
  • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00PREMIER JAROSŁAW KACZYŃSKI BARDZO się ucieszył z poparcia, jakiego Jan Maria Władysław Rokita udzielił Ryszardowi Terleckiemu. Podkreślił walory moralne tej decyzji. Nic nie wspominał natomiast o zbrodniach i mordach. Łał! Cóż za elastyczny...16
  • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00Z KONKURSU NA NAZW ALIANSU PO i centrozlewu, do którego nikt się ostatnio oficjalnie nie spieszy, najbardziej spodobała nam się POlewka. Niezłe, nie? Wyobraźcie sobie państwo depeszę PAP: "Liderzy Polewki Donald Tusk i Leszek Miller spotkali...17
  • Wprost przeciwnie - Kurs falujący15 gru 2006, 15:00Złoty będzie się umacniać aż do wejścia Polski do strefy euro18
  • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Zabójczy głód węgla15 gru 2006, 15:00Winę za tragedię w kopalni Halemba ponosi zacofana polska energetyka20
  • Spektakl śmierci15 gru 2006, 15:00Z wirtualną solidarnością i wirtualnym współczuciem mieliśmy do czynienia w dniach tragedii w Halembie26
  • Mur w głowach15 gru 2006, 15:00I PO, i PiS powinny się mocno stuknąć w głowę - to nauka z ostatnich wyborów28
  • Afrodyzjak przy urnie15 gru 2006, 15:00Wielkim wołaniem o ordynację większościową były wybory samorządowe30
  • Zabór telewizyjny15 gru 2006, 15:00Polsce grozi zmonopolizowanie rynku opinii przez niemieckie giganty medialne34
  • Giełda15 gru 2006, 15:00Hossa Świat Metalowy Washington Już w lutym pojawią się w obiegu monety jednodolarowe. Nie zastąpią one najpopularniejszych banknotów z Jerzym Waszyngtonem, ale będą używane jednocześnie. Departament Skarbu USA chce w ten sposób zaoszczędzić 0,5...40
  • Tanie Boże Narodzenie15 gru 2006, 15:00Ranking hipermarketów, supermarketów i dyskontów42
  • 2x2=4 - To kłopotliwe euro!15 gru 2006, 15:00Politycy nie wiedzą, co począć z euro, i chcieliby w jak najdalszą przyszłość odsunąć jego akceptację52
  • Supersam15 gru 2006, 15:0054
  • Makijaż w ciemnościach15 gru 2006, 15:00Keira Knightley (na zdjęciu), Lindsay Lohan, Courtney Cox i Sienna Miller jako jedne z pierwszych przetestowały błyszczyk Liparazzi. Jego największą zaletą jest lusterko umieszczone na plastikowej, przezroczystej osłonce i latarka w nasadce....54
  • Wina roku15 gru 2006, 15:00Nagrody Grand Prix dla najlepszych win roku przyznał po raz pierwszy w swej historii "Magazyn Wino". W kategorii win czerwonych zwyciężyło Sacrisassi Rosso 2003. Jego producentem jest winiarnia Le Due Terre z Prepotto. Sacrisassi Rosso...54
  • Nogi Madonny15 gru 2006, 15:00Michel Audiard, artysta plastyk, rzeźbi, projektuje biżuterię, meble i wszystko, co można określić mianem sztuki użytkowej, ale największą sławę przyniosły mu wieczne pióra. Wyrabia je ręcznie z takich materiałów, jak brąz, złoto, mahoń, heban...54
  • Solo dla ptaków15 gru 2006, 15:00Do zimy zostało jeszcze trochę czasu, ale ptaki powinno się dokarmiać już od połowy października. Konieczne jest więc wykonanie karmników, co prawie każdemu kojarzy się z mozolnym kleceniem budek na lekcjach ZPT. Duńska firma Eva Solo ma na to...54
  • Ewolucja SMS-a15 gru 2006, 15:00Pierwszy SMS został wysłany 14 lat temu i zrobił wielką karierę. Tylko w 2005 r. na całym świecie wysłano 900 mld wiadomości tekstowych. Dzięki udoskonaleniu klawiatury komórek pisanie i wysyłanie SMS-ów będzie jeszcze prostsze niż teraz i liczba...54
  • Piękni sześćdziesięcioletni15 gru 2006, 15:00Sophia Loren pobudza rynek atrakcyjnej starości56
  • Republika stylu15 gru 2006, 15:00Brytyjski "Vogue" obchodzi 90. urodziny60
  • Zbójoland15 gru 2006, 15:00Z hiszpańskiego miasteczka Trujillo pochodziła większość konkwistadorów, którzy podbili Amerykę64
  • Cierpki smak zbrodni15 gru 2006, 15:00Amerykanie zbuntowali się przeciw bezczelności uniewinnionych przez sądy bogatych złoczyńców68
  • Pazurem - Roxana z Wyczesławem15 gru 2006, 15:00Obawiam się, że mamusia nadaje synkowi imię Ariel, bo naczytała się etykietek płynów do mycia sanitariatów72
  • Skarb potępionych15 gru 2006, 15:00Jak komuniści przejęli dużą część majątku II Rzeczypospolitej74
  • Stare złoto świętego cesarstwa15 gru 2006, 15:00Za rzadko pamiętamy o dobrych tradycjach sąsiedztwa z Niemcami78
  • Know-how15 gru 2006, 15:00Polski robo-Scout Polska policja, wojsko i służby graniczne wkrótce będą korzystać ze wsparcia niewielkiego, mieszczącego się w plecaku, robota do zadań specjalnych. Za pomocą Scouta zbudowanego w Przemysłowym Instytucie Automatyki i Pomiarów...80
  • Arystokracja wśród trucizn15 gru 2006, 15:00Do talu i polonu nie ma dostępu nawet mafia - jako trucizn używają ich głównie specsłużby82
  • Dobry dotyk15 gru 2006, 15:00Człowiek do pełni zdrowia potrzebuje fizycznego kontaktu z innymi ludźmi86
  • Alzheimer w oku15 gru 2006, 15:00To, co dobre dla serca, jest też dobre dla mózgu88
  • Bez granic15 gru 2006, 15:00Dziecko wolności "I nadaję ci imię Nikolaz". W trzecią rocznicę "rewolucji róż" Wiktor Juszczenko trzymał do chrztu syna Michaiła Saakaszwilego, prezydenta Gruzji. Matką chrzestną została Nina Ananiaszwili, tancerka i dyrektor...90
  • Nowe zęby NATO15 gru 2006, 15:00Po szczycie w Rydze NATO musi przestać być domem spokojnej starości92
  • Azja Europy, Europa Azji15 gru 2006, 15:00Turcja coraz częściej zadaje sobie pytanie, po co jej właściwie akcesja do Unii Europejskiej96
  • Pielgrzymka jak sport ekstremalny15 gru 2006, 15:00Terroryści zapowiadają, że papież z Turcji żywy nie wyjedzie98
  • Ostatnia opcja15 gru 2006, 15:00Trudno się oprzeć wrażeniu, że wojna z Iranem zbliża się wielkimi krokami100
  • Wspólny dom mafii15 gru 2006, 15:00Przestępcza ośmiornica z południa Włoch pożera Europę102
  • Recenzor15 gru 2006, 15:00CD/DVD Rozrabiaki, mazgaje i bękarty Cokolwiek by się znalazło na płycie Toma Waitsa - rockabilly, bluesy, knajpiane boogie, jazzujące ballady, folkowe lamenty, celtyckie kołysanki, wodewil, podwórkowe orkiestry czy kabaret, zawsze liczyć się...106
  • Sieroty po Jasienicy15 gru 2006, 15:00Historii uczą nas anglosascy publicyści oraz Dan Brown110
  • 300 mil do Europy15 gru 2006, 15:00Miłość polskich filmowców do europejskiego kina jest ślepa i nieodwzajemniona114
  • Robert Niezłomny15 gru 2006, 15:00Altman był wielkim reżyserem, bo nie znosił moralizowania116
  • Górna półka - Minisuper-mocarstwo15 gru 2006, 15:00Marcin Kaczmarski "Rosja na rozdrożu. Polityka zagraniczna Władimira Putina", wydawnictwo Sprawy Polityczne, Warszawa 2006 Kiedy w połowie 1993 r. ostatni rosyjscy żołnierze opuszczali terytorium Polski, a Borys Jelcyn wyraził zgodę na...118
  • Wencel gordyjski - Nie będzie bombonierki15 gru 2006, 15:00Jeśli feminizm zwycięży, najcięższy los spotka kobiety119
  • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00Nr 48 (214) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 27 listopada 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Nowy film o przygodach superagenta 007 PO "CASINO ROYAL" - "CENTRAL STATION" Bohaterem "Central Station", którego akcja ma...120
  • Wprost plus15 gru 2006, 15:00KRÓTKO PO WOLSKU Marksiści na Marsa Wiele wskazuje na to, że wiek XXI będzie epoką kolejnej wędrówki ludów. Głodomory ze wszystkich stron już teraz szturmują Europę, do wyludnionej Polski wybierają się gastarbeiterzy ze Wschodu. Wygląda na to, że...121
  • Skibą w mur - Komputer zamiast Pana Boga15 gru 2006, 15:00Zdaniem fachowców z branży religijnej, wpływy i aktywa Pana Boga od pewnego czasu nieustannie maleją122